Ortaçaðda batý ülkelerinde, Katolikliðin katý inançlarýna karþý gelenleri sapkýn sayarak cezalandýrmak için kilise mahkemeleridir engizisyon. Hristiyanlýktan dönen, dini esaslara baþkaldýran, kýsmen Yahudilere ve Hristiyanlaþmýþ Yahudiler… Engizisyon mahkemelerinde yargýlanmýþtýr. Ve yargýlananlar akýl almaz, insanlýk dýþý uygulamalarla karþýlaþýr…

         Yargýlama sonunda ateþle yakarak ölüm, hapis, kamçýlama, küçük düþürme gibi cezalar verilir;  aklananlarýn ise mallarýna el konulurmuþ. Ýnsanlar tarafýndan insanlara ölüm cezasý verilmesi tüm zamanlar için acýdýr... Hele ölüm eylemini büyük iþkencelerle gerçekleþtirilmesi, mahkûmlarýn kazýða baðlanarak tutuþturulan ateþte kalabalýklarýn karþýsýnda infaz edilmesi insanlýkla nasýl baðlaþtýrýlabilmiþ?! Ve “cadý avcýlýðý” :

                “Avrupa’da üç asýr boyunca süren ve çoðu kadýn birçok insanýn ölümüyle sonuçlanan “cadý avcýlýðý” konu edilmiþtir. Ýlk kez Ortaçað döneminde kadýnlara yönelik cadýlýk iddialarý ortaya atýlmýþ ve devamýnda Hýristiyan kilisesinin batýl inançlarýndan beslenen ve zamanla sapkýn bir teolojik fikre dönüþen cadý avlarý baþlamýþtýr. Cadý avlarýnýn ilk kurbanlarý ebeler ve þifacý kadýnlar olmuþ, bitkileri çok iyi tanýyan bu kadýnlarýn, hatta zaman zaman erkekler ve çocuklarýn dahi, büyücü olduklarý iddia edilmiþ ve bu insanlar tek bir ihbar ile tutuklanarak çeþitli iþkencelere maruz kalmýþlardýr. Çalýþmanýn amacý tutuklama sürecindeki sorgulama ve iþkence þekillerinin yaný sýra kadýnlara uygulanan insanlýk dýþý cadý deneylerinin de ayrýntýlý bir þekilde incelenerek, “Maleus Maleficarum” ve “Cautio Criminalis” gibi kaynaklarýn ýþýðýnda kadýnlarý cadýlaþtýran asýl nedenin iþkence olduðunu gösterebilmektedir. Anahtar Kelimeler: Cadý Avcýlýðý, Ýþkence, Maleus Maleficarum, Cautio Criminalis Abstract Wit”

 Ýþte Hristiyan Katolik anlayýþý, kilise mahkemelerinin aydýnlanma öncesi batýda halklara uygulanan ceza ve uygulamalarý.

        Oysa dinlerin biricik iþlevi insanlara, kardeþliði, dostluðu, iyi iliþkileri vaaz etme benzeri iþlevi var. Ve Hristiyanlarýn peygamberi Hz. Ýsa: ZEYTÝNLÝK DAÐI’NDA yaptýðý ünlü vaazda Ýsa peygamber þöyle demiþti: “Kötülük yapana karþý koyma; sað yanaðýna vurana öbür yanaðýný da çevir” (Matta 5:39).

        Engizisyonda sadece sýradan, iþinde gücünde çalýþan insanlar yargýlanmaz. Bilim insanlarý da kilisenin uyguladýðý akýl dýþý yargýlama ve cezalandýrmadan nasiplenmiþtir. Galileo Galilei, uzayla ilgili çalýþmalarý sonucu Dünya’nýn Güneþ çevresinde döndüðünü ispat eder. Gerçekliði yadsýnamayan bu sav kilise öðretisine tamamen zýttýr. Bilindiði gibi mahkeme Galileo’yu ölüme mahkûm eder. Ünlü bilim insaný yaþlýdýr. Dostlarýnýn ýsrarý üzerine görüþünü deðiþtirir, özür diler. Öylece idamdan canýný kurtarýr.

        Hele Giordano Bruno adlý kozmoloji teorisyeninin akýbeti içler acýsýdýr. Ýnsanlýðýn geliþmesine öncülük eden bu büyük insan meydanda yakýlýr. Günümüzde ise Bruno’nun Ýtalya’da heykeli dikilmiþtir.

         Engizisyon mahkemeleri XIII. yy ile XVIII. Yüzyýllarý arasýnda faaliyet göstermiþ. Ve batýlýlar, bin sekiz yüzlerin ilk çeyreðinde kilise mahkemelerinin gazabýndan azat olmuþ.

 Biz de ise maalesef günümüzde kadýn cinayetleri gün gün artarak devam etmektedir. Yurdumuzun bazý bölgelerinde kadýnlarýmýza uygulanan töre cinayetleri de yaþanmakta. Acýdýr…

        Avrupa Rönesans ve Reforum hareketleri, matbaanýn bulunmasý… olaylar ve geliþmelerle aydýnlanma yaþadý. Bilimi önceleyerek eðitim yapan üniversitelere kavuþtu Avrupalý ve batý. Bilim insanlarý yetiþti. Halk eðitildi nitelikli eðitim sistemleriyle. Ýnsanlar yurttaþ olmanýn bilincine erdi; görev ve sorumluluklarýný öðrendi. Çokça kitaplar basýldý. Ve kanunlar bireyin toplumdaki ekonomik durumuna ve statüsüne bakmadan herkese eþit uygulanýr oldu. Kýsaca Berlin’de hâkimlerin olduðu Prusya kralýna da anýmsatýldý…

        Bize ise matbaa icat edildikten yýllar sonra geldi. Beyinleri aydýnlanmasýnda önemli bu aracý yýllarca gayrimüslimler kullandý. Sözün özü ülkemizde de nitelikli, çaðdaþ yöntemlere uygun eðitim-öðretim programlarýyla insanýmýzý eðitirsek töre ve kadýn cinayetlerinin ne kadar insanlýk dýþý eylemler olduðunu içselleþtirecek kuþaklar yetiþtirir. Böylece öldürülenlerin yakýnlarýna ve saðduyu sahibi insanýmýza büyük acýlar veren olaylarý en aza indirmek olanaðýna kavuþuruz.