HAC VE UMRE YAPMAK

Mukaddime: 

 

Rahmân ve Rahîm olan Allâh’u Teâlâ’nýn Adýyla…

 

Hamd, Allâh’a mahsustur. O’na hamd eder, O’ndan yardým ve maðfiret dileriz. Nefislerimizin þerrinden ve amellerimizin kötülüðünden O’na sýðýnýrýz. O’nun hidâyete erdirdiðini hiç kimse saptýramaz, saptýrdýðýný ise hiç kimse hidâyete erdiremez. Þehâdet ederim ki, Allâh’tan baþka ibâdete lâyýk hiçbir ilâh yoktur. Ve yine þehâdet ederim ki, Muhammed aleyhisselâm O’nun kulu ve Rasûlü’dür…

 

Bundan sonra:   

Hac: Hususi bir takým ameller için, hususi bir þekil üzere muayyen bir vakitte Allah’ýn evi Kâbe’yi ziyaret etmektir.

Haccýn Þartlarý

1) Müslüman olmak.

2) Akýllý olmak.

3) Buluð çaðýna ermek.

4) Hür olmak.

5) Güç yetirebilmek. 

Yani: Mal, binek ve emniyet açýsýndan.

6) Kadýn için mahremle beraber olmak.

Haccýn Rükünleri

1) Ýhrama girmek. (Buhari 1464)

2) Arafat’ta vakfe yapmak. (Buhari 4214)

3) Ýfada tavafý yapmak. (Müslim 1308/335)

4) Safa ile Merve arasýný sa’y etmek. (Buhari 1568)

Haccýn rükünlerinden biri düþtüðü vakit hac batýl olmuþtur.

Haccýn Vacipleri

1) Mîkatta ihrama girmek. (Buhari 1452)

2) Güneþ batana kadar Arafat’ta kalmak. (Müslim 1218/147)

3) Gece yarýsýna kadar Müzdelife’de gecelemek. (Müslim 1218/147)

4) Teþrik günlerinde Mina’da gecelemek. (Buhari 1560)

5) Cemreleri taþlamak. (Buhari 1654)

6) Baþý týraþ etmek yahut kýsaltmak. (Buhari 4101)

7) Mekke’de kalmayan kimseler için veda tavafý, Mekke’de kalan kimseler için veda tavafý yoktur.  (Müslim1327/375)

Bu vaciplerden biri düþtüðü vakit, haccý kefaretle düzeltmek mümkündür.

Umre Yapmak

Hususi bir takým ameller için, hususi bir þekil üzere her hangi bir vakitte Allah’ýn evi Kâbe’yi ziyaret etmektir.

Umrenin Rükünleri

1) Ýhram. (Buhari 5836)

2) Tavaf. (Buhari 1540)

3) Sa’y. (Buhari 1568)

Umrenin Vacipleri

1) Mîkatta ihrama girmek. (Buhari 1444)

2) Saçý týraþ etmek veya kýsaltmak. (Buhari 4101)

Kim haccýn veya umrenin rükünlerinden birini terk ederse, haccý ve umresi tam deðildir. Kim de vacibi terk ederse fidye gerekir. Fidye, koyun ve benzeri bir hayvaný kurban etmektir.

 

Haccýn Vucubiyeti

(1) Haccýn Farz Oluþu

(1) Ömer (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Biz bir gün, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanýnda bulunuyor iken birden yanýmýza elbisesi bembeyaz, saçý simsiyah, üzerinde yolculuk eseri olmayan ve bizden kendisini kimsenin tanýmadýðý bir adam çýkageldi. Nihayet Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanýna oturdu. Ýki dizini onun dizine dayadý, iki elini dizlerinin üzerine koydu ve:

−Ya Muhammed! Bana Ýslam’ý haber ver dedi.

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Ýslam, Allah’tan baþka ilah olmadýðýna ve Muhammed’in Allah’ýn Rasulü olduðuna þehadet etmen, namazý kýlman, zekâtý vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna gücün yeterse Beyti hac etmendir.”

O adam:

−Doðru söyledin dedi. Ömer (Radiyallahu Anh) dedi ki:

−Biz buna hayret ettik, hem soruyor hem de Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i tasdik ediyordu...”  (Müslim 8/1)

(2) Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

‘Ýslam beþ esas üzere kurulmuþtur;

1) Allah’tan baþka ilah olmadýðýna ve Muhammed’in Allah’ýn Rasulü olduðuna þehadet etmek,

2) Namaz kýlmak,

3) Zekât vermek,

4) Ramazan orucunu tutmak ve

5) Hac etmektir.”

(Müslim 16/22, Buhari 165, Nesei 8/108, Tirmizi 2609, Ýbni Huzeyme 308, 309, Ýbni Hibban 158, 1446, Ýbni Mende Ýman 40, Humeydi 703, Tabarani Mucemu’l-Kebir 13203, Begavi 6, Ahmed bin Hanbel Müsned 2/143, Albânî Ýrvau’l-Ðalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 781)

(3) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bize hutbe irad etti ve þöyle buyurdu:

“Ey insanlar! Allah size haccý farz kýldý hac ediniz!”

Bir adam:

−Ya Rasulallah! Her sene mi? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) sustu, cevap vermedi. O adam bu sözü üç kere tekrarladý. Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Eðer ben evet deseydim, her sene hac etmeniz size vacip olurdu ve siz de þüphesiz ona güç yetiremezdiniz! Ben size bir þey emretmeyip kendi halinize býraktýðým müddetçe siz de beni kendi halime býrakýnýz! Muhakkak ki, sizden önceki milletler çok soru sormalarý ve Nebilerine karþý ihtilaf etmeleri sebebiyle helak olmuþlardýr! Dolayýsýyla ben size bir þey emrettiðim zaman siz bunu gücünüz yettiðince yerine getirin, bir þeyi de yasakladýðým zaman artýk onu terk ediniz!”

(Müslim 1337/412, Nesei 2618, Ýbni Hibban 3704, 3705, Darekutni 2/281, Beyhaki 4/326, Ahmed bin Hanbel Müsned 2/508, Albânî Ýrvau’l-Ðalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 979)

(4) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e bir þey sormaktan yasaklanmýþtýk. Çöl ahalisinden akýllý bir kimsenin gelip Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e bir þeyler sormasý bizim de onu dinlememiz hoþumuza giderdi. Bir gün çöl ahalisinden bir adam geldi ve dedi:

−Ey Muhammed! Elçin bize geldi ve seni Allah’ýn Rasul olarak gönderdiðini söylediðini bize haber verdi! dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Doðru söylemiþtir.”

Adam:

−Semayý kim yarattý? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Allah.”

Adam:

−Yeri kim yarattý? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Allah.”

Adam:

−Yeryüzündeki bu daðlarý kim dikti? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Allah.”

Adam:

−Yeryüzündeki faydalý þeyleri kim yarattý? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Allah.”

Adam:

−Semavat ve arzý yaratan, orada daðlarý yükseltip faydalý þeyler meydana getiren Allah hakký için seni gerçekten Allah mý Rasul yaptý? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Evet.”

Adam:

−Bize gelen elçin, her gün ve gecede üzerimize beþ vakit namazýn farz olduðunu söyledi! dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Doðru söylemiþtir.”

Adam:

−Seni Rasul olarak gönderen Zata yemin veriyorum, bunu sana gerçekten Allah mý emretti? Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Evet.”

Adam:

−Elçin, bizim mallarýmýzdan zekâtýn üzerimize farz olduðunu söyledi! Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Doðru söylemiþtir.”

Adam:

−Seni Rasul olarak gönderen Zata yemin veriyorum, bunu sana gerçekten Allah mý emretti? Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Evet.”

Adam:

−Elçin, her sene Ramazan ayýnda orucun üzerimize farz olduðunu söyledi! dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Doðru söylemiþtir.”

Adam:

−Seni Rasul olak gönderen Zata yemin veriyorum, bunu sana gerçekten Allah mý emretti? Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Evet.”

Adam:

−Elçin, yoluna gücü yetene Kâbe’yi hac etmenin üzerimize farz olduðunu söyledi! Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Doðru söylemiþtir.”

Adam:

−Seni Rasul olarak gönderen Zata yemin veriyorum, bunu sana gerçekten Allah mý emretti? Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Evet.”

Adam:

−Seni hak ile gönderen Zata yemin ederim ki, bunlara bir þey eklemeyeceðim; bunlardan hiçbir þeyi de eksiltmeyeceðim! dedi. Arkasýný dönüp gidince, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Eðer doðru söylüyorsa elbette cennete girer.”

(Nesei 2090, Müslim 12/10, Ýbni Ebi Þeybe Ýman 4, 5, Tirmizi 619, Ahmed bin Hanbel Müsned 130109)

Hac ve Umrenin Fazileti

(5) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Herkim bu Beyti hac eder refes ve fýsk etmezse, o kimse annesinin kendisini doðurduðu gibi tertemiz evine döner!”

Refes: Çirkin fahiþ söz etmek ve kadýnla cinsi münasebette bulunmaktýr.

(Buhari 1711, Müslim 1350/438, Nesei 2626, Tirmizi 811, Darimi 2/31, Ýbni Mace 2889, Ýbni 2514, Ýbni Hibban 3694, Begavi 1841, Ahmed bin Hanbel Müsned 2/484)

(6) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Umre, diðer umreye kadar ikisi arasýndaki iþlenen günahlara kefarettir! Mebrur hac ise, onun karþýlýðý ancak cennettir!”

(Buhari 1672, Müslim 1349/437, Malik 1/346, Nesei 2628, Ýbni Mace 2888, Ýbni Huzeyme 2513, Ýbni Hibban 3696, Abdurrezzak 8799, Beyhaki 5/261, Begavi 1843)

(7) Aiþe (Radiyallahu Anha) þöyle dedi:

Ben:

−Ya Rasulallah! Biz kadýnlar sizinle beraber savaþ ve cihad edemez miyiz? dedim. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Siz kadýnlar için cihadýn en iyisi ve en güzeli hac etmektir! Makbul olan hacdýr!”

Aiþe (Radiyallahu Anha) þöyle dedi:

−Ben bu sözü iþittikten sonra hac etmeyi hiç terk etmedim! dedi.

(Buhari 1744, Beyhaki 4/326, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/79, Albânî Sahîhu’l-Cami’ 5796)

(8) Aiþe (Radiyallahu Anha) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Arefe günü olduðu kadar Allah’ýn kendisinde ateþten çok kul azat ettiði hiçbir gün yoktur! O gün Allah Arafat’ta vakfe yapanlara yakýnlaþýr da sonra onlarla, meleklere karþý iftihar ederek; ‘Bunlar ne istiyor ki, buralara kadar geldiler ve burada toplandýlar’ buyurur.” (Müslim 1348/436)

Ýhram Ýle Ýlgili Konular

(3) Ýhrama Girme Yerleri

(9) Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Medine ahalisi Zulhuleyfeden, Þam ahalisi Cuheyfeden, Necd ahalisi Karn mevkiinden, itibaren ihrama girer telbiye getirir.”

Diðer rivayette Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Yemen ahalisi de Yelemlem mevkiinden itibaren ihrama girer telbiye getirir.”

(Buhari 1452, Müslim 1182/13, Malik 1/330, 331, Ebu Davud 1737, Nesei 2651, 2654, Tirmizi 831, Ýbni Mace 2914, Ýbni Hibban 3761, Beyhaki 5/26, Begavi 1858)

(10) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Medine ahalisi için, Zulhuleyfeyi, Þam ahalisi için, Karnulmenazili, Yemen ahalisi için, Yelemlemi mîkat yerleri olarak tayýn etti. Bu yerler o memleket ahalileri ve baþka memleketten olup da hac ve umre yapmak isteyip yollarý Bu mîkatlara uðrayan kimseler için mîkattýr. Bu mîkatlarýn berisinde, Mekke tarafýndaki yerlerde bulunan kimselere de bulunduklarý mekânlar mîkattýr. Mekke ahalisi Mekke’de ihrama girer.”

(Buhari 1452, Müslim 1181/11, Ebu Davud 1738, Nesei 2656, 2653, Darimi 2/30, Ýbni Mace 2915, Ýbni Huzeyme 25909, Ýbnu’l-Carud 413, Beyhaki 5/29, Begavi 1859, Ahmed bin Hanbel Müsned 1/238, Albânî Ýrvau’l-Ðalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 996)

(11) Ebu’z-Zubeyr þöyle dedi:

Cabir (Radiyallahu Anh)’a ihrama girme yeri sorulmuþtu. Bunun üzerine Cabir (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Medine ahalisinin ihrama girme yeri, Zulhuleyfedir. Diðer yoldan Cuhfedir. Irak ahalisinin ihrama girme yeri, Zatýýrktýr. Necd ahalisinin ihrama girme yeri, Karndýr. Yemen ahalisinin ihrama girme yeri, Yelemlemdir.” (Müslim 1183/1)

(4) Ýhramlýnýn Giysisi ve Ona Mubah Olan Fiiller

(12) Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Bir kimse:

−Ya Rasulallah! Ýhrama giren kiþi elbiselerden neler giyebilir? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Gömlekler, sarýklar, þalvarlar, bornuslar ve mestler giyemez! Fakat iki terlik bulamayan kimse mestlerini topuklarýndan aþaðýya kadar kessin ve öyle giysin! Bir de ihramda olduðunuz müddetçe zaðferan ve versle boyanmýþ bir þey de giymeyiniz!”

(Buhari 1464, Müslim 1177, Malik 1/324, Ebu Davud 1824, Nesei 2669, Tirmizi 833, Darimi 2/31, Ýbni Mace 2929, Ýbnu’l-Carud 461, Ýbni Huzeyme 2599, Ýbni Hibban 3784, Ahmed bin Hanbel Müsned 2/29, 32)

(13) Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Bir kimse ayaða kalktý ve:

−Ya Rasulallah! Bize ihramda hangi elbiseleri giymemizi emredersin, dedi. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Gömlekler, þalvarlar, sarýklar, bornuslar giyemez! Ancak iki terlik bulamayan kimse mestlerini topuklarýndan aþaðýya kadar kessin ve öyle giysin! Bir de ihramda olduðunuz müddetçe zaðferan ve versle boyanmýþ bir þey de giymeyiniz! Ýhramlý kadýn yüzüne peçe takmasýn, ellerine eldiven geçirmesin!” (Buhari 1730, Ebu Davud 1825, Nesei 2672)

(14) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den iþittim Arafat’ta hutbe irad ederken þöyle buyurdu:

“Ýki terlik bulamayan iki mest giysin, izar bulamayan da þalvar giysin!”

(Buhari 1740, Müslim 1178/4, Ebu Davud 1829, Nesei 2670, Tirmizi 8834, Ýbni Mace 2931, Ýbni Hibban 3781, Tabarani Mucemu’l-Kebir 12810)

(15) Safvan bin Yâ’lâ (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Keþke ben Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i kendisine vahy indiðinde görseydim der dururdu. Nihayet Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Ci’râne mevkiinde bulunduðu sýrada, üzerinde bir kumaþ kendini gölgelendirmiþ ve yanýnda ashabýndan bir grup insanlar var iken, güzel koku sürünmüþ bir kiþi yanýna geldi de:

−Ya Rasulallah! Güzel koku süründükten sonra bir cübbe içinde umre için ihrama giren kimse hakkýnda ne buyurursunuz? dedi.

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bir müddet baktý. Müteakiben kendisine vahy geldi. Bunun üzerine Ömer (Radiyallahu Anh), Ya’lâ (Radiyallahu Anh)’a gel diye iþaret etti. Ya’lâ (Radiyallahu Anh) geldi baþýný Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i örtmekte olan örtünün altýna soktu. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) yüzü kýzarmýþ, hýrýltýlý bir ses çýkartýyordu. Bu þekilde bir saat kadar kaldý. Sonra o hal Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den sýyrýldý ve þöyle buyurdu:

−“Biraz önce bana umreyi soran kimse nerede?”

Soruyu soran kimse arandý ve bulunup, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanýna getirildi. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Üzerindeki kokuyu üç kere yýka ve üzerindeki cübbeyi de çýkar ve haccýnda yaptýðýn amellerini umrende de yap!”

(Buhari 5079, Müslim 1180/6, Malik 1/328, Ebu Davud 1819, Nesei 2667, Tirmizi 836, Ýbnu’l-Carud 447, 449, Ýbni Hibban 3779, Humeydi 790, 791, Darekutni 2/231, Beyhaki 5/56, Ahmed bin Hanbel Müsned 4/222)

(5) Ýhrama Giren Kimsenin Gusül Abdesti Almasý

(16) Abdullah bin el-Huneyn (Rahmetullahi Aleyh) þöyle dedi:

“Abdullah ibni Abbas ve Misver bin Mahreme (Radiyallahu Anhum) Mekke’ye yakýn Ebvâ mevkiinde ihramlýnýn baþýný yýkama hususunda ihtilaf ettiler. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):

−Ýhramlý kimse baþýný yýkayabilir, dedi. Misver (Radiyallahu Anh) ise:

−Yýkayamaz! dedi. Ravi Abdullah bin Huneyn (Rahmetullahi Aleyh) dedi ki:

Bu ihtilaf üzerine Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) beni, Ebu Eyyub el-Ensari (Radiyallahu Anh)’a gönderdi. Ben Ebu Eyyub (Radiyallahu Anh)’ý bir kuyunun iki direði arasýnda bir bezle kendini perdelemiþ olarak yýkanýrken buldum. Kendisine selam verdim. Bu kimdir dedi. Ben:

−Abdullah bin Huneyn’im. Beni Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) sana gönderdi, senden Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in ihramlý iken baþýný nasýl yýkýyor idi diye soruyorum dedim. Ebu Eyyub (Radiyallahu Anh) elini kendini perdeleyen bezin üzerine koydu ve bezi indirdi. Baþý bana iyice gözüktü. Sonra kendisine su döken insana su dök dedi. O kimse de baþýna su döktü. Ebu Eyyub (Radiyallahu Anh) iki elini ileri geri götürerek baþýný ovdu ve:

−Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i iþte böyle yaparken gördüm dedi.”

(Buhari 1732, Müslim 1205/91, Ebu Davud 1840, Nesei 2664, Darimi 2/30, Ýbni Mace 2934, Ýbnu’l-Carud 441, Ýbni Huzeyme 2650, Ýbni Hibban 3948, Begavi 1983, Ahmed bin Hanbel Müsned 5/418, 421)

(6) Ýhramlýnýn Tedavisi

(17) Nubeyh bin Vehb (Rahmetullahi Aleyh) þöyle dedi:

“Biz, Eban bin Osman ile beraber yola çýktýk. Melel mevkiine geldiðimizde Ömer bin Ubeydullah (Radiyallahu Anh) gözlerinden rahatsýz oldu. Revha’ya geldiðimizde aðrýsý þiddetlendi. Eban bin Osman’a haber göndererek ne yapacaðýný sordu. Eban da ona:

−Gözlerine sabirli bir sargý baðla diye haber gönderdi. Zira Osman (Radiyallahu Anh) Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den:

−Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ihramlý iken gözleri aðrýyan kimsenin gözlerini sabirli bezle baðladý diye kendisine tahdis etmiþtir.”

(Müslim 1204/89, Ebu Davud 1838, Nesei 2710, Tirmizi 952, Ýbnu’l-Carud 443, Ýbni Huzeyme 2654, Ýbni Hibban 3954, Tayalisi 85, Humeydi 34, Ahmed bin Hanbel Müsned 1/65)

(7) Ýhramlý Bir Özür Sebebiyle Ýhramdan Çýkar Þartý

(18) Aiþe (Radiyallahu Anha) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) amcasý Zübeyr bin Abdulmuttalib’in kýzý Dubâa’nýn yanýna girdi ve:

“Herhalde hacca gitmek istiyorsun?”

Dubâa:

−Vallahi kendimi hasta hissediyorum! dedi. Rasulullah ona (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Ey Dubâa? Sen hac et hacca niyet ederken ey Allah’ým! Beni hac amellerinden alýkoyduðun yerde ihramdan çýkacaðým þeklinde þart yap.”

(Buhari 5182, Müslim 1207/104, Nesei 2767, Ýbnu’l-Carud 420, Ýbni Hibban 3773, 3774, Tabarani Mucemu’l-Kebir 24/833, Beyhaki 5/221, Begavi 2000)

(19) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Zübeyr bin Abdulmuttalib’in kýzý Dubâa Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e geldi ve:

−Ben aðýr bir kadýným, hac da etmek istiyorum! Bana ne emredersin dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Hac niyetiyle ihrama gir ve beni hac amellerinden alýkoyduðun yerde ihramdan çýkacaðým þeklinde þart yap.”

(Müslim 1208/106, Ebu Davud 1776, Nesei 2765, 2766, Tirmizi 1941, Darimi 2/34, 35, Ýbni Mace 2938, Ýbnu’l-Carud 415, Ýbni Hibban 3775, Tabarani Mucemu’l-Kebir 12023, Darekutni 2/34, 35, Beyhaki 5/221, 222)

(8) Nifas ve Hayýzlýnýn Ýhramý

(20) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

“Hayýz ve nifaslý olan kadýnlar, mikata geldikleri vakit, yýkanýrlar, ihrama girerler ve Kâbe’yi tavaf etmenin dýþýnda hac menseklerinin hepsini yerine getirirler.”

(Ebu Davud 1744, Ahmed bin Hanbel Müsned 1/364, Albânî Silsiletu’l-Ehâdîsi’s-Sahîha 1818)

(21) Aiþe (Radiyallahu Anha) þöyle dedi:

“Esma bin Umeys, Ebu Bekir’in oðlu Muhammed’i Zulhuleyfe’deki Þecere mevkiinde dünyaya getirdi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Ebu Bekir’e Esma’nýn gusül abdesti almasýný ve telbiye getirmesini emretti.” (Müslim 1209/109, Ebu Davud 1743, Ýbni Mace 1911)

(9) Ýhrama Girerken Güzel Koku Sürünmek

(22) Aiþe (Radiyallahu Anha) þöyle dedi:

“Ben, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i ihrama girerken, ihramý için, bir de ihramdan çýkýþý için Kâbe’yi tavaf etmeden önce güzel koku ile kokulandýrýrdým.”

(Buhari 1462, Müslim 1191/46, Ebu Davud 1745, Nesei 2683, 2684, Darimi 2/33, Ýbni Mace 2926, Ýbnu’l-Carud 414, Ýbni Hibban 3766, Begavi 1863, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/39, 181, Albânî Ýrvau’l-Ðalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 1047)

(23) Saîd bin Cubeyr (Rahmetullahi Aleyh) þöyle dedi:

“Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) ihrama girdiðinde zeytinyaðý ile Ya’lanýrdý. Mansur (Rahmetullahi Aleyh) dedi ki:

−Ben Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma)’yý ihrama girerken koku sürünmekten çekindiðini Ýbrahim en-Nehaî’ye söyledim. O bana söyle dedi:

−Sen onun sözünü ne yapacaksýn? Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in fiili uygulamasý ona muhalif olarak sabit olmuþtur. Bana el-Esved, Aiþe (Radiyallahu Anha)’dan tahdis etti o, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i ihramlý iken, baþýnýn ayrým yerlerindeki kokunun parlamasý hala gözümün önündedir! dedi.” (Buhari 1462, Nesei 2693, 2695)

(10) Ýhramda Hacamat Yaptýrmak

(24) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ihramlý iken kendisine hacamat yaptýrdý.”

(Buhari 1728, Müslim 1202, Ebu Davud 1835, Nesei 2845, 2846, Tirmizi 839, Darimi 2/37, Ýbni Mace 3081, Ýbnu’l-Carud 442, Ýbni Hibban 3951, Begavi 1984, Ahmed bin Hanbel Müsned 1/221)

(25) Ýbni Buheyne (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ihramlý iken Mekke yolunda Lahyu Cemel mevkiinde baþýnýn ortasýna hacamat yaptýrdý.”

(Buhari 5734, Müslim 1203/88, Nesei 2850, Darimi 2/37, Ýbni Mace 3481, Ýbni Hibban 3953, Beyhaki 5/65, Begavi 1985)

(11) Ýhramlýnýn Baþýný Týraþ Edip Fidye Vermesi

(26) Ka’b bin Ucre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Hudeybiye’de bitler yüzüme saçýlýr halde ben Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanýna taþýndým. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Ben meþakkatin sende bu dereceye ulaþtýðýný bilmiyordum! Sen bir koyun bulabilir misin?”

Ben:

−Hayýr, dedim. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Üç gün oruç tut yahut her bir fakire yarým sa’ olmak üzere altý fakire yiyecek ver ve baþýný týraþ et!”

Ka’b bin Ucre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Bakara Suresi 196. ayet hususi olarak benim hakkýmda geldi, fakat o umumi olarak size de þamildir. 

Allah Subhanehu ve Teâlâ þöyle buyuruyor:

وَاَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّٰهِۜ فَاِنْ اُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِۚ وَلَا تَحْلِقُوا

 رُؤُ۫سَكُمْ حَتّٰى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُۜ   فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَر۪يضاً اَوْ بِه۪ٓ  اَذًى مِنْ

 رَأْسِه۪ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيَامٍ اَوْ صَدَقَةٍ اَوْ نُسُكٍۚ فَاِذَٓا اَمِنْتُمْ۠  فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ

 اِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِۚ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلٰثَةِ اَيَّامٍ فِي الْحَجِّ

 وَسَبْعَةٍ اِذَا رَجَعْتُمْۜ  تِلْكَ عَشَرَةٌ   كَامِلَةٌۜ  ذٰلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ اَهْلُهُ حَاضِرِي

 الْمَسْجِدِ الْحَرَامِۜ  وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ شَد۪يدُ الْعِقَابِ۟

“Haccý ve umreyi Allah için eksiksiz yerine getirin; engellenirseniz kolayýnýza gelen bir kurban gönderin. Kurban, mahalline ulaþýncaya kadar baþlarýnýzý týraþ etmeyin. Fakat içinizden biri hasta ise veya baþýndan bir rahatsýzlýðý varsa (týraþýný olup) oruç veya sadaka yahut kurban olarak bir fidye ödesin. Güvenlikte olduðunuzda hacdan önce umre yapan kiþi, gücünün elverdiði türden bir kurban kessin. Bulamayan ise hac sýrasýnda üç gün, döndükten sonra da yedi gün yani tam on gün oruç tutmalýdýr. Bu, ailesi Mescid-i Harâm civarýnda oturmayanlar içindir. Allah’ýn buyruðuna saygýlý olun ve bilin ki Allah’ýn cezalandýrmasý çok þiddetlidir.”

Bir Sa’: Dört Müd veya 1.120 dirhemlik bir ölçü birimidir. Yani: 1.917 kg dýr.

(Buhari 4212, Müslim 1201/85, Tirmizi 2973, Ýbni Mace 3089, Tayalisi 1062, Tabarani Mucemu’l-Kebir 19/300, Ahmed bin Hanbel Müsned 4/242)

(27) Ka’b bin Ucre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Hudeybiye’de yaný baþýmda durdu. O vakit baþýmdan bitler saçýlýyordu. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Baþýndaki haþereler sana eza veriyor mu?”

Ben:

−Evet dedim. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“O halde baþýný týraþ et!”

Ka’b bin Ucre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Bakara Suresi 196. ayet benim hakkýmda indi. 

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana þöyle buyurdu:

−“Üç gün oruç tut yahut altý fakire bir ferak sadaka ver veya kolayýna gelen bir hayvaný kurban et!”

Ferak: Medine’de bilinen bir ölçü ismidir. Üç Sa’ hububat alýr. Yani: 8.751 kg dýr ve onunla hububat ölçülür. (Buhari 1708)

(12) Ýhramlýya Av Yapmasýnýn Yasak Oluþu!

(28) Ebu Katade (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hac görevini yapmak için Medine’den yola çýktý. Onunla beraber sahabeler de yola çýktýlar. Ravha’ya ulaþtýklarýnda düþmanlarýn kendilerine saldýracaklarýný Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e haber verdiler. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) içlerinde Ebu Katade (Radiyallahu Anh)’ýn da bulunduðu sahabelerden bir grubu gönderdi ve þöyle buyurdu:

“Sizler deniz sahili yolunu tutunuz, nihayetinde buluþuruz!”

Onlar deniz sahili yolunu tuttular. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den ayrýldýktan sonra Ebu Katade (Radiyallahu Anh) hariç hepsi ihrama girdiler, yalnýz o ihrama girmedi! Onlar giderlerken bir ara yaban eþeði sürüsü gördüler. Ebu Katade (Radiyallahu Anh) yaban eþeklerinin üzerine hücum etti ve onlardan bir diþi eþek vurdu. Onlarýn hepsi binitlerinden indiler ve onun etinden yediler. Birbirlerine:

−Bizler ihramlý olduðumuz halde av eti yiyebilir miyiz? dediler. Yaban eþeðinin etinden arta kalaný yanlarýmýzda taþýdýk. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e geldikleri vakit dediler ki:

−Ya Rasulallah! Biz ihrama girmiþtik, Ebu Katade ise ihrama girmemiþ haldeydi. Bir sürü yaban eþeði gördük. Ebu Katade onlarýn üzerine hücum etti ve onlardan bir tanesini öldürdü. Bizler binitlerimizden inip onun etinden yedik. Sonra birbirimize:

−Bizler ihramlý olduðumuz halde av etini yiyebilir miyiz? dedik. Onun etinden arta kalaný yanýmýzda taþýyýp buraya getirdik. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Sizden hiç kimse Ebu Katade’ye o yaban eþeðine hücum etmesini emir yahut iþaret etti mi?”

Sahabeler:

−Hayýr! dediler. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“O halde bu av etinden artaný yiyiniz.”

(Buhari 1719, Müslim 1196/56, Malik 1/350/76, Ebu Davud 1852, Nesei 2815, 2824, Tirmizi 847, Ýbni Mace 3093, Ýbnu’l-Carud 435, Begavi 1988)

(13) Ýhrama Girerken Hediye Kurbanýný Taklit ve Ýþâr Etmek

(29) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) öðle namazýný Zulhuleyfede kýldýrdý. Sonra kurbanlýk diþi devesinin getirilmesini emretti. Deve getirilince onun hörgücünün sað yüzeyinde çizik attý ve kanýný biraz çýkarýp üzerine niþan yaptý. Boynuna da iki nal parçasýndan gerdanlýk taktý. Sonra binek devesine bindi. Binek devesi kendisini Beyda mevkiine yükselttiði zaman hacca niyet ederek telbiye getirdi.”

Telbiye: “Lebbeyk Allahumme Lebbeyk, Lebbeyk La Þerike Leke Lebbeyk, Ýnne’l-Hamde Ve’n-Ni’mete Lek, ve’l-Mulke Lâ Þerike Lek.”

(Müslim 1243/205, Ebu Davud 1752, Nesei 2781, 2790, Tirmizi 906, Darimi 2/65, 66, Ýbni Mace 3097, Ýbni Hibban 4000, Tayalisi 2696, Tabarani Mucemu’l-Kebir 12902, Begavi 1893, Ahmed bin Hanbel Müsned 1/344)

(14) Hediyelik Kurban Devesi Topalladýðý Zaman Ne Yapýlýr?

(30) Musa bin Seleme el-Huzeli þöyle tahdis etti:

Ben ve Sinan bin Seleme umre yapmak niyetiyle yola çýktýk. Sinan yanýnda kurbanlýk bir deve götürüyordu. Yolda giderken kurbanlýk deve yorgun düþüp yürüyemez oldu. Deve yürümekten kesilince Sinan bunun hükmünü bilemekten aciz kalýp ona nasýl muamele yapacaðýný kestiremedi. Eðer þehre varýrsam bunun hükmünü mutlaka soracaðým diye yemin etti. Bir kuþluk vakti Bathaya indiðimiz zaman, haydi Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma)’ya gidelim ve bu meseleyi ona anlatalým dedi. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma)’ya kurbanlýk devesinin halini anlattý. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) þöyle dedi:

−Tam bilene düþtün. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bir kimseyle on altý adet kurbanlýk deve yolladý ve o þahsý kurbanlarý hususunda emir yapýp onlarý Mekke’de kesmesi için gönderdi. O Þahýs biraz gitti sonra döndü ve:

−Ya Rasulallah! Develer yürümekten kesilip yolda kalaný olursa ne yapacaðým? dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Onu boðazla, sonra devenin hediye kurbaný olduðunun alameti boynundaki gerdanlýk nallarýný kanýna bulaþtýr, sonra bu kanlý nallar ile devenin hörgücünün yanýný damgala. Sen ve kafile arkadaþlarýndan hiç kimse bunun etinden yemeyin!”

(Müslim 1325/377, Ebu Davud 1763, Ýbni Mace 3105, Ýbni Huzeyme 2578, Ýbni Hibban 4025)

(15) Hediye Kurbanýna Binmenin Caizliði

(31) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) kurbanlýk devesini götüren bir kimse gördü ona þöyle buyurdu:

“Deveye bin!”

O þahýs:

−Bu kurbanlýktýr dedi. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Ona bin!”

O þahýs:

−Ýkincisinde veya üçüncüsünde bu kurbanlýktýr deyince, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) þöyle buyurdu:

−“Yazýklar olsun sana, o deveye bin!”

(Buhari 1607, Müslim 1322/371, Malik 1/377, Ebu Davud 1760, Nesei 2799, Ýbni Mace 3103, Ýbnu’l-Carud 427, 428, Ýbni Hibban 4014, 4016, Tayalisi 2596, Humeydi 1003, Begavi 1054, Ahmed bin Hanbel Müsned 2/312)

(32) Ebu’z-Zubeyr (Rahmetullahi Aleyh) dedi ki:

Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma)’dan iþittim kendisine kurbanlýk deveye binmenin hükmü sorulduðunda cevaben þöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den iþittim þöyle buyurdu:

“Kendisine mecbur kaldýðýn müddetçe baþka bir binit bulana kadar ona maruf þekilde bin!”

(Müslim 1324/375, Ebu Davud 1761, Nesei 2801, Ýbni Hibban 4015, Begavi 1056, Ahmed bin Hanbel Müsned 3/317)

NOT: DEVAMI VAR

Hâtîme:

 

Hamd âlemlerin rabbi olan Allâh’a mahsustur. Salât ve selâm yaratýlmýþlarýn en hayýrlýsý Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem’in, âlinin ve ashabýnýn üzerine olsun.

 

Yardým ve baþarý, izzet ve þeref Allâh’tandýr. 

O her þeyin en iyisini bilendir, 

Muvahhid Kullara  Selâm Olsun.

 

Polat Akyol.

 

KAYNAK : 

 

TEVHÝD DAVETÝ

 KUR’AN VE SAHÝH SÜNNET