Yýlýn her haftasý, hatta haftanýn her gününde kitap okumak ekmek kadar, su kadar bir gereksinimdir benim için. Ele aldýðým bir kitabý bitirinceye kadar okumadan býrakmam. Fakat ara ara bu yöntemimden vaz geçtiðim oluyor istemeden. Klasiklerden okumadýðým roman kalmadý dersem abartý deðil. Kitap fiyatlarý aldý baþýný yürüdü. Sahaflar ve ikinci el kitaplar bile el yakýyor. Maaþtan kitap için para ayýrmak olanaklý deðil benim için. Haliyle Halk Kütüphaneleri baþvurduðum kitap kaynaklarýmdýr.

          Üzülerek belirtmeliyim son yýllarda kütüphaneler kitap susamýþlýðýmý gideremiyor. Raflar kitap dolu oysaki. Tanýnmamýþ yazarlardan süslü kaplý kitaplar. Bu kitaplarýn yerleri ve diziliþ sýralarý deðiþmiyor. Sadece raflarý süslüyorlar. Sýradan bir okuyucuya hitap edecek kitaplar buharlaþmýþ nedense(!).

         Kütüphane ziyaretlerinde ince eleyerek üç kitap seçerim. Seçtiðim kitaplarýn çoðu kez üçünü de okurum. Maalesef beðenmeyip yarýda býraktýklarým da oluyor. Ýki hafta sonunda beðeneceðim kitaplar bulmak ümidiyle soluðu yeniden kütüphanede alýyorum. Hakkýný teslim etmeliyim ilginç kitaplara da rast geliyorum nadiren. Þavþat Ýlçe Halk Kütüphanesinden okuduðum Julýa Alvarez’in Kelebekler Zamaný son yýllarda okuduðum en güzel romanlardan birisiydi. Ve son Canan Tan’ýn Pembe ve Yusuf adlý romanýný okudum.

         Romanýn özellikle final bölümü heyecan kasýrgasý… Namus cinayetine giden kadýnlarýmýza ithaf edilmiþ bir aðýt. Diyarbakýrlý feodal iliþkiler içinde yaþanan geniþ bir ailenin romaný Pembe ve Yusuf. Ataerkil bir aile. Romaný özetlemeye gerek yok. Sözleri Hamurabi Kanunlarý’ndan sert bir aile babasý. Bir biçimde, baba deyim yerindeyse zinciri kýrarak aileden kopup Ýstanbul’a kapaðý atar.  Kurnazlýkla el koyduðu; kardeþleriyle kazandýklarý parayla büyük kentte bir daire satýn alýr. Eþi ve iki oðlunu da yanýna alýr…

         Karýsýnýn söz hakký yoktur aile içinde. Ýki oðlunu ilkokuldan sonra okutmaz. Ýþ edinir. Kahvehane iþletmeye baþlar. Çocuklarýný da kahvehanede çalýþtýrýr. Maddi sorunu yoktur ailenin. Eþi kocasýnýn karþý konmaz baský ve isteði sonucu iki çocuk daha doðurur. Üçüncü çocuk kýz evladýdýr. Babanýn gözünde kýz çocuðunun yeri yoktur. Yýllar geçer. Ýki büyük oðul esnaf olarak geçimlerini saðlamaktalar. Son erkek çocuk ablasýný çok sevmektedir týpký annesi gibi.

         Babanýn tek düþüncesi para paradýr… Biricik kýzýna eþi ölen varsýl komþu bir esnaf talip olur. Adam babasý yaþýndadýr kýzýn. Körün istediði bir göz Allah verir iki göz. Ailede tek söz sahibi baba için parlak, kýzý için kara bir güneþ doðmuþtur. Göz açýp kapayýncaya kadar niþan yapýlýr. Kýz niþan törenini güle oynaya kabul eder(!) Oysa kendi yaþýtý bir gençle konuþmaktadýr. Ve büyük gizlilik içinde sevdiði gence kaçar. Evde kýyamet kopar. Baba hýrsýný eþinden çýkarýr. Kadýný acýmasýzca döver.

         Roman bu ya; kýz gittiði evde mutlu olamaz. Kaynana biricik tek oðlunu gelininden kýskanýr. Sürekli dýþlanýr taze… Nihayet gelin yeni doðurduðu bebeðiyle kapý dýþarý edilir. Gideceði sýcak bir yuva yoktur. Bir karlý Karakýþ günü baba evine sýðýnýr. Babadan, “Gözüme gözükmesin çatýdaki odada yaþasýn.” Emri çýkar. Uðursuz bir hava esmektedir baba evinde. Günlerden bir gün baba ve kendi sert, acýmasýz karakteri taþýyan iki oðluyla erkekler toplantýsý yapar. Kýza idam fermaný çýkar gerekçesi yazýlmayan kararda…

         Ýyi de idamý kim gerçekleþtirecek. Görev küçük kardeþe verilir. Yaþý küçüktür onun. Fazla ceza yemez. Aðabeyleri ve baba hapiste yalnýz býrakmayacaklarýnýn sözünü verirler abla katili olacak çocuða. Ablasýný çok seven çocuk bu akýl dýþý eylemi kabul etmez. Üç gün süre verilir küçüðe. Çocuk yemeden içmeden kesilir. Dalgýn dalgýn dolaþmaktadýr. Anne ve idam fermaný yazýlý kýz durumdan kuþkulanýr.

         Nihayet üçüncü gün sona ermektedir. Anne çatý odasýna çýkar. Gördükleri kýyameti olur. Kadersiz kýzýnýn kendini asmýþtýr. Dünya baþþehri diye ünlenen Ýstanbul’un ortasýnda bir biçimde töre cinayeti uygulanmýþtýr. Küçük kardeþ yýkýlýr. Evi terk eder. Anne kýzýndan geride kalan bebeði kucaklar. Doðduðu kente döner. Baba ve iki büyük oðul yaþamlarýný sürdürür kaldýðý yerden.

         Her yýl acýmasýz töre cinayetleri yaþanýr bu kadim topraklarda. Töre cinayetine mahkûm edilen bir kýzýn coþkun akan bir nehire itelendiðini görmüþtüm haberlerde. Kýzýn günü tükenmemiþ mi demeli. Yüzme bilen kýzýmýz canýný kurtarmýþtý. Töre cinayetleri bir yana son yýllarda ülkemizin korumasýz güzel kadýnlarý öldürülüyor. Kadýn cinayetleri kanýksandý ülkemizde adeta.

         Avrupa, karanlýklar içinde yaþadýðý Ortaçað boyunca özellikle kadýnlar engizisyon mahkemelerinde mahkûm edip cayýr cayýr yakmýþtýr. Engizisyon mahkemelerince iþkenceyle öldürülenlerin sayýsýný otuz ile altmýþ binlere ulaþtýðýný yazar kara Avrupa tarihi. Engizisyonun ve ülkemize has töre ve kadýn cinayetlerinin günümüzdeki ahvalini a’dan z’ye kadar incelemek düþünen insanlarýmýzýn vaz geçilmez birinci görevi olmalýdýr. Ve Tolstoy diyor ki, “ Bir insan acý duyuyorsa canlýdýr. Baþkasýnýn acýsýný duyuyorsa insandýr.”

Devam edecek.