Annemin  dayýsýnýn , köyde bir çiftlikte yaþadýðýný iþitmiþtim,fakat  görmemiþtim,babam memur olduðu halde gezmeyi  ve tabiatla baþ baþa olmayý çok seven birisi olduðundan ilk fýrsatta bizi götürür diye senelerce bekledik, ama yakýn mesirelerde yýllarca  oyalandýk, gidemedik. Babam o  sene Mayýs ayý ortalarýnda  bir  gün  -bu  defa uzun bir yolculuða hazýrlanýn, dayýya  gidiyoruz!  deyince  herkeste  bir telaþ baþladý. (Annemin dayýsý olduðu halde hepimiz dayý diyorduk, hatta köyde de Muhtar dayý diyorlarmýþ.)

 Hiç  görmediðimiz   bir  yere gidecek ve  akrabamýz olduklarý halde þimdiye kadar tanýþamadýðýmýz  kiþilerle görüþecektik, o güne kadar dayýmýn çiftliði ve ailesi hakkýnda çok þeyler konuþulmuþtu ama  bunlar rüya gibi geliyordu bize. Nihayet rüyamýz hakikat oldu, epey uzun ve  yorucu  bir yolculuk sonrasý vasýl olduðumuz köy hakikaten görülmeye deðer güzellikte idi.

Köye girerken bahçeler ortasýnda beyaz badanalý bir deðirmen ve içinde ördek ve kazlarýn yüzdüðü bir dere karþýladý bizi, kenarda yavrularýný peþine takmýþ dolaþan kaz ve ördekler, o senelerde en kullanýþlý nakil aracý olduðu halde mahdut  sayýda olan, yaylý arabamýzdan ürkerek saða sola kaçýþtýlar, rengarenk  çiçeklerle bezenmiþ yemyeþil çayýrý geçerek köye girdik, köy korucusu olduðunu sonradan öðrendiðim, uzun namlulu silah taþýyan, bir amcanýn tarif ettiði yoldan çiftliðe ulaþtýk.

Çiftlik çam ormaný ile kaplý bir tepenin eteðinden  dereye kadar uzanan düz bir araziye yayýlmýþ binalardan ve ufuk çizgisinde biten tarlalardan oluþuyordu, etrafý sur gibi oldukça yüksek duvarlarla çevrili bir avlunun çok büyük kapýsý önünde durduk, geldiðimizi korucudan öðrenen kâhya , kapýda karþýlayýp dayýmýn  avda olduðunu,  bizim girip istirahat etmemizi söyleyince  araba ile avluya daldýk,    kocaman bir köpek havlayarak  hücum ediyor ama zincirle  baðlý olduðu için yaklaþamýyordu. Karþýmýzda 3 katlý þahane  bir konak,  solunda bitiþik tek katlý þirin bir misafir evi vardý, giriþ kapýsýnýn saðýnda ahýr ve samanlýklar, solunda ise  2 katlý zahire ambarlarý yer alýyordu.

Misafir evinin önünde duran arabadan eþyalarý indirdik, yardýma gelen yengem, gelinler, kýzlar ve çocuklarla içeri taþýdýk, tanýþma faslýndan sonra getirdiðimiz hediyelerin daðýtýmýna geçildi, neler  getirdiðimizi ancak o zaman öðrendim,  kumaþlar, kadifeler, basmalar, gömleklerden akide þekeri ,  kuru yemiþ  ve oyuncaða  kadar her þey  yaþ ve cinsiyete göre tevzi edildi, bir bayram havasý hakim oldu eve,   herkesin  biribirlerine  anlatacak neleri  varmýþ meðer,  birkaç saat süren bu  curcuna, dayým ve oðullarý avdan dönüp avluya girince, yerini koþuþma  ve sessizliðe terk etti, küçükler odalarýna çekildi,  yengem  ve gelinler av torbalarýný mutfaða taþýrken dayýmýn iki adamý av köpeklerini  ve tüfekleri alýp gittiler.

Dayým orta boylu biraz topluca, gömleðinin üst düðmeleri açýk, kýllý göðüslü, pehlivan yapýlý, güleç yüzüne raðmen otoriter  bakýþlý, ama sevimli biri idi, iki oðlu da yanýk  tenli , zýpkýn  gibi delikanlýlardý,geliþimiz onlarý çok memnun etmiþti,sohbetin koyulaþtýðý bir anda mükellef bir sofra  geldi ortaya, neler yoktu ki ? Hadi Tosunum denilen mercimekli bir tür börekten manda kaymaðýna kadar- kuþ sütü hariç-gelenleri nefis bir çay ve ayran eþliðinde tüketirken þehirdeki akrabalarýn ahvalinden av hikâyelerine kadar her þey konuþuldu.

Yemek sonrasý çay-kahve faslý ve sohbet  pek uzun sürmedi, dayýmlar av , biz de yolculuk sebebiyle yorgun olduðumuz için erkenden odalarýmýza çekildik,minderler ve yataklar kuþ tüyleri ile doldurulduðundan mý , yoksa yorgunluðun etkisiyle mi  bilmem, hiç yadýrgamadan hemen uyuduk ve temiz havanýn etkisiyle sabahleyin erkenden uyandýk. Gece  serbest býrakýlan köpek sabahleyin      baðlandýðý  için annemle avluda keþfe çýktýk, avluya ilk girdiðimiz zaman karþýmýzdaki þahane konaðýn saðýnda olan  harap bir bina kalýntýsý  ile çökmeðe yüz tutmuþ bacayý fark etmiþtim, iyi bir usta elinden çýktýðý ilk bakýþta fark edilen binalarýn  manzarasýný  bozan bu  enkazýn  ne olduðunu  merak etmeme raðmen o hay huy arasýnda soramamýþtým, annemi o tarafa çekip sordum, bu enkaz niye kalmýþ ?

-Sakýn dayýnýn yanýnda bundan bahsetme! deyince iyice meraklandým, avludaki  bankoya  benzetilmiþ büyükçe bir kütüðün üzerine oturduk, annem anlatmaða baþladý:

- Oðlum ! Yunan iþgali sýrasýnda dayým dahil bütün eli silah tutanlar askere alýnmýþ, Yunan askerleri  Kütahyaya , hatta bu köye kadar gelmiþler,daha önce  dayýmýn seyisliðini     yapan ,onun ekmeðiyle büyüyen, bir   rum  genci – o senelerde Kütahyada  çok sayýda  rum  ve  ermeni ikamet etmekte ve bunlar inþaatçýlýktan terziliðe kadar birçok iþkollarýnda çalýþmakta idi- dayýmýn çok güzel bir atý ve eþi olduðunu ve zenginliðini  yakýndaki  karakol  komutanýna  ihbar etmiþ,  yanýna birkaç asker alan subay evi basmýþ, avludaki köpek zincirini kopararak saldýrmýþ ve biraz oyalamýþ ama köpeði öldürmüþler , bu fýrsattan istifade eden yengem mutfaktaki bacaya týrmanarak saklanmýþ, gelenler yengemi  bulamayýnca civarda nam salmýþ at ile  bazý kýymetli eþyalarý, götürebildikleri birkaç kuzuyu alarak gitmiþler,onlar gidinceye kadar bacanýn içinde ecel  terleri döken yengem ,merak edip gelen komþularýn þaþkýn bakýþlarý arasýnda bacadan inmiþ, ama zavallý olaydan sonra  ancak birkaç gün yaþayabilmiþ ve vefat etmiþ. Savaþ bitinceye kadar olayý dayýma  duyurmamýþlar , dönüþünde her þeyi öðrenen dayým muhbir  rumu aramýþ ,iþgal kuvvetlerinin peþinden gittiði için intikam alamamýþ, fakat  konaðý yaptýrýrken eþinin saklandýðý bu bacayý ,anýsýna hürmeten  muhafaza edip yýktýrmamýþ, þimdiki yengen dayýmýn  ikinci hanýmýdýr,diye anlattý.

Ýþgal  kuvvetlerinin   buna benzer birçok zararlar verdiklerini, geceleri devriye gezdikleri ve baskýn ihtimalinden korktuklarýndan , gaz yaðý  buhranýna  raðmen, her sokaðýn  fenerlerle aydýnlatýlmasý için mahalle sakinlerine baský yaptýklarýný, yiyecek sýkýntýsý çeken halktan tavuk, yumurta vs. istediklerini, göz daðý vermek veya para sýzdýrmak için gözüne kestirdikleri kiþileri karakola çekerek eza cefa ettiklerini,  ambarlara, sürülere el koyduklarýný, yakýp yýktýklarýný,     kadýnlara kýzlara sarkýntýlýk ettiklerini  , Allahýn lûtfü ile silahsýz , aç,  fakat imanlý Türk halkýnýn, büyük kumandan Atatürkün önderliðinde, bu belayý defettiðini  ,hainlerin kaçarken bile birçok köy ve ormaný yaktýklarýný, yýllardýr beraber yaþadýklarý rum ve ermenilerin de iþbirliði  yaparak bu kötülüklere ortak olduklarýný  anlatýrken gözyaþlarýný tutamadý.

Bu olaydan sonra , ne zaman bu  acý anýlar yüklü mutfaðýn önünden geçersem rahmetli yengemin ruhuna Fatiha yollamayý  ve iþgal kuvvetlerini, onlara yardým eden, yýllarca baðrýmýzda beslediðimiz, hainleri lanetlemeyi hiç ihmal etmedim. Allah o günleri bu millete bir daha göstermesin.