Bazý canlýlarýn yaratýlýþlarý efsanevi biçimde anlatýlýr. Gerçi biz Âdemoðullarýnýn semavi dinlerce birbirleriyle örtüþen yaratýlýþ olayýnýn gerçekliði inananlarca su götürmez. Ýnsanýn yaratýlýþ öyküsü Havva annemizin Âdem babamýza yasak elmayý yedirmesi ile baþladýðý kutsal kitaplarda anlatýlýr.

         Yer karasý üzerinde kendi cinsine acýmazca davranan insan denen mahlûk olan bizlerin yaratýlýþ olayýný bir tarafa býrakýp annemin biz çocuklarýna anlattýðý ayýlarýn nasýl yeryüzüne boy gösterdiði masalýmsý öyküsünü dinleyelim. Annem okuma yazma bilmeyen Anadolu’nun bilge kadýnlarýnýn canlý bir örneðiydi. Nice kýssa ve masal bilirdi. Bilge tavýrlarýyla anlatýlarýný can kulaðýyla dinler düþün dünyamýz zenginleþirdi. Uzun kýþ gecelerinde odamýzý ýsýtan sobanýn yakýnýnda dizilip annemi dinlerdik bir sözünü dahi kaçýrmamasýna.

         Bir varmýþ bir yokmuþ diye baþlardý sözlerine annem. Çok eskiden zengin mi zengin bir adam varmýþ. Adamýn koyun sürüsünün sayýsýný en acar çobanlarý bile bilemezmiþ. Adý Ali’ymiþ bu zengin adamýn. Sadece saðýlan koyunlarýný üç çoban güdermiþ.  Kuzu ve koçlarý da ayrýca üç çoban otlatýrmýþ. Bir çoban da sürünün bekçileri köpeklerin yallarýný piþirerek sürünün her yýl sayýsýnýn artmasýna katký saðlarmýþ.

         Günler geçerken mayýs sonu yaklaþmýþ. Çobanlar yayla eteklerinde konaklamýþlar. Otlaklar yetesiye yeþermiþ. Karýnlarý doyan koyunlarý kýrkým zamaný gelmiþ. Çobanlar diðer sürülerin çoban arkadaþlarýný çaðýrýp imce olup baþlamýþlar koyunlarýný kýrkmaya. Mal sahibi Ali Aða da kýrkýmý izliyormuþ. Ali aða orta yaþlý, güçlü kuvvetli, pos býyýklý bir adammýþ. Kalýbýna yakýþmayacak düzeyde cimri mi cimriymiþ. Çobanlarýn haklarýný öderken eli bir türlü cebine gitmeyen pintinin birisiymiþ.

         Kýrkým iþi hayli ilerlemiþ. Bir araya toplanan yünler büyük bir ot yýðýný kadar kocan bir yýðýn olmuþ. Kýrkým yapan çobanlarýn ilerisinde köyün en fakir yaþlý çobaný Kambur Bekir dede sayýlarý yirmi geçmeyen sürüsüyle koyunlarýný güdüyormuþ. Koyunlarýn çoðu kendisi gibi fakir bir komþusununmuþ. Bekir dedenin karýsý yýllar önce ölmüþ. Köylülerinin yardýmlarýyla yaþlýlýk günlerini yaþýyormuþ. Koyun kýrkan çobanlara yaklaþmýþ. Ali Aðanýn en az bir koyunun yününü kendisine verir ümidini taþýyormuþ.

         Fakir Bekir dedenin yaklaþtýðýný gören Ali Aðanýn yüz hatlarý deðiþmiþ. Kalbinin karasý yüzüne aksetmiþ. Çobanlarýna emretmiþ. “Yün yýðýnýn altýna saklanacaðým. Bekir dedeye mal sahibi olmadan sadaka vermeye iznimiz yok deyin.” Bekir dede çobanlara selam vermiþ. Çalýþmalarýný boynu bükük izlemiþ. Umduðunu bulamayýnca baþýný gökyüzüne doðru kaldýrmýþ. Kafasýný saða sola sallayarak çobanlarýn yanýndan yavaþça ayrýlýrken aniden yün yýðýnýnda bir hareketlilik olmuþ. Yünler etrafa seçilirken vücudu yünle kaplý bir canlý çýkmýþ. Yarý insan yarý hayvana benziyormuþ ortaya çýkan bu canlý. Týpký ayýlar gibi mýrtlýyarak gâh iki ayaðý üzerine gâh dört ayak üzerine ormana doðru koþup aðaçlar arasýnda kaybolmuþ. Ali Aðanýn hayvana dönüþmesinde yoksul Bekir dedenin bir dahli oldu mu? Bilinmez derdi annem…

         Ýþte insanlardan daha kolayca meyve aðaçlarýna týrmanan ve aðaçlarýn dallarýný budayýp zarar veren açgözlü hayvan olan ayýlar; Karun gibi zengin, yardýmdan kaçýnan Ali Aðanýn soyundan türemiþ direyerek bizlerin þaþkýn bakýþlarý arasýnda anlatýsýný bitirirdi.

         Annemin masalý belleklerimizin derinliklerinde yerini korusun biz gelelim günümüze. Köyümüzde insanlar çoðunlukla þehirlere göç edince ormanlar iyice gürleþti. Ormanlarýn gürleþmesi ormanlarýmýzda eski yýllarda sayýlarý çok az olan ayý ve domuzlarýn sayýlarý anormal düzeyde arttý.

         Çayýrlarýmýzdaki su birikintisi bataklýlar geceleri domuzlarýn uðrak yeri oldu. Çayýrlarýmýzýn bazý kýsýmlarýnýn bellendiðini tanýk oluyoruz. Bu iþi yaþam alanlarýný geniþleten domuzlar yapýyor. Her canlý kendi rýzkýný arar denir. Domuzlarda çayýrlarda saklanan farelerden rýzýklanmak için gece mesaiyi yapýyorlar. Domuzlarýn yaptýklarýný su götürür. Nihayet ufak bir çabayla eþilen yerler kolayca çapa ile düzeltilebiliyor.

         Ya ayýlar; yaþam alanlarýný evlerimizin en yakýnlarýna kadar geniþlettiler. Meyve aðaçlarýmýza verdikleri zararlar eski yýllarda Anadolu’yu iþgal eden Moðol Ordularýnýn yýkýmlarýndan eksik kalýr bir tarafý yok. Armut aðaçlarýnýn bol meyve verdiði yýllar aslýnda sevimli hayvanlar olan ayýlarýn bayramý oluyor. Ýki yýl önce çayýrlarýmýzý süsleyen armutlar dallarý kýrýlacak ölçüde meyveyle doluydu. Bölgemizde ancak Aðustos sonlarýna doðru meyveler olgunlaþmaya baþlar.

         Güneþli bir Aðustos sabahýna uyandýk. Gece köpeðimiz sabaha kadar hiç susmamýþtý. Ha bire havladýydý hayvan. Çayýrlara gittiðimde gördüðüm manzara hiç iç açýcý deðildi. Armut aðaçlarýmýz meyve verdiði yýllardan bu yana böylesine hasara uðramamýþtý. Yörenin en güçlü pehlivanlarýnýn güçlerinin yetmeyeceði kalýnlýkta dallarý kýrýlmýþtý aðaçlarýn. Ya sabýr çekerek aðaçlarýn yanýndan ayrýldým.

         Öðleyin amcamýn oðlu rahmetli Ahmet aðabeyimin eþi Hoþnaz yengem bize geldi. Ýki gözü iki çeþme aðlayýp ah tüh ediyordu garip kadýn! Hiç kolay olmadý yengemizi teselli etmek. Çocukluk yýllarýmda ayýlarý ayý kapanlarýna düþürüldüðü öykülerini dinlerdik. Günümüzde ayýlarý kapan kurmak, silah sýkmak yasak.

         Bilindiði gibi ayýlar hem etçil hem de otçul hayvanlardýr. Bu yaz bölgemiz elli yýlda bir yaþanacak düzeyde kuraklýk yaþadý. Üç yýl önce þimdi çevresini güçlü bir biçimde koruma altýna alarak bir ceviz fidanlýðý yaptýk. Yirmiye yakýn ceviz ve kiraz fidaný diktik fidanlýðýmýza. Fidanlar yaðan yaðmur sularýndan beslensinler diye fidanlýðýmýzý her yýl sürdürüyorum. Ayrýca bahçemizi sulama olanaðý da oluþturduk.

         Sürdüðümüz kýsýmlara fasulye, patates, biber benzeri bitkiler ekiyoruz.  Haziran ortalarýnda fasulyelerimiz yüzümüzü güldürecek düzeyde boy attý. Gün gün büyüyen ceviz fidanlarýný iki gün geçmeden ziyaret ediyorum. Bir gün sabahýn erken saatlerinde hem güneþin ufuktan yükseliþini gözlemlemek hem de fidanlarý sulamak için eþimle fidanlýða gittik.

         Gördüklerimizle þok yaþadýk desem yeridir. Faullerimizin en gür olanlarý otlanýp koparýlmýþ, çiðnenip hasar görmüþtü. Umulmayacak bir durumla karþý karþýyaydýk. Emeðimize mi fasulyelerin acýnacak hallerine mi üzülmeliydik! Baþa gelen çekilir. Gece ayý bey (!) otlanacak çayýr bulamamýþ! Yüksek atlayýcý bir atletin atlayamayacaðý yükseklikteki çiti aþarak fidanlýðýmýza girmiþti. Bahçemizi ziyaretten ayrýlýrken zorlandýðý çitin madeni tellerini eðilip, bükülmesinden anlaþýlýyordu.

         Evimizin hemen yaný baþýnda bir fasulye bahçemiz daha var. Bu bahçemize her yýl gübre seriyoruz. Fasulyeleri bir bir ekiyoruz. Büyüdüklerinde suluyoruz. Sýrýk dikiyoruz sarsýnlar diye. Topraða dokunmanýn tinsel ve bedensel dinlenmenin güzelliðini yaþýyoruz. Bir de ayýlar olmazsa.  Bahçenin az ilerisinde bir armut aðacýmýz var. Bu yýl çayýrlarýmýzdaki armutlar yetesiye meyve vermedi. Geçen yýllara göre daha sert Rüzgârlar esti. Sert rüzgârlar aðaçlarda meyve býrakmadý. Sadece evimizin yaný baþýndaki fasulye bahçemizin yanýndaki armut rüzgâr almayan yeri nedeniyle yetesiye meyveyle süslüydü.

          Armutlarýn olgunlaþmasýna abartýsýz bir ay vardý. Bir gün erkenden fasulye bahçesine gittim. Önce armut aðacýný gördüm. Aðacýn görkemli halinden, dallarýndan sarkan meyvelerden eser yoktu. Beyefendi (!) gece gelesin, aðacýn hemen hemen bütün dallarýný kýrýp bir araya getirip olgunlaþmamýþ meyveleri yiyesin. Ormanýn derinliklerine dalmadan önce birkaç yere tersleyesin. (kakasýný yapmasý)

         Ayýnýn zararý bununla kalmadý bu yýl. Daha sonra aralýklarla iki gece daha ziyaret etti bahçemizi. Bu kez bakmaya kýyamadýðýmýz sýrýklardan sarkan fasulyelerimizi otladý (yedi). Ektiðimizin yarýsý yok oldu. Gece balkona çýkýp cep feneriyle çevreyi taramak, ýslýk çalmakla ayýyý, ayýlarý kovmak olanaklý olmuyordu. Ýlçeye gidip trafik polislerinin kaza yerini korumaya alýrken kullandýklarý þerit benzeri þerit aldým. Bahçenin ve üzerinde çok az meyve kalan armut aðacýnýn çevresine tam üç kez þeritle çevirdim.

          “Þeytanýn kulaðýna kurþun” ayýlardan fasulyelerin zarar görmeyen yarýsýný kurtardýk.  Okulda çalýþýrken, okulumuza hayvan severlerden bir ilgili okulumuzu ziyaret edip özellikle ayýlardan bahsediyordu: “Ayýlar zararsýz hayvanlardýr. Onlarýn yaþam alanlarýna girmezsek o hayvanlar bizlere saldýrmaz…” Bu ve benzeri sözlerini anýmsardým fasulye bahçemizin tarumar hallerini görünce.  Devir deðiþti. Ayýlar bizim yaþam alanlarýmýzý iþgal etti. Köylerimizde ayýlarýn marifetleri yýl yýl artýyor. Þimdilik ürünlerimizi zararlarýndan kurtarmak adýna makbul bir çare de gözükmüyor…