Güneþli bir sonbahar sabahýydý... Sabahýn erken saatlerinden itibaren, imkânlarýna göre kimi taksi, fayton, at arabasý ile, kimi de yaya olarak gelen binlerce insan, bekleme salonlarýný týklým týklým doldurmuþ, yer bulamayanlar da peronda eþyalarýnýn etrafýnda öbek öbek kümelenmiþlerdi.

Konuþanlar, þakalaþanlar... Baðýrýp çaðýran ve saða sola koþuþan çocuklar, simitçiler, sucular, hamallar., velhasýl arý kovanýna dönmüþtü Konya Gar'ý. Ana - baba günüydü bugün... Zâten asker sevkiyâtý oldu mu hep böyle olurdu. Malaslý Mehmette annesi babasý ve küçük kardeþi Muratla birlikde bu kalabalýðýn arasýndaydý.

Dededen kalma tahta bir valiz ve valizin üzerine itina ile konulmuþ bir çýkýn, bütün eþyasýydý. Sükûtu ilk bozan Murat oldu.

— Baba, tren ne zaman gelecek? Musa efendi dikkatle sardýðý sigarasýndan derin bir nefes çekerek mýrýldandý.

— Daha vakit var. Gelir elbet. Þükriye haným Mehmed'inin elinden sýkýca tutmuþ. Bütün sevgisini ve þefkatini topladýðý gözlerini oðulcuðunun gözlerinden ayýrmadan — Hayýrlý olsun da biraz geç olsun ne, çýkar? derken, Mehmedi'yle biraz daha beraber olabilmek için, sanki, trenin gecikmesini arzu eder gibi idi.

Nihayet keskin bir düdük sesi ve arkasýndan halkýn uðultusuna karýþan çuff-çuff sesleriyle kara tren perona girdi. Bütün gözler ona çevrilmiþti. Önce acý bir çýðlýðý andýran fren sesi iþitildi ve tren durdu. O anda telâþla eþyasýný kapan, birbirini ezercesine itiþe kakýþa, yer bulabilmek için, kapýlara hücum etti. Koca tren bir anda hýnca hýnç dolmuþtu. Yer bulamayanlar da geçiþ yolunu ve sahanlýklarý týklým týklým dolduruvermiþlerdi.

Mehmed de bu hengâme arasýnda trene atlamýþ, pencere kenarýnda bir yer bulabilmiþti. Valizini, boþ bulduðu bir yere sýkýþtýrdý. Çýkýný da oturacaðý yere koyarak yanýndaki gence :

— Hemþerim, helâllaþýp geleceðim, yerime göz kulak oluver, dedi.

— Olur olur, merak etme. Güçlükle kalabalýðýn arasýndan sýyrýlýp, indi. Önce babasýnýn eline uzanýp, hürmetle öptükten sonra :

— Gidip gelmemek, gelip de bulmamak var. Hakkýný helâl et, babacýðým, dedi. Baba evlâdýný baðrýna basarak :

— Helâl olsun yavrum Allah yardýmcýn olsun.

Saðlýkla gider gelirsin, inþallah, derken, boðazýna bir þeylerin düðümlendiðini hissetti. Gözleri buðulandý. Aðlamamak için habire dudaklarýný ýsýrýyordu. Mehmet annesinin eline uzandýðý zaman, yýllarca bin türlü çile ve kahýra göðüs germiþ, bu çilekeþ, mübarek kadýnýn gözlerinden yaþlar akýyor, senelerin çizgilerini taþýyan yanaklarýna süzülüyordu.

Yaþmaðý ile göz yaþlarýný sildi ve elini öpen evlâdýný sonsuz bir þefkatle baðrýna basarken :

— Allah'a emanet ol! Mehmedim. Saðlýcakla git, saðlýcakla gel, inþallah. Kendine iyi bak, üþütme yavrum. Bizi mektupsuz koyma, evlâdým diyordu. Mehmet kardeþini kucakladý, öptü ve :

— Anamýn babamýn sözünden çýkma. Onlarý üzme, dedi. Muratta aðabeyinin elini öptükten sonra,

—Olur aðam, merak etme sen. Tabancalý çekilmiþ bir resmini gönder, olur mu? diyerek beline sarýldý.

Mehmet aðlayan anasýyla tekrar kucaklaþtý ve koþarak trene bindi. Kompartýman penceresinden gülümsemeðe çalýþýyor, fakat buðulu gözlerinden akan yaþlara mani olamýyordu. El öpenler, kucaklaþanlar, helâlleþenler, hýþkýrýklar ve hayýr dualar... Vakit gelmiþti. Önce uzun bir düdük sesi etrafý çýnlattý. Arkasýndan üç kýsa düdük daha. Tren sarsýldý ve yürüdü. Gittikçe hýzlanan çuf-çuflar ve keskin düdük sesleri...

Þimdi herkes birbirine el sallýyor, çocuklar trenle yarýþ ediyorlar... Þükriye haným oðluna el sallarken bir taraftan da var gücüyle.

— Aman evlâdým, kendine iyi bak, üþütme sakýn. Varýr varmaz mektup yaz, diye baðýrýyordu. Tren gardan çýkmýþ, sallanan eller bile farkedilmez olmuþtu. Yaþlý gözlerle herkes birbirine :

— Allah kavuþtursun, diyerek üzgün, yorgun fakat vakur adýmlarla istasyonu terketmeðe baþladýlar. Mehmetin annesi ve babasý bir müddet trenin kaybolduðu yöne yaþlý gözlerle baktýlar, baktýlar.. Sonra baba kendini toplayýp:

— Allah kavuþtursun haným, þimdiki askerlik de ne ki? Gözünü açýp kapayýncaya kadar biter. Haydi biz de gidelim. Köye bir hayli yolumuz var, dedi.

Ama halinden, söylediðine kendisinin de inanmadýðý belli idi.

— Allah kavuþtursun. Ne yapalým vatan borcu. Hayýrla gider, hayýrla gelir inþallah, diye mýrýldandý. Arabalarýna doðru yürümeðe baþladýlar. Çehrelerinde hem derin bir hüzün, herr de vatan hizmetine arslan gibi bir evlat göndermenin iftiharý apaçýk görünüyordu.

Bu, Mehmetin ailesinden ilk ayrýlýþý idi. Arkasýna yaslandý, pencereden manzaraya görmeyen gözlerle bakýyordu. Kompartýman arkadaþlarýnýn büyük bir uðultu içinde baðýra çaðýra anlattýklarýný, fýkralarýný, þakalarýný hattâ trenin gürültüsünü bile duymuyordu... Geride býraktýðý yirmi sene... Çocukluk günleri, yaramazlýklarý, babasýnýn azarlan, nasihatleri, annesinin þefkat dolu sözleri, tarladaki yorucu çalýþma ve nihayet veda ânýnda eline iþlemeli çevresini tutuþturan yavuklusu...

Hepsi bir sinema þeridi gibi gözlerinin önünden geçiyordu. Mehmet nereden gelip nereye gittiðini bilenlerdendi. Tahsili yoktu. Ama irfaný vardý. Katýksýz bir muhabbetle baðlandýðý annesinin rehberliði ile, zaten sâf ve berrak olan gönlünün aynasýnda, bilirim diyenlerin, belki de hiç bilmedikleri pek çok hakikati keþfetmiþti.

Þükriye haným, yalan, gösteriþ, gurur, kýskançlýk gibi duygulardan paklanmýþ, karýnca kararýnca herkesin yardýmýna koþan, dedi kodu bilmeyen kendisi için istediðini baþkalarý için de isteyen, gözü tok, muhabbeti çok bir insandý. Yaptýðýný halk için deðil Hakk için yapardý.

Doðduðu gün Mehmetini baðrýna basýp ilk sütünü vereceðinde, canpâresinin kulaðýna "Ya þehîd ol ya gazi" diyecek kadar Allah aþký ve vatan sevgisiyle dopdolu idi. Yalnýz doðduðunda deðil, her fýrsatta bu ulvî sevgiyi, aklý ermeye baþlayan Mehmetinin körpe dimaðýna "Oðlum vatan sevgisi imandandýr. Vatanýný sev ve hizmet et ki îmânýn tam olsun" diyerek nakþetmiþti.

Mehmet öylesine yetiþmiþti ki, gönlünde sevgiden ve hizmet duygusundan baþka hiç bir þey kalmamýþtý. Ýþte o þefkat ve muhabbet pýnarý insaný gâh tarlada, gâh sofra baþýnda, gâh namaz seccadesinde görüyor ve "oðlum vatan sevgisi imandandýr" diyen sesini adetâ iþitiyordu.

Zaman ne de çabuk geçmiþti. Ýþte Kütahya'ya gelmiþler, sonra kýþlalarýna nakledilip, asýrlarca düþmanýn yüreðin ititreten Mehmetçikler hâki renkli elbiselerini giyip yekvûcud olmuþlardý. Bu yalnýz kýyafetlerini deðil, gönüllerindeki îmânýn ve vatan hizmeti duygusunun birliði idi. Artýk onlarý birbirinden farketmeye imkân yoktu. Hepsi ayný kýyafet içinde ayný vücut, ayný ruhtu.

Ahmetler, Hüseyinler gitmiþ, yerine tek bir isim gelmiþti : Mehmetçik...

Bu öyle bir isim ki, asýrlar boyu dostuna güven kaynaðý olmuþ, düþmanýný tirtir titretmiþti. Nasýl öyle olmasýn ki, bu yekvûcut kütle Allah’ýn seçip beðendiði tek din olan islâm imâný ve tarihe kök salmýþ Türklük þuuruyla yoðrulmuþ, adýný da iki cihan güneþi peygamberlerinden almýþtý.

Hepsi sabahýn ilk ýþýklarýnda tam bir intizam ve yapacaðý iþin þuuruna ermiþ bir sükût içinde, talim yerinde idiler. Mehmed 3. Bölükte idi. Hepsi esas duruþta dimdik... Bölük komutanýnýn ilk emirlerini dinliyorlardý. Daha sonra 'Kep çýkar!" emriyle, kepler çýkarýlmýþ ve kýlýk kýyafet muayenesine geçilmiþdi.

Önde bölük komutaný arkasýnda bölük baþçavuþu, Metýmetçiklerin týrnaklarýný, saçlarýný, postallarýný, elbiselerini hattâ düðmelerini titizlikle kontrol ediyorlar ve eksikeri tesbit ediyorlardý. Sýra Mehmed'e gelmiþti. Komutan :

— Elini uzat! diye emretti. Mehmet tam bir itaat ve teslimiyetle ellerini uzattý. Nasýl, itaatle uzatmasýn? Babasýndan kaç defa dinlemiþti. Askerlik itaat ve disiplin demekti. Öyle yetiþmiþti ki Mehmet. Komutaný "elini uzat" yerine "ölüme git!" deseydi, yine gözünü kýrpmadan gidecekti.

Fakat o ne! Komutan Mehmetin önce ellerine sonra baþýna dikkatle bakýp gülmeye baþladý, içi burkuldu Mehmetin, ne vardý ki, ne yapmýþdý ki komutaný kendisine gülüyordu. Mahçup olmuþtu. Gözlerini yere indirdi. Komutan sordu :

— Adýn ne?

— Mehmed, komutaným!.

— Peki Mehmet, bunlar ne? Ellerine, baþýna kýna yakmýþsýn, Yâhû, bizim memlekette bir gelinlik kýzlara, bir de kurbanlýk koyunlara kýna yakarlar, sen hangisisin ? dedi ve yine gülmeye baþladý.Konuþmayý dinleyen baþçavuþda gülüyordu...

Mehmet daha da mahzun olmuþtu. Çünkü muhabbet ve þefkat kucaðýnda yetiþtiði biricik anasýnýn dualarla, niyazlarla yaktýðý kýna, bu mukaddes ocakta nasýl alay mevzuu olabilirdi? Birden ellerini sert bir hareketle bacaklarýna yapýþtýrdý, baþý dik, göðsü ilerde ve tam bir safiyetle :

— Ýyi ya komutaným! Bir gelinlik kýzlar, bir de kurbanlýk koyunlar kýna yakar diye kendin söyledin. Anam da beni bu vatana kurban olayým diye gönderdi. Ýþte onun için kýnamý yakdm da geldim...

Komutanýn yüzünde tebessümü donakalmýþtý. Bu asil cevap karþýsýnda mahçup  olmuþ, gözleri yerde, Mehmetin sýrtýný okþarken "Ýþte Mehmetçiði Mehmetçik yapan þuur bu!" diye düþünüyordu.