KALÝTELÝ YAÞAMDA UNUTMA EYLEMÝ ANALÝZÝ

Ýnsanoðlu yaþantýsýnýn her anýnda bir þeyler öðrenir. Öðrendiði eylem ve davranýþlarý sürekli tekrarlarsa, bilinçaltýnýn hafýzasýna kaydedilerek alýþkanlýk haline gelir. Bilinçaltý gerekli iþareti aldýðý anda hiç bilince danýþmadan ilgili eylemi uygulamaya baþlar. Yaþantýmýzda sýk tekrarladýðýmýz davranýþlarýmýz önce alýþkanlýklarýmýz haline, daha sonra da huyumuz haline gelir. Bu hususta bazý filozoflar; “Ne yapýyorsak oyuz” demektedir. Ne yazýk ki, bilinçaltýmýzýn olumlu ve olumsuz eylemleri ayýrt edebilme yeteneði yoktur. Bunun için hem olumlularý ve kalitelileri, hem de olumsuz ve kalitesiz davranýþlarý otomatik pilotuna devreder.

Çevremizdeki eylem, davranýþ ve etkileyicilerle birlikte, kaliteli yaþamýn hýrsýzlarý diye adlandýrdýðým negatif davranýþ ve etkilemeler de, yeterince tekrarlandýðý zaman alýþkanlýklarýmýz haline gelir. Bir davranýþýn alýþkanlýk haline geldikten sonra sökülüp atýlmasýnýn ne kadar zor olduðunu hepimiz çok iyi biliriz.

Asýl olmasý gereken, edindiðimiz bütün alýþkanlýklarýmýzýn yüksek kaliteli ve faydalý olmasýdýr. Takdir edersiniz ki, yüksek kaliteli alýþkanlýklarýmýzýn son nefesimize kadar sürmesi en güzelidir. Negatif içerikli alýþkanlýklarýmýzýn ise, sürekli yapýlmayarak, yani unutularak yerlerine panzehirleri olan yüksek kaliteli eylem ve davranýþlarýn konulmasý, en canlý ve gerekli amaçlarýmýz ve hedeflerimiz olmalýdýr. Bu deðiþim süreci oldukça meþakkatli bir eylemler bütünü, sabýr, kararlýlýk, irade, istikrar ve heyecan istemektedir.

Her ne kadar gençlik yýllarýnda çok tekrarlayarak öðrendiðimiz ve uygulamaya koyduðumuz yetenek ve becerilerimiz varsa da; bunlarý yüksek kaliteli bir yaþam için sürekli tekrarlamamýz ve geliþtirmemiz gerekir. Her hangi bir iþte, þoförlükte, hobide, okumada, yazmada, üretmede, paylaþmada, destek vermede, yardýmcý olmada, spor ve egzersizde, dostluk ve arkadaþlýklara yatýrým yapmada, sevgi sermayesi hesabýnýn aktif bakiyesini yüksek tutmada, gelecek nesillere kaliteli ve anlamlý miraslar býrakma kararlýlýðýnda, güzel ve kaliteli eylemlerin devamlý olarak tekrarlanma zorunluluðu vardýr. Çünkü, tekrarlanmayan her türlü eylem ve davranýþlar bir müddet sonra unutulacaktýr.

Unutma kavramý üzerinde çok iyi durmamýz gerekiyor. Olumsuz ve negatif içerikli davranýþlarýmýzýn bilincinde olarak, onlardan kurtulmak amacýyla, yapmaya yapmaya bilinçaltýmýzdaki saðlam halatýný sürekli eskiterek koparmaya, yani unutmaya çalýþmak en uygun davranýþ olacaktýr. Bununla birlikte, yüksek kaliteli yaþamýmýza destek veren kaliteli eylemlerimizi ise, sürekli tekrarlayarak asla unutmamalýyýz.

Ancak önceden öðrendiðimiz ve alýþkanlýk haline getirdiðimiz eylemlerimizi yeterince tekrarlayarak canlý tutamaz isek,  unutma tehlikesi ile karþý karþýya kalacaðýz demektir. Hiç bilmediðimiz, öðrenmediðimiz ve yaþantýmýzda muhatap olmadýðýmýz davranýþlarýn ise, unutmaya konu olmayacaðýný bilmemiz gerekir. O halde unutmamamýz gereken eylemlerden bazýlarý olan, yüksek kaliteli yaþamýmýza destek verecek olan bilgimiz ve ilgimiz dýþýndaki davranýþlarý arayýp bularak, sürekli tekrarlayarak alýþkanlýklarýmýz arasýna katmak çok önemlidir. Eðer bunlarý yapamazsak, geliþme ve ilerleme kaydetmemiz mümkün olmayacaktýr.

Üzülerek belirtmeliyim ki, hayatýmýzý iþgal eden davranýþlarýmýzdan % 90’a yakýný kaliteli yaþamýn hýrsýzlarý diye adlandýrdýðým negatif içerikli eylemlerdir. Sinir, öfke, kin, nefret, üzüntü, gam, kasavet, intikam duygusu, inatlaþma, iddialaþma, aþýrý hýrs, yüksek ego, su-i zan, acýmasýz eleþtiri, kavgaya dönüþen tartýþmalar, iþkoliklik, kurban rolü oynama, kendini affetmeme, evhamcýlýk, pimpiriklilik, þüphecilik, güvensizlik, gýybet, dedikodu, laf taþýma, tembellik, uyuþukluk, bahane bulma, mazeret üretme, suçlu aramak vb. gibi eylemler bunlardan bazýlarýdýr.

Kaliteli yaþamýn temellerini oluþturan, saðlýklý ve kaliteli olmak, güler yüzlü, tatlý dilli, naif ve nezaketli olmak, çalýþkan, üretken, danýþan, paylaþan, örnek olan, destek veren, iyilik yapan, okuyan, yazan, dinamik ve esnek olan, hedefe odaklanan, modelleyen, ölçülü ve dengeli olan, kararlý ve istikrarlý olan, sinerji ortaklýðý  ve enerji üreten, sabýrlý, kanaatkar, tevekkül eden bir insan olmak gibi eylemler ise, yüksek kaliteli emekler istediði için, hayatýmýzda çok daha az yer almaktadýr.

Lütfen dikkat buyurur musunuz?

-         Bir süre yazmayan eller yazmayý unutur.

-         Bir süre okumayan gözler okumayý unutur.

-         Bir süre spor ve egzersiz yapmayan vücut hareket etmeyi unutur ve kireçlenme dediðimiz sorunlarý üretir.

-         Çalýþtýrýlmayan beyin çalýþmayý unutarak tembelleþir ve unutkanlýk ve bunama hastalýðýna bizi çabucak teslim eder.

-         Çalýnmayan enstruman ses çýkarmayý unutur.

-         Kullanýlmayan otomobil çalýþmayý unutur.

-         Kullanýlmayan býçak kesmeyi unutur.

-         Fikir üretmeyen beyin bir süre sonra geri gitmeye baþlar.

Hasýlý, bizim bilerek veya bilmeyerek ihmal ettiðimiz ve unuttuðumuz her ne varsa, onlar da bizi en kýsa zamanda unutacaktýr.

- Mimar Sinan’ýn ilerleyen yaþýnda ustalýk göstergesi Selimiye’yi inþa etmesi.

-   Dr. Debekey’in 90’lý yaþlarda hala ameliyatlar yapabilmesi.

-   Bir bayanýn 90 yaþýnda asimetrik paralelde jimnastik yapabilmesi.

-   Bir daðcýnýn ilerleyen yaþlarda hala yamaç paraþütü ile uçabilmesi.

- Ýlerleyen yaþlarýnda öðrenmeye, öðretmeye, yazmaya, üretmeye, paylaþmaya, örnek olmaya, katký sunmaya devam eden bilge kiþilerin akýl, ruh ve beden saðlýklarýný hala koruyabilmeleri, kaliteli yaþamýn unsurlarýný sürekli tekrarlayarak yaþamalarýndandýr.

O halde hangi davranýþlarý unutup, hangilerini hayatýmýz boyunca unutmadan tekrarlamamýz gerektiðini çok iyi bilmemiz gerekiyor.

Bilerek veya bilmeyerek edindiðimiz,  önemsememeyerek gelecekteki acý intikamýný bugünden hissedemediðimiz, acil suretine bürünmüþ ama gerçekte angarya olan iþleri, boþa geçirilen zamanlarý, israf edilen her þeyi, tembelliði, uyuþukluðu, verimsizliði, hantallýðý, avareliði, çatýþmalarý, gerginlikleri, hayatýmýzdan çýkararak unutmamýz gerekiyor. Bu tür eylemleri unuttum demekle, maalesef unutmak mümkün deðildir. Yüksek kaliteli sabýr, kararlýlýk, istikrar ve emek istemektedir. Esasen bu tür olumsuz alýþkanlýklarýmýzý hiç hayatýmýza sokmamamýz gerekiyor. Ama bunun çok zor olduðunu hepimiz biliyoruz.

Son nefesimize kadar hiç býrakmadan tekrarlayarak, alýþkanlýk haline getirmemiz gereken yüksek kaliteli eylemlerimizi ise, asla ve asla hiç unutmamamýz gerekiyor. Çünkü iyi biliyoruz ki, biz onlarý unuttuðumuz anda, onlar da bizleri hemen unutuyorlar.

 Peki bu davranýþlar nelerdir?

Okuma, öðrenme, yazma, üretme, paylaþma, danýþma, saðlýða, kaliteye ve geleceðe yatýrým yapma, çevremize güleryüz ve tatlý dille sevgiler sunma, profesyonelliðimizi sürekli kullanma, hobilerimizi ilerletme, spor ve egzersiz yapma, kiþisel temizliðimizin gereklerini yapma, çalýþma-dinlenme-eðlenme ve ibadet eylemleri arasýndaki dengeyi iyi kurma, pozitif iletiþim ve beden dilini sürekli kullanma, iyilik yapma, yardýmcý olma, destek verme, alternatifler geliþtirme, soruna deðil çözüme odaklanma, zamaný etkin yönetme, mevcut pastayý büyütme, kazan-kazan sistemini besleme, çevreye pozitif atmosfer sunma, gelecek nesillere anlamlý ve yüksek kaliteli miraslar býrakma, dost ve arkadaþlýklara pozitif yatýrýmlar yapma, ar-ge faaliyetlerine önem verme, deðiþim ve dinamizmin gereklerini hakkýyla yerine getirme, dünyaya bir defa geldiðimizin ve hayatýmýzýn tekrarýnýn olmadýðýnýn yüksek bilincinde olarak yaþama, yaþýmýzýn ilerlemesiyle birlikte tedbir almazsak, vücut aktivitelerinin gerileyeceðinin farkýnda olmak, iyi kullanmamýz kaydýyla tecrübemizin ve bilgeliðimizin arttýðýnýn farkýnda olmak.

3 Eylül 2013. Saat: 22. BUCAK 

Selam, sevgi ve dualarýmla…

Yrd.Doç.Dr. Süleyman COÞKUNER