Türk-İslam âlimleri serisi –
21
KİNDİ
D. 801 – Ö. 866
Adı; Ebu Yusuf Ya’kub İbn
İshak el-Kindi,
Dünya onu kısaca “Kindi”
diye bildi,
Soylu bir aileden olup
Kufe’de doğmuş,
Onun dedesi Eş’as hükümdar
biriydi.
Dedesi mümin olunca Kufe’ye yerleşti,
Babası İshak bin Sabah bir
vali idi,
Kindi, Abbasi halifesi
himayesinde,
Halifenin oğlunun eğitimini
üstlendi.
Küçük yaşında babasını
yitirmişti,
Gençlik yılları Kufe ve
Basra’da geçti,
Beytü’l- Hikme’de bilgin
olarak yer almış,
Mütevekkil- Alellah gelince
ayrıldı.
Avrupa’da “Alkindus” diye
tanınmıştır,
Platonun görüşünün sentezini
yapmıştır,
“Tanrı mutlak bir” diye
tezini sunmuş,
“Tanrı göreli bir varlık
değil” demiştir.
Kindi; Felsefe, tıp,
matematik, astronomi,
İlahiyat, siyaset,
psikoloji, astroloji,
Optik kimya yirmi ayrı ilim
dalında,
İki yüz yetmiş yedi eser
vermişti.
“Meşşai Felsefe akımı”nı
başlatmış,
Eserleri de pek çok dillere
çevrilmiş,
Kriptoloji biliminde Sezar’a
karşı,
Şifreleme yönetimini
geliştirmiş.
Psikofizyolojinin de kurucusu
denilir,
Der ki; “Zaman, cismin var
olma süresidir”
Zaman, mekan ve hız
birbirine bağlı,
Ona göre her şey birbiriyle
izafidir.
Oklit optik üzerine de eser
yazmış,
Gökyüzü neden mavi diye
açıklamış,
Işığın yansımasının nedenini
söyler,
“Uzay Geometrisi” ile de
ilgilenmiş.
Modern matematiğin de
temelini attı,
Bu konuda on bir adet risale
bıraktı,
Uzay Geometrisi için yedi
risale,
Eczacılık üzerinde eserler
yazmıştı.
Şair: Abdullah Yaşar Erdoğan
Beytü’l- Hikme: Halife Me’mun’un kurduğu bilginler topluluğu.
Meşşai Felsefe akımı: Akılcılığa büyük önem veren bir felsefi
düşünce sistemi.
Psikofizyoloji: Maddî amillerin, yani fizikî tesirlerin, insan ruh,
hissiyat ve iç duygularında meydana getirdiği etkiyi Ölçme bilimi olarak tarif
edilebilir. Bu tarif daha çok modern psikofizyolojistlerin ilki kabul edilen
Weber ve Fechner'in tariflerine uygundur. Ancak el-Kindî bu bilimi tıbbın bir
dalı olarak ve hastalığın şiddet ve tabiatıyla, ilaçların dozajları arasında
bir ilgi kurulabileceğini ve ilaçların bünyede meydana getirecekleri etkinin
ölçülebileceğini düşünür; böylece basit bir pozoloji yerine ilmî
psikofizyoloji'yi oturtmak ister
Kindi der ki: “Yavaş
dediğimiz şey, uzun zaman içinde belli bir mesafenin kat edilmesidir. Hızlılık
ise kısa zaman içinde aynı mesafenin kat edilmesidir"
NOT:
Kur'ân'daki bütün emir ve yasaklara itaatte büyük hassasiyet gösteren
Müslümanlar, ilme teşvik eden, hatta ilmi emreden âyetlere itaatte de aynı
titizliği göstermişlerdir. İtaatteki bu hassasiyet onların Fizik, Kimya, Tıp,
Astronomi ve Jeoloji üzerindeki araştırmalarını başlatan ve devam ettiren en
büyük muharriktir. Bu sayede İslâm dünyasında dev isimler yetişmiştir.