AKLIN VE KALBÝN  ORTASINDAKÝ   ANNA KARANÝNA

Ancak  incecik bir otun üzerine biraz önce konmuþ  ve her an havalanmaya,gökkuþaðý rengindeki kanatlarýný açmaya hazýr bu kelebek görünümünün aksine korkunç bir umutsuzluk yüreðini yakýyordu.

Lev Nikolayeviç  Tolstoy- Anna Karanina

Hem filmini izlediðim hem de kitabýný okuduðum Anna Karanina' nýn sevgisinin arkasýnda  durma çabasýndan bir yolculuða seyrüsuluk edelim istedim sizlerle.

Çok þeyden vazgeçen,bu uðurda mücadele eden insanlarýn kördüðümle birbirine ne kadar da ýssýzlaþabileceðini üzülerek bir tuvalin fýrça darbesinden sürgünün mor hüznünü iþleyiþine takýldý gözlerim pürdikkat.Ve çözümsüzlüðün  aþký  nasýl da adým adým  çürüttüðünü gördüm acýyla.

Vronski ,erkek aþkýn merkezinde kalmaya  çabaladýðý anlardan en önemlisi subaylýktan ayrýlmasý ve annesini karþýsýna almasý .Aþk onu da çaðýrsa da en çoþkulu haliyle O çevreden tamamen soyutlanamadýðýný da görebiliyoruz aslýnda.

Anna ise kadýn ,kalpevini temsil ediyor en güçlüsüyle,sevgisinin samanlýðý seyran edeceklerine inanýyor ,aþkýn kimyasýna öylesine boyanýyor ki adeta her þeyden soyutlanýp,çevreyi elinin tersiyle itiyor,aþkýn gözü kör halini ,ikisinin birbirine kafi geleceðine sonsuz inanýyor.

Anna + Vronski, namümkün bir birlikteliðe dönüþüyor belki de,birisi illaki kalp derken,öteki illaki akýlda diretiyor,Anna zamanýn ve mekanýn  üstüne çoðu zaman çýkabiliyorken, Vronski  ise zaman ve mekanýn  baðlarýndan  kendini büsbütün koparamýyor,tamam Anna için subaylýðý býrakýyor ara ara kalbin çekim gücüne  aklýný çekebiliyorsa da bunda çok da etkili olamadýðýný görüyoruz.Oysa Anna O' nun hep ama hep aþkýn tam merkezinde  kalmasýný istiyor,akýlcýlýðýn kavramýna zýt olan bu duruma ,mekandan uzak kalmaya akýl ne kadar dayanabilirdi ki?

Aslýnda burada biraz da yaratýlýþtan gelen kodlardaki farklýlýklara göz atmak gerekir,kadýnýn kalbi  zarif ve incelikle yaratýlýrken,erkekler daha akýlcý  duygularýný gizleyebilen ,sert ve dayanýklý yaratýlmýþlardýr,burada erkeklere kalpsiz demek istemem elbette onlarda kalp taþýrlar,kadýnýn söylediði þarkýya,müthiþ ve dayanýlmaz çekim gücüyle erkeðini cekecek güce sahiptir,erkek arýlarýn  diþilerine,bülbülün güle,suyun ateþe,gölgenin ýþýða koþmasý gibi.kadýnýn kök salma duygusunun daha yerleþik olmasý ve erkeðin  bu ýþýklý cazibeye hýzla koþmasý ve yorulmasý ve sabit kalamamasý ,sebat edememesine þahit oluyoruz.

Vronski ile ilk karþýlaþtýðý yerde kendini trenin altýna atarken aslýnda Anna' yý,yani kalpevini,yani kadýnýyla mutlu olabilirken,Vronski bu olaydan sonra kafasýnda ölü bir akýl gezdirmiþtir,artýk gönüllü savaþa katýlarak:

.....Evet,bir silah olarak bir iþe yarayabilirim ama bir insan olarak yýkýntýdan baþka bir þey deðilim."

Vronski bu sözüyle Anna ' nýn  öfke anýnda dediði"Benim uðrumda her þeyi feda  ettiði için bana sitem eden erkeðin,þerefsiz bir erkekten de beter olduðunu tekrar ediyorum." Ýþte bu yüzden vicdan azabý çeken ve kalpsiz kalan bir erkeðin artýk silaha nasýl dönüþebildiðinin kaskatý örneðiyle burun buruna geliyoruz.

Kalp çoðu zaman gerçeðe kafa tutabiliyor,dýþarda çok yaðmur varken,þemsiyesiz,paltosuz çýkmanýz evdeki korunaklý ortama yani ( Kalpenize) göre hareket ederseniz  hasta olmakran kurtulabilir misiniz?

Vronski' yi hep o sýcacýk  ev ortamýnda ( Kalbinde),tutma  saplantýsýyla kavruluyordu Anna.Ama erkek kadýnýn kendine ait odalarýnda rahatça gezinemeyeceðinden,çevrenin baskýsýndan ayaðýný çekemeyeceðinden,kadýn erkek iliþkilerinde bu problemlerin  hep olasý,yaþanýlasý olumsuzluklar olarak karþýmýza çýkacaðýnýn sinyallerini görürüz.

Kadýnla erkek aslýnda ikisi de suçlu deðildir,sadece zaaflarýyla varolduklarýnýn ayrýmýna varmak gerekir,iki apayrý yaratýlmýþýn birlikte uyumlu,mükemmelliðini beklemek çok da inandýrýcý deðildir,burasý dünyaysa burda her þey biraz eksik olasý gerekmez mi?

Akýlla kalbi bir noktada tam ve zaruri bir buluþurmadan bahsederken acaba evlilik sarmalýnda tam bir ahengin zor olduðunun,tek akýl,tek kalbe dayalý kadýn erkek birlikteliðinin , bir çizgide tutulmasýnýn emrivakiyle evliliði diri tutmanýn zorluðunada mý atýflarda  bulunuyor Tolstoy?

Ve bu filmden sonra dudaklarýmdan þu mýsralarým döküldü acý  bir þiirimin mor desenli gözyaþýyla Anna ' nýn yokluðunda Vronski ' ye ithafen:

Ýçimde bin yýllýk nâr

Bin yýllýk siyahýyla

Acý bir þarkýyý kanatarak

Alýn çizgime

Vavdan bir kýrýþýk

Býrakarak gidiyorlar.

Ölü kuþlarýn

Güz mevsiminde.

Süheyla Altinkaya Turan