Merhaba kýymetli site dostlarým,

Bir önceki yazýmda yer alan “Saðlýk sektörü ve özellikle Þehir Hastaneleri baþlýðýnda kaynaklarý batýrdýnýz, varan üççççç, “ eleþtirisinin izahatý ile devam ediyorum.

Genel anlamda Türkiye dünya saðlýk merkezi olabilecek donanýma ziyadesiyle sahiptir. Ýnsan kaynaðý fevkaladenin fevkinde kalitelidir, alt ve üst yapýlarý bir madde hariç yeterlidir. Böyle kesin hüküm ifade eden “ dir, dýr,tir” vb gibi ekleri kullanýyorum ama bu serbest yazým dilinin bir gereði, deðilse sürekli “ bence, bana göre, düþüncemce, kanaatimce” gibi ifadeleri kullanmam gerekir. Elbette tüm bu yazdýklarým kendi donanýmýmýn elverdiði ölçülerde benim mesleki deðerlendirmelerimdir, kiþisel bakýþ açým deðil.

Günümüz saðlýk sektörü belirleyicileri çerçevesinde geliþmiþ ülkeler þehir hastanesi konseptini kimi istisnai örnekler hariç terk etmiþ durumdadýr.

Bizim saðlýk sektörümüz açýsýndan da þehir hastaneleri uygulamasý çok lüks idi ve gerekliliði ciddi ölçüde tartýþýlýrdý, bilimsel olarak da halen öncelikler listemizin sonlarýnda gelir.

Hali hazýrda dolu dizgin koþuþturan iþ ve özel hayatlarýmýz, yoðun yaþam biçimlerimiz her an acil týbbi müdahalelere gebedir. Söz gelimi 200 milyon dolarlýk tam teþekküllü ve genellikle büyüklüðü itibariyle þehir merkezi dýþý bölgelere konumlandýrýlan hastaneler yerine, ölçeði poliklinik ile devlet hastaneleri arasýnda her biri 10’ar milyon dolarlýk 20 hastane þehrin muhtelif arterlerine daðýtýlarak yapýlabilirdi. Her yýl anýnda/veya çok kýsa bir sürede müdahale edilemediði için belki yüz belki de binlerce insanýmýz hayatýný kaybediyor. Belki trafikte sýkýþýyor yetiþemiyor, belki en yakýn hastaneye kilometrelerce uzakta, belki kanama durdurulamýyor, belki ambulansta þok cihazý yok veya yetersiz vs vs. Bu durumdaki hastalarý en azýndan bir an önce ilk kritik müdahalelerinin yapýlabilmesi için orta ölçekli bir saðlýk merkezine yetiþtirebilmek gerekiyor. Geliþmiþ ülkelerin yapýlanmalarý da hep bu yönde.

Müþterilerim içerisinde yatýrým finansmaný yönetimini yaptýðým 15’in üzerinde hastane var, yani ekonomistliðimin yaný sýra bu alandaki gerekliliklere dair de bir tutam tecrübem var, hem yurt dýþý hem de yurt içi sektörde. Bu nedenle bu madde’de coþtum biraz : )) Ülkemizde normal dönemde yeterince tam teþekküllü hastane ve personeli mevcut idi, yani þehir hastanelerine öncelik vermek gerekmiyordu, bilimsel bir tabaný yok.

Lakin ulus olarak cümlemiz Rabbimin sevgili kullarýyýz ki zamanlamasý itibariyle bu her haliyle yanlýþ yatýrýmlara tam da zamanýnda kavuþmamýzý nasip eyledi. Zira salgýn hastalýklarýn bir numaralý gerekliliði þehir hastaneleri konseptinin hayata geçip tamamlanmýþ olmasýdýr. Yüce Yaratan lütfetti normal zamanda yanlýþ olan yatýrýmlarý doðru zamanda hayata geçirdi. Þükürler olsun. Bilim sadece bir araç, hükmedici gücü yok.

Dolayýsý ile milli sermayenin kýsa vadede verimli kullanýlmadýðý yönünde ciddi ve haklý eleþtirilere raðmen bu konsept binlerce insanýmýzýn hayatýný kurtardý, hiçbir verimlilik hesabý insan canýndan deðerli olamaz. Böylelikle iktisadi anlamda da akýllara zarar bir fayda hasýl oldu.

Saðlýk sektöründe dört dörtlük bir yapýlanma için halen muhtelif yerleþim noktalarýna yayýlmýþ orta ölçekli hastane gerekliliðimiz sürmektedir, bunu da belirtmekte yarar var.

Ez cümle hangi açýlýmdan gelir ise gelsin saðlýk sektörümüze iktisaden veya siyaseten dil uzatmak hakikaten ayýplarýn en büyüðüdür. Halimize yatýp kalkýp þükredelim. Demek ki arada bir böyle hatalarda da var bir hayýr : ) Dostlar benim yazým dilimde tek týklý gülücük iþareti mutluluðu, çok ve uzun týklý gülücük iþareti muzipliðimi ifade eder, biline : ))))))))

Þimdi de geldik belki pek çoðunuzu þaþýrtacak baþtan sona yaþanmýþ, her harfi gerçek bir anýma. Tabii ki konumuzla ilgili.

Annem geçen yýl rahmetli olduktan sonra babamý yanýmýza aldýk, Allah baþýmýzdan eksik etmesin, anama da rahmetler eylesin. Beþ altý ay önce babam müthiþ bir diþ aðrýsýna kapýldý, birkaç gün ilaç vs ama dinmedi, çok ciddi acý çekiyordu. Yahu bir kliniðe götüreceðim ama zaten 86 yaþýnda çok zor yürüyor, üstelik klinik ve hastane ortamlarý corona kaynýyor, henüz aþýlarý da tamamlanmamýþtý. Birkaç klinik ile görüþtüm – söylemesi ayýp ciddi muayene rakamlarý da teklif ederek – kimse evde tedaviyi kabul etmedi. Artýk son çare hastaneye götüreceðiz derken bu telefon görüþmelerimde bir hemþire “ evde saðlýk hizmetleri” diye bir uygulamadan bahis etti. Hemen daldým internete okudum, yaklaþýk on yýldýr uygulamada imiþ, saðlýk hizmetleri diþ çekimini ve tedavisini/operasyonunu da  kapsayacak þekilde ihtiyaç duyan yaþlýlara evde saðlanýyormuþ, üstelik bila bedel, tamam para pul düþünmüyoruz da bunu yazýp hakkýný vermesem olmaz. Üstelik sigorta, emeklilik sandýðý vs de sormuyorlar. Hemen ilgili numarayý aradým, durumu anlattým, hemen ilgilendiler, aciliyetini belirttim. Ertesi gün geldiler, kapýyý açtým, bir anlýk refleksle iki üç adým geriledim. Saylonlular evi bastý dedim : )))))) Dört kiþi baþlarýnda astronot kaský, Armstrong gibi giyinmiþler, ellerinde de ben diyeyim 100 kg, siz deyin 200 kg azman boyutlarda 7-8 valiz, bilim kurgu filmlerindeki metal taþýma çantalarýna benziyor, selam verip daldýlar eve. Bizim evin kedisi Pakize anýnda arazi : ))) Vallahi babamýn oturduðu odayý 10-15 dakikada kliniðe çevirdiler, kanamayý durduramazlarsa diye müdahale birimi kurdular, aþaðýda  tam donanýmlý bir ambulans bekliyordu. Beþ dakika içinde babam zerre acý çekmeden operasyon tamamlandý. Bir saat içerisinde ve bir gün boyunca neler yapmam gerektiðini bana anlattýlar, steril sarf malzemelerini yedekleriyle birlikte býraktýlar ve gittiler. Þaka gibi ya… Allah razý olsun hepsinden ve bu hizmeti akýl edenlerden… Ne diyeyim ki… Þükrümü ve minnetimi ifade edecek kelimeler bitiyor.

Yazý dizim okuyaný sýkmasýn babýnda hep ekonomi anlatmamakta fayda var, de mi ama?

Arada muziplik yapsam da yine bir þekilde gözlerim ufaktan dolacak gibi.

Kaçýyorum gali : ))))

120 milyar dolar da geceyi beklesin artýk : ))))

Cümleten selam ve saygýlarýmla.

çaðatay