Anadolu'nun yaný sýra Balkan ülkelerinde, Orta Doðu, Irak, Suriye, Kýrým, Azerbaycan'da bayram olarak kutlanan Hýdýrellez, dünyanýn farklý yerlerinde Aðrice, Altý Mayýs, Aya Yorgi, Aziz George, Bahar Bayramý, Ederlez, Eðrice, Eðrilce, Hederlez, Hýdrellez, Hiderlez, Hýzýr ile Ýlyas, Ýderlez, Ýlk Yaz, Mantifer, Mar Curcos, Ruz-ý Hýzýr (Hýzýr Günü) isimleriyle de biliniyor.

Ýnanýþa göre karada darda kalan kiþilere yardým eden, onlara yol gösteren, bolluk ve bereket getiren Hýzýr Peygamber ve sularýn koruyucusu Ýlyas Peygamber, yýlda sadece bir kez buluþuyor. Bolluk ve bereketi simgeleyen peygamberlerin ayaklarýný bastýðý her yerin yeþerdiði, temas ettikleri her þeyin bereketlendiði, þifa daðýttýklarý kabul ediliyor.

HIDIRELLEZ NE ZAMAN?

Türk dünyasýnda kutlanan mevsimlik bayramlardan biri olan Hýdýrellez 5 Mayýs Cumartesi akþamý baþlayacak, 6 Mayýs Pazar günü ikindi ezanýnda bitecek.

Ýnanýþta baharýn habercisi, bitkilere can veren, zorda, darda kalanlara yardým eden Hýzýr Peygamber, ak sakallý bir ihtiyar olarak tasvir ediliyor. Ýlyas Peygamber ise uzun boylu, nur yüzlü olarak betimleniyor ve elinde uzun bir deðnekle dolaþtýðýna inanýlýyor.

UNESCO LÝSTESÝNDE
"UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri"nde yer alan Hýdýrellez, etkileyici hikayesi ve farklý gelenekleriyle ön plana çýkýyor.


HIDIRELLEZ RÝTÜELLERÝ NELER?

Hýdrellez gününde kutlamalar özel seçilmiþ mekanlarda yapýlýr. Bu mekanlar genellikle yeþillik, aðaçlýk, ormanlýk ve su kenarlarýdýr. Kutlamalar sýrasýnda kurban kesilir. Sofralar kurulur, yumurta piþirilir. Güreþ düzenlenir, mendil kapma, ip atlama, salýncak gibi çeþitli oyunlar oynanýr. Kýr gezisi yapýlýr, at yarýþlarý yapýlýr. Maniler söylenir, salýncakta sallanýlýr.

Çeþitli yarýþlar düzenlenir. Elma, yoðurt yeme, kaþýkla yumurta taþýma yarýþlarý yapýlýr. Kesilen kurbanlar fakirlere daðýtýlýr. Dargýnlar barýþtýrýlýr ayrýca Hýdrellez kutlamalarý sýrasýnda Türk mutfak kültürünün zenginlikleri de sergilenmektedir. Sofralarda Hýdýrellez çorbasý, keþkek, sütlaç, un helvasý, kete, çörek, baklava, börek, kuzu çevirme, yumurta, peynir, gözleme, dolma, lokum, pide, mantý, güveç, tavuk dolmasý, hamsi buðulama, mýhlama, bandýrma, kaymakçina, sütpite, gölle gibi yemekler yapýlýr. Sofralarýn bu denli zengin olmasý insanlarýn bolluk ve bereket dileðiyle ilgilidir.


Ahmet ZEYTÝNCÝ