Eklenme Tarihi : 10.01.2023
Okunma Say�s� : 477
Yorum Say�s� : 0

Asayi� Programlar� Yasaklans�n!

Baz� pop�list televizyon kanallar�nda asayi� programlar� yay�nlanmaktad�r. B�ylesi bir program�n tan�t�m�n� aktaray�m:

Konusu

Program�n sunuculu�unu � yapmaktad�r. Kay�p ki�ilerin arand��, ailelerin kavu�turuldu�u, i�leyeni belli olmayan veya i�leyenin bulunamad�� cinayetlerin ayd�nlat�lmaya �al��ld�� bir programd�r. � ve beraberinde avukat � ve Adli T�p Uzman� � programda yer almaktad�r.

15 y�ld�r (15 sezon) kesintisiz yay�mlanan program bug�ne kadar 3212 kayb� bulmu�, 181 cinayet dosyas� ayd�nlatm�� ve 930 aileyi kavu�turmu�tur. Televizyon �zleme Ara�t�rma Komitesi (T�AK) reytinglerine g�re T�rkiye'nin en �ok izlenen g�nd�z ku�a�� program�d�r.

�ddiaya g�re �ok say�da kay�p bulunmas�na ve cinayet dosyas�n�n ayd�nlanm�� olmas�na ra�men bu t�r programlar yasaklanmal�d�rlar. Bu programlar�n neden yasaklanmalar� gerekti�ini izah etmeden �nce bu programlar�n ak��na bakal�m.

Y�llard�r ��z�lememi� bir cinayet veya bulunamayan kay�p ki�i i�in bu programlardan yard�m istenir. Program ekibi �ikayet�i/ma�dur ki�ileri st�dyoya davet eder. Olay geni� bir �ekilde irdelendikten sonra asayi� program ekibi �al��maya ba�lar. Ya kendi ara�t�rmalar� sonucu ortaya ��km�� (veya �ikayet�ilerin i�aret ettikleri) ��pheli ki�i st�dyoya davet edilir. ��pheli st�dyoya geldikten sonra reyting �ark� h�zla d�nmeye ba�lar! Argoca bir tabirle dakika bir, gol en az ��t�r!

Bu programdaki yanl��lar s�ralanmadan �nce dikkat �ekmek istedi�im husus; ��pheli ki�iyi program sunucular� hangi s�fatla sorgulamaktad�rlar? Bu sunucular emniyetin g�revlileri midirler yoksa yarg�� m�d�rlar? Bu sunucular ��phelendikleri ki�iyi sorgulama yetkisini hangi merciden alm��lard�r?

Yine de iyi niyetten ayr�lmayal�m, mevczu bahis sunucular gerekli mercilerden ald�klar� izin sonras� sorgulad�klar�n� d��nelim. �yle ya, bir kasa domates bile al�p istedi�iniz yerde satamazs�n�z, her �eyin yolu yordam� var. Her �n�ne gelen de elbet birilerini st�dyoya davet edip sorgulayacak de�ildir herhalde!

�imdi bu programlardaki devasa hatalara ge�elim.

�ikayet�i-��pheli y�zle�mesi

�lk devasa hata, �ikayet�i ile ��phelinin bir araya getirilmeleridir. Hi� bir hukukta galiba b�ylesi uygulama yoktur. �ikayet�i ile ��pheli st�dyoda bir araya getirilip adeta horoz d�v�� yapt�r�lmaktad�r. �ikayet�iler ister istemez duygular�na yenik d��p ��pheliye ba��r�p �a��r�p olmad�k hakaretler etmektedirler. K�f�rler, tehditler havada u�u�maktad�r. Bazen �ikayet�iler kalk�p ��phelinin �zerine y�r�mektedirler. Ya ��pheli ki�i ger�ekten su�suz ise, o kadar hakaret, k�f�r veya tehdit ne olacak? Ba��r�p �a��ranlar sadece �ikayet�iler de�ildir, program yap�mc�lar� da bazen heyecanlan�p �ok kal�n harflerle duygular�n� ifade edebilmektedirler. Kimbilir belkide ortam� germe, horozlar� k�z��t�rma takti�i bile olabilir. G�n�m�zde reyting, para u�runa neler yap�lm�yor ki?

Bu ortamlarda hukuk ayaklar alt�na al�nmaktad�r; ��pheli adeta su�suz oldu�unu ispat etmelidir. Halbuki su� ispat edilmedi�i s�rece ki�i su�suzdur. Yarg� san��n/��phelinin su�unu ispat etmek zorundad�r. Sahi bu t�r programlarda hangi hukuka g�re olaylar ele al�n�yor acaba?

Herkese a��k sorgulama

Emniyette sorgulama kapal� odada yap�l�r. Sorgulanan ki�i isterse sorular� cevaps�z b�rakabilir. Di�er yandan sorgulamay� yapan ki�iler, bu i�in e�itimini alm��lard�r. Neyi, nas�l ve ne zaman soracaklar�n� bilirler. �te yandan duyduklar� devasa olumsuz, negatif ger�ekler kar��s�nda dayan�kl� olmalar� gerekir. Yani duyduklar� devasa �arp�kl�klar kar��s�nda kolay kolay travma ya�amamal�d�rlar.

Bu programlar�n reytingi �ok y�ksekmi�: asayi� programlar�n� izleyen, bu programlar� g�nl�k takip eden milyonlarca ki�i duyduklar� devasa dramatik ger�ekler kar��s�nda psikolojik olarak nas�l etkileniyor, hi� d��n�ld� m�? Toplumu �ok y�ksek dozda negatif, olumsuz bilgilere maruz b�rakman�n, uzun vadede, ne gibi yaralar a�abilece�i �zerinde hi� duruldu mu?

Yarg�ya g�ven

Asayi� programlar�n�n en b�y�k tehlikesi, vatanda��n emniyete, yarg�ya g�venini zedelemeleridir. Y�llarca ��z�lemeyen bir cinayet bu programlar sayesinde ��z�lebiliyorsa e�er vatanda��n emniyete, yarg�ya g�veni azal�r. Anti parantez; b�ylesi bir program�n ayd�nlatabildi�i bir cinayeti devlet nas�l ��zemedi, hayret edilecek bir durumdur. Devletin imkanlar� bu t�r programlar�n sahip olduklar� imkanlara nazaran kar��la�t�r�lmayacak kadar fazlad�r. B�yle devam edecek olursa e�er, bu t�r programlar emniyete alternatif hale gelebilir. Daha beteri herkes kendi asayi� sorununu kendi y�ntemleriyle ��zmeye kalk��r. Zaten asayi� olaylar�n�ndaki art��n nedenlerinden biri de budur. Mesela alacak verecek meselesi i�in baz� vatanda�lar devletten yard�m isteme yerine kendileri ��zmeye kalk��maktad�rlar.

Asayi� programlar� �ok �lkede bulunmaktad�r ama bu t�r programlar�n da bir standard� vard�r. Benim �ahit oldu�um bir program, emniyetin kontrol� alt�nda olup hukuk s�n�rlar� i�indedir. Toplumda derin yaralar a�mas�na m�sade edilmemektedir.

Neticeyi kelam, asayi� propramlar� emniyete/yarg�ya yard�mc� olmal�d�rlar ama emniyete veya yarg�ya asla alternatif olmamal�d�rlar. Bu t�r programlar hukuk �er�evesinde yay�n yapmayacaklarsa ve reyting/para u�runa toplumda derin yaralar a�acaklarsa, derhal yasaklanmal�d�r!

Kimin eli kimin cebinde, kim kimi kimle aldatm�� gibi koku�mu�lu�un, rezaletin yasaklanmas� gerekti�ini izah etmeye gerek var m�?

Abdullah Konuksever

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Asayi� Programlar� Yasaklans�n! ba�l�kl� yaz� hotamisli taraf�ndan 10.01.2023 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.