BÝR DAÐ(LARCA) DEVRÝLDÝ

M.NÝHAT MALKOÇ

Þiir burçlarý þairlerin omzunda göklere yükselir. Duygu ve düþüncelerimize tercüman olan þairler dilin bayraktarýdýrlar ayný zamanda. Onlar ölünce dil bayraðý düþer mi? Þairin ölümü þiirin ölümü deðildir elbette. Þair ölünce eserleri konuþmaya baþlar. Þair yarýnlara dair sözlerini þiirleriyle ebedileþtirir. Þiirler yarýnlara yazýlan mektuplardýr aslýnda. Okuyucu o mektuplarý okuyarak dünle bugün arasýnda saðlam köprüler kurmaya çalýþýr. O þiir mektuplarý okunmaz olunca dünle bugün arasýnda kurulan köprüler atýlýr. Dilin en güzel numuneleri olan þiirler hayattan çekilince sadece nefes alýp vermekten ibaret kalýr hayat.

Þair söyleyecek sözü olan insandýr. O, söyleyeceklerini þiirin kalýplarý içerisinde az ve öz sözle, saðlam bir dille ifade etmeye çalýþýr. Kelimeler yoðun anlamlar yüklenir þiirin satýr aralarýnda. Þair manayý yoðuran ve ondan yeni þekiller kuran insandýr. Bu þekiller ruh dünyamýzda yeni açýlýmlar kazanýrlar. Þiir evreninde yeni dünyalar kurulur her seferinde.

‘Þairler az mý yaþýyor?’ sorusu hep zihnimizi meþgul eder durur. Þairlerin az yaþadýðýndan yakýnýp dururuz hep… Gerçekten de öyledir. Þairler az yaþýyor. Elli yaþýný gören þairler o kadar da çok deðil. Onlar vereceklerini verip bir an evvel çekilirler iyilerle kötülerin kavgasýna sahne olan dünyadan. Durum bu iken çaðýmýzýn yaþayan en büyük þairi geçti gözümün önünden. O, bu tezi uzun bir ömür sürerek çürütüyordu sanki. Doksanýný aþan, yüze yaklaþan Fazýl Hüsnü Daðlarca’dan bahsediyorum. Keþke yüz yaþýný görseydi de þairlerin ‘dalya’ diyenlerinin arasýna alabilseydik onu. Çok yaklaþtý ama olmadý iþte.

Türk þiir çýnarýnýn yapraklarýndan biri daha hüzünle döküldü topraða. Ölümü çaðrýþtýran sonbahar avcýsý, dalýnda sararan yapraklardan bir tanesini daha avladý. Hayatýný þiire adayan ve hemen her konuda muhakkak bir veya birkaç þiiri bulunan Daðlarca, adeta bir þiir makinesiydi. Türk þiir kitaplýðýna birbirinden kýymetli eserler kazandýran bu duygu adamý Cumhuriyet tarihinin de canlý tanýklarýndan biriydi. Zira Cumhuriyetten daha yaþlýydý kendisi.

Fazýl Hüsnü Daðlarca’nýn Cumhuriyet dönemi Türk þiirinde apayrý bir yeri vardý. Bugüne kadar 138 kitabý yayýnlanan þairi büyük küçük tanýmayan yoktur sanýrým. O, þiirde hiçbir akýma ve edebî gruba dâhil olmamýþtý. “Çocuk ve Allah, Daha, Çakýr’ýn Destaný, Kaçaklar, Çiçek Seli, Batý Acýsý, Akdeniz, Üç Þehitler Destaný, Haydi, Aç Yazý, Toprak Ana, Kýnalý Kuzu Aðýdý, Mevlâna’da Olmak, Uzay Çaðýnda Olmak, Türk Olmak, Dýþardan Gazel, Baðýmsýzlýk Savaþý, Asu, Çukurova, Dört Kanatlý Kuþ, Ýstanbul Fetih Destaný, Çanakkale Destaný, Ýzmir Yollarýnda...” adlý kitaplar ondan bize miras kalan dil þaheserleridir.

Uzun ve bereketli bir ömrün ardýndan aramýzdan ayrýlan Daðlarca’yý daha çok “Çocuk ve Allah” adlý eseriyle özdeþleþtirmiþtik. O, bu kitabýnda çocuklara Türkçenin sade ve gülen yüzüyle seslendi. O, bu kitaptaki þiirleriyle çocuklara kelimelerden yeni dünyalar inþa etti.

Fazýl Hüsnü Daðlarca bir þiir aþýðýydý. Adeta þiir için yaþadý. Onun dünyasýnda þiirin apayrý bir yeri vardý. Duygu ve düþüncelerini þiirin imkânlarýyla geniþ kitlelere aktardý. Baþka þairler gibi þiirin yanýnda roman, hikâye, deneme gibi türlerde yazmadý. Sade ve sadece þiir yazdý uzun ömrü boyunca. Þiire sadakati kelimelerle ifade edilecek cinsten deðildi.

Daðlarca Türkçeyi en doðal haliyle en güzel kullanan þairlerin baþýnda geliyordu. Onun “Türkçe benim ses bayraðým” deyiþi herkes tarafýndan sevilerek benimsenmiþti. O, yaþayan Türkçenin yaþayan en büyük þairlerinden biriydi. Kelimelerle kavgasý yoktu, O, kelimelere dosttu, kelimeler de ona. Türkçenin saflýðýný ve pýnar duruluðundaki berraklýðýný onun bütün dizlerinde görebilirsiniz. Bir konuþmasýnda kendisini “Yarýsý þiir olan bir yaratýk olarak” tanýmlýyordu. Onun ölümüyle Türkçemiz ta yüreðinden yara aldý.

Hayat-ölüm… Her þey bu iki çizgi arasýnda saklý… 26 Aðustos 1914’te doðan Fazýl Hüsnü Daðlarca, 15 Ekim 2008’de 94 yaþýndayken hayata gözlerini yumdu. O þimdi Karacaahmet’te belki yeni þiirlerini yazýyordur… Çocuða, vatana, ölüme, hayata dair þiirler…