YABANCI DÝL EÐÝTÝMÝ ÜZERÝNE 

1 



Bu ülkede bilmem kaç yýldýr yabancý dil eðitimi yapýlýyor. Daha doðrusu yapýlamýyor. 
Önceleri yalnýzca Ýngilizce yapýlan eðitim sonralarý Almanca ve Fransýzca da eklenerek çeþitlendirildi. Üniversitelerde yabancý dil öðretmenleri yetiþtirildi. Önceleri yabancý diller bölümlerinde (filoloji: dilbilim) yetiþtirilen filologlar iþsiz kalmasýnlar diye yabancý dil öðretmeni oldular. 
Fakültede yoðun olarak öðrendikleri yabancý dili sýrf bakanlýk emretti diye Mr. ve Misis. Brown’lý aðýr metinleri sökmeye ve öðrencilere söktürmeye çalýþtýlar. Bir çok kelime öðrettiler, bir sürü dilbilgisi kuralý öðrettiler, yok tens’ miþ, yok zamirlermiþ, yok Past ve Present fiiilermiþ öðretip durdular ama yabancý dili bir türlü öðretemediler. 
Çünkü böyle bir amaçlarý yoktu. Onlar mevzuat ne emrettiyse onu yapýyorlardý. Sevdirmiyorlar, nefret ettiriyorlardý. Sýrf not almak için dil öðrenen öðrenciler notlarýný aldýktan sonra geriye dönüp, ket vuruyorlar, bütün öðrendiklerini unutuyorlardý. 
Sýnýf geçmekten baþka hiçbir iþe yaramýyordu bu yabancý dil mereti. Öðrenci en aðýr metinleri çözüyor ama herhangi bir hikaye okumuyordu. Çünkü önünde buna ait bir materyal yoktu. Herhangi bir yabancý metin yazamýyordu. Yabancý biriyle mektuplaþacak kadar cümle kuramýyordu. Ýlk mektup zar sözlükten seçilen kelimelerle gramer yardýmýyla yazýlýyordu. Ama bu mektup bir þey anlatmýyordu. 
Bunu bizzat baþýmdan geçtiði için yazýyorum. Lise yýllarýnda bir arkadaþým vasýtasýyla bulduðun Pakistanlý mektup adresimdeki kiþiye yazdýðým ilk mektubu yukarda anlattýðým þekilde yazmýþtým. Kendime çok fazla güvenemediðimden olacak o zamanki Ýngilizce öðretmenime götürmüþtüm. Öðretmenim söylemek istediðimi anlamýþ kendi Ýngilizcesiyle bana yazýp vermiþ, ben de yabancýsý olduðum bu mektubu postalamýþtým. Mektup cevaplanmýþtý. ben onu sözlük yardýmýyla zar Zor çözebildim., ama bir daha cevap yazmadým, yazamadým. 
Yazmak içimden gelmedi. Çünkü yazacaðým mektup yine sözlükten seçilen kelimelerin bize öðretilen gramer kurallarýyla yazýmý olacak, yine kendime güvenemeyecek, öðretmenime gösterecek; o da yazdýðým kelimelerin manasýný ve maksadýmý anlayacak, kendi Ýngilizcesiyle kaleme alacak, bana da onu postalamak düþecekti. Ben de bir daha ayný yolu takip etmektense yazýþmayý terk edecek, yazýþma arkadaþým resmini gönderdiði, ordu alfabesini yazýp bana öðretmeye baþladýðý halde onu yüzüstü býrakmýþtým. 
O beni arkadaþýmýn mektup arkadaþýna sorduruyor, mektuplaþmaya niye devam etmediðimi sorguluyordu. Arkadaþým durumu bana sorduðunda ne cevap verdiðimi þimdi anýmsamýyorum. Anýmsadýðým bir þey varsa o da daha fazla ezilmemek için bu iþi asla sürdürmeme kararlýlýðýmdý.Ýþte bu hazin yabancý dil eylemim daha baþlamadan bitmiþ, hayal kýrýklýðýyla sonuçlanmýþtý. 
Gelelim daha sonraki yabancý dil maceramýza. Üniversite yýllarýnda az boz öðretilmeye çalýþýlan yabancý dil basit bir gösteriye dönüþüyor bize bir þey kazandýrmayan boþ bir çabaya dönüþüyordu. Okutmanlar tarafýndan sýrf maaþý hak ettiðini göstermek için yapýlan eðitim zaman kaybýndan baþka bir þey deðildi. O fakülteyi bitirmeden ayrýldýðýmda lisede baþarýlý bir öðrenciyken öðrendiðim yabancý dili bile unutmuþtum. Ýkici fakültede yabancý diller fakültesinde gördüðümüz derste okutmanýn öðrenci merkezli eðitiminin baþ aktörüydüm. O da bana bir þey vermedi. Sermayeden yiyor yeni bir þey elde edemiyordum. Sonra fakültede kalmak için çaba sarf etmeye yeni yeni Ýngilizce kitaplar okumaya baþladým. Ünlü Ýngilizce eðitim serilerine baþ vurdum. Kernel, follow Me ve þimdi adýný hatýrlayamadýðým bir sürü eser. 
Neyse uzatmayalým. Öðretmen olduk akademisyen olamadýk. Ýki fakülte ve arada geçen boþ yýllar akademisyenliðime engel olmuþtu. Öðretmenlik bekliyordu. Ücretli ders teklifi aldým. Yabancý dil öðretmenliðiydi. Kabul ettim. Yarým dönem sürdürdüm. Atandýðým Türkçe öðretmenliðime ilaveten yabancý dil derslerine girdim. Öðrenciler branþ dýþý olduðum için Türkçe. Konuþmama teklifi yaptýlar kabul ettim. Geçiþ süresi tanýdým. Konuþmak için 50 ye yakýn kalýp verdim isyan ettiler geri dönmek istediler. Ben hiç Türkçe konuþmamaya kararlýydým. Ama yapamadýlar. 
Ýþte benim yabancý dil maceram. 
Lise yýllarýmda Baðdat’ta eðitim almýþ Arapça öðretmenimiz yabancý dilin liseden sonra 6 ayda yoðun bir eðitimle halledildiðini, öðrencilerin, okuduklarýný anlayabildiðini, konuþup yazabildiklerini hatta bilimsel alanda literatürü takip edebildiklerini ve ömür boyu unutmadýklarýný anlatmýþtý da hayran kalmýþ, bizdeki uzun yýllar öðretilemeyen yabancý dil için hayýflanmýþtýk. 
Daha sonra yabancý dille eðitim yapýlan liseler kuruldu. Önce Anadolu liseleri, sonra fen liseleri yoðun hazýrlýk sýnýflarýnda yabancý dil öðreniyor, sonra o dille eðitim alýyorlardý. Hatta askeri liseler bile bu dille eðitim yapýyor, bu duruma itirazlar ayyuka çýkýyor, batý kafalý nesiller yetiþtiði, Türklüðünü inkar edecek bir kuþaðýn geliþinden bahsediliyordu. Bu nesil yabancý dil biliyor ama kendi dilini unutuyordu. Bu eðitim sistemi devam ederse Ýngiliz emperyalizminin kendine entegre ettiði bir ülke olacaktýk. Bu kültür emperyalizmi nesilleri yok edecek, Müslüman türkü sahneden silecekti. 
Bu yanlýþtan kýsa sürede dönüldü ama bir türlü ifrat ve tefrit arasý bir yol bulunamadý. Yapýlmasý gereken ne onu baþka bir yazýda ele alacaðýz artýk. 


(devam edecek)

Ahmet Kemal