ZAÐNOS VADÝSÝ’NDE HÝLMÝ YAVUZ’LA BAÞBAÞA

M.NÝHAT MALKOÇ

Trabzon Valiliði’nin himayelerinde gerçekleþtirilen Kitaplý Hayaller Vadisi-Trabzon 1. Çocuk ve Gençlik Edebiyatý Kültür Sanat Þenliði’nin onur konuðuydu yaþayan son büyük þairlerimizden Hilmi Yavuz… Ýki günden beri Hilmi Yavuz’la beraberiz. Bir zamanlar gecekondu bölgesi olan Zaðnos Vadisi’nde þimdi güller açýyor. Zira burasý artýk kentsel dönüþümle bambaþka bir görünüm kazandý. Sayýn Valimiz Nuri Okutan burayý daha da güzelleþtirmek ve anlamlý kýlmak için bu yýl ilki gerçekleþtirilen Kitaplý Hayaller Vadisi- Trabzon 1. Çocuk ve Gençlik Edebiyatý Kültür Sanat Þenliði’ni burada yapmayý uygun gördü.

1. Kitap Þenliði’nin ilk gününde þair olarak önce Hilmi Yavuz’la karþýlaþtým. Büyük bir sorumlulukla herkesten evvel gelmiþti þenlik alanýna. Bir ev sahibi olarak þehrimize teþriflerinden dolayý duyduðum memnuniyeti ifade ettim kendisine. Hatýra fotoðrafý çektirdik. Gün boyunca hep ayný mekânlarý paylaþtýk kendisiyle. Hilmi Yavuz açýlýþta güzel bir selamlama konuþmasý yaptý. Anlamlý konuþmasýyla ve kente yakýnlýðýyla Trabzonlularýn sevgisini kazandý. Can kulaðýyla dinlediðim konuþmasýnda þu duygu ve düþüncelere yer verdi:

“Bu kente Ýstanbul ve Ankara’dan sonra en çok gelenlerden biriyim. Trabzon insanýnýn ve doðasýnýn bir sonucudur bu. Trabzon insanýnýn son derece aydýn ve cana yakýn oluþu, doðasý… Günün birinde emekli olursam Trabzon’da bir ev tutup yaþamayý düþündüðümü de dostlarýma sýk sýk söylemiþimdir. Trabzonlu þairleri biliyorum. Þiire deðer ve önem veren insanlarý biliyorum. Trabzon’u hakikaten çok seviyorum. Peygamber Efendimizin bir mübarek Hadis-i Þerifi vardýr: ‘Davete icabet gerekir’ diyor. Davete icabetin sünnet olduðunu düþünüyorum. Dolayýsýyla beni Trabzon insaný ve Trabzon doðasý ne zaman çaðýrýrsa, bu davete icabet etmeyi de emir biliyorum. Trabzon benim için ayrý bir anlam taþýyor.”

Kitap þenliðinin ikinci gününde Hilmi Yavuz’un imza günü olacaðý söyleniyordu. Ayrýca Hilmi Yavuz’la okuyucularý arasýnda bir de söyleþi imkâný olacaktý. Bu düþüncelerle gittik Zaðnos Vadisi’ne… Pazar günü olmasýna raðmen kalabalýk yoktu Kitaplý Hayaller Vadisi’nde. Þair ve yazar Hilmi Yavuz, Vali Nuri Okutan’la birlikte kitap þenliðinin yapýldýðý alana teþrif etti. Öncelikle Hilmi Yavuz’un deðiþik fotoðrafçýlar tarafýndan çekilmiþ fotoðraflarýnýn yer aldýðý mini bir sergi açýldý. Bu sergiyi gezdikten sonra Hilmi Yavuz son kitabý olan “Ýslam’ýn Zihin Tarihi(Bir Müslüman Aydýnýn Ýslam Üzerine Düþünceleri)” ni okurlarý için imzaladý. Ýmza programý bir hayli uzun sürdü. Fakat beklediðimiz söyleþi bir türlü baþlamadý. Þair-yazar Hilmi Yavuz’un yaný tenhalaþýnca fýrsattan yararlanarak kendisiyle söyleþiyi baþlattým. Söz sözü açtýkça etrafýmýzdaki kiþilerin sayýsý da gittikçe arttý. Söze dâhil olanlar oldu. Böyle bir manevra yapmasaydým Hilmi Yavuz söyleþisi olmayacaktý. Bir saatin üzerinde bir zaman kendisiyle her konuda konuþma imkâný buldum; söyleþtik iþte.

Türk þiirinin son dönemdeki köklü çýnarlarýndan biri olan Hilmi Yavuz, sözünü sakýnmayan bir insan… Ýçinde ne varsa onu dýþarýya yansýtýyor. Çok kere lafý gediðine oturtuyor. Düþünceleri derin ve bir o kadar da tutarlý… Nezaketi de hiçbir zaman elden býrakmýyor. ‘Doðrucu Davut’ özelliðini de kimliðinde saklýyor. Her zaman harbice, delikanlýca konuþuyor. Türk þiirini çok iyi biliyor. Þairlerin karakterlerini ustaca tahlil ediyor.

Hilmi Yavuz’la olan sohbetimiz Ýsmet Özel’le baþladý. Bilindiði gibi Ýsmet Özel bir programda ‘Türk þiiri son dönemlerde çok yazlaþtý’ demiþti. Bu sözü kabul etmeyen Hilmi Yavuz da ‘Asýl yozlaþan Türk þiiri deðil, Ýsmet Özel’in kendisidir’ demiþti. Böylece polemiðin fitili ateþlenmiþti. Ok yaydan çýkmýþtý. Þair ve yazarlar arasýnda meþhur olan kalem kavgasý zincirine bir halka daha eklenmiþ oluyordu. Bunlarý hatýrlattýktan sonra Ýsmet Özel’in son çýkýþý hakkýnda neler düþündüðünü sordum ona. Keþke sormaz olaydým. Meðer Hilmi Yavuz, Ýsmet Özel’e ne kadar da içerlemiþ. Bir dokundum, bin âh iþittim tabir caizse… Yavuz; Ýsmet Özel’in son yýllarda ne dediðini bilmediðini, bir sözünün öbürünü tutmadýðýný belirtti. Ýsmet Özel’in kötü bir þair olduðu kanaatini kendince sebeplerle kanýtlamaya çalýþtý.

Hilmi Yavuz ismi hemen herkesin hafýzasýnda bir yönüyle yer tutar… Bazýlarýna göre, þair, bazýlarýna göre akademisyen, bazýlarýna göre edebiyat eleþtirmeni, bazýlarýna göre televizyoncu, bazýlarýna göre de gazetecidir. Fakat en doðrusu þu ki o, bunlarýn hepsidir.

Son dönem edebiyatýmýzýn yaþayan çýnarlarýndan Hilmi Yavuz, Kitaplý Hayaller Vadisi-Trabzon 1. Çocuk ve Gençlik Edebiyatý Kültür Sanat Þenliði’nin onur konuðuydu. O, bilmem kaçýncý kez gelmiþti Trabzon’a… 70. yaþ gününü de Trabzonlu sevenleriyle Trabzon’da kutlamýþtý Hilmi Yavuz… Trabzon Belediyesi ile Ada Dergisi tarafýndan ortaklaþa düzenlenen “70. Doðum Yýlýnda Hilmi Yavuz” adlý bir de sempozyum düzenlenmiþti. Birçok kýymetli þair ve yazar; Hilmi Yavuz’un þairliði, yazarlýðý ve kültür adamlýðý üzerine bildiriler sunmuþtu. Hilmi Yavuz enine boyuna tanýtýlmýþtý bu vesileyle.

Çocuk ve Gençlik Edebiyatý Kültür Sanat Þenliði’nde en çok ilgiyi Hilmi Yavuz gördü. Hayranlarý onunla bir kare fotoðraf çektirmek için birbiriyle yarýþtý adeta. Kitap imzalatmak için onun önünde sýra oluþturdu sevenleri. O da büyük bir sabýr ve hoþgörüyle okurlarýna imzaladý kitaplarýný. Hatta birçoðuyla kýsa da olsa sohbetler etti. Bu konuda ben þanslýydým. Zira imza programýnýn sonunda Hilmi Yavuz’la bir saatlik bir sohbet etme imkâný buldum. Pek de düzenli ve planlý olmayan dost sohbetiydi bizimkisi. Kamera filan da yoktu sözlerimizi kayda alan. Onun için rahat konuþtuk. Ýsmet Özel’le girdik Orhan Pamuk’la çýktýk muhabbet kapýsýndan... Türkiye’de þöhretli bir yazar olan Yavuz, her sorumuza cevap verdi.

Hilmi Yavuz, þiir serüvenini anlattý ana hatlarýyla. Ankara’da Bilkent Üniversitesi’nde, Ýstanbul’da TOBB Üniversitesi’nde ders verdiðini, bu yüzden de Ankara’yla Ýstanbul arasýnda mekik dokuduðunu, fakat iþini çok sevdiði için bundan keyif aldýðýný söyledi bize. Necip Fazýl’la tanýþýp tanýþmadýklarýný sordum. Tanýþmadýklarýný belirtti. Onun usta þair olduðunu dile getirdi. Sezai Karakoç’a bakýþ açýsýný sordum. Sezai Karakoç’un toplumdan kopuk, kendi köþesinde uzlet içerisinde yaþamayý seven usta bir þair olduðunu söyledi Hilmi Yavuz…

Fýrsat bulmuþken Hilmi Yavuz’a þiirde ölçü, þekil ve kafiye konusunu sordum. Hece ve aruz ölçüsünün artýk misyonunu tamamladýðýný, kendisinin aruzla yazmayý bildiði halde bu tarz þiirler yazmadýðýný, þiirlerini ayaðý yere basan imgelere dayandýrarak serbest tarzda yazdýðýný dile getirdi. Ben de ona; aslýnda ölçü konusunda baðnaz olunmamasý gerektiðini, bazý þiirlerin aruzla, bazýlarýnýn heceyle, bazýlarýnýn ise serbest yazýlýnca güzel olduðunu söyledim. Önemli olanýn þekil deðil, duygu yoðunluðu ve özü yansýtma olduðunu belirttim.

Ýsmet Özel, kendisine ‘kötü þair’ diyen Hilmi Yavuz’a vermiþ veriþtirmiþti yakýn geçmiþte. Hilmi Yavuz için ‘Etnik ve kulübümsü cemaatten kuvvet alýyor.’ demiþti Özel… Hilmi Yavuz’un cevabý çok sert olmuþtu: ‘Bu sözleri ispatlamalý. Yoksa þerefsizdir.’ demiþti. Bu konuya girdiðimizde Hilmi Yavuz’un sesi biraz daha yükseldi. Onun son dönemlerde ne dediðini bilmediðini, unutulmanýn sancýlarýný çektiðini, hatýrlanmak ve gündeme gelmek için böyle saldýrýlarda ve iddialarda bulunduðunu söyledi. ‘Ýsmet Özel’in ne yapacaðý belli olmaz, o belki de geldiði yere de dönebilir’ açýklamalarýyla bu konudaki düþüncelerini paylaþtý bizimle. Ortamý daha da germemek için konuyu deðiþtirdik. Günümüzdeki dergilere bakýþýný sordum. Þiirlerinin niçin dergilerde yer almadýðýný merak ettiðimi söyledim ona. Edebiyat alanýnda ciddi dergilerin olmadýðýný, onun için de þiirlerinin dergilerde yayýnlanmasýna izin vermediðini söyledi. Þiirlerini kitap boyutuna gelince okuyucularýyla paylaþtýðýný belirtti.

Konu geldi Nobel Ödüllü Türk Yazar Orhan Pamuk’a dayandý. Ýtiraf edeyim ki aslýnda sözü o noktaya ben getirdim. Hilmi Yavuz, Orhan Pamuk’tan da hiç haz almýyor. Pamuk’un Nobel alacak düzeyde Türkçeye vakýf bir insan olmadýðýný, Nobel Ödülünü kýymetsizleþtirdiðini ifade ediyor. O, Pamuk’un romanlarýný okuyanlarýn yarýda býraktýðýný söylüyor. Hilmi Yavuz, Trabzon’a ve bu kentin kalem erbaplarýndan Nazan Bekiroðlu’ya, Kenan Sarýalioðlu’ya, Yaþar Bedri’ye ayrý bir kýymet veriyor. O, Trabzon’u çok seviyor. Türk þiirinin dev þairlerinden biri olan Hilmi Yavuz’u da Trabzonlular çok seviyor. Bu gönül köprüsünün her geçen gün daha da saðlamlaþtýðýný sevinerek söyleyebiliriz. Trabzon’un fahri hemþehrisi olan þair Hilmi Yavuz’un uzun ve bereketli bir ömür sürmesini diliyoruz.