Bu b�l�mde �ncelikle Haftal�k Mecmuan�n Mart 1927 de a�t�� Hangi K�zla Evlenmeli?�� Yar��mas�n�n sonucunu a��klayay�m.

Yar��may� 9754 ki�iden 3363�n�n oyunu alan ve �zellikleri : ��Osmanl� tipidir; pek soka�a ��kmaz. �a�da� e�lence t�rlerini sevmez. Sinemaya, tiyatroya, baloya gitmez. �ok s�k� bir aile terbiyesi alm��t�r. Dindard�r. �ok g�zel bir k�zd�r. �ok merhametli bir kalbi vard�r.�� Olarak tan�t�lan Mediha Han�m kazanm��t�.

******

1928 y�l�na geldi�imizde bu i�e zaman�n en ciddi gazetelerinden biri olan Vakit Gazetesi el atar.

�imdi �� Vaaaay �eriat�� Vakit gazetesine de bak�n. Demek zaman�nda ��p�atanl�k yap�yormu� ha? �� Diyenler olacakt�r. Yok efendim o zamanki Vakit Gazetesi ile g�n�m�zdeki Vakit gazetesi ayn� de�il...

Vakit Gazetesinin ba�latt�� yar��man�n ad� �� Mesut �iftler M�sabakas�� d�r.

��in asl�na bakacak olursan�z Vakit gazetesi sahiplerinin umurlar�nda bile de�ildir kimin kimle mesut bir yuva kurabilece�i. Onlar�n derdi tirajlar�n�n d��ece�i korkusudur.

Peki tirajlar�n�n d��ece�inden ni�in korkuyorlar?

Korkuyorlar ��nk� Mustafa Kemal yurdun d�rt bir taraf�nda yeni T�rk Harfleri dedi�i Latin harflerini hem de bizzat kendisi kara tahta ba��na ge�erek tan�tmaktad�r. Araya Falih R�fk� Atay�� sokup gazetenin bir s�tununun eski harflerle di�er s�tunun yeni harflerle bas�lmas� �nerisi de Mustafa Kemal taraf�ndan reddedilmi�tir. Bu durumda tiraj� artt�rmak i�in bir tak�m yenilikler aran�rken bug�nk� evlendirme programlar�n�n atas� say�lacak bir uygulamay� devreye sokarlar.

Vakit Gazetesi 30 Kas�mda eski yaz� ( Arap Alfabesi ) 1 Aral�kta ise � Yeni T�rk Harfleri resmen uygulanmaya konuldu�u i�in - Yeni T�rk Harfleriyle okuyucular�na �� Mesut �iftler M�sabakas� �� ad�n� verdi�i yar��may� ve yar��man�n detaylar�n� sunar.

Buna g�re gazete iki g�nde bir bir erkek ve bir kad�n tan�tacakt�r. Bu kad�n ve erkekler tabii ki yine hayali ki�iler. Kad�nlar�n ve erkeklerin t�m �zellikleri yirmi g�n boyunca gazetede okuyuculara duyurulacak. Bu arada okuyucular yirmi g�n boyunca kupon biriktirecekler ve 20. G�n�n sonunda kuponlar� ile m�racaat edip adlar�n� kaydettirdikten sonra hangi �iftin birbirine uygun oldu�unu belirtecekler.

Hangi �ift en fazla oyu alm��sa o �ifti belirleyenler aras�nda yap�lacak kurada birinciye 100 Tl ikinciye 50 Tl verilece�i gibi ayr�ca gazeteyi satan bayiye de 50 Tl para �d�l� vard�r.

Gazete kuponu her g�n verir. Hayali yar��mac� erkek ve kad�nlar� da iki g�nde bir ( bir erkek ve bir kad�n ) tan�t�r.

Bu yar��man�n hayali gelin ve damat adaylar�n�n adlar� ve �zellikleri ��yledir ( Bir ka� �rnek )

HAL�T BEY:

30 ya��nda bir il�e kaymakam�d�r. Namuslu, g�zel, temiz bir hayat arkada��na ihtiyac� vard�r. Hayat� Anadolu�da ge�ece�i i�in e�inin balo ve e�lence merakl�s� olmas�n� istememektedir. Kendisinin �ehresi g�zeldir. Do�ru, bilgili ve �al��kan bir adamd�r. En b�y�k kusuru sinirli olmas� ve �abuk k�zmas�d�r. Fakat kar��s�ndaki insan akl� ba��nda, makul, sakin, d��nceli bir insan olursa, �ok h�rmet eder. Sevdi�i insanlara kar�� fedakar denecek kadar iyidir.

HAF�ZE HANIM:

42 ya��nda, eski bir konak kalfas�d�r. �mr� �al��makla ge�mi�tir. Fevkalade i�g�zard�r. Y�z� �irkindir, fakat i�renilecek gibi de�ildir. Tatl� s�zl�d�r. Kanaatkard�r. �imdiye kadar kocaya varmam��t�r. Fakat evin efendisi vefat etmi�, konak da��lm��, kalfa on paras�z sokakta kalm��t�r. Hizmet�ili�e gitmek nefsine a��r gelmekte, namuslu bir k�smet bulursa evlenmek istemektedir. Varaca�� adam�n�n ya��, serveti ne olursa olsun raz�d�r.

SAB�T BEY :

Eski istidbat (II. Abd�lhamit d�nemi kastediliyor)pa�alar�ndan birinin o�ludur. Babas�ndan kalan ev ve d�kkanlar�n kiralar�yla ge�inir. Memuriyeti yoktur. Vaktiyle epey �apk�nl�k etmi�, lakin sonradan uslanm��t�r. K�skan�t�r. G�zelce, sade ve sakin bir kad�nla evlenmek arzusundad�r.40 ya��ndad�r.''

NECM�YE HANIM :

Yirmi bir ya��nda orta boylu, k�v�rc�k siyah sa�l�, tatl� esmer��ehresi pek g�zel de�il; fakat sevimlidir. Yemek pi�irmesini, diki� dikmesini bilir ve ev i�leriyle u�ra�maktan ho�lan�r. E�lence ve tuvalette(giyim ku�amda) g�z� yoktur. Tahsili ilk mektep tahsilinden ibaret kalm��t�r. Fakat akl� her �eye erer. Alaturka keman �alar. En b�y�k kusuru mahdut ve biraz inat�� olmas�d�r. Evlendikten sonra annesinden ayr�lmak fikrinde de�ildir.

Yar��ma sonunda ilk g�n tan�t�lan Ali Bey ve 8 Aral�k 1928 de tan�t�lan Kadriye Han�m birbirine en yak��an �ift olarak se�ilir.

Peki Ali Beyin �zellikleri nelerdir?

AL� BEY:

40 ya��nda m�hendistir.200 lira ayl��, bir evi vard�r. Zevcesi iki y�l �nce vefat etmi�tir. �� ve yedi ya�lar�nda iki k�z �ocu�u vard�r. Orta boylu, �i�manca, sevimli, �al��kan bir adamd�r. ��reti (��ki i�mez) yoktur. Do�ruluktan ve intizamdan �ok ho�lan�r. Muntazam evinden i�ine, i�inden evine gidip gelir. Terbiyeli hay�rhaht�r. Fakat mant�ks�zl��a tahamm�l edemez. �ocuklar�n� �ok sever. G�� dar�l�r, fakat k�r�ld�� insanla kolay bar��amaz.''

Ya Kadriye Han�m�n �zellikleri?

KADR�YE HANIM:

Yirmi yedi ya��nda. K�sa boylu, pembe �ehreli, g�zel beyaz di�li, yumuk siyah g�zl� bir kad�n. Fakir fakat temiz bir ailenin k�z�d�r. �ki defa evlenmi�, ikisinde de bahtiyar olmam��t�r. Birinci kocas� ayya� ve serseri, ikincisi aksi, titiz hastal�kl� bir adamd�. Bu adamlarla ge�inmek i�in bin t�rl� fedakarl��a ve mahrumiyete katlanm��, fakat muvaffak olamam��t�r. Mutsuz olmas�na ra�men �ok ne�eli, cesur ve �al��kand�r. M�temadiyen g�ler ve g�ld�� zaman yana��nda sevimli bir �ukur a��l�r. Kocas�n�n g�zel, zengin, me�hur bir adam olmas�n� istemez.

Yar��may� kazanan ve 100 Tl �d�l� alan   o sene Erkek �stanbul Muallim Mektebinin 3. S�n�f�nda okuyan bir ��renci oldu�u i�in ismi a��klanmaz. �kinci olup 50 Tl �d�l� alan ise Eski�ehir�den Sara Hamit Han�m olur.

Gazeteler daha sonraki y�llarda da izdiva� konular�na yer verdikleri gibi T�rk kad�n tipini de tarif etmeye ba�larlar.

Mesela 15 Mart 1933 de yay�n hayat�na ba�layan Yedig�n Dergisine g�re ( Genel yay�n Y�netmeni Sedat Simavi idi.) Cumhuriyet kad�n� i� ve aile hayat�n� birlikte y�r�ten kahramand�.

Dergi Yazarlar�ndan Hikmet Feridun Es kad�n�n evde hizmet�i d��ar�da han�m olmas� gerekti�ini savunuyordu.

Derginin yazarlar�ndan Rak�m �alapala dergiye gelen mektuplara cevap veriyordu. Mesela 22 ya��nda iyi e�itim g�rm�� bir k�z yak�n�yordu �� Talibim yok. Olanlar da az e�itimli. Ben ne yapay�m�� Rak�m �alapala bu k�za �� Evde kitaplar�n diploman�n de�il erke�in s�z� ge�er. O bak�mdan az e�itimli birine evet diyebilirsin.��

Evet... Bir taraftan �lkedeki n�fusun artt�r�lmas� i�in evlenme ve �ocuk yapma te�vik edilirken bir taraftan da �yle T�rk kad�nlar� foto�raflarda g�rd��n�z �zere Avrupal� kad�nlar misali bir �zg�rl��e �zendiriliyordu.

��in asl�na bakacak olursan�z kad�nlara s�z�m ona ak�l hocal�� yapan erkekler kendi kar�lar� d��ndaki kad�nlar�n �ok �zg�r olmas�n� istiyordu.

Yedig�n dergisi ayn� zamanda kad�nlar�n 24 erkeklerin ise 29 ya��ndan �nce evlenmelerini hi� uygun g�rm�yordu oysa Mustafa Kemal ve H�kumet n�fusun h�zl� bir �ekilde artt�r�lmas�ndan yanayd� ve gerek gazeteler gerekse dergiler g�ya h�kumeti destekliyorlard�.

Bu d�nemde ideal bir T�rk kad�n�n tipi de �izilmi�ti dergi taraf�ndan: V�cudu sa�lam, asab� kuvvetli, �izgileri yuvarlak, g�zleri parlak, dudaklar� dolgunca...

Peki k�zlar nas�l rahat�a koca avlayabilirlerdi?

Dergi bunun i�in de 11 Alt�n kural belirlemi�ti:

*�yi huylu olmak
*Fazla boyanmamak
*Erke�e arkada� olabilmek
*�yi ev kad�n� olmak
*K�skan� olmamak
*Erke�i k�skand�rmamak
*Ak�ll� hareket etmek
*Artist ruhu bar�nd�rmak
*Erke�ine g�re giyinmek
*�ok zay�f olmamak
*Bal�ketinde olmak

Anla��lan o ki derginin erkek yazarlar� ( Evet bu kriterleri belirleyenler aras�nda tek kad�n yok. Hepsi erkek.) kendi ho�land�klar� kad�n tipini �ok kolay erkek avlayabilecek kad�n tipi olarak yazm��lard�.

Sahte m�nevver( ayd�n ) , ukala, ��mar�k, artist, di�i kurt, s�s kad�n� �zelliklerini ta��yan kad�nlar�n hi� �ans� yoktu.

Dua etsinler. Bunlar� bug�n yazm�� olsalar feministler par�a par�a ederdi bu i�ten pazarl�kl� hovardalar� )))))))))

Peki T�rkiye�de bir kad�n ve bir erke�in kar�� kar��ya gelerek yani daha profesyonel ad�yla randevu programlar� ne zaman ve nas�l ba�lam��t�r?

Randevu �ovlar�n�n ilk �rne�inin Amerika�da 1960�l� y�llarda yay�nlanmaya ba�layan �The Dating Show� oldu�u bilinmektedir. S�z konusu bu ilk �rnek T�rkiye�de 90�l� y�llarda yay�nlanan �Saklamba� adl� program format�n�n birebir ayn�s�d�r. Dolay�s�yla T�rkiye�de ilk evlendirme/randevu program� olarak yay�nlanan Saklamba��n �The Dating Show� adl� program�n T�rkiye versiyonu oldu�u s�ylenebilmektedir. Ayr�ca The Dating Show �ngiltere�de �Blind Date�, Avustralya�da ise �Perfect Match� ad�yla yay�nlanm��t�r. �lerleyen s�re�te T�rkiye�de, 2002 y�l�nda ise a�k ve evlilik temal� ilk program olan �Ben Evleniyorum� adl� yar��ma yay�nlanmaya ba�lam��t�r. Bu programdan sonra �Biz Evleniyoruz�, �Size Anne Diyebilir miyim�, �Gelinim Olur musun� vb. bir�ok evlilik program� yay�na girmi�tir. Sene 2007�ye gelindi�inde ise evlilik programlar�na temel olan �Saklamba� adl� randevu program�n�n format�nda evlilik programlar� yap�lmaya ba�lanm��t�r. Bu konudaki ilk �rnek ise Esra Erol�dur. Flash TV�de Esra Erol�un sunuculu�unda yay�nlanan �Dest-i �zdiva� adl� program 10 y�l s�recek bir yay�n format�n�n �nc�s� olmu�tur.

Ve tabii ki Dest-i �zdiva� programlar� deyince de kafas�nda bardak k�ran Caner�i
Ata T�rk ve Annesi ��lg�n kaynana Semra�y� ( Ata T�rk maalesef intihar etti. Semra Kaynana ise bir iki tv program� yapt� sonra ortal�ktan yok oldu.)
Program Sunucusu Esra Erol�u dizlerine oturtup g��slerini m�nc�klayan Necip Dedeyi
Be� kez evlenip iki kar�s�n� �ld�ren ��nden bo�anan ama evlenme konusunda asla umudunu yitirmeyen Sefer Beyi
K�smeti �enol beyi �ok ya�l� bulan Mehri Han�m�
Kimseleri be�enmeyen Nevruz Han�m�
Sonradan kabak �i�e�i gibi a�an Hanife Han�m�
Kulaklar�n�n Arkas�n� y�katmak i�in e� arayan Hilmi Beyi
unutmak m�mk�n de�il tabii ki.

B�TT�.

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Mesut �iftler M�sabakas� Dest-i �zdivac�n�za Talip Olabilir Miyim -3. B�l�m-- ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 30.11.2021 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.