ALEVÝLER AZINLIK MI?

Alevî sözcüðü eðer Ali ile irtibatlý ise dünyanýn dört bir tarafýndaki Ali ile irtibatlý mezhepler ve inanýþlar ile Türkiye'dekiler arasýnda benzerliklerden daha fazla ayrýþma olduðu görülebilir. Bunu Türkiye'deki tüm Alevî inancýnda olanlar için söylemiyoruz.
Sadece Alevîlerin ötekileþmesini isteyen bir kýsým Alevîlerin tutumunu da bu anlayýþýn içinde deðerlendirebiliyoruz.
Alevîlik nedir? Bu soruya nasýl cevap verildiði önemli.
Alevîlik bir mezheptir.
Týpký Sünnilik gibi. Ýran’daki Þiiler gibi. Ya da ülkemizdeki Caferî vatandaþlarýmýz gibi. Eðer böyle deniyorsa Alevî müslümandýr. Lozan’da sýnýrlarý çizilen azýnlýk tabiri içinde sayýlmaz. Bütün müslümanlarýn kullandýklarý haklarý, imkânlarý onlarýn da kullanmasý gerekir. Ülkenin gerçek sahiplerindendirler. Dinle ilgili kurumlarda temsil edilmeleri gereklidir. Eðitimlerini þimdiye kadar getirdikleri yazýlý kaynaklarý üzerinden almalarý haklarýdýr. Onlara baþka Ýslamî bir mezhebin yerine kendi kitabî bilgileri verilmelidir. Bunlarýn inanýþýnda kitaplarý Kuran’dýr, peygamberleri Hz. Muhammed’dir, ibadet yerleri camidir. Farklý olmalarý hiçbir zaman sorun olmamalýdýr. Zaten de olmamýþtýr.
Alevîlik bir tarikattýr. Osmanlý imparatorluðu döneminden beri Alevî-Bektaþi tekkeleri olmuþtur. Özellikle Yeniçeri ocaðýnýn ekseriyetle bu tarikata baðlý olduðu bilinmektedir. Anadolu’nun her köþesinde bu tekkelerin büyüklerinin türbeleri vardýr. Bu türbeler tekkeler ve mensuplarý saygý görürler. Alevî dedelerinin Osmanlý zamanýndaki saygýnlýklarý bugün yoksa bu daha çok tekkelerin kapatýlmasý ve gelirlerinin bulunmamasý sebebiyledir. Tüm tarikatlarda ayný sonuçlar görülmektedir. Alevîlerin cem evleri vasýtasýyla görece tekkelerini yaþatmak istemeleri doðaldýr. Bu konuda anayasanýn kendilerine saðladýðý temel haklar doðrultusunda yardým almalarý ve destek görmeleri de doðaldýr. Bu þekilde düþünen Alevîler de kendilerini müslüman olarak nitelemektedirler. Ülkede azýnlýk diye nitelenemezler. Diðer mezhep ya da tarikat mensuplarýnýn sahip olduðu haklara ve imkânlara sahip olmalarý gerekir. Bu konuda eðitimleri de dâhil devlet desteðine ihtiyaçlarý vardýr ve karþýlanmalýdýr.
“Alevîlik ayrý bir dindir, Müslümanlýðýn bir bölümü deðildir.
Muhammed peygamber deðildir. Kur’an da hak kitap deðildir. Alevîlik de cami yoktur. Namaz, oruç gibi ibadetler yoktur. Biz ayrý bir diniz. Bizim ibadet yerimiz cem evidir. Bizi müslümanlaþtýrmaya ya da Sünnileþtirmeye çalýþýyorsunuz. Biz bunlarýn tümüne karþýyýz.”
Eðer böyle diyenler varsa ki vardýr, böylelerinin Alevîlik anlayýþý biraz Lozan’daki azýnlýk tanýmýna uymaktadýr. Ýnsanlarýn böyle bir inanýþa sahip olma haklarý vardýr. Anayasamýza göre bu inanýþlarý konusunda kendilerine tanýnan haklardan ve imkânlardan yararlanmalarý da gerekir. Ancak bunlarýn isteklerinin kendilerini azýnlýk konumuna koyarak bazý dýþ desteklerden yararlanmaya vesile olacaðý düþünülebilir. Böyle düþünenler, Alevîler içinde kendilerini nasýl konumlayacaklardýr?
Alevî olduðunu söyleyen hemen hemen tüm kesimlerle bunlarýn arasýnda açýk farklar bulunmaktadýr. Açýk görüþ ve inanýþ farklarýný cem evlerinin gidermesi de mümkün deðildir. O zaman her grubun kendine has cem evi ve farklý istekleri olacaktýr.
Hükümetin Alevîler konusunda, Alevîlerin kendi içlerinde var olan bu kafa karýþýklýðýna raðmen nasýl bir çözüm getireceði merak konusudur. Getirilecek çözümler, özellikle kendilerini ötekileþtirme de ýsrarlý olanlar için kabul görmeyecektir. Bunun da peþinen bilinmesi gerekir.