Yunusumuz Ve Yunusça Þiirlerim

Yunus Emre Kimdir?

“Türk edebiyatýnýn en güçlü þairlerinden biri olan Yunus Emre’nin doðum ve ölüm
tarihleri ile mezarýnýn yeri konusundaki bilgiler oldukça tartýþmalýdýr. Bu tartýþmalar
o kadar ileri gitmiþtir ki kimi þehirler ve kimi yazarlarýn aralarý açýlmýþtýr. Yunus
Emre gibi yüce bir þahsiyeti sahiplenmek ve onun hemþehrisi olmak elbette güzel bir
þeydir ancak bunu yaparken Yunus’un bizlere vermek istediði sevgiyi ve hoþgörüyü
unutmamak gerekir.

Bizim burada kesin bir tarih ve yer vermek zorunluluðumuz yoksa da genel kabulleri
aktarmak daha doðru olacaktýr. Yunus Emre 1241-1321 yýllarý arasýnda yaþamýþtýr.
Mezarýnýn Eskiþehir (Mihalýççýk-Sarýköy “Yunus emre”), Karaman, Aksaray,
Afyonkarahisar ve Manisa’nýn da aralarýnda bulunduðu sayýlarý 10’u aþkýn yerde
olduðu söylenmektedir. Yunus Emre’nin mezarýnýn bulunduðu varsayýlan bütün
þehirlerde, hemen her yýl Yunus adýna etkinlikler yapýlmaktadýr. Bunun Yunus’un
geniþ kitlelerce tanýnýp bilinmesine elbette büyük katkýsý vardýr. Bu nedenle Yunus
Emre’nin mezarýnýn nerede olduðu sorunu artýk ikinci plana itilmeli, önemli olanýn
onun insanlýða sunmuþ olduðu öðretisi olmalýdýr.

Yunus Emre’nin yaþadýðý dönem, bilindiði gibi Anadolu’nun en karýþýk dönemidir.
Anadolu’nun Türkleþmesi ve Ýslamlaþmasý henüz tamamlanmamýþ, buna karþýlýk iç
isyanlar ve dýþ müdahaleler olabildiðince artmýþtýr. Anadolu Selçuklu Devleti’nin
yýkýlýþý, Beyliklerin ortaya çýkýþý, Moðol istilasý ve Osmanlý Devleti’nin kuruluþu gibi
tarihin en derin iz býrakan olaylarý hep bu dönemde olmuþtur.

Savaþlar nedeniyle madden ve manen tükenen halk, kendisini bu sýkýntýdan
kurtaracak güçlü bir idareye ve inanca ihtiyaç duymaktadýr. Ýþte 1299’da
Osmanlý Devleti’nin kuruluþu ve Mevlana, Hacý Bektaþ Veli ve Yunus Emre
gibi yüce þahsiyetlerin ortaya çýkýþýyla halkýn biricik umudu yeþermiþtir.
Hoca Ahmet Yesevi geleneðinin bir takipçisi olan Yunus Emre, tasavvufî
öðretisini, büyük sýkýntý içinde olan ve sýðýnýlacak bir liman arayan halka edebî
deðeri eþsiz olan þiirlerle sunmuþ ve halkýn kurtuluþ çaresi olmuþtur. Hoca
Ahmet Yesevi geleneðinin bir takipçisi olan Yunus Emre, tasavvufî öðretisini,
büyük sýkýntý içinde olan ve sýðýnýlacak bir liman arayan halka edebî deðeri
eþsiz olan þiirlerle sunmuþ ve halkýn kurtuluþ çaresi olmuþtur.

Yunus Emre’nin iyi bir medrese eðitimi gördüðü, burada din bilimlerini
öðrendiði, Arapça ve Farsçayý iyi derecede bildiði konusunda tereddüt yoktur.
Yunus Emre’yi gerçek kimliðine kavuþturan süreç ise, Hacý Bektaþ Veli’yi
ziyaretiyle baþlayan ve Tapduk Emre’nin dergâhýnda devam eden arýnma
ve olgunlaþma dönemidir. Yunus Emre, bu sürecin sonucunda tasavvufî
öðretisini, hikmetli þiirler söyleyerek ve yaþayarak halka -onlarýn diliyle ve
onlardan biri olarak-sunmuþtur. Bu yüzden 700 yýlý aþkýn bir süredir þiirleri
dilden dile dolaþmaktadýr.

Yunus Emre Türk tasavvuf edebiyatýnýn en büyük þairidir. O’nu yer yer
Mevlana ile karþýlaþtýrmak bir gelenek olmuþsa da aralarýndaki temel farklýlýk
kimi zaman gözden kaçýrýlmýþtýr. Bilindiði gibi Mevlana, bütün eserlerini
Farsça yazmýþtýr ve dünya ölçekli bir mutasavvýftýr. Yunus Emre ise, tasavvufu
geniþ halk kitlelerine duru bir Türkçeyle ve edebî deðeri yüksek bir söyleyiþle
sunmuþ, böylelikle Türk þiir dilinin yüksek düzeyde ilk örneklerini sunma
baþarýsýný göstermiþtir.”

Büyük Türk mutasavvýfý, hak aþýðý ve Türk dilinin usta yorumcusu Yunus Emre anýsýna düzenlenen bu hafta her yýl 01-07 Mayýs tarihleri arasýnda kutlanýr.

Yunusça Þiirlerim

Bize lazým olan dost yüzüdür/sözüdür

Dostlar âlemin bahçesinde açan gülüdür

Gelin dost olalým tanýþýk kalalým erenler

Bu dünyanýn sonu elbette ki ölümdür

--Açýlsýn gönülde dostun gülleri taze güldür

--Var bir gönüle muhabbet eyle az güldür

--Bakarsýn bugün hayatýn son günüdür

-- Bu dünyanýn sonu elbette ki ölümdür

*****

 Yaþar iken bu âlemde üzmemeli caný

Unutmamalý hesap soran yarataný

Biz âdem kuluna güzellikler yaratýldý

Etten kemikteyiz hepimiz bil insaný

--Bilenlere selam olsun sarsýn her yaný

--Neden insan akýtýr bunca mazlum kaný

--Mevla ister bir gönülde yer almaný

-- Etten kemikteyiz hepimiz bil insaný

Yunusumuz ne güzel demiþ

“Aþk Allah’ýn (C.C.) güzel yüzüne

Onun rýzasýna eriþmeye ulaþmaktýr”

Haydi, ey âþýklar erenler çýkalým yola

Varalým hak aþkýyla her bir kula

Arayanlar bizi aþk ile yolda bula

--Rýzasýný alalým vardýðýmýz her kula

--Daðlar ovalar aþk yüzlülerle dola

--Ýnsan sever hakkýn yarattýðýný coþa coþa

Yunusum ne güzel demiþ âþýk için

“Dünya ve ahiret hiçtir ona”

Gelin aþk iline varalým biz Yunus’la ona

Cümle aþk kelebekleri gölümüze kona

Uçursun aþkla bizi cümle her bir cana

Dünya ne size ne ona ne kalýr bana

-Sözler hak sözüdür gönülde anlayana

-Söz kelam ne eylesin hak söz anlamayana

 *****

Yunusumuz Demiþ

“Ey Rabbim Yunus seni seveli

Caný müjdelerle doldu (kendin bileli)”

Cümle müjdeler hak kapýsýnda bilmeli

Ne bekleriz dünya ile nefsi dinlememeli

Yýkalým dünya ile nefsimizi hak görmeli

Hakkýn müjdesini son nefesten sonra görmeli

Görenler gönülde aþkla sonsuzluðu gezmeli

Mehmet Aluç

GÖRSEL ÝNTERNETTEN ALINTIDIR.