HANG� KIZLA EVLENMEL�? / DEST-� �ZD�VACINIZA TAL�P OLAB�L�R M�Y�M?�2. B�L�M--

Bug�n gelin Osmanl� Devletinin son g�nlerinde gazetelere verilen evlilik ilanlar�nda ilan� verenlerin neler yazd�klar�ndan �nce bu konunun da tarihine inelim biraz.

Daha �nce de belirtti�im gibi 1860 y�l�nda gazetenin art�k hayat�m�za girmesiyle birlikte hemen olmasa da zamanla art�k gazeteler de evlenme i�lerine yard�mc� bir ara� haline getirildi ve zaman zaman gazetelerin ilan sayfalar�nda evlenmek isteyen ki�iler �nce kendi �zelliklerini ve stat�lerini belirttikten sonra arad�klar� e� adaylar�ndaki �zellikleri yazarak m�stakbel e� aray��na girdiler.

Ancak bu konuda �nc� say�labilecek yay�n organ� 1920 lerde yay�n hayat�nda olan �ehir Dergisiydi.

Yani �lke bir taraftan topyekun bir kurtulu� m�cadelesi i�indeyken bir taraftan da baz� beyefendiler(!) kendilerine m�nasip bir hatun derdiyle d�z duvara t�rmanmaktayd�lar. O sebeple de b�yle dergilere evlilik ilanlar� veriyorlard�.

Bir �nceki b�l�mde bir ba�ka �rnek olarak sundu�umuz Samsun�da yay�nlanan Musavvar Malumat Gazetesindeki bir ka� evlenme ilan� �rne�ine bakal�m �imdi. Bakal�m gen�lerimiz nas�l ilanlar vermi�ler:

* '' Askerim. 700 kuru� maa��m var. Ya��m yirmidir. Bir validem var. Asil ve g�zel bir k�z ile izdiva� etmek istiyorum. Bunun i�in �u �zelliklere sahip bulunmas� laz�md�r: 14 ila 17 ya��nda bulunmas�, Bir par�a musikiye a�ina olmal�, Benim maa��m kadar bir gelire sahip bulunmas�, Olduk�a mutaass�p olmal�. Bu �artlar dahilinde dest izdivac� arzu edecek han�mefendilerin ya adreslerini bildirmesini veya gazetenizle adresime m�racaat etmesini arz eylerim. (H.N.)''

* ''Otuz ya��nday�m. Hen�z evlenmedim. Asil bir aileye mensup oldu�um gibi g�zel ve asil bir han�m k�z ile izdiva� edip bir aile te�kil etmek isterim. D�rt bin lira gelirim var. Hi�bir �eye ihtiyac�m yok. Yaln�z ihtiyac�m, iffet sahibi bir k�z ile izdiva� etmektir. Benim ile te�riki hayat edecek olan refika-i m�stekbalemin (m�stakbel e�imin) serveti az veya �ok olsa da kabul ederim. Asil bir aileye mensup olmak, yirmi ya��ndan k��k ve yirmi be�ten b�y�k olmamal�. Okur yazar, biraz musikiye a�ina olmal�. Bu �artlar dahilinde izdivaca talip olanlara adresimi bildiririm. M.H.''

* ''Samsunluyum. Samsun'da devair-i merkeziyeden (merkezi devlet i�lerinde) en m�kemmelinde d�rt y�z kuru� maa�la kitabette istihdam edilmekteyim. �ki evim vard�r. Birinde kendim oturuyorum, di�erini de kiraya veriyorum ve az �ok araziye de malikim. Musikiye fevkalade merak�m vard�r. Huyum iyidir. Musikiye a�inay�m. Yirmi ya��nday�m. M�nevver, musikiye a�ina bir refika-i hayat ( Hayat yolda��)isterim. Refika-i hayat�m�n benden b�y�k bir ya�a malik olmas�n� istemem. Talep vukuunda foto�raf�n� tetkik ederim. Daha bir �ok olumlu �zelli�e sahip bulunuyorum. Talip olanlar adresime m�racaat buyursunlar. Samsun'da �skenderiye Oteli'nde Yusuf Ziya Bey vas�tas�yla. A.N.''

* ''On sekiz ya��na girmi�, kalbi, dima�� payitaht�n nur-u irfan medeniyetiyle tenvir etmi�. (�stanbul'un �a�da�l��n�n ilim �� ile ayd�nlanm��) Samsun'un hava-y� samimiyetinde (samimi havas� i�inde) olduk�a y�ksek bir ailenin dest-i tertibinde (terbiyesi ve g�zetiminde) b�y�m�� bir T�rk genciyim. ��ki kullanmam. Kahve nedir bilmem. Hoppal�k, z�ppelik istemem. 15-16 ya�lar�nda, akl� ba��nda, g�z� evinde, eli kalbinde, tahsili yerinde, asil ve necip bir aileye mensup sevimli bir k�zla evlenmek istiyorum. 500 kuru� ayl�k gelirim, m�kemmel bir evim ve ufak bir arsam var.Ancak saadetimizin devam� i�in refika-i m�stakbelimin (m�stakbel e�imin) biraz servet sahibi olmas�n� dilerim. �stanbul i�in i� g�vey girilir. Bu �artlar� kabul edenler olursa Samsun'da �skenderiye Oteli'nde Yusuf Ziya Bey delaletiyle (arac�l��yla) M.H. Bey'e m�racaat etmelidirler.''

* ''Evlenmek istiyorum. Ya��m yirmi dokuz. R�tbem M�laz�mevvel'dir.( Aste�men) Maa��m sekiz y�zd�r. Kimsem yoktur. ��ki kullanmam. Halihaz�rda �stanbul'un en iyi yerinde vazife ifa etmekteyim. Refika-i hayat�mda ba�l�ca bulunmas� laz�m gelen �zellikler �unlard�r, Evvela, ya�� 18-20 olmal�d�r. Ayr�ca orta halli bir aileye mensup olup, bir evi olmal�d�r. G�z� kara ve boyu 1.64 olmal�d�r. Bu �artlarla desti izdivac� arzu edecek han�mlar adresime bildirsinler. H.T''

* ''Ben bir zabitim. R�tbem M�laz�m( Te�men), memuriyetim �ehirde. Ya��m yirmi alt�. Yumu�ak huyluyum, kad�nl��n esaretinden m��tekiyim (�ikayet�iyim). ��ret (i�ki) asla kullanmam. T�t�n i�mem. �daremi bilirim. Ba�ka gelirim olmad�� gibi kimsem de yoktur. Yirmi iki ya�lar�nda, iyi huylu, inas mektebi idadiyesi (K�z Lisesi) derecesinde tahsil g�rm��, iyi evlat terbiye eder, ev i�lerini yapma�a g�c� yeter, musikiden anlar, sadeli�i sever, bir refikaya talibim. �artlar uygun oldu�u takdirde evvela vekil veya velisinin Musavver Malumat vas�tas�yla adreslerini bildirmelerini arz eylerim. (H. Celal)''

***

Cumhuriyet d�nemine geldi�imizde evlilik ilanlar� gazetelerde yine yay�nlan�yordu ama bu arada gazete ve dergiler de g�zlerini a�t�lar ve do�rudan do�ruya yar��malar tertip etmeye ba�lad�lar. Bug�n televizyonlar�n amac� nas�l reyting ise o g�n de gazete ve dergilerin amac� elbette tiraj� y�kseltmekti.

Mesela Cumhuriyet d�neminde Haftal�k Mecmua adl� bir dergi Medeni Kanunun kabul edildi�i 1926 Y�l�n�n Kas�m ay�nda bir yar��ma d�zenlemi�ti. Bu yar��man�n ad� �� Leyla�y� Kim Kazanacak?�� Yar��mas�yd�.

Dergi hayali bir Salih Pa�a�n�n k�z� olan hayali bir Leyla Han�m�n t�m �zelliklerini ortaya koyduktan sonra ona talip olan yine hayali erkeklerin �zelliklerini sunmu�tu okuyuculara ve soruyordu: �� Leyla Han�m kiminle evlenmeli?��

Elbette Leyla Han�m biriyle evlenecekti ve bu biri gazete okuyucular�ndan en �ok oyu alm�� olan ki�i olacakt�. Bu hayali damada oy verenler aras�nda yap�lacak kurada birinci olana da �d�l verilecekti tabii ki.

Bu ilk yar��mada Leyla Han�ma kimi lay�k g�rd�ler de ba� g�z ettiler bilmiyoruz ama ayn� gazete 12 Mart 1927�de bu sefer ��HANG� KIZLA EVLENMEL�?�� Ba�l�� alt�nda bir yar��ma d�zenledi. ( Daha do�rusu ankettir bunlar.)

Bu sefer sekiz hayali k�z belirlenmi�ti ve ankete kat�lanlar aras�nda birinciye 25, ikinciye 15, ��nc�ye 10 lira verilecekti.

Bu hayali kad�nlar ve �zellikleri ��yleydi:

Ulviye Perihan Han�m:

Uzun boylu g�zel bir k�zd�r. �aml�ca Lisesi�ni bitirmi� ve iki y�ld�r Hukuk Fak�ltesi�nde okumaktad�r. G�ncel olaylar� yak�ndan takip eder; �lke sorunlar�n� arkada�lar�yla tart��r. Militan y�n� vard�r. �en �akrakt�r.

Ferihan �evket Han�m:

Sosyete k�z�d�r. Gayet ��k giyinen g�zel bir k�zd�r. Piyano, keman �alar. Evlerinden misafir eksik olmaz. Dans en b�y�k merak�d�r. Birka� erkekle fl�rt eder. Ailenin kimi dostlar�, annesini zaman zaman bir k��eye �ekip k�z�n�n bir kazaya u�ramamas� i�in uyar�r. Ancak annesi salon hayat�ndan yanad�r, k�z�na toz kondurmaz. Bu t�r tav�rlar� g�rg�s�zl�k olarak de�erlendirir.

Mediha Han�m:

Osmanl� tipidir; pek soka�a ��kmaz. �a�da� e�lence t�rlerini sevmez. Sinemaya, tiyatroya, baloya gitmez. �ok s�k� bir aile terbiyesi alm��t�r. Dindard�r. �ok g�zel bir k�zd�r. �ok merhametli bir kalbi vard�r.

Nevire Han�m:

Moda d��k�n�, artistli�e merakl�d�r. Kirada otururlar ama giyimi ku�am�yla zengin bir intiba b�rak�r. Ailesiyle aras� iyi de�ildir. Evde hi�bir �eyi be�enmez. Hayal d�nyas�nda ya�amaktad�r. �an, ��hret pe�indedir. Beyazperde tek idealidir.

Bedia Nuri Han�m:

Bilim kad�n�d�r; Fen Fak�ltesi�nde ��rencidir. Bilim onun i�in ya�am�n tam kendisidir. Bo� zamanlar�n� bile k�t�phanede ge�irir. Bo� sohbetlere kat�lmaz. Sade giyinir.

Nimet Han�m:

Boylu boslu, sa�l�kl�d�r. Zengin bir �iftlik sahibinin k�z�d�r. Konya do�umludur, sonra �stanbul�a gelmi�lerdir. T�m g�n�n� ailesiyle ge�irir. Kent ya�am�na uzakt�r. Fazla a��l�p sa��lmay� sevmez.

Melahat Han�m:

�stanbul�un mutaass�p ailelerinin birinin k�z�d�r. �ok g�zel ve zekidir. Evden pek ��kmaz. Sinemaya ancak �� kez gitmi�tir. T�m bu m�nzevi hayata kar��n hayat dolu k�zlara g�pta etmektedir.

Muazzez Cevat Han�m:

Yirmi be� ya��ndad�r. �al��p hayat�n� kazanmaktad�r. Maa�� 90 lirad�r. Frans�zca-Almanca bilir. ��koliktir. Ama kad�nl��n� unutmam��t�r. S�s merakl�s�d�r. ��k giyinir.

Yar��maya kat�lan 9754 ki�iden 3363�n�n oyunu alan bir han�m birinci se�ilir. Bakal�m sizler bilecek misiniz kim oldu�unu?

Cevab� bir ba�ka yar��ma olan �� Mesut �iftler Yar��mas�� ile birlikte gelecek b�l�mde in�allah.

Bu arada e�er yaz� �ok uzamazsa gelecek b�l�mde koca avlaman�n 11 ( on bir ) alt�n kural�n� da( Tabii ki Cumhuriyetin ilk y�llar�ndaki �l��lere g�re ) siz de�erli okuyucular�ma sunaca��m

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Hangi K�zla Evlenmeli? / Dest-i �zdivac�n�za Talip Olabilir Miyim?�2. B�l�m-- ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 23.11.2021 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.