TEMAÞA-YI GARÝBE-Ý KÜHEYLAN

Evliya Çelebi Seyhatname’sinin bir yerinde , bir Türk elçisinin Avusturya Ýmparatoruna getirdiði hediyeler arasýnda bulunan bir Türk atýnýn hikayesini þöyle anlatýyor

…Vaktaki iki baþ atlarý bizim ahýr kalfalarý siyah þapkalý kafirlere teslim edip gittiler. Hemen eyersiz olan ünlü küheylan gördü ki siyah þapkalý kafirler içinde kalýp ,gördüðü,bildiði Müslüman kýyafetinde adam yok. Hemen bir kere iki ayaðý üzerine kalkýp, yularýný tutan iki adet kafirin baþlarýndaki þapkalarý üzerine ön ayaklarýyla nice vurdu ise o an iki nefer kafirin beyinleri taþra çýkýp,canlarý cehenneme mürt oldular.

Hemen cüret göstereyim diye ,birkaç kafir at üzerine hücum edip yularýndan ata yapýþýrým zannettiler. Onlardan dahi dört kafir tepelendi. Dümün banaguþuna havale eyleyüp (kuyruðunu kulak tozuna indirip) bu saray meydanýnda biriken kafirler içinde küheylan at ,cümle küffarý birbirine katýp ,cümle küffarý çiðneyip ,tam yarým saat kafirler üzre göz kamaþtýran þimþek gibi seðirdi.

Bu saray meydanýnda Ali Osman’dan gelme bir at, Yüce Allah’ýn emriyle o kadar kafiri herc-ü merc edip kýrýp geçirir. O kadar kafir mecruh olmuþtur ki hala kafiristanda destandýr.

Nihayet Elçi Paþa gördü ki kafirler demet demet kýrýlýr ve saray meydanýndan dýþarý izdihamdan dýþarý çýkamaz.

”Bre þu atý tutun” diye ahýr kalfalarýna ferman etti.

Bir beyaz külahlý yedekçi ,varýp “Gel Ceyhun’um gel” deyince …

Hemen atýn iki gözünden kanlý yaþlar akýp ,kiþneyerek yedekçinin yanýna geldi.

Yedekçi atý yularýndan tutunca  Elçi Paþa’ya þöyle dedi.

“Sultaným ,bu at,bir gazi attýr ve bizzat Al-i Osman padiþahý binmiþtir.Bu at ,bu meydanda bu kadar rüsvalýk edip ,bu kadar kafir kýrmýþtýr.Eninde sonunda bu atý kafirler öldürürler .Bu atýn yerine baþka bir at verin. “

Paþa,” hele görelim “ diye söylendi. Yedekçiler ,atý kralýn ahýrýna baðlayýp gittiklerinde hemen at kösteðini ve yularýný koparýp ahýr içinde yedi kafir dahi tepeleyip ,kafirlerin bunca atlarýný yaralayýp bir de gördük ki Ceyhun ,kiþneyerek ,saray meydanýndan dýþarý yýldýrým gibi çýktý.

Þehir içinde gezerek Çerkeþ Meydaný’nda adý geçen çerkesin altýndaki at leþini koklayýp yine birkaç kere heybetle kiþneyip ol mahalde ruhunu teslim ettiði haber geldi. Diba , çullarýný getirdi .

Paþa ,yerine bir baþka at getirtip ,cümle Ýslam askeri bu atýn böyle iþ ettiðine hayrette kaldýlar.Ondan sonra ahýr kalfalarý varýp merhum atý ,þehit çerkesin atý önünde bir çukur kazýp , oraya defnettiler.

Cümle halk bu ata parmak ýsýrdýlar.

Evliya ÇELEBÝ.