1
Öyleyse ver
bende bir göz atayım şu mucize kitaba bakayım nelerden bahsediyor başka!
-Buyurun
efendim.
Ürkek ve
çekingen bakışlarla aldı sanki bir anda hayatı ve değerleri değişeceğinden
korkan gözleri ile kitabın ilk sayfasını açtı. İçinden okumaya başladı.
-
Hanefi mezhebinin sonraki alimlerine
göre, makbul ve esahh olan, besmelenin başlı başına bir ayet olup bir sürenin
parçası olmadığıdır. Süre aralarını ayırmak için ve her hayırlı işe onun
zikriyle başlandığı gibi, Kura’na da bununla başlamakla teberrük için
indirilmiştir.
-Hanefi ne demek?
-Bitireyim anlatacağım
genel müdürüm.
-Besmele, Kura’nın anahtarı, Levh-i mahfuzda kalemin yazdığı ve Adem (a.s.)’e nazil olan ilk şeydir. İstiazeden sonra gelmesinin hikmeti, özü kötülüklerden temizlemenin süslemeden önce ve Allah’tan başkasından yüz döndürmek, Allah’a yönelmekten önce olduğu içindir. Kâfirler,
Durdu
-Yani bizleri işaret
ediyor genel müdürüm!
-Nereden biliyorlarmış
ki?
-Onu da anlatacağım
genel müdürüm az sakin olun. Kafirler işlerine ilahlarının isimleriyle
başlayıp, ‘Lat ve Uzza’nın adıyla’ derlerdi. Bundan dolayı muvahhit (Allah’ın
birliğini kabul eden kimsen)in bir şeye başlarken Allah isminin özel manasını
kastetmesi vaciptir. Buda besmelenin önce zikredilip, fiilin sonra gelmesiyle
olur. Bunun için sonuna mahzuf bir fiil takdir edilir ki; ‘Bismillahi akrau’
veya ‘etlu’ demek olur. Veya başlanılan işe bağlı başka fiiller takdir
edilebilir.
Dediler ki; ilimlerin hepsi ‘Be’ harfindedir. Yani olan benim ismimle var oldu,
olacakta yine benimle olur. Öyleyse alemlerin varlığı benim varlığımla kaimdir.
Benden başkasının hakiki varlığı yoktur. Ancak ismi ve mecaz varlığı vardır
demektir. Tasavvuf ehlinin ‘Baktığım her şeyde ancak Allah’ı gördüm’ sözünün
manası budur. Peygamberimiz (s.a.v.)’in ‘Zamana sövmeyin. Zira zaman, Allah’ın
kendisidir’ hadis-i şerifinin manası da bu kabildendir.
-Tam anlamadım ama
müthiş bir şey! Sakın kimse duymasın hant, bilgi için soruyorum aslında, ben
okumaya devam ediyorum işin bitince yine beni bilgilendirirsin
-Tamam efendim!
Genel müdür okumaya
devam etti.
-Hamd, Âlemlerin Rabbi, Rahman, Rahîm,
hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah'a mahsustur. ﴾3﴿Tefsir
Rahman ve rahîm.
Ayet
Hamd, Âlemlerin Rabbi, Rahman, Rahîm, hesap ve ceza gününün (ahiret
gününün) maliki Allah'a mahsustur. ﴾4﴿
Tefsir
“Ödül ve ceza (din) gününün hâkimi” diye çevirdiğimiz tamlamada geçen mâlik
“malın, mülkün sahibi” demektir. Kıraat âlimlerince “hükümdar, iktidar sahibi”
anlamında “melik” şeklinde de okunmuştur. İnsanlar için kullanıldığında mâlik
ile melik arasında güç, yetki ve tasarruf hakkı bakımlarından önemli farklar
vardır. Mal ve mülkün sahibi (mâlik) kişinin başkalarına hükmü geçmez,
başkalarına hükmü geçen hükümdar (melik) ise her malın ve mülkün sahibi
değildir. Allah Teâlâ hakkında mâlik ve melik sıfatları kullanıldığı zaman mâna
çerçevesinde bir eksiklik olamaz; çünkü O hem âlemlerin sahibidir hem de
herkese ve her şeye hükmü geçer; O’nun iktidarı üstünde bir iktidar tasavvur
bile edilemez. Melik O’nun zâtına, mâlik ise fiiline ait sıfatlardır. “Ödül ve
ceza (din) günü”nün âhiretteki hesaba çekme ve hüküm verme günü olduğu, bunu
açıklayan başka âyetlerden anlaşılmaktadır (meselâ bk. İnfitâr 82/17-19). Allah
Teâlâ bütün zamanlarda ve zaman kavramına bağlı olmaksızın mutlak hâkim, sahip,
melik ve mâliktir. Ancak Allah Teâlâ dünya hayatında, imtihan için kullarına da
sahiplik ve iktidar vermiş; imanı olduğu halde gaflet içinde bulunan kimseler
–zaman zaman da olsa– Allah’ın sahipliği ve iktidarının bilincinde olmaya özen
göstermemişler; imanı olmayanlar ise bunun şuurundan tamamen yoksun kalıp inkâr
etmişlerdir. Âhiret âleminde kulun, bu görünürdeki ve geçici iktidarı da
ortadan kalkacağı için Allah’ın melik ve mâlik sıfatı bütün azametiyle ortaya
çıkacak, belli olacaktır. Bunun için âhirette O, gerçekte ve görünürde “melik
ve mâlik”tir.
Durdu ve hanta döndü
-Hant Allah Teâlâ hakkında mâlik ve melik sıfatları kullanıldığı zaman mana
çerçevesinde bir eksiklik olamaz; çünkü O hem âlemlerin sahibidir hem de
herkese ve her şeye hükmü geçer ne demek istiyor?
-Okumaya devam edin anlarsınız efendim.
-Ayet
(Allahım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım
dileriz. ﴾5﴿
Tefsir