WpatsApp gruplarý deyince ne anlýyoruz? Okul örgütlerinde kimler whatsApp gruplarý kuruyor? Buna neden ihtiyaç duyuluyor? Öncelikle bu sorular üzerine akýl yoralým ve cevaplar arayalým. En az iki kiþiden oluþan sohbet ortamlarýnýn karþýlýðý olarak bilinen WhatsApp, günümüzde çok daha fazla alanlara, mecralara hükmeder duruma geldi. Ýki kiþilik sohbet baðlamýndan birbirinden baðýmsýz alanlarda yüzlerce kiþiyi bir çatý altýnda toplayan WhatsApp gruplarýnýn her birisi farklý algýlar ýþýðýnda kurumun amaçlarýna hizmet için bir araya geliyor gibi. Bu da iyi niyetle söylenmiþ bir cümledir. Çünkü sadece olumlu yönler ortaya konulsun, güzellikler paylaþýlsýn manasýnda bir grup oluþumu söz konusu deðildir. Bu konu uzun elbette ama þimdilik bu konuya girmeyeceðim. Beni ilgilendiren yazýya baþlarken sorduðum üç sorunun son ikisi üzerine inþa edilen WhatsApp gruplarý.

Okul örgütlerinde Okul Eðitim Lideri( Okul Müdürü) tarafýndan devletin genel esaslarý, kurumun genel yazýþmalarý, duyurular baþta olmak üzere birçok konunun örgütün paydaþlarýna hýzlý ve ivedi biçimde ulaþýlmasý adýna gruplar kuruyor. Bu yazýþmalar tek taraflý aktif olup baþta öðretmenler olmak üzere okulun tüm personeline geri bildirimde bulunma þansý tanýmýyor. Özelden ya da yüz yüze görüþmek suretiyle konular eðitim lideriyle paylaþýlabiliyor. Günümüzde bu pratik uygulamadan faydalanmak gerekir mi, elbette gerekir. En önemli kazancý zaman tasarrufudur. Ve iþlerin daha hýzlý yoluna koyulmasýný saðlayabilir. Ayrýca Okul Eðitim Liderinin, öðrencilere ve velilere topluca ulaþma aðýdýr. Yazýlý ve sözlü iletiþim, kurumlar için çok kýymetlidir. Bu baðlamda gruplarýn oluþumu da son derece normaldir.

Ýkinci bir WhatsApp grubu öðretmenlerimiz tarafýndan velilere ve öðrencilerine yönelik kurulmaktadýr. Bu da eðitimde birlikte hareket etme, iþleri daha az zamanda daha pratik yollarla çözümleme imkâný sunar. Öðretmen, veli, öðrenci üçgenindeki baðý güçlü kýlar. Sýnýf içi uygulamalara kýlavuzluk eder. Rehberlik çalýþmalarý kolay yapýlabilir. Aydýnlatma metinleri okulun ve sýnýfýn paydaþlarýna birinci elden ulaþtýrýlabilir. Dikkat edilmesi gereken husus grup içindeki üyelerin öðretmenimizin her gönderdiði mesaja bu grup içinden cevap verememeleridir. Bu sebeple de grup tek yönlü olarak iþlevseldir. Aksi takdirde çift yönlü iletiþimin açýk olmasý kargaþaya sebep olabilir. Kaldý ki öðretmenimizin zamanýný boca eder, çalýþmalarýný sekteye uðratýr. Zaman yönetimini zorlaþtýrýr. Özel hayatýna müdahale edilmesine kadar uzanýr.

“Sen ne söylersen söyle karþýndaki kiþinin algýladýðý kadarsýn” der, Mevlana. Ýki taraflý iletiþime açýk WhatsApp Gruplarý çoðu zaman iletiþim çatýþmalarýna döner.  Grup üyelerinden her bir velinin yazdýðý diðer veliler tarafýndan farklý yorumlanýr. Herkesin biricikliði esasýndan, çocuklarýn üzerine evrilir tüm konuþmalar. Ve her bir veli kendi çocuðunun muhteþemliðini izahata kalkar, savunur. Bu da baþta öðretmenimiz olmak üzere tüm grup üyelerini ziyadesiyle yorar. Ayrýca sýnýfýn mahremiyeti vardýr. Maalesef bu gruplarda mahremiyet ilkesi çiðnenir. Bu yüzden diyoruz ki, okullar ve sýnýflar WhatsApp gruplarýyla yönetilemez. Buradan güzel ürün ortaya çýkmaz. Çýksa da nimet külfet iliþkisi esasýna denk gelmez. Çok büyük emeklerin zayi edilmesine sebep olur. Zira toplum olarak cam ekrandan deðil can ekrandan iletiþimi severiz biz. Bizim kültürümüzde karþýnýzdakine dokunmak vardýr, temas etmek vardýr. Göz göze gelmek, çayý birlikte yudumlamak, iki lafýn benlini kýrmak vardýr. Bunu WhatsApp gruplarýnýn içinde yazýþmalarla yapamazsýnýz. Tü-kaka olur her þey.

Öðretmenlerimiz gruplarýný kurarken, grubun yazýþma, konuþma ve paylaþma esaslarýný da netleþtirmelidir. Kýrmýzý çizgileri olmalý ve bu çizgilerin aþýnmasýna müsaade etmemelidir. Tek taraflý bir iletiþim yolu açýk tutulmalý ancak özelden velilerimizin çok elzem durumlarda kendisine ulaþýlmasýna izin verilmelidir. Kesinlikle yazýþma ve bilgi paylaþma zamanlarý netleþtirilmelidir. Öðretmenimizin özel yaþam alaný olarak bildiðimiz yuvasýnda geçireceði zaman dilimlerinde yazýþmalar yapýlmamalýdýr. Çok özel (hastalýk, kaza, ameliyat, ölüm v.b.) durumlarda zaman mekân mefhumu aranmaz elbette.

Okul Eðitim Lideri ve Sýnýf Öðretmenleri baþta olmak üzere tüm öðretmenlerimizin öðrenci velilerine, öðrencilerine yönelik kurduðu gruplarýn dýþýnda baþka bir grup daha türedi. En sýkýntýlý olaný, en tehlikeli boyuta ulaþaný maalesef bu kontrolsüz kurulan gruplar. Bunlarýn baþýnda kesinlikle velilerin kendi aralarýnda kurduðu sýnýf anneleri grubu var. Öðrencilerin kendi aralarýnda kurduðu gruplarda sýkýntýlý ancak bugün o konuya girmeyeceðim. Sadece velilerin “sýnýf anneleri grubu” adý altýnda kurduklarý ve maalesef okullarý en çok yoran bu denetimsiz gruplar üzerine kýsa birkaç not paylaþacaðým. Aslýnda þunu da eklemek isterim. Kuruluþ amaçlarý son derece müspet olaylarýn icra edilmesi üzerinedir. Birbirimizden haberdar olalým, çay, kahve sohbetlerinde bir araya gelelim. Hastasý, düðünü cenazesi olan kardeþlerimizden haberdar olalým, istemidir. Ama söylem eyleme dönüþmez hiçbir zaman. Birisinin çýkarýna dokununca söz, kýyamet kopar. Sonrasýnda büyük gruplar içinden küçük yeni gruplar oluþmaya baþlar. Ayýklayamaz insan pirincin taþýný.

Ekseriyetle ön yargýnýn hâkim olduðu, kendini herhangi bir mecrada ifade etme þansý bulamamýþ, kültürel olarak hazýr bulunuþluk düzeyinden çok uzaklarda, evde eþinden, büyüklerinden baský gören, gün yüzüne çýkarýlmayan karanlýk çocukluk yýllarýnýn verdiði davranýþla, (istisnalar kaideyi bozmaz) kurulan gruplar örgüt iklimine ve bireylere çok zarar vermektedir. Bir an önce tamamen bu gruplarýn laðvedilmesi gerekir. Kendi öz çocuklarýnýn geliþim özelliklerinden bi-haber olan bu ebeveynler, çocuklarýnýn ona söylediði her sözü muteber kabul eder ve bu durumu kontrolsüz biçimde grupla paylaþýrlar. Doðru mudur, yanlýþ mýdýr önemli deðildir. Bir an önce gündem olmak, bende buradayým diyerek, fark edilmek isterler. Kýsaca deðer görmek, önemsenmek onlar için vazgeçilmezdir. Zira üyesi olduklarý ailelerin an itibariyle ona yaþattýklarý baþta olmak üzere, geçmiþten gelen travmalar birleþince birey kendini ispat yoluna gider. Bu hem kiþinin kendi yaþam kalitesini düþürür hem de çevreye zarar vermesine sebep olur. Bu maalesef kiþilik bozukluðu ve karakter yetersizliðidir. Bir an önce tedavi sürecinin baþlatýlmasý gerekir.

Ez-cümle okullarýmýz velilerimizin deneme yanýlma yoluyla doðruyu bulmaya çalýþacaklarý çiftlikleri deðildir. Okul yönetimi ve öðretmenlerde o çiftliðin çalýþanlarý hiç deðildir. Evet, bizim okul örgütü olarak iþimiz bir bahçývan edasýyla, tüm renkleriyle çiçeklere, el uzatmak, gönül vermek, ýsýsýný, ýþýðýný ayarlamaktýr. Lakin buna destek olmasý gereken velileri de yanýmýzda görmek isteriz. Herkes haddini bilmeli, had bildirmeye de kalkmamalýdýr. Nasýl ki, devletin diðer kurumlarýna gittiðinizde kaide ve kurallara uyuyorsunuz, okul bu güzel kurallarýn iþletileceði ve uyulmasý gereken ilk sýradaki devlet kurumudur.

Unutulmamalýdýr ki, okullar eðitim liderleri kadar okuldur. Devletin yegâne bekçileri öðretmenlerimizle yürüttüðümüz tüm çalýþmalarda okulun diðer paydaþlarýný yanýmýzda görmek isteriz. Ama bilmemiz gereken ana unsur, merkezdeki insan öðretmendir.

Sonuç itibariyle; WhatsApp gruplarýyla okullar, sýnýflar yönetilemez. Sýnýrlarý belli, okul eðitim lideri ve sýnýf öðretmeninin kontrolünde yapýlacak olan çalýþmalarýn tamamý bireylere, okul iklimine ve topluma fayda saðlayacaktýr. Aksi takdirde “külli-yövmin içtima-lakin sonuç mafiþ” dermektir.

Saygýlarýmla

Ýrfan ERTAV

 Yazar

Ýnstagram: @yazar.irfan_ertav

Facebook: Uzman Muallim