KURBAN BAYRAMI

M.NÝHAT MALKOÇ

Bayramlar Türk kültür ve medeniyetinin ayrýlmaz bir parçasýdýr. Dinî ve millî bayramlarýmýz coþkunun ve heyecanýn doruða ulaþtýðý müstesna günlerdir. Bu millet her þeyinden vazgeçse de bayramlarýndan asla vazgeçmez. Çünkü ruhlarýmýz ancak bayramlarda huzur ve sükûna erer. Bayramlar bu haliyle ruhlarýmýzý azgýn fýrtýnalardan koruyan koylar hükmündedir. Onlar olmazsa azgýn dalgalarda kaybolur gideriz. Ýyi ki bayramlarýmýz var.

Ýþte yine böyle huzur ve sükûn günlerinden birini daha yaþýyoruz. Kalplerimiz bayram sevinciyle daha ritimli atýyor. Her taraf kar ve soðuk olsa da Kurban Bayramýnýn manevî sýcaklýðý bu karda kýþta içimizi ýsýtýyor. Manevî ýsý canýmýza can katýyor.

Kurban Bayramý, Ýslam dinindeki en önemli iki bayramdan biridir. Kurban Bayramý adýný, bu bayramda Müslümanlarýn Allah adýna büyükbaþ ve küçükbaþ hayvan kurban etmesinden alýr. Þüphesiz ki bunun dini dayanaklarý da vardýr. Saffat Suresi'ndeki þu ayetler kurban hakikatini detaylý bir biçimde gözler önüne seriyor:

"(Ýbrahim) dedi ki: Ben Rabbime gidiyorum, o bana yolunu gösterir… Ey Rabbim! Bana salihlerden (bir oðul) ihsan et!... Biz de kendisine yumuþak huylu bir oðul müjdeledik… Oðlu, yanýnda koþacak çaða gelince: 'Ey oðlum! Ben seni rüyamda boðazladýðýmý görüyorum. Artýk bak, ne düþünürsün?' dedi. Çocuk da: 'Babacýðým sana ne emrediliyorsa yap, inþallah beni sabredenlerden bulacaksýn' dedi… Ne zaman ki ikisi de bu þekilde Allah'a teslim oldular, Ýbrahim oðlunu þakaðý üzerine yatýrdý… Biz de ona þöyle seslendik: 'Ey Ýbrahim!' Rüyana gerçekten sadakat gösterdin, þüphesiz ki, biz iyilik yapanlarý böyle mükâfatlandýrýrýz… Þüphesiz ki bu apaçýk bir imtihandý (dedik)…Ve ona büyük bir kurbanlýk fidye verdik."(Saffat S. 99-107.Ayetler)

Kurban hadisesi yukarýdaki ayet-i kerimelerde de belirtildiði üzere Hz. Ýbrahim'in, oðlu Ýsmail'i kurban etme vaadiyle ortaya çýkmýþ oluyor. Tabiî ki bu bir vesiledir. Allah bazý þeyleri emredeceði zaman vesileleri ortaya koyar. Bunu da öyle kabul etmek gerekir.

Biz Müslümanlar hep bir sorumluluðu yerine getirmenin ertesinde bayram ederiz. Ramazan ve kurban bayramlarý da öyle deðil midir? Müslüman yýlda bir ay farz kýlýnan orucu tuttuktan sonra vazifesini eksiksiz yerine getirmiþ olmanýn rahatlýðý ve hazzýyla bayram ediyor. Kurbanda da Allah'a adaklarýmýzý sunuyoruz. Rahman ve rahim olan Allah, bu adaklarýn karþýlýðýnda bizlere bayram neþesi sunuyor. Kurbanlarýmýzdan yiyor, eþe dosta, fakirlere daðýtýyoruz. Sýradanlaþan hayatýmýza renk ve ahenk katýyoruz. Bu da Allah'ýn, kulunun fedakârlýðýný mükâfatlandýrmasýndan baþka bir þey deðildir.

Kestiðimiz kurbanlarýn maddî yanýndan öte, sembol anlamý büyüktür. Bu, þekil ve içerik itibariyle dosta her þeyi feda edebilmenin bariz göstergesidir. Yoksa Allah'ýn kurbanda (hâþâ) bir çýkarý yoktur. Zira Hacc Suresi'nin 37. ayetinde Yüce Allah þöyle buyuruyor: "Kurbanlýk eti ve kaný Allah'a ulaþmaz, aslolan þey sizlerin takvalý olmanýzdýr."

Kurban aslýnda Allah'a bir teþekkür mektubudur. Onun verdiði bunca nimete karþýlýk bir þükran ifadesidir. Sembol olarak düþünürsek Allah için her þeyi yapabileceðimizin göstergesidir. Bunu yapan mümin artýk bayram etmeyi de hak etmiþtir. Dilediði gibi yiyip içebilir, belki diðer günlerde boðazýndan geçmeyen et, bugünde ona gerçek bayram sevincini yaþatabilir. Lâkin hakiki sevinç bayramýn manevî atmosferini yaþamak ve yaþatmaktýr. Bu hususta özellikle çocuklarýmýzý ihmal etmemeliyiz. Onlara bayram heyecanýný yaþatmalýyýz.

Bayramlar dostluðun, hal hatýr sormanýn ve paylaþmanýn zirveye ulaþtýðý müstesna zaman dilimleridir. Ne olur bayramlarý tatil kaçamaðý olarak görmeyelim. Büyüklerimizi ziyaret edip ellerini öpelim, hayýr dualarýný alalým. Onlarýn þükürlü dudaklarýndan çýkan dualara ne kadar da ihtiyacýmýz var. Bunun yanýnda bayramlarda ölülerimizi de unutmayalým. Mezarlýklara gidip onlara da fatihalar, yasinler okuyup gönderelim. Onlar da fatihalarla nefes alsýnlar. Böylelikle kurban sadece dirilerin deðil, ölülerin de bayramý olsun.