12 Eylül 1980 darbesinin ardýndan Ordu’da gazetecilik yaptýktan sonra 1983 yýlýnýn sonbaharýnda kamuda hizmet aldýðýmda, çevremde formellik vardý. Gazetede çalýþan birisi olarak iþe gelirken gazete almak istesem de rahat bir okuma fýrsatýný bulmak öyle kolay deðildi.

            Neden mi?

            Köþede bir gazete bayimiz vardý. Aldýðýmýz gazeteyi saklayarak iþ yerimize girer ve masamýzýn gizli yerine koyardýk. Sabahýn erken saatlerinde yan yana çalýþtýðýmýz bayan arkadaþlarýmýzýn ev hallerini dinlerken yeter ki odaya aniden bir yönetici girmesin. Sohbet aniden kesilir sonra da kalemler kâðýtlarýn,  parmaklar da daktilonun üstünde yoðrulup dururdu.

            Günlerden pazartesi günü ve bir gün önce oynanan derbi maçýnýn kritiklerini mi merak ettiniz? Bakmadan yapamýyorsunuz, içiniz içinizi yiyor. Golleri kimin attýðýný, nasýl attýðýný öðrenmeden iþe kendinizi veremeyeceðinizi düþünüyorsunuz, deðil mi? Veya manþetteki siyasi geliþmeleri öðrenmek istiyorsunuz,  O zaman ne yapacaksýnýz?  Aldýðýnýz gazetenizi katlayýp çekmecenin gözüne çaktýrmadan koyacak, sonra da etrafý kolaçan edip onu tedirgince okumaya baþlayacaksýnýz. O da ne! Kapý,  “pat!”  Diye açýlýp yöneticinizin içeri girdiðinin bile farkýnda deðilsiniz. Yönetici sinsice yanýnýza yaklaþýyor. Artýk avýný yakalamýþtýr. Size:

            “Ne o golleri kim atmýþ?” diye alaysý mýrýldandýðýnda onun sizle konuþmasýný futbola olan merakýndan sorduðunu zannedip, “ Hakan” diyorsunuz… Amiriniz hele bir de karþý takýmdansa,  iþte o zaman yandýnýz demektir!  Amiriniz bir hafta boyunca sinirli demektir. Futboldan anlamýyorsa, o zaman size, “Lütfen gazeteyi kaldýrýp çalýþmanýza bakar mýsýnýz?” dediðinde, eliniz ayaðýnýz titrer, sinirlenir, çevrenizde sizi seyreden diðer arkadaþlarýnýzýn yanýnda bozulup, ortamý nasýl yumuþatacaðýnýzý bilemezsiniz…

            Ya þimdilerde?

            Artýk o yöneticiler yok… Çaðýmýz teknoloji çaðý,  her büro çalýþanýnýn önünde hemen hemen bir bilgisayar ve çoðunlukla da Ýnternetleri açýk vaziyette.  Yönetim izin verdiði sürece sörflerinizi rahatlýkla yapabiliyor, yasak olduðunda da akýllý telefonlarýnýzý devreye sokup, týpký bizlerin zamanýnda gizli gazete okuduðu gibi küçük cep telefonunuzla gündemi takip edip, hatta hýzla mesajlarýnýzý bile çekebilirsiniz.

            Geçenlerde Bursa Uludað Üniversitesi’ndeydik. Orada iþimiz bittikten sonra eþimle birlikte ormanýn içinde oksijenin bol olduðu bir yerde faaliyette bulunan Teknoloji Geliþtirme Bölgesinde çalýþan bir tanýdýðýmýzý ziyarete gittik.

            Ýlk giriþte malum sýký bir kontrol sonrasý ofisin içindeydik. Salon oldukça geniþti. Ýçeriye girdiðimde orta mekânda konforlu koltuklar rengârenkti. Sol tarafýma baktýðýmda müzik aletlerinin bulunduðu yerde loþ ýþýk ve orkestra hazýrdý. Yalnýz sahnede müzisyenler yoktu.  Üstünde “WEB TV” yazýyordu. Karþýma baktým. Eski bir tramvayýn kompartýmanlý figürü içinde bilgisayarýyla çalýþan bir bayan vardý. Onun tam karþýsýnda maðaraya benzeyen bembeyaz görünümlü bir mekân. Merak edip incelediðimde,  pamukla bezenmiþ bir toplantý salonuydu. Ýçeri girdiðinizde uzun bir toplantý masasý ve sandalyeleri, yere döþenmiþ ýþýk sistemi,  içerisini rüya âlemi gibi gösteriyordu.

            Saðýma soluma baktýkça þaþýrmýþtým. Bu kez ileriye bakýyorum. Bir bilardo masasý ve bir genç kendi kendine oynuyordu. Hemen yanýnda konforlu bir koltuk ve sehpasýnda satranç takýmý da oyuncusunu bekliyordu.

            Ortaya doðru yürüyorum, geniþ bir alanda modern donanýmlý çay, kahve ve tost yapýlan bir yer vardý. Týpký beþ yýldýzlý bir otelin barý gibiydi.  Ýçinde çalýþan yoktu. Burada çeþitli makinelerden isteyen çayýný kahvesini alabiliyordu. Ve bu mekânýn beþ on metre ötesinde geniþ bir alanda çalýþanlar ýþýklandýrýlmýþ keyifli bir ortamda bilgisayarlarýnýn baþýndaydý. 

            Ýkinci kata çýkmak için merdivenlere yöneldiðimde hemen sað tarafýmda gemi figürünün içinde çalýþanlar vardý. Onun hemen yaný baþýnda ise þikâyet ve dilek’le ilgili bir köþe vardý. Burada bir aðaç figürü ve hemen yanýnda bu haftanýn konusu olan “KADIN NE ÝSTER?” sorusuna, aðaçlarýn dallarýna çalýþanlarca yapýþtýrýlan küçük notlar vardý. Aðaçta neler yazmýyordu ki; “ Eskidendi tamah eden kadýnlar /Nalan” , “ Alýþveriþ yapmak ister, Ýltifat edilmek ister”, “Limitsiz kredi kartý, sadýk, ilgili sevgili, yiyip,  yiyip kilo almak/Çise” , “Geri ödemesiz kredi kartý, sonra ayakkabý, çanta vs.” ve daha ne ilginç yazýlar…”

            Ýkinci katta çýktýðýmda saðlý sollu ofislerin dekorlarý çok ilginçti. Eski figürlü evlerin pencere kenarlarýna konulmuþ harika çiçekler baþka bir hava vermiþti. Tuvaletlerine bakýyorum,  beþ yýldýzlý otel gibi. Ýçinde býrakýn tuvaletinizi yapmayý, deodorant kokusunun her tarafa yayýldýðý bir ortamda köþeye minderinizi koyup sohbet edin.(!)

            Biraz ilerliyorum, biran eski günlere döndüðümü hissettim. Uzun süredir görmediðim ve çocukluðumda oynadýðým küçük naylon toplarýný gördüm. Duyulandým. Onlara öylece baka kaldým.  Öyle büyük plastik olanlardan deðildi. Orijinal naylondu. Kavanoz içlerinde çeþitli renklerde akide þekerleri, çifte kavrulmuþ lokumlarla bir köy bakkalýnda çocuklarýn bulabileceði her þey vardý. Hey gidi günler Hey! Diyerek adýmlarýmý bürolara yönlendiriyordum. Ýçerisi lüks tasarlanmýþtý. Ortamdaki genç beyinler, çalýþmalarýndaydý. Birkaç adým sonra soluma bakýyorum,  kitaplýk köþesi. Canýnýz kitap okumak mý istedi? Hemen kitaplýðýn yanýndaki konforlu koltuða gömülün ve dalýn bilgilerin içine.

            Aþaðýya inip, dilek ve þikâyet köþesinin yanýndaki kapýdan dýþarý çýkýyorum. Bu kez çimlerin üstünde küçük masalar ve hemen karþýsýnda beyaz konforlu koltuklar var. Çalýþanlardan bazýlarý dinlenmede, etrafta yalnýzca kuþ sesleri var. Yanýmdaki gençlere; “Keyifli bir çalýþma ortamý” diyerek laf attýðýmda, kývýrcýk saçlý olan önündeki tabletten kafasýný kaldýrýp ““Bülbülü altýn kafese koymuþlar da ah, vataným demiþ” þeklinde verdiði yanýt beni düþündürmüþtü:

            Bu kadar konforlu bir çalýþma ortamýndan sonra, çalýþan genç acaba ücretlerden mi yakýnmýþtý?

            Ne dersiniz?

Ýyi çalýþma ortamý ve ücret dileðimle…

Ertuðrul Erdoðan

Mayýs 2014/Bursa

www.erdoganlaedebiyat.com