Eklenme Tarihi : 1/17/2016
Okunma Say�s� : 2605
Yorum Say�s� : 0

Tahta Be�ikten Sonra Sal�ncak

TAHTA BE��KTEN SONRA �SALINCAK�

�ster �ocuklukta ister b�y�kl�kte sal�nca�a binmeyen kimse yoktur her halde. �stelik en zevkli e�lenme ve dinlenme ara�lar�ndan birisi olsa gerek. Bebekli�imizde tahta be�ik ve sal�ncak, en fazla vakit ge�irdi�imiz yuvalar�m�zd�. Evin i�inde hemen hemen her odada tahta tavana monte edilmi� kar��l�kl� iki adet sal�ncak halkas� olurdu.

Halkalara ba�lanm�� urgan sabitlenerek �zerine d��ek, �ilte, battaniye veya �uval benzeri malzemeler kullan�larak sal�ncak yap�l�rd�. Bebekler be�ikten s�k�l�nca veya ihtiya� duyulan hallerde, sal�nca�a s�k� s�k�ya sar�l�r, sallanarak uyutulurdu. Bebe�i olan evlerde, odalara kurulan sal�ncak asla s�k�lmezdi. Misafir falan geldi�inde yer dara�l�� yapmas�n diye �ilteleri kald�r�l�r ve urgan�n uygun yerine d��mler at�larak y�kse�e as�l�r, laz�m oldu�unda tekrar indirilerek kullan�l�rd�.

Bebe�in kendi sal�nca�� yan�nda birde oyuncak bebekleri i�in yap�lan daha k��k minyat�r sal�ncaklar olurdu. Bunlar da, bebe�in be�i�inin �r�mbecine, hal� tezgahlar�n�n demirlerine, pencere tahtalar�na kurulurdu. Bebe�in oyuncak bebekleri i�in kurulmas� gereken k��k ve minyat�r sal�ncaklar, kendi sal�ncaklar� kadar �nem arz ederdi.

Evin odalar�n�n d��nda ise, bah�e ve avlularda iki a�a� aras�na veya sal�ncak kurmaya elveri�li herhangi iki nesne aras�na da sal�ncak kurulurdu. Sal�nca��n urgan�na ba�lanan ba�ka bir iple sal�nca�� daha uzaklardan sallama imkan� olurdu. Her ne kadar s�k� sar�lsa da bebek biraz b�y�y�p hareketlenmeye ba�lad�� zamanlarda, d��me riski �o�al�rd�. Uykudan uyanan bebek a�layarak veya ba��rarak annesine seslenir, sesini duyuramazsa hareket ederek sal�ncaktan inmeye �al��rken d��me tehlikesi ge�irirdi.

Ne �z�c�d�r ki, sal�nca��ndan d��en, yaralanan, ip veya �zerine ba�lanan dastara bo�az� tak�larak �len veya sakat kalan �ocuklara da �ehit olurduk. Sal�ncaklar daha uza�a sallanabildi�i i�in, �ocu�u avutma bak�m�ndan be�iklerden daha avantajl� idi. �stelik maliyeti de �ok d��k, bir urgan ve birka� �ilte�

Ba�a, bah�eye, tarlaya, da�a, yaylaya ��k�ld�� zaman, ekmek-su kadar ehemmiyet arz eden bir gere� de, sal�ncak malzemeleri olurdu. Gidilen her yerde sal�ncak kurulmaya elveri�li iki a�a� aran�r, ilk i� olarak bebe�e sal�ncak kurulur ve uyutulurdu. Di�er i�lerin daha verimli ve etkin yap�labilmesi i�in, bebe�in tebelle� olmas�ndan kurtulmak i�in, buna �ok ihtiya� duyulurdu.

A��k arazide a�a�lara kurulan sal�nca��n en �nemli ama�lar�ndan birisi de, �ocu�un yere yat�r�ld�� zaman, b�c�-b�rt�, y�lan-��yan ve hayvanlar�n zarar�na maruz kalmalar�n�n �nlenmesi idi.

H�d�rellezlerde, pikniklerde, d��nlerde, e�lencelerde b�y�klerin sal�nca��n�n ta��d�� nem ise, k��klerinkinden asla geri kalmazd�. �zellikle �am ve ��nar a�a�lar�n�n en g�zel ve y�ksek dallar�, sal�ncak i�in �ok uygun olurdu. B�y�klerin sal�nca�� daha �ok e�lenmek, ho��a vakit ge�irmek ve yar�� yapma ama�l� olurdu.

B�y�klerin sal�nca�� i�in normal e�ek urgan� yeterli olmaz, kamyon halat� gerekirdi. En b�y�k problem ise, a�ac�n en stratejik dal�na sal�ncak kurmak i�in ��kacak yi�idi bulmakt�. Sal�nca�� en y�ksek a�a� dal�na kurmak i�in t�rmanan ki�i, ayn� zamanda o konuda ba�ar�s�n� ve yi�itli�ini de ispatlam�� olurdu. Sal�ncak kurulduktan sonra birka� �uval veya �ilte ile beslenir ve binilmeye haz�r hale getirilirdi.

Tabi bu sal�ncaklara bebek gibi yat�lmaz, oturulurdu. Sallanmas� ise ayr� bir ustal�k gerektiriyordu. Ba�ka bir urgan iki ki�i taraf�ndan sallanacak ki�inin karn�na denk getirilerek sal�ncak sallan�rd�.

Sal�nca��n h�z� ve sallanma y�ksekli�i ise, a�a��daki ipin ba��ndaki g�revlilerin insaf�na kalm�� olurdu. Bazen sal�ncaktaki ki�i y�kseklere kadar sallan�nca korkar ve ba��rmaya ba�lar, ancak a�a��dakiler onu dinlemez ve daha y�kseklere sallamaya devam ederlerdi. Kolay kolay d��en olmazd�. ��nk� g�venlik tedbirleri ve g�sterilen �zen had safhada olurdu.

Sal�nca�� a�ac�n dal�na ba�layan ki�inin ipi kesecek budak ve benzeri keskin yerlere maruz kalmamas�na dikkat etmesi gerekirdi. Aksi halde halat koparak b�y�k bir kazaya sebep verebilecektir.

Bizim �� yavrumuz da sal�ncaklarda b�y�d�. Anneleri her gitti�imiz yere sal�ncak ipini de g�t�r�r, piknik yerlerinde, bah�elerde, daha arabam�zdan e�yalar�m�z� indirmeden sal�ncak ipini alarak, sal�ncak kurulmaya uygun iki a�a� veya �al� arard�.

2000 y�l�nda Bucak�taki �iftlik evimizi yapt�r�rken �zellikle kendim salonun ve odalar�n tavanlar�na sal�ncak kurulmaya elveri�li demirler g�md�rd�m. E�im her zamanki gibi bunlara da �ocuklar�m�z i�in sal�ncak kurdu. Fakat, bir �ok kez sal�nca��m�z�n ipi kesilerek koptu. Sebebi ise, tavana g�md�rd��m demirler nerv�rl� (burkumlu) oldu�u i�in, k�sa s�rede halat� kesiyordu. Tabi halatlar da eskisi gibi y�nden de�il, sentetik naylondan yap�ld�� i�in daha �abuk tahri� oluyordu.

G�n�m�zde sal�ncak hala �nemini kaybetmemi�tir. Hem bebekler, hem �ocuklar, hem de b�y�kler i�in hala sal�ncaklar kullan�lmaktad�r. Belediyelerimizin yapt�� her �ocuk park�n�n en ba� k��esinde modern plastiklerden ve zincirlerden yap�lm��, korunakl� sal�ncaklar mevcuttur. B�y�kler i�in ise, balkonlarda, �ay bah�elerinde, k�r kahvelerinde iki veya �� ki�ilik modern sal�ncaklar bulunmaktad�r.

Onlar�n �zerinde hafif�e sallanarak sohbet etmek, kitap okumak, denizi seyretmek, tefekk�r etmek, ��kretmek, �ay-kahve i�mek, �ekerleme yapmak ne de g�zel oluyor de�il mi?

Selam, sevgi ve dualar�mla� Allah�a (cc) emanet olunuz�

17 Ocak 2016 Pazar. Saat: 08.00. Antalya

Yrd.Do�.Dr. S�leyman CO�KUNER

Kaliteli Ya�am Uzman�

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Tahta Be�ikten Sonra Sal�ncak ba�l�kl� yaz� S. CO�KUNER taraf�ndan 1/17/2016 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

Tahta Be�ikten Sonra Sal�ncak

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu