Adil�Bas�k burnuna, k�smen d�k�len sa�lar�na ka��ndaki fa�a e�lik ediyordu. Elinde tespih vard�. Sabretmenin �nemini bilirdi asl�nda ancak o tespih garda� dedi�i bir abisinden hediye gelmi�ti, o y�zden ta��yordu. A��r a��r ve emin ad�mlarla y�r�rd� ��nk� acelesi yoktu, zaten zaman�nda aceleci davrand�� i�in d�k�lm��t� sa�lar�. Uzaktan g�rseniz kim bu yabani dersiniz ama Adil g�r�nd�� gibi de�ildi. Herkes gibi�Sivri davrand�� zamanlardan hat�ra olan fa�as�yla limoniydi. �stemiyordu onu y�z�nde. Geri d�n�� olmayan neleri bilirsiniz? S�ylenen s�z, at�lan ok, ge�en zaman, sarf edilen emek�Fa�a da bunlardan biriydi.

Ye�illikler aras�nda y�r�meyi severdi. Cang�l cungul kalabal�klar ona g�re de�ildi. Huzur ar�yordu ve bu huzuru temiz hava ,ku�, r�zgar, su sesi ve toprak kokusu ile bulaca��n� biliyordu. O y�zden parklar� tercih ederdi �o�unlukla y�r�mek i�in. Kalabal�klar� sevmezdi yine de �ocuk sesleri onu mutlu ederdi. Ne�e diye bir duygu oldu�unu �ocuklar� ve onlar�n seslerini duyunca hat�rlard�. �ocuklar vard� sevin�ten g�len, �ocuklar vard� bak bak nas�l da z�playaca��m �imdi diye ba��ran, bir �ocuk vard� top oynarken ben kaleci oyuncuyum diye m�z�k��l�k yapmayan. Bu �ocuk gelece�in kurtulu� anahtar� olabilir tabi d�zg�n e�itim, d�zg�n aile, d�zg�n arkada�lar ve daha pek �ok de�i�ken olumlu oldu�u takdirde.

S�ra s�ra a�a�lar�n kar��l�kl� dizildi�i parkta a�a�lar alt�nda banklar da vard�. Adil bankl� a�a�lar�n oldu�u yola girdi, biraz dinlenmek istedi. Kar��l�kl� 7 s�ra halindeki 4.banka oturdu. Ne en ba�ta, ne de en sonda. Ba�a oturmazd� ��nk� �nc� bir ki�ili�i yoktu, sona da oturmazd� ��nk� silik de say�lmazd�. Her bankta olmasa da ba�ka banklarda oturanlar da vard�. Ba� ve u� banklarda da oturanlar vard� zaten istese de oturamazd�. Oturdu orta banka tam ortalayacak �ekilde, kimse gelip de yan�ma oturmas�n diye. Ancak bilemezdi ki birazdan kalkacak ba�ka banka oturacakt�.33�l� tespihini �ekerken g�z�ne bir delikanl� ili�ti.

Delikanl� g�zel giyimliydi.6.s�ra bankta oturmas�na ra�men parf�m� kaliteli olmal�yd� ki Adil�in bile ho�una gitti kokusu. Elinde de g�l buketi vard�. �ok �zg�n g�r�n�yordu. G�z g�ze gelmeden evvel Adil bir dal Ad�yaman t�t�n� ��kar�p tokai �akma��yla yak�p i�meye ba�lad�. G�z g�ze geldiklerinde Adil delikanl�n�n s�k�nt�s�n� sezmi� olmal� ki hi� s�z s�ylemeden sigara paketinden bir dal sigara uzatt� al da i� iyi gelir dercesine. Delikanl� �nce duraksad�.

-Olur beyefendi, �imdi i�meyece�im de ne zaman i�ece�im?

Adil kalkt�, delikanl�n�n yan�na gitti ve sigaray� uzat�rken:

-Destur var m�?

Delikanl� �a��rd� ama bozuntuya vermedi keza ho�una gitmi�ti bu samimiyet.

-Buyurun beyefendi oturun.

Adil oturdu. Sigaras�ndan bir f�rt ald� ve delikanl�n�n da sigaras�n� yakt�. Elini delikanl�n�n dizinin �st�ne at�p:

-Delikanl� ben beyefendi nedir bilmem. Bakt�m iyi �ocu�a benziyorsun, �zg�n de bir halin var. Sen anlat �imdi n�oldu?

-K�zla bulu�acakt�m. �lk g�r��memiz olacakt�, tabi gelseydi. Park�n giri�inde bekleyece�im dedim, tamam dedi, saat 14�de gelirim dedi saat 15 oldu daha gelmedi. Telefonunu arad�m a�mad�. Anlayaca��n ekildim.

-Erken karara var�yorsun delikanl�.

-G�r�nen k�y k�lavuz ister mi?

-Bak ko�um �u fa�am� g�ren �oluk �ocuk benden uzak duruyor ,her ki�i her olay senin sand��n gibi olmayabilir. Benim sigara ikram edebilece�in akl�na gelir miydi, �u tipe bir bak!

Sigaras�ndan bir f�rt daha ald�, tespihini ��kard�. Sinir olmu�tu durup dururken, elini �ekti, kafas�n� ters tarafa �evirip ya sab�r diye tespihini �ekmeye ba�lad�. Birden kafas�n� tekrar �evirdi, sinirli ifadeyle:

-Ayr�ca senin ben derdini s.keyim. Millet evine ekmek nas�l g�t�r�r�m derdinde, millet borcumu haciz gelmeden nas�l kapat�r�m derdinde, millet hastama nas�l ila� bulabilirim derdinde, sen bir k�z i�in �z�l�yorsun.

Delikanl� �a��rm��t�. Adil�in tepkisi hi� al��k olmad�� bir durumdu. Ba�ka arkada�lar� olsa onu teselli ederdi, akl�n� ba�ka yerlere �ekerdi, ba�ka k�z m� yok o�lum derlerdi ama bu yakla��m onu k�zd�rmad� aksine Adil�in samimiyetinden ho�lanm��t�. Bir s�re sessizlik olduktan sonra delikanl� konu�ma gere�i hissetti:

-Do�ru diyorsunuz ��kretmeyi unutuyor insan zaman zaman.

Delikanl� sigaradan bir f�rt daha ald�, ba�ka zaman olsa t�t�n i�mezdi ama Adil�in samimiyeti ona t�t�n� de sevdirmi�ti. Adil oturduk yerde �nce e�ildi, sonra birden dikeldi ve g�r bir sesle:

-Bak delikanl� sigaraya bo�una ba�lamad�m, sa�lar�m bo�una d�k�lmedi, tespihi bo�una ta��m�yorum, parka bo�una gelmiyorum, fa�am� bile bo�una att�rmad�m. Hepsinin bir hikayesi var. Bu g�zler �ok g�rd�. Bu kulaklar �ok dinledi. Bu adam �ok �ahit oldu. Sigaram� bitireyim de sonra ba�lar�m.

Adil h�zla �ekti i�ine duman�. �stek gelmi�ti bir kere. Ba�lad� �ok ge�meden s�zlerine.

-Bak ko�um biz edebi edepsizden ��rendik. Sana yapmaman gerekenleri anlatay�m. Anlatay�m ki g�r ne hallere geliyormu�sun. �ncelikle kimsenin can�n� yakmayacaks�n, Bursal� dedi�im bir abim vard� ad�n� bile bilmem. Bir an i�in g�z� d�nd� cinayetten i�eri girdi. Muhtemelen de ��kamayacak. Kesinlikle milletin namusuna g�z dikmeyeceksin. Bizim Konyal� vard� s.ki�ip s.ki�ip gelirdi. Bir g�n yine s.ki�ip gelmi� ama bu sefer farkl�ym��. Polis geldi de biz �ylesi anlad�k tecav�z oldu�unu. O da muhtemelen ��kamayacak. �stelik i�eride g�rece�i muamele de ayr� bir mevzu. Bir ba�ka �nemli husus da kimseye b�y�klenmeyeceksin. �zmirli vard� bir zamanlar. Ben her b.ku bilirim ayarlar�ndayd�. Millete artizlik yapar dururdu. Sen de bilirsin kalabal�kta artizlik yapan�n tenhada aff� kabul olmaz. Onu da benzettiler bir g�zel.Bir daha yapm�yor art�k. Bir eleman daha vard� ad�n� hat�rlayamad�m. Uyu�u�un, tembelin, miskinin tekiydi. Nas�l oldu da evlendi hala �a�ar�m. Han�m ile tart��m��, kad�n da sen ne i�e yarars�n be demi� toplam�� ne varsa gitmi� anas�na. Bu da tek �areyi intiharda bulmu�. Ne �ok miskin ne de �ok h�rsl� olacaks�n. ��ine a��k bir eleman vard�. O kadar me�guld� ki han�m�n� ihmal etmekten han�m� da bunu boynuzlam��. Bunun da g�z� d�nm��, han�m�n� do�ram��. Su��st� yapamad�� i�in hapse girdi o da. Bir de ��kretmezsen hep daha fazlas� dersen bizim Taime �nin kocas� gibi olursun. O da �ok a�g�zl�yd�. Kahvede �ay �smarlamazd� kimseye. Bazen �demeden gitti�i bile olurdu. Taime k��k�rt�yordu kocas�n� biraz da ama onda da tamah vard�. Bir g�n kahveye polis gelmi�, bunun hakk�nda soru�turma var. �al��t�� yerin kasas�n� bo�altm��. T�ym�� bu ama �ok ge�meden yakaland�.

Delikanl� nefessiz dinledi ve biten sigaralardan sonra:

-Abi ben vereyim benden yak.

-Olur i�elim Parliement�inden.

-Abi �ok sa�ol ya valla art�k �z�lm�yorum eften p�ften konulara, sahi sen nereden ��kt�n ya?

-Cezaevi, �artl� tahliye.

�AKI

Ben Sakip, genelevde bek�ilik yap�yorum. Burada �ok ac� hikayeler var. A��k oldu�u adam taraf�ndan buraya sat�lan var. Kocas�n�n ailesi taraf�ndan d��lananlar da var. �l�m bile var, kalpten gidenler oluyor ara s�ra ambulans bile yeti�emeden. Ge�en yine �st ba� kontrol� yap�yorum. �ak� buldum yirmili ya�larda apa�i sa�l� kot ceketli boynunda zincir olan gencin �st�nde. Abim yasak dedim el koydum att�m �ekmeceye. Diretmedi, iyi ki de diretmedi. B�t�n sinirimi ondan ��karabilirdim. Patronun kesin talimat� var. Kesici delici ate�li alet alm�yoruz i�eriye. Bulursak da �ekmeceye at�yoruz, kulland��m�z da yok ama bekliyor �ylece�Paralar da �ekmecenin �st b�l�m�nde saklan�yor. �st�nde kilit var ama genelde anahtar kilidin �st�nde duruyor. Unutmam, bir ��le vaktiydi, lavaboya gitmi�tim ve d�nd��mde �ekmeceye bakt�m para yok. Nereye bakt�ysam bulamad�m. Patrona da s�ylemedim. Bu hata beni kovdurur diye tela�land�m. S�k�nt�dan sigaraya ��km��t�m ki derken yan�ma prenses Melahat geldi. �lk defa mal g�rm�� ergen gibi tedirginsin, neyin var s�ylesene yak��kl� dedi bana. San�r�m daha fazla burada kalamam, para �ekmecede yok, beni kovacak dedim. �yice bakt�n m� diye sordu. Evet dedim. Ne kadar vard� �ekmecede dedi.350 dedim. Dur burada hemen geliyorum dedi ve k�sa s�re sonra elinde 350 lira ile geldi ve bana uzatt�. Bak bizim gibilerin art�k buradan ba�ka yere gidi�i m�mk�n de�il, sen bari kurtar kendini dedi. Ben de neden b�yle yapt�n ablac�m diye sordum. Sen de zorunluluktan buradas�n, adamak�ll� i� olsayd� hi� buralara gelir miydin dedi. Sen bari kurtar kendini dedi.

Anamdan babamdan g�rmedi�im iyili�i bir hayat kad�n�ndan g�rd�m.

Y�Z�K

M�cahit, nemli duvarlar� olan apartman merdivenlerini ��karken d��n�yordu. �stedi�im yerde miyim, istedi�im ki�ilerle birlikte miyim, istedi�im hayat� m� ya��yorum? Bu sorular� d��n�rken bir yandan da istemeye istemeye merdivenleri ��k�yordu. Bu sorular�n olu�mas� okudu�u b�l�mdeki kolsuz T-shirt, ba��nda yazma, aya��nda converse, burnunda piercing, ince bedenli Ezgi ile kar��la�mas�ndan kaynaklan�yordu. Etkilenmi�ti bir kere. Farkl� olan dikkat �eker ne de olsa. Ama bu farkl�yd�. Onu daha �ok g�rmek istiyordu. Onunla daha �ok konu�mak istiyordu. Onun g�l��n�n sebebi olmak istiyordu.

Son basama�a geldi. Daha kap�y� �almadan kap� i�erden a��ld�. A��lmas�yla da yo�un bir sigara duman� girdab� olu�tu. Duman durulduktan sonra i�eri girdi M�cahit. Bir duvarda Alparslan T�rke�, Devlet Bah�eli resimleri as�l�yd�. Resimlerin �st�nde de Tanr� Da�� kadar T�rk, Hira Da�� kadar M�sl�man yaz�yordu. Bir duvarda da Ziya G�kalp kitaplar�n�n oldu�u bir raf vard�. �n cephede isen �ay i�en siyah tespihli, tu�ral� y�z�kl� ve hilal b�y�kl� gen�ler vard�.

-Selam�n aleyk�m dedi M�cahit boynu e�ik yere bakarak c�l�z bir sesle.

-Aleyk�m selam dedi gen�ler ayn� c�l�z ses tonuyla. Daha g�r ��ksayd� bu �a��lacak bir durum olurdu ��nk� evrenin fizik kurallar�ndan biri olan etki tepki yasas� tam da bu �ekilde i�ler. Birileri durumun fark�na varm�� olsayd� durum de�i�irdi ama kimse M�cahit�teki durumun fark�na varmad�.

-Reis uygunsan bir konuda konu�abilir miyiz?

-Konu� yi�idim seni dinliyoruz.

Yutkundu M�cahit, nas�l s�ze girece�ini bilemiyordu. �stelik b�t�n g�zler �zerindeydi. Heyecan da yapm��t�. Derinden soluyordu. Haz�rl��n� ayna kar��s�nda prova olarak yapm��t� halbuki. Birden ne olacaksa olsun diye d��nd� ve bir anda:

-Reis ben bir daha oca�a gelmek istemiyorum.

Neden diye sormad� kimse. Tesbihler sallanmaya ba�lad�. �ay bardaklar� daha s�k� tutuluyordu art�k. Reis oturdu�u yerden kalkt�.

-Hep o b�l�mdeki gomunistler giriyor de mi akl�na?

-Yok Reis alakas� yok.

-Tamam git ama bir daha gelme, buras� d�neklerin mekan� olmad�, olmaz.

Neden diye sormam��t� Reis. �yi ki de sormad�. Onun i�in bir cevap haz�rlamam��t� ��nk�. Sanki kovalayan var gibi h�zl� ad�mlarla kap�ya y�neldi. ��kt��nda s.�m�� gibi rahatlam��t�. Art�k sevdi�i k�z�n g�z�ne itici g�r�nmemek i�in bir nedeni yoktu kendince. Parma��ndaki y�z��e bakt�. Osmanl� tu�ras�n�n yerinde ni�an alyans� olaca�� g�n� hayal etti. Bir kimlikten ��k�p ba�ka bir kimli�e b�r�nmek i�in y�z�k yeterli san�yordu. ��kard� y�z��n�, yere �arpt�.

A�k bir �lk�c�n�n hayata itiraz�yd�.

HAR�LIK

Bayram tatili nedeniyle okullar tatile giriyordu. Ataberk biraz �zg�nd� ��nk� beden dersi tatil g�n�ne denk geliyordu, Cuma son iki ders��ok severdi arkada�lar�yla futbol oynamay�. Ancak okulda futbol toplar� hep delik veya patlakt�. Onun yerine Kames top vard� ve �ut �ekildi�inde kaleci i�in �zd�rap olurdu ��nk� elleri �ok ac�t�rd�. De�i�meli olarak kaleye ge�en Ataberk i�in de�

Per�embe g�n� zilin �almas�yla tatile girdi okullar. �stiklal mar�� okumak i�in s�raya girdiler. ��retmeni tembih etmi�ti �ocuklara mar� okunurken bayra�a bak�n diye. Ataberk de s�n�f ba�kan� olmas�ndan dolay� s�ran�n en arkas�na ge�mi�ti kimler bayra�a bak�yor kimler bakm�yor g�zlemlemek i�in. �nanm��t� ��nk� s�n�f ba�kan� oldu�una. Halbuki yaramaz bir �ocuktu Ataberk. S�n�f ba�kan� olunca de�i�ti.

Cuma g�n� erken kalkm��t� Ataberk. Bayram sabah�yd�. �lk �nce babaannesinin sonra anneannesinin evine gideceklerdi. Ataberk sabah ilk �nce babas�n�n elini �pt�.

-Bayram�n kutlu olsun baba.

-Sa�ol o�lum sen de �ok bayramlar g�r in�allah.

Babas� har�l�k vermedi.

Annesi de uyand�, onun da elini �pt�.

-Bayram�n kutlu olsun anne.

-Te�ekk�rler evlad�m berhudar ol.

Annesi de har�l�k vermedi. Ters giden bir durum vard� ama neydi? Har�l�k almas� gerekirken alam�yordu. Derken televizyondan gelen sesler dikkatini �ekti. Bayram�n�z m�barek olsun diyordu son c�mlesinde. Ne demekti acaba m�barek? Sormak istemedi annesine babas�na, bunu bizzat kendi ��renecekti.

Babannesine gittiler. Dedesinin elini �pt� �nce Ataberk.

-Bayram�n m�barek olsun dede.

-Aman da dedesinin pa�as� bayram da kutlarm��.

Dedesi 20 tl verdi.

�a��rm��t� ama ��renmi�ti art�k Ataberk. M�barek olsun deyince har�l�k veriyorlard�. Art�k Kames top yerine diki�li futbol topu alabilecekti. Top onun oldu�u i�in de�i�meli de olsa hi�bir zaman kaleye ge�meyecekti.

OYUN

Hayat� bana belli kurallara g�re dizilen �� oyun ��retti.

Tavla ile ba�layal�m.

Zar� atars�n ve b�y�k atan oynamaya ba�lar. T�pk� parmak kald�ran ��rencinin tahtaya ��kmas� gibi�

Amac�n rakipten �nce davran�p ta�lar�n� toplamakt�r. T�pk� mesai ba�lamadan i�e yeti�mek gibi�

Belli bir kurala g�re ta�lar dizilir. T�pk� modern bir �ekilde tasarlanm�� Paris �ehri gibi�

Zarlar at�l�r ve deyim yerindeyse kaos ba�lar. T�pk� �stanbul trafi�i gibi�

Oyunun kontrol� hem zarlarda hem sendedir. T�pk� kaderimiz gibi�

Duruma g�re ta�lar�n� ka�abilirsin. Ya da duruma g�re kap� alabilirsin. Ya da duruma g�re k�r�k verebilirsin. Hepsinde ama� ayn� fakat y�ntemler farkl�d�r.

T�pk� bir matematik sorusunu X�e de�er vererek yada X�i yaln�z b�rakarak ��zmek gibi�

Tavla bize hayat�n bir ger�e�ini ��retir: Olas�l�k. T�pk� kuantum teorisi gibi�

Oyunun ak�� bizi kap� almaya y�neltebilir. T�pk� h�rs�zlara kar�� elik kasa kullanmak gibi�

Oyunun ak�� bizi ka�maya da y�neltebilir. T�pk� sinemaya ilk gidip en arka koltu�a oturmak gibi�

Oyunun ak�� bizi k�r�k vermeye de mecbur b�rakabilir. T�pk� temiz tabak �atal b��ak olmad�� i�in da� gibi y��lan bula��klar� y�kamak gerekti�i gibi�

Kazansan da kaybetsen de bir sonraki oyunda kazanabilirsin.T�pk� eski sevgilisine bir �ans daha vermi� arkada��m�n �imdi onunla evlenmi� olmas� gibi�

Dama biraz daha �ans�n de�il becerinin �ne ��kt�� bir oyundur. T�pk� usta berberden ��kt�ktan sonra ve ��rak berberden ��kt�ktan sonra ya�ad��n hissin farkl� olmas� gibi�

Damada geri gitmek yoktur. T�pk� zaman�n ak�� gibi�

Damada ama� b�t�n ta�lar� rakipten �nce yemektir. T�pk� mesai bitmeden yada m�d�r gelmeden ve bir aksilik olmadan b�t�n i�leri halletmek gibi�

Damada ta�lar� yemek zorunludur. T�pk� hayatta kalmak i�in fizyolojik ihtiya�lar�m�z� gidermemiz gerekti�i gibi�

Damay� kazanmak i�in rakibe tuzaklar kurmal�s�n. T�pk� av� i�in pusuya yatm�� ita gibi�

Damada son b�lmeye geldikten sonra art�k daha rahat hareket edersin. T�pk� zengin olduktan sonra imkanlar�n�n �o�almas� gibi�

Assolisti sona b�rakt�m.

Hayat�n anlam� gizli satran�ta, hayata dair �ok �ey ��rendim satran� sayesinde.

Yapt��n�z her hamle daha sonra i�inde bulundu�unuz yeni durumu ortaya ��karacakt�r.

Her hata daha sonra i�inden ��k�lmas� zor bir duruma kar��l�k gelecektir.

Hatalar hatalar� do�urur ve zamanla ��kersin.

Ta�lar�n farkl� hareketleri olsa da amac� ayn�d�r.

�ah� koruyarak di�er �ah� mat etmektir. T�pk� hayatta kalarak soyunu devam ettirmek i�in �remek gibi�

Kale benim i�in sab�r ve �al��may� temsil eden ta�t�r.

�nsan �al��t�� konulara g�venir.

Bu y�zden rok hamlesi kale ile yap�l�r.

�leri, yan ve geri gidebilir ancak �apraz gidemez ��nk� onu da yaparsa i�in i�ine inan� da girmi� olur.

Fil benim i�in inanc� temsil eden ta�t�r.

�ngilizcede fil bishop demektir.

Bishop�un T�rk�esi de din adam� demektir.

Bu y�zden �apraz ileri geri gider ve tahtadaki oyun sahas�nda rengini de�i�tiremez.

�stedi�i kadar hareket edebilir ve bo�luk bulursa �nemli rol oynar.

Oyunun ba��nda etkisiz gibi g�r�n�r ancak oyun a��ld�k�a �nemi artar.

At ile fili de�i�enler olur zaman zaman.

Duruma g�re �ok do�ru bir hamledir.

Oyunun ilk zamanlar�nda �st�nl�k kurmak isteyenlerin yapt�� hamlelerdendir.

At ile devam edelim.

Hem sald�r� hem savunma i�in e�siz bir ta�t�r.

At� zeka ile ba�da�t�r�r�m.

Yetenekli oyuncular atlar�n� �ok iyi kullan�r.

Zekan� iyi kullan�rsan sorunlar�n olsa, yolunda engeller olsa bile onlar� atlat�p hedefine y�nelebilirsin. T�pk� at�n da ta�lar�n �zerinden atlamas� gibi�

At �o�u zaman iki ta�� birden tehdit edebilmesiyle �nl�d�r.

Acemi oyuncular �ok oyun kaybetmi�tir �ah kale yada �ah vezir yap�larak.

�u da bir satran� ger�e�idir.

At�n uygun karedeyse �ah�n� b�t�n tehditlere kar�� koruyabilir. T�pk� zekan� kullanarak zor durumlardan s�yr�labildi�in gibi...

Hayat bize g�sterir ki zeka her zaman yeterli olmaz.

O y�zden tedbir almak gerekir her duruma.

Piyonu da vazge�ebildiklerimiz olarak g�r�r�m.

Her b�y�k ta��n �n�nde vard�r.

Bazen yem, bazen tuzak ve bazen de engel olarak kar��m�za ��kar.

Piyonlar d�z ilerler ancak �apraz yer.

�abalarsak ilerler, inan�rsak ba�ar�r�z der gibi�

Fil gibi yemesi dinin �nemini g�sterir.

Piyon usta oyuncular�n elinde vezir bile olabilir.

Piyon bir y�n�yle de zavall�d�r.

Geriye d�nmez ��nk� vezir olmak i�in �ylesine h�rslanm��t�r ki geriye d�nmeyi kendine yediremez.

Oyunun amac�n� unutmu�tur.

�ah� korumas� gerekirken vezir olmaya h�rslanm��t�r.

Gelelim oyunun en g��l� ta�� olan vezire.

Vezir bizim g��l� y�nlerimiz gibidir.

G��l� yan�n� ve inanc�n� erkenden belli etmemelisin.

Ba�ta caziptir ama yapt��n bir hata b�t�n oyunu alt �st edebilir.

Veziri erken oynarsan o ta�� kaybetme olas�l��n �ok y�ksektir. T�pk� a�g�zl�l�kle hareket eden insanlar gibi�

Tek hatas�na bakar ta��n kaybedilmesi.

D��manlar�m�z bizim moralimizi, inanc�m�z�, de�er verdiklerimizi d��rmeye �al��r.

Etkisiz eleman gibi hareketsiz, olays�z, vas�fs�z olmam�z� isterler.

Vezirin en �ok tehdit edilen ta� olmas� bundand�r.

�ah ise en de�er verdi�imiz yan�m�zd�r.

Kimi i�in �ocu�u, kimi i�in e�i, kimi makam��

Zaten satran� �ah� korurken di�er tarafa �st�nl�k kurma �zerinedir. T�pk� hayatta kal�rken hayatta bir iz b�rakmaya �al��mak gibi�

FORM�L

Okullar�n ilk g�n�yd�. Lise say�sal 12-A s�n�f�n�n sorumlu ��retmeni fizik ��retmeni Alim Beydi. Zil �ald�. Alim bey s�n�fa a��r a��r ad�mlarla geliyordu. ��renciler ise s�n�fta ayr� ayr� gruplar olu�turmu� birbirleriyle �akala��p g�l��yorlard�. Alim bey s�n�fa girince s�n�f da d�zene girdi hemen. Her ��renci s�ras�na oturdu. Alim beyin bir a��rl�� vard� ve bunu hissettirebiliyordu.

�lk ders i�in her �art sa�lanm��t�. S�n�f sessizdi, tahta silinmi�ti, tahtakalemi haz�rd�. Alim bey s�n�ftaki t�m ��renciler ile �nce g�z g�ze geldi, dinleyecekler mi diye kontrol etmek ama�l�yd�. Ard�ndan evrak �antas�ndan bir ka��t ��kard�. Ezber yapmay� da yapt�rmay� da sevmezdi. En sonunda eline kalemi ald� ama yazmaya ba�lamadan �nce:

-Ben fizik ��retmeni Alim Koca. Sizinle ilk dersimiz olacak. �ncelikle �unu s�ylemek isterim. Size form�lleri ��retmeye ba�lamadan �nce fizik ile hayat�n ne kadar �rt��t��n� g�stermek istiyorum. Hem ilk dersimize s�k�c� bir ba�lang�� yapmam�� oluruz hem daha kal�c� olur hem de neyi nerede kullanaca��n�z� bilirsiniz.

��rencilerin g�zleri parlamaya ba�lam��t�. Tebess�mler de g�r�l�yordu. K�p�rdanmalar da oluyordu yava�tan ama rahats�z edici de�ildi Alim bey ve s�n�f a��s�ndan. Alim bey aray� fazla uzatmadan sormaya ba�lad�:

-Vekt�rler konusunu i�lemi�sinizdir 9.s�n�fta, do�ru mudur?

��renciler hep bir a��zdan ��Evet�� dediler.

Alim bey tahtaya y�neldi. Tahtakalemi ile Y harfine benzer, �izgilerinin uzunluklar� farkl� 3 vekt�r �izdi.

-Burada cisme 3 kuvvet etki ediyor. Bile�kesi ne ise o y�nde hareket edecektir. �nsan da bu �ekildedir. Ki�inin �zerinde ne etkiliyse ona g�re davran�r. Aksini d��nen var m�?

��rencilerden ses ��kmad�. Alim bey tahtaya tekrar y�neldi. Tahtan�n di�er yar�s�na bir �apraz �izgi �izdi, sonra yatay bir �izgi daha �izdi. �apraz �izgi yatay �izgi ile kesi�ti�i yerde e�imi de�i�iyordu. Besbelli ki optikte k�r�lma konusu i�leniyordu. B�t�n s�n�f �imdi ne anlatacak diye meraklanm��t�. Alim bey s�n�fa y�neldi:

-Bu g�rd��n�z optikte k�r�lma diye ge�iyor. Ortam de�i�ince k�r�lma a��s� da de�i�iyor. Ayn� davran��lar�n farkl� ortamlarda farkl� alg�lanabilece�ini g�steriyor. Bunu bir �rnekle anlatmak istiyorum. Ben arkada� ortam�nda kahkaha atabilirim yad�rganmaz ama cenaze evinde kahkaha atarsam ay�planabilirim.

��rencilerden aaa evet, sahiden, valla benzeri sesler duyulmaya ba�lad�. Alim bey bir yandan tahtay� silerken ba�ka bir fizik yasas�n� daha anlatabilece�ini g�sterir gibi:

-Benim bu i� yapma yetene�im enerjidir. E�er enerjim yeterli olmasayd� bu i�i yapamazd�m. Muhtemelen tahtay� ba�kas�na sildirtirdim. Ama ne oldu?Ben potansiyel enerjimi kineti�e �evirebildim ve �u an i� yapabiliyorum. Enerji d�n��ebilir. Bu durum kar��n�za tepeden b�rak�lan topun nereye kadar ��kabilece�i �eklinde ��kar. E�er potansiyeliniz yeterli de�ilse fazla i� yapmay� beklemeyin.

��renciler g�l��meye ba�lad�. Tahta silinmi�ti. Bu sefer tahtaya bir elektrik devresi �izilmi�ti ama biraz farkl�yd� bu devre. Direnci atlay�p ge�ecek bir tel daha �iziliydi. En �n s�radaki g�zl�kl� �al��kan ��renci d�zeltme ihtiyac� hissetti:

-Hocam devrede direncin birinden ak�m ge�mez ki bu �ekilde.

-Evet hakl�s�n ak�m her zaman diren�siz yolu tercih eder, ayn�s� kolay� varken zoru se�meyece�imiz gibi�

��renciler bu sefer kahkaha att�lar. Tahtan�n di�er yar�s�na ge�ti Alim. Bu sefer �ukur ve t�msek �izmeye ba�lad�. �izim bittikten sonra s�n�fa y�neldi ve y�llar�n g�rm�� ge�irmi�li�iyle:

-Enerji dalgalar� bir t�msek bir �ukurdur. Hayat da ini�li ��k��l� de�il midir? Bazen y�kselirsin sevinirsin, bazen al�al�rs�n �z�l�rs�n, hep bir devir daim i�erisindesindir. Bu kadar yetsin bug�nl�k. �imdi sizleri tan�yal�m. Ne olmak istiyorsunuz?

E��K

Kendini kapt�rm��t� iyice Umut. Adam��t� hayat�n� modern fizi�e. Bu d�nyay� de�i�tirecekti. Hem ��r a�acakt� hem bar�� getirecekti hem �a� atlatacakt�. Bir ta�la 3 ku�� Yer�ekimi kuram� olan genel g�relilik ile atomalt� d�nyas�n� inceleyen kuantum mekani�i birle�tirilebilinirse her �eyin kuram� olan �ok kullan��l� bir denklem elde edecekti. Bu yolda didinirken sosyalle�meyi ihmal ediyordu. Yine de ara s�ra birlikte d��ar� ��kt�� bir arkada�� vard�. Herkesin hay�r diyemedi�i bir ki�i vard�r, �ocukluk arkada�� Berkcan da onlardan biriydi.

Nas�l derler, Berkcan tam bir f�rlamayd�. Zaten 7 ayl�kt�. Kendisi de bunu �v�ne �v�ne s�yl�yordu. Kula��nda k�pesi, atletik v�cudu, sar� dik sa�lar� ile olduk�a �ekici denilebilecek bir g�r�nt�s� vard�. Berkcan bu g�r�nt�ye do�u�tan sahip de�ildi, �al��arak elde etmi�ti. Olduk�a da sosyaldi. A�z� �ok iyi laf yapard�. Pop�ler, haval� ve ortam �ocu�u denebilecek bir ki�i varsa o da olsa olsa Berkcan olabilirdi.

Umut evinde kendini �al��maya vermi�ti. Masas�n�n �st� d�zenliydi. Masan�n yanlar� form�ller yaz�l� yap��kan ka��tlar ile doluydu. �e�it �e�it kalemler iki yanda diziliydi. Ama bir yerde t�kan�kl�k ya��yordu. Bu t�kan�kl�k da kendisini tedirgin ediyordu. Newton gibi elman�n d��mesini bekliyordu. Elma d��ecekti ve d��m ��z�lecekti. O elma neydi, ne zaman d��ecekti, nerede d��ecekti? T�m bu d��nceler i�indeyken zil �ald�, kap�n�n deli�inden bakt�. Bir an a��p a�mama konusunda teredd�t ya�ad�. �ocukluk arkada�� Berkcan ve yan�nda arkada�lar� vard�. Her seferinde oldu�u gibi bu sefer de hay�r diyemedi ve kap�y� a�t�.

-Hadi moruk ka��r�yoruz seni bu gece!

-Ne dedin anlamad�m?

-Ne demek ne dedin, haz�rlan ��k�yoruz bu kadar basit.

-Hi� havam yok. Siz gidin e�lenin.

-Ah Umut, �ok kapt�r�yorsun kendini. Biraz gev�emek iyi gelecektir sana. Bu kadar �al��yorsun da ne oldu? Daha ��nlanmay� bile bulamad�n.

Duraklad� Umut. D��nd� modern fizik u�runa nelerden vazge�ti�ini. Kendisi evde umutsuzca �al��rken hayat d��ar�da ak�p gidiyordu. �nce bir kap�daki Berkcan��n arkada�lar�na bakt�, sonra kendi �evresini d��nd�. Y�llar� u�up gitmi�ti. Hani bir e�ik vard�r ya, o e�ik ge�ildikten sonra kontaklar kapan�r, g�z karar�r, hayat durur. Umut da o anlardan birini ya�ad�.

-I��nlanmay� bulsak ne olacak sanki gidecek yerimiz var? Bekleyin geliyorum.

ENERJ�

Ne yap�ld�ysa olmuyordu. Sorun ��z�ms�z gibi g�r�n�yordu. Acaba nerede yanl�� yap�l�yordu? Ne ekleyip ��karmak gerekiyordu? Daha ne kadar g�ncellenebilirdi? Bu ve bunun gibi sorular me�gul ediyordu Devrim�in zihnini.

Yapay zeka �al��malar�nda �al��an Devrim�in amac� robotlara iyi niyet, sa�duyu ve ahlak kazand�rabilmekti. Bunu ba�arabilirse d�nya rahat bir nefes alabilecekti. Ancak cevab� nerede bulaca��n� bilmiyordu. Zaman ise aleyhine i�liyordu. Ge�en ay Japon bilim adamlar� yapay zeka �al��malar� s�ras�nda bir sonuca ula�m��lard�. �nsanl�k yok edilmeli cevab�n� ald�klar�nda fi�i �ekmi�ler.

Uzak m� dursam diye d��n�yordu Devrim, acaba bo� yere mi �abal�yorum diyordu kendi kendine. �nsanl��a faydal� da olmak istiyordu. Bir yandan da y�zd�m y�zd�m kuyru�una geldim diye d��n�yordu. Sevgi dolu ki�ili�i b�t�n d�nyada izd��m�n� g�rs�n istiyordu. �nsanl��a faydal� olmay� bir bor� olarak g�r�yordu.

Uzun y�r�y��ler yapmay�, kahve i�meyi ve dostlar�yla sohbet etmeyi severdi. Evlilik y�ld�n�m� yakla��yordu. E�ime ne alsam diye sormak i�in sahaf arkada��na gitmeye karar verdi. B�ylece y�r�y�� de yapm�� olacakt�. Muhtemelen kitap�� arkada�� kahve de �smarlayacakt�. Hem de kitap�� arkada��n� ziyaret edecekti. Enerjisini tasarruflu ve etkin kullanacakt�, t�pk� Japonlar�n yapay zekas� gibi�

Uzun bir y�r�y��n ard�ndan tam sahaf arkada��na girecekti ki dikkatini vitrindeki kitap �ekti. K�rm�z� kapakl� ��En g�zel a�k hikayeleri�� yaz�yordu. �ok ilgisini �ekti bu kitap. �ok enerji alm��t� bu kitaptan. Sahaf arkada�� onun ilgisini farketti.

-Ba�kas�na 12 lira ama sana bir g�zellik yapar�z.

-Bunu evlilik y�ld�n�m� hediyesi olarak alaca��m, bir sade kahve s�ylersin art�k.

-Ho�geldin, sen alacak olduktan sonra bir g�zellik yapar�z.

��eride kar��l�kl� oturdular. Sahaf �ok zihin a��c� konu�uyordu. Devrim d��ncelere dal�p giderken az sonra kahveler geldi. ��rak oldu�u belli olan �ocuk kitab� g�rd�.

-Abicim a�k dedin mi ben Ferhat ve �irin�i tek ge�erim. Adam a�k� i�in da�lar� deliyor. Ba�kas� olsa yapar m� hi�?

Birden �im�ekler �akt�. A�k i�in da�lar� delmek�Akl�na fikir gelmi�ti. Enerjide k�s�nt�ya gitmek yerine kendini feda etme u�runa en iyi sonu� i�in enerji harcatmas� yapmas� gerektiriyordu. A�k� robotlara uyarlamak bu �ekilde olabilir diye d��nd�. Kahvesini bile bitirmeden kalkt� Devrim. H�zl� ad�mlar ile y�r�yordu. Bir an �nce form�ller denklemler g�zlemler deneyler girdiler ��kt�lar ile kar��la�mak istiyordu. Uzun bir �al��ma s�reci onu bekliyordu

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( 40 Adet Mizahi �yk�-birinci B�l�m ba�l�kl� yaz� Aliriza. taraf�ndan 24.02.2022 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.