Köyün çakaralmaz minibüsüyle þehirden dönüyordum. Vasýtamýz hýncahýnç doluydu. Minibüs þoförü Haþim gördüðü yolcuyu "ilerde inecek var" deyip ite kaka arabaya sokuyordu. Dokuz kiþilik minibüs bu gayretle ondokuz kiþi almak zorunda kalmýþtý. Þoför milletine pek bir þey söylenmiyor ki "yapma kardeþim, alma bu kadar yolcuyu, bunun sana da zararý vardýr" diyesin. Bereket versin þoföre yakýn yere oturmuþum.

Ön taraf rahat olur diye devamlý orayý tercih ederim. Yanýbaþýmdaki motor kaputunun üzerine de bir kiþi oturttuktan sonra daha fazla alamadý. Kendimizi Allaha emanet edip yürüdük. Zavallý minibüs fare yutmuþ ördek yibi yambul yumbul zorla yürüyordu. Ben içimden bir kaç defa ayetel-kürsî okudum. Çünkü arabamýz yolun bir saðýna bir soluna uðramadan gidemiyordu.

Sizin anlayacaðýnýz yýlan yürüyüþü ile yolumuza devam ediyorduk. Diðer yolcular her þeyden habersiz sohbet ediyorlardý. Kimi yaptýðý alýþ veriþten, kimi pahalýlýktan, kimi dünya meselelerinden konuþuyordu. Þanzuman ve motor sesiyle boðulan bu konuþmalardan biri dikkatimi çekti.

Kara Halil soruyor yanýndaki cevap veriyordu :

— Demek Istanbulu da gördün ha?

— Gördün ne demek, didik didik ettim.

— Çocuða ne dediler?

— Ben deyim yarým saat, sen de bir saat, inceden inceye muayene ettiler.

— Kaç lira aldýlar?

— Yüz elli lira aldýlar ama helâl olsun adamlara.

— Anlayýþlarý nasýl?

— Nasýl demek de söz mü? Türkiyenin en iyi dokdurlarý oraya birikmiþ. Sen söylemeden bir bir söylüyorlar derdini. Anasýnýn adýný, babasýnýn adýný, geçmiþini, geleceðini, yedi sülâlesini yazýyorlar kâðýda.

— Ne teþhis koydular çocuða?

— idrar yollarý bozulmuþ senin anlayacaan idrar yollarý iltahaplanma yapmýþ.

— Ne yaptýlar ya?

— iðne ilâç yazdýlar. Üç aya gadar bunlarý yaptýr. Üç ay sonra tekrar gel dediler. 

— Ýdrar yollarý neymiþ acaba?

— Caným çocuk ayak yoluna gidemiyor ya...

— Haaa, anladým idrar yollarý...

Yediðin içtiðin senin olsun gördüklerinden anlat bakalým.

— Ne anlatayým!. Bir ay anlatsam bitmez. Bir insan var, bir insan var iðne atsan yere düþmez. Bizim gazada o kadar adam yok belki. Kýyamet alamet. Kum gibi kaynýyor. Hele de taksi!... Gözüyün aldýðý yer taksi. Zencir halkasý gibi ardý arkasý kesilmiyor. Doktorun yanýndan gelirken çarþýda bir alet gördük görsen aklýn hayalin durur. Dünyada neler varmýþ meðerse Halil. Biz bir þey görmemiþiz ya.

— Nasýl bir þey?

— Asrî arý kovanlarý var ya..

— Eee..

— Öyle bir gutu. Yalýnýz bunun bir tarafýný camlamýþlar. Herkes yýðýlmýþ baþýna. Biz de birez görelim dedik. Amaniin bir de ne görelim!... Kutunun içinde kýzýlca kýyamet kopuyor. Oynayaný mý ararsýn, güleni mi ararsýn hepsi orada. Bizim avrat þaþ galdý.

Dönerken bana soruyor : "Bu gatlak adam bu gutunun içine nasýl giriyor" diye.

— Camdan hepsi görünüyor mu?

—Ayan beyan!.. Sonura bir giz çýkdý. Oynaya oynaya bir þeyler söyledi. Onu beðenmedim.

— Nesi vardý?

— Biraz cýblakçaydý. O gadar erkeðin içine onu goymasalar daha eyi olurdu. Ben bizim avrattan utandým. O olmasa daha seyredecektik ya o da gutuya girinci býrakýp geldik.

Telefizyon, diyorlar adýna.

—Denizi de gördün?

— Gördüm ya. Onu görüncü inandým ki Halil. Allahdan gorkmayan gavur. Allah Allah!.. Gözüyün gördüðü yer su. Nereden geldi bu gadar su buraya!

Deniz bir tassa tufan olur vallahi! Birer dalgalarý var her biri adam boyu.

istanbulun adamlarý da çalýþkan. Adam sabahleyin kakýyor, filikasýna biniyor, bu gadar dalgalarýn arasýnda balýk dutarak geçimini çýkarýyor. Herkes iþinde gücünde. Sabah ortalýk ýþýr ýþýmaz herkes iþe gidiyor, akþam olunca de oluk oluk evlerine dönüyorlar. Ne eyi insanlarý var. ne müslüman adamlarý var þaþar kalýrsýn. Birer camileri var her biri bir kale. Hepisi de týklým týklým dolu.

'— Boðaz köprüsünü de gördün mü bari

— Ha, onu diyecektim bu hükümetten de gorkmayan gavur. Hele vergi gaçýranlar, onlarý cehennem de gabul etmez. Nasýl asdýn onu oraya!.. Heç mi düþerim deyi gorkmadýn. Her iki geceye birer ayak dikmiþler. Ortada bir þey yok. Ben anca ucundan bakabildim. Ýnsanýn gözü korkuyor. Gazârâ bir düþecek olsan daha yoldayken ölürsün.

— Altý deniz deðil mi?

— Deniz olsun. Gorkundan ölün gorkundan!.. Göðün yüzünde köprü. Ne yalan söyleyim ben cesaret edemedim. Gaç millon getdi kimbilir.

— içindeki vapurlarda çalýþýyor mu?

— Heç duruyor mu ki. Vapurlarýn her biri bir hükümet konaa gadar var. Elbet bunlarý hükümet yaptýrdý deel mi ya?

— Tabi..

— Sen bu hükümetten nasýl mal gaçýrýn. Nasýl esgerlik etmen. Allah çarpmaz mý adamý Halil!...

Ben bu konuþmalarý dinleyim derken altýmda yürüyen alâmetin korkusunu unutmuþtum. Nereye geldiðimizi ancak konuþma bittiði zaman farkedebildim. Haþim ustanýn "buraya kadar beyler!" ikazý olmasa konuþma belki daha devam edecek, ben de hiç bir þe. yin farkýnda olmadan bir çok þeyler öðrenecektim.

Fakat "buraya kadar beyler!" sözü buna fýrsat vermedi. Bu sözünde Haþim usta da mazurdu. Çünkü zavallý minibüs bu kadar yolcuyu ancak köy mezarlýðýna kadar taþýyabilmiþ, orada su kaynatmaða baþlamýþtý.

Þükür ki mezarlýða kadar gelebilmiþtik. Yolun yarýsýnda da inebilirdik. Ne olursa olsun üç þey öðrendim bu kýsa yolculuðumda ; Akýlsýz kafalarýn cezasýný ayaklar çekermiþ.

Devletten mal kaçýran hain, Allahtan korkmayan kâfirmiþ. Yetmez mi?