Eklenme Tarihi : 23.07.2016
Okunma Say�s� : 1553
Yorum Say�s� : 1

�ktisadi Egemenlik �lkesi

ATAT�RK �LKELER� 7 (YED�) TANED�R...

CHP nin alt� oku var, ondan i�in alt�d�r, filan demeyin �imdi, ben yedidir diyorsam yedidir. O kadar!

Sayay�m da ��renin: 1-Cumhuriyet�ilik, 2-Halk��l�k, 3-Devlet�ilik, 4-Milliyet�ilik, 5-�nk�lap��l�k, 6-Laiklik, 7-EKONOM�K EGEMENL�K...(*)

* Atat�rk bunu �zmir �ktisat kongresinde ve ba�ka yerlerde defalarca vurgulam��t�r:

"�ktisadi Ba��ms�zl�k, tam ba��ms�zl��n. en �nemli ilkesidir."

"..Tam Ba��ms�zl�k i�in �u ilke vatd�r: Milli Egemenlik, �ktisadi Egemenlik ile g��lendirilmelidir."

"... �stiklal-i tam i�in ise �u d�sturvatd�r: Hakimiye t-i milliye, hakimiyet-i iktisadiye ile tarsin edilmelidir."

Kemalizmin alt� ilkeden ibaret, duragan bir ideoloji oldu�unu iddia eden politikac�lar�n akl�n�n bir t�rl� alamad�� ey, Kemalizm’in bu alt� ilkeden olu�an B�R �DEOLOJ� de�il, YED� �LKEL� bir D��NCE S�STEM� olu�udur.

�ktisadi egemenlik Lozan da ilan edilmi�tir.

Lozan da iktisadi ba��ms�zl�� kabul ettirebilmek i�in b�y�k bir m�cadele verilmi�tir. Kapit�lasyonlar� kald�rmaya yana�mayan bat�, sonuna kadar direnmi�tir.

ATAT�RK: "Efendiler, g�r�l�yor ki, bu kadar kesin, y�ksek ve ba�ar�l� bir askeri zaferden sonra dahi, bizi sulha kavu�maktan alakoyan neden do�rudan do�ruya ekonomik sebeplerdir, ekonomik anlay��t�r. ��nk� bu devlet ekonomik egemenli�ini sa�layacak olursa, o kadar kuvvetli bir temel �zerine yerle�mi� ve y�kselmeye ba�lam�� olacakt�r ki, art�k bunu yerinden k�m�ldatmak m�mk�n olmayacakt�r. ��te d��manlar�m�z�n olur diyemedikleri , bir t�rl� kabul edemedikleri budur." (�zmir �ktisat Kongresi a��l�� konu�mas�ndan)

�KT�SAD� EGEMENL�K -�LKES�

LOZAN G�R��MELER�...

Ge�enlerde bir can dostum, hocam�n engin tarih bilgisi kar��s�nda ukelal�k yap�p, 2. Mahmut, 1. Mahmut’dan daha hay�rl� i�ler yapm��t�r, deyince, hocam, "Kemalci�im, BaLta Liman� Anla�mas�n� unutma," diyerek beni ters yat�rm��t�. Neticede ben �ktisat e�itimi alm�� ve bu dalda kendini yeti�tirmeye gayret etmi� bir muhasebeci emeklisiyim; tarihle olan a�k�m ise �ok okumaktan ibaret. Balta Liman� anla�mas�n� da biliyordum elbet, ama o sohbetimiz esnas�nda unutmu�tum i�te, yoksa 2.Mahmut’u �vmek de�il, bo�may� tercih ederdim.

1838 y�l�nda �ngiltere ile yap�lan bu anla�ma ticari alanda �ngiltere’ye (ve daha sonra �rlanda, Fransa gibi 8-9 �lkeye daha) Kapitilasyonlar yoluyla Osmanl� Devletini s�m�rme yolunu a�m��t�r. Detay merak eden dostlar, ’arama motoru’ ile Balta Liman� maddesine ula��p detay�n� okuyabilirler. Burada bizi ilgilendiren bu anla�man�n detaylar�ndan �ok, i�erdi�i bir madde; o maddede ise T�rklerin, kapitilasyonlardan tek tarafl� olarak vazge�emeyece�i, yaz�l�yd�.

��te, 20 Kas�m 1922’de ba�layan Lozan g�r��meleri esnas�nda kar��m�zdakiler bu maddeyi ortaya koyarak, "Kapitilasyonlar bizim hakk�m�z, s�ke s�ke al�r�z" diyerek �srarla direndiklerinden, g�r��meler 4 �ubat 1923’de kesilerek heyetimiz Ankara’ya d�nm��t�.

K�M M�LYARDER OLMAK �STER, yar��mas�ndas�n�z ve 15 bin TL.lik baraj sorusunda kar��n�za, "Kurtulu� Sava�� sonras� yap�lan Lozan g�r��meleri esnas�nda, g�r��melerin 4 �ubat 1923’de sekteye u�ramas�n�n ekonomik nedeni a�a��dakilerden hangisidir?" diye bir soru ��ksa, daha ��klar yazmadan, eminim, y�z�n�zde bir tebess�m belirecek ve sunucu bunu fark edip, "tebess�m ediyorsunuz; galiba bildi�iniz yerden geldi," diye espri yapacakt�r...

ATAT�RK, kapitilasyonlar� Adana �ift�ilerine bak�n nas�l anlatm��: "Devletler �imdiye kadar bize �u ve bu mesailde al�yi�li esaretle bizi felce u�rat�yorlard�. �nceden beribize baz� �eyleri vermi� gibi, bizim baz� haklar�m�z� tan�m�� gibi vaziyet al�rlar, hakikatte ikisatta elimizi kolumuzu ba�larlard�. Bu esarete katlanan rical memnundu. ��nk� zahiren azametli bir �stiklal temin etmi�lerdi. Fakat hakikati halde milleti manen hufrei meskenete atm��lard�r.Bunlar iktisadi mahkumiyeti gayri mudrik bedbaht hayvanlard�." Atat�rk bu s�zleriyle Ekonomik Ba��ms�zl�ktan vazge�ilemeyece�ini g�stermektedir (16.03.1923-Adana �ift�ileriyle 16 Mart 1923 tarihli konu�ma, ASD II, s. 127. )

Atat�rk, Lozan g�r��meleinden �ekilip gelen heyet kar��s�nda Kurtulu� Sava�� ma�luplar�n�n bu kapitilasyon direncini k�rmakta kararl�d�r. Derhal askeri tedbirleri almaya ba�lar. Ve, �stanbul, Bo�azlar,Trakya ve Irak s�n�rlar�nda sava� haz�rl�klar�na ba�lar. �anakkale’deki birliklerimizi �ngilizlerin �ok yak�n�na sevk eder.

Sadece askeri tedbirlerle yetinmez; g�r��melerin yap�lamad�� o s�recde �ZM�R �KT�SAT KONGRES�N� d�zenler.

O’nun bu tedbirleri kar��s�nda Bat� T�rkiye’yi yeniden g�r��melere davet eder. Ve, g�r��meler 23 Nisan 1924’de yeniden ba�lar. Neticede Lozan Anla�mas� belgeleri 24 Temmuz 1924 de imzalan�r. 24 A�ustosda da TBMM’de onaylanarak y�r�rl��e girer.

LOZAN ANLA�MASI:"YA�ASIN �KT�SAD� BA�IMSIZLIK!"

Kurtulu� Sava��n�n finali Lozan Anla�mas�d�r. Lozan Anla�mas�n�n finali ise EKONOM�K BA�IMSIZLI�IMIZDIR.

Bu devlet kurulurken, olmazsa olmaz�n�n, EKONOM�K EGEMENL�K ilkesi olu�unu d��nebiliyor musunuz? Bu durum dahi, Ekonomik Egemenlik ilkesinin, 7.ok olarak Alt� Okun yan�nda yer almas�n� gere�ini g�stermez mi? (ikili ve �oklu anla�malar yoluyla ekonomik ba��ms�zl��m�z� pe�ke� �eken politikac�lar�n kulaklar�n� ��nlatal�m m�?)

Lozan Anla�mas�yla Kapit�lasyonlar�n kald�r�lm�� olmas�, sadece ve sadece, EKONOM� B�L�M�N�N �OK �NEML� B�R KURALINI i�letmek i�indi. Enteresan, de�il mi? Bir ekonomik kural� i�letilebilmek i�in sava�lar yap�l�yor, binlerce �ehit veriliyor, sava�lar kazan�l�yor, yenilen �lkelerle k�ran k�rana s�rd�r�len pazarl�klar ve hatta restle�melerle masadan kalkmalar y�ntemiyle anla�malar yap�l�yor...

Neydi bu b�y�k m�cadelelerle y�r�rl��e konulmak istenilen kural biliyor musunuz? Ben s�yleyeyim: "EKONOM�Y� DI� ALEM�N MAL, H�ZMET VE F�NANSAL AKIMLARINA KAR�I KORUMAK!"

"Bak �u Allah’�n i�ine, benim dedem bu kadarc�k bir �ey i�in mi yedi d�velle birden sava�t� yani, diyenleri ve hatta, bu g�nk� b�y�klerimiz bu i�i daha az biliyorlar da onun i�in mi el ele verdikleri G�mr�k Birli�iymi�, Avrupa Birli�iymi�, �mf imi�, D�nya Bankas�ym��, v.s. ile beraber d�� aleme t�m kap�lar�m�z� a��yorlar, yani...Global ekonomi karde�im, Atat�rk zaman�nda global ekonomi mi varm��? Haydi �imdi ya�as�n da ge�sin ekonominin ba��na, g�reyim onu. Oyarlar adam�, oyarlar..." diyenleri duyar gibi oluyorum. . .

Lozan ile �lkemizi kurtard��m�z bir boyunduruk da, D�YUNU UMUM�YE’nin kald�r�lmas� ve Osmanl� Devletinden kalan bor�lar�n, Osmanl� �mparatorlu�unun par�alanmas�yla kurulan 16 devlet aras�nda payla�t�r�lmas� yd�. Bu payla��m sonucu Osmanl� bor�lar�n�n 1912’ye kadar olanlar�n�n %62.34’�, 1912’den sonraki bor�lar�n�n ise %76.53’�n� T�rkiye Cumhuriyeti �stlendi. Kalan bor�lar� da �teki 15 �lke payla�t�. 13 Haziran 1928’de �demenin taksitleri ve hangi para ile yap�laca�� belirlendi. 1929 krizi s�ras�nda bor�lar�n TL ile �denmesini istedi. Uzun g�r��melerden sonra 22 Nisan 1933 de Paris anla�mas�yla y�ll�k taksitleri d��r�ld�. Ve vade 50 y�la uzat�ld�. Bor� miktar� ise 65 milyon dolar olarak belirlendi. �� ay �nce ihbar �art�yla erken �deme hakk� da al�nd�. T�rkiye Cumhuriyeti bu bor�lar� 1954 y�l�nda s�f�rlam��t�r. Osmanl� Devletinin D�yunu Umumiye’ye ihra� ettirdi�i 7 tip ka��t paras� mevcuttu. Bunlardan 1.tertip ka��t paralar�n kar��l�� olan alt�nlar, Lozan anla�mas� ile Birle�mi� Milletlere devredildi. B�ylece 1.tertip paralar kar��l�ks�z duruma d��t�. Bu tertipe d��en tediye zorunlu�u da kald�r�ld�. T�rkiye,�tilaf devletlerinin Osmanl� devletin’den alacaklar�n� m�ttefiklerine ya da birle�mi� milletlere devir edebilmelerini kabul etmi�ti. B�t�n bor�lardan T�rkiye sorumluydu. B�ylece T�rkiye, Osmanl�n�n ekonomide bulunan kar��l�ks�z yakla��k 159 milyon liras�n� da �stlenmi�ti.

Lozan anla�mas�na ek Ticaret anla�mas�yla kabotaj hakk� da elde edilmi�ti.

1929 y�l�ndan itibaren G�mr�k d�zenlemeleri ba�lat�ld�.

Evvelce ayr�cal�kl� duruma getirilmi� yabanc� �lirketlerin durumu Lozanla ��z�lememi�, bu konu ileri b�rak�lm�� ve nitekim bunlar millile�tirilmek ve bir tak�m ek d�zenlemeler yap�lmak suretiyle ��z�lm��t�r.

ATAT�RK, Lozan sonras�, Dolmabah�ede ziyaretine gelen Hukuk Talebe Birli�i ��rencilerine ��yle hitap etmi�tir. 26.07.1927: "Lozan Bar�� Anla�mas�ndaki h�k�mleri �teki bar�� te4klifleriyle daha fazla kar��la�t�rman�n yersiz oldu�u d��ncesindeyim. Bu anla�ma, T�rk Milletine kar�� y�z y�llardan beri haz�rlanm�� ve Sevr Anla�mas�yla tamamland�� san�lan b�y�k bir suikast�n sonu�suz kald��n� bildirir bir belgedir. Osmanl� tarihinde benzeri g�r�lmemi� bir zafer eseridir!"

�ZM�R �KT�SAT KONGRES�N�N, Ekonomik Egemenli�imizin tan�nmas� kar��s�nda direnen �ttifak Devletlerinin bu direncini k�rmak i�in, tam da Lozan g�r��melerine ara verildi�i d�neme denk getirilerek Atat�rk’�n talimat�yla d�zenlendi�ini yazm��t�m.

Konumuz a��s�ndan �zmir �ktisat Kongresinin detaylar�na girmesek de olur. Vurgulamam�z gereken �ey, KONGRE �LE T�RK M�LLET�N� KAP�T�LASYONLAR, D�YUNU UMUM�YE VE �MT�YAZLI ��RKETLER �LE BOYUNDURUK ��NDE TUTMAYA �ALI�AN LARA, "EKONOM�K EGEMENL�KTEN ASLA VAZGE�MEYECE��M�Z," hayk�r�lm��t�r.

Bu g�nk� durum mu?... Size Osmanl� devletinin "bug�nk�" durumunu sorsam, eminim ki, hi�bir �ey �retemeyen, s�reki d�� al�ma muhta� olan, bunun i�in ise s�rekli bor�lanan Osmanl� �mparatorlu�unun tam 16 (onalt�) �ocuk do�urarak par�aland��n� s�yleyeceksinizdir.

Tarih tekerr�rden ibarettir, diyen zat-� muhterem ne kadar da do�ru s�ylemi�! T�rkiye’nin bu g�nk� durumu ile Osmanl�’n�n son g�nlerindeki durumu aras�nda bir fark yok gibi...T�rkiye ’nin karn� o kadar b�y�k de�il tabii, bir bat�nda 16 �ocuk birden do�uramaz; o sadece bir K�rdistan’� do�ucak gibi g�r�n�yor...

Atat�rk: "Kurtulu� Sava��m�z� �ktisadi Sava��m�z tamamlayacakt�r."

Atat�rk: "1922’de Kurtulu� ve ba��ms�zl�k i�in yapt��m�z sava�� tamamlamak ve Tanr�’n�n milletimize do�u�tan verdi�i yetene�i en y�ksek derecede geli�tirmek ve memleketimize ba��lad�� b�t�n kuvvet ve servet kaynaklar�ndan e n iyi bi�imde faydalanarak zay�fl��m�z�n �stesinden gelmek i�in, .zaman� ziyan etmeyerek �al��maya mecburuz. ancak bu �al��ma y�llarca takip edilecek ve uygulanacak bir programa dayal� olmazsa ba�ar�zl��a mahkumdur."(Atat�rk��l�k-1. 1997 s.402)

Atat�rk: " �ktisadi kalk�nma, �ktisadi Egemenlik ilkesi temelinde ger�ekle�ir."

Atat�rk: "�ktisadi kalk�nma, T�rkiye’nin h�r ve ba��ms�z, daima daha kuvvetli, daima daha refahl� T�rkiye idealinin belkemi�idir." (ATAT�RK. 1 Kas�m 1937,TBMM A�� konu�mas�)

�ktisadi egemenlik �l��s�, kalk�nman�n i� ve d�� kaynak gereksinimini �z kaynak yaratarak sa�lanmas�d�r..

T�rkiye’nin �ktisadi yap�s�n� de�i�tirmenin �art� da kalk�nman�n finansman�n�n �z kaynaklarla sa�lanmas�d�r. Bunun nedeni, ancak bor�lanmayan, alacakl� konumdaki bir �lkenin i� piyasalar�n�, d�� alemin mal, hizmet ve sermaye ak�mlar�ndan koruyabilmesidir.Bu, bir devletin siyasi s�n�rlar�n� korumas� ve kendi topraklar�n� milli iktisat alan� olarak ilan edebilmesinin tek �art�d�r.

Kalk�nma finansman�n�n i� ve d�� kaynak ihtiyac�n�n �z kaynaklarla sa�lanmas� ise Atat�rk’�n �ktisadi Ba��ms�zl�k �LKES� temelinde uygulad�� kalk�nma politikalar�n�n sonucu yarat�lm��t�r.

Bu politikalar:

1-Ekonomide bor� yaratan s�re�leri ortadan kald�rma politikalar�,

2-T�rk Bankac�l�k sistemin kurularak Ekonominin kaynak gereksiniminin sai�lanmas�,

3-Girdi ihra� eden, bitmi� �r�nleri ithal eden iktisadi yap�y� de�i�tirmek �zere tar�m ve sanay sekt�rlerinin yap�land�r�lmalar� ve b�t�nle�tirilmeleri,

4-Bay�nd�rl�k politikalar�,

5-e�itim ve bilim politikalar�...

ONDAN SONRA

Kabul edilmelidir ki, Atat�rk’�n ortaya koydu�u EKONOM�K EGEMENL�K �LKES� ve o yolda tespit edilen yukar�daki 6 maddelik politikalar, o g�nden bu g�ne uygulan�r olsayd�, T�RK�YE BUG�N D�NYANIN EN KALKINMI� �LKES� KONUMUNDA OLACAKTI...

S O N

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( �ktisadi Egemenlik �lkesi ba�l�kl� yaz� AliKemal taraf�ndan 23.07.2016 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.