“Hep 12 den Vurdum Sanmak”

Bitlis’in kýþý müthiþti. Kar kümeleri haziran ayýna kadar evlerin arasýnda “kum saati” þeklinde kalýrdý. Bitlis Askerlik Þubesi Bitlis’in merkezinde bulunan çarþý içinden geçen derenin üzerine karþýdan karþýya atýlan demir kolonlar üzerine kurulmuþtu. Bitlis’in tek düz alaný derenin aktýðý bölümdü ve dükkanlarýn çoðu derenin üzerine karþýdan karþýya atýlan demir veya kalas bloklar üzerinde bulunuyordu. Karýn yoðunluðunu gösteren futbol kalesi direkleri üzerine oturarak  çektirdiðimiz resimlerimiz vardý.
Bir gün askerlik þubesinin kilerinde asker arkadaþlarým sandýk içinde temiz katlanmýþ bir futbol takýmýna yetecek forma, tozluk ve ayakkabý buldular. Bizden önce askerlik þubesinde askerlik yapanlar futbolla ilgilenmiþler ve futbol giysilerini yýkayýp temiz bir þekilde sandýða yerleþtirmiþlerdi. Pasif geçen askerlik günlerini þenlendirmek için askerlik þubesi emrinde bulunan üç ve askerlik dairesi emrinde bulunan on eratý yanýma alarak futbol çalýþmalarýna baþladýk. Askerlerin yarýsý daha önce azda olsa mahalle arasýnda futbol oynamýþlardý. Diðer yarýsý da iyi bir eðitimden geçtikten sonra oldukça iyi futbol oynar hale geldiler.
1969 yýlýnda, Bitlis’te askerlik dairesi ve þubesi dýþýnda tek askeri birlik olan 650 kiþilik sýhhiye taburuna askerlik daire baþkanýmýn onayýný alarak maç yapma teklifinde bulundum. Bitlis ilinde, askerlik dairesi ve buna baðlý þubesi ile toplam personel sayýsý bir albay, bir binbaþý ve bir teðmen olan benle beraber toplam 16 kiþi idi. Sýhhiye taburunda geldikleri ilin Karagücü futbol takýmýnda futbol oynamýþ oyuncular bulunuyordu. Toplam 13 kiþilik askerlik dairesi elemanlarýnýn koca 650 kiþilik sýhhiye taburuna futbol maçý teklif etmesinin büyük cesaret iþi olduðu, subay gazinosu toplantýlarýnda subaylar arasýnda tartýþýlýyordu. “ vay efendim bu ne cüret bir lokma asker, 650 kiþilik sýhhiye taburu ile aþýk atsýn.”
Þehir meydanýna maçýn günü ve yerini belirten pankartlar ve afiþler asýldý. Bitlis’in aþaðýda akan dere dýþýnda ikinci düz alaný olan en tepeye halk belediye anonslarýyla davet edildi.
Maç, profesyonelce top çeviren sýhhiye taburu futbolcularýnýn hakimiyetinde geçti. Sýhhiye taburunda görevli hakem astsubayýn maçý normal süresinden 10 dakika daha fazla oynatmasýna karþýn, askerlik dairesi takýmý maçý 1-0 kazandý. Bu sonuç, sýhhiye taburu komutaný ile askerlik dairesi baþkaný yerine vekaleten bakan kurmay albay arasýnda tartýþmaya yol açtý.
Sýhhýye taburu komutaný askerlik dairesi baþkanýna, “nasýl olurda 13 kiþilik askerlik dairesi personeli, 650 kiþilik sýhhiye taburunu yener” þeklinde sitemlerde bulundu. Bizim baþkan da, “sayýn komutaným maç yapýlacak alan küçük olduðundan, kaleci dahil 8 er kiþilik yapýldý. Hani, 8 kiþi 650 kiþiyi yense idi haklýydýnýz.” diyerek konuyu alevlediriyordu. Tek gölün sahibi olan benim, Bitlis sokaklarýnda dolaþýrken, halk tarafýndan sýrtýmýn sývazlanmasý çok güzel bir andý. Ancak, askerlik anýsý olarak arkadaþ toplantýlarýnda anlattýðým aným ise çok daha ilginçti.
Bir gün askerlik dairesi ve çarþýda bulunan askerlik þubesinde görev yapan erat ve sonradan atýþ talimine gelen birkaç muvazzaf (mesleði asker olan) subaylarla toplam 20 kiþi, Kýrýkkale yapýsý tüfeklerle atýþa gittik.
Erat arasýndan seçilmiþ 4 asker tüfekle atýþ yapýlan poligon kartlarýný bulunduklarý siperlerden havaya kaldýrarak, kimin hedefi kaçtan vurduðunu belirliyorlardý. Ben albayýmýn, “tüfek doldur niþann.. alll...ve ateþ” talimatý ile tüfeði her ateþlediðimde, karþýdan hedefi 12 den vurduðumu belirten iþaret geliyordu. Benle beraber atýþ yapan yaklaþýk toplam 19 subay ve erattan hepsinin atýþlarý karavana atýþlardý. Benim her atýþýmýn 12 yi vurmasý, albayýmýn dikkatini çekti ve beni Tatvan’da yapýlacak taburlar arasý tüfekle atýþ müsabakasýna katýlmak için aday gösterdi. Yapmayýn albayým ben çocukluðumda bir tek mantar tabancasý ile atýþ yaptým dedimse de inanmadý ve beni Tatvan bölükler arasý tüfekle atýþ yarýþmasýna yazdý. Ben haftada bir gün tek baþýma tüfekle atýþ talimi yapmaya baþladým ve karþý siperden bir çok atýþýmýn 12 den vurulduðu haberi geliyordu. Askerde tüfekle atýþý talimini ilk kez yapýyordum. Bu övünç vesilesi olan keskin niþancýlýðýmla hem gurur duymakta, hem de “vay anasýna ben neymiþim” diyerek bu niþancýlýðýma hayret etmekteydim.
Aþaðýda çarþý içinde bulunan Bitlis askerlik þubesi baþkanlýðýna vekalet etmeme karþýn, özellikle kýþ günü yüksekliði 1.50 cm bulan karda, elinizde sivri uçlu bastonunuz olmadan yukarý tepede bulunan yatakhaneye ve gece nöbet tutmaya askerlik dairesine gitmeniz çok güç oluyordu.
Böyle bir kýþ günü gecesi gene nöbet tutmak için askerlik dairesinin bulunduðu tepeye elimde sivri uçlu baston yardýmýyla iki adýmda bir bastonu kara saplayýp, ön adýmýmýn yanýna ikinci adýmýmý çekerek tepeye týrmandým. Gece 02 sularýnda nöbet tutan askerlerin nöbet tuttuðu yerleri denetleme kararý aldým. Parkamý giyerek dondurucu soðukta askerlik dairesine 25 metre uzakta bulunan yemekhanede bulunan nöbetçinin bulunduðu yere gittim. Baktým nöbetçi asker, yemekhane masasýnýn ikisini birleþtirmiþ ve tüfeðini de yanýna uzatmýþ mýþýl mýþýl uyuyor. Yanýnda bulunan tüfek askýsýný koluna takýp uyusa hadi bir derece, bu davranýþý sahra talimatýnýn suç ve ceza bölümüne göre bir yýl hapis cezasýný içermektedir. Kendi bir yanda, tüfek bir yanda uzanmýþ vaziyetteler. Tüfeði bir güzel aldým ve orada nöbetini gayet muntazam tutan diðer askere de tüfeðini benim aldýðýmý söylememesini sýk sýký tembih ederek odama döndüm. Sabah oldu baktým tüfeðini aldýðým asker nöbetçi odamýn önünde kararsýz ve endiþeli dolaþýyordu. Odamdan çýktým ve “bir þey mi arýyorsun hayýr ola?”Bembeyaz bir yüz ifadesi ile, “haaayýýrr komutaným” dedi. Ancak, dönüp gitmedi ve orada öyle dikili kaldý. Aradan onbeþ dakika geçti geçmedi çok endiþeli olduðunu görerek kendisini nöbetçi amiri odasýna çaðýrdým. Hazýr ol durumuna geçti ve“Buyrun komutaným” dedi “Bak yaptýðýn hata senin askerlik hizmetini yok saydýracak kadar aðýr bir durumu gerektiriyor. Hadi diyelim bir hata yaptýn ve yemekhanede masalarý birleþtirip uyudun, hiç olmazsa tüfeðin askýsýný koluna geçir ve öyle uyu be adam. Sana eðitimde tüfeðin bir ana, avrat ve bir at kadar önemli olduðunu mutlaka söylediler. Gayet iyi futbol oynayan bilgili ve eðitimli bir kiþisin. Ayrýca, görgülü bir aileden de geldiðini biliyorum. Bu hatayý nasýl yaptýn anlayamadým. Al þu tüfeði bir daha dikkatli nöbet tut. Diðer nöbetçi subaylar sana benim kadar insaflý olamayabilirler.”

“Sað olun komutaným. Bu iyiliðinizi unutmayacaðým. Yalnýz siz de benim iyiliðimi unutmayýn.”
“Neymiþ bakalým senin iyiliðin.?”
“Siz tüfekle atýþ talimi yaparken hedefi hep ýskalayýp karavana atýyordunuz. Ancak, sizin atýþlarýnýza ben siperden hep 12 den vurdu levhasýný kaldýrýyordum.” Neyse ki Tatvan Atýþ Yarýþmasý iptal edildi.

Erdil Ünsal