Makale / Toplumsal Makaleler

Eklenme Tarihi : 12.11.2022
Okunma Sayısı : 485
Yorum Sayısı : 2
Günün Yazısı

Bu Yazı 13.11.2022 tarihinde
GÜNÜN YAZISI
olarak seçilmiştir.
Stefan Zweigin Sabirsiz Yüregine Dair 4
Dörtyüz küsur sayfalik Sabirsiz Yürek`te Stefan Zweig :
Sayfa kirk ikide Tegmen Hofmiller`in kendi disindaki herseye duygu ve düsünce karmasasi dönüp dolastigi kendi kenisiyle fikir yürüten monolog diyaloglariyla romana giris yapma hazirligindadir Stefan zweig.
 
Sayfa kirkbeslerde varlikli hayalet eviyle hayatini alt üst edecek tanismanin balo gecesinin yeme icme ve kivrak danslari satirlarda gezer dolasir. Altmis ikinci sayfada evin kizinin felcli oldugu ve acimayla vicdansizlik arasinda gel gitlerin travma miladina tarih atilir.
 
Sayfa seksen sekizlerde acima duygusunun tetikledigi yakinlasmalar karsiliginda pahali hediyelere ve iltifatlara bogulan Tegmen, kendini gösterisli özel ilgiye sattigi duygusuna kapildigi allak bullakliklar yazilidir.
 
Sayfa yüz ve takip edenlerde koltuga bagli soyut siliklik icinde tüm gününü etrafindaki en kücük sese kimiltiya gelene gidene sabitleyerek vakit öldürürken niye yasadigina hic bir anlam veremeyen ve en kücük yasam sevinci kivilciminda hemen ve derhal iyilesmeyi zorlayan, bekleyen, dilenen, yalvaran zengin evin herseyden yoksul kizi Edith`in, herseyden yoksun olmasina ragmen sezgi gücünün hic görüp bilmedigi seylerin nasil farkina vardigi ve haberdari oldugu rutinler vardir.
 
 
Sayfa yüz yetmiste kendine büyük miras kalan saf ; ömrü sürekli azar ve asagilanarak hizmetci olarak gecmis ve dünyadan habersiz kadinla, her dalavereden haberdar Edith`in babasi Kannitz`in tanisip evlenmelerine giden yol anlatilir.
 
Sayfa yüzdoksan dörtte, genelde iflah olmaz ölümcül hastalara doktorlarin sanki yeni tedavi yolu uyguluyormus gibi yapip tüm dertleri para olduguna dair sinsilik numarasi yaptiklarinin gercek yüzünü anlatmaktadir Doktor Condor.
 
Deneyimli süreclerin gecerek olgunluk yetkisini kazandirip saglayan ilim  bilim sanatla, kara cahilligin acima duygusuyla beslenen  zavalliligi kutsamaya dair kendisini her iki tarafin Hofmiler karakteriyle yarim yamalagi oldugunun  celiskili karakterini yazar Stefan Zweig.
Sayfa ikiyüz yirmi ikide canli ve diri hayati olmayan ; ve her ne yasadiysa ölüden farksiz aci keder aci dolusu yoklugun dibinde cirpinarak hergün adeta can vererek eziyet ceken Edith`in icinde kipirdanan birini sevme ve iyilesme umuduyla cosup tastigi kir gezisi mutlulgu anlatimi vardir.
Sayfa ikiyüz kirk yedide bagli ve bagimli yasadigi özürlü engelli hayattan bezip biktigi sebebiyle iki kere intihar girisiminde bulunmus olan Edith`in yüzde yüz kesin dogrlugu olmayan ve tip dergilerinde kimi felcli hastalara dair denenmis bir basari üzerine yazilmis bir makaleden edindigi habere nasil sevinip mutluluk sarhosu oldugunun satirlari vardir.
 
Sayfa ikiyüz elli ikide sakat Edith`le, subay hayatinin ve kit kanaat aylik ücretinin ksiyi ne  tipki felcli hastalarinkine benzer sinirlayan engelleyici kisitlayici  taraflari oldugunu ve kimin acisinin digerinden daha dayanilmaz yükler bindirdiginin polemigini yasayan Hofmiller atismasi vardir.   
Sayfa ikiyüz doksan iki`yi takip eden satirlarda kendince yandigi korlar icinde karsiligini görmekten baska bütün ihtimallari ölümle algilayip eslestiren Edith`in Tegmen Anton`a daha fazla dayanamayip ondan habersiz nasil bir ask bagliligiyla sevdigini anca kollarinin ulasabildigi kadar sehvetli sarilmalarla disa vurunca, hic ummadigi ve beklemedigi hazirliksiz sarsintinin en siddetli depremleri altinda kalmis bogulmus gibi, sancili ve kabuslu günlerin basladigini anltir Sabirsiz Yürek…
 
Sayfa ücyüzyirmidörtlerde  eskiden Hofmiller karargahinda subayken yasadigi rencide edici durumu kaldiramayip askerligin verdigi ve kazndirdigi bütün yetkilerden istifasini vererek, ordan oraya her türlü asagilanmayi ve sürünmeyi yasadiktan sonra mucize sayilacak bir sansla - Hollanda`i tüccar ve dul bir kadinla tanismasi sayesinde söhrete ve servete kavustugu halde – satilik ve onursuz bir vasfin nasil kulu kölesi oldugunu ayni niyetteki Hofmiller`i uyararak anlatan, Balinkay`in cabasi ve cirpinislari vardir.
 
Sayfa ücyüz kirkta hic bir sagiltici huzur verici ve iyilestirici kaynagin sevgi yolundan askin kuvvetinden ve gücünden daha samimi icten güvenli kalici etkili olmadiginin hayati degeri olmayacagini, yasanacak reddedilme gibi bir sarsintiysa hele de kadinin nazik ve duyarli ruhunu hic tahmin edilemeyecek kadar yipratip ölümün yaninda hic kalacagini yazar roman.
 
Sayfa Dörtyüz onalti ve son yazana kadar icine düstügü dehset kazanindn cikamayarak intiharda kurtulusun yolunu arayan Tegmen`in Garnizon Albayìyla ikna görüsmesi, baska grnizona tayin karari, yolda yasananlar, savasin ortasina düsme ve savastan sonra tiyatro salonunda kendine sabredemeyip yine kendinden  kacip kurtuldugunu sandigi kisir döngünün enkazdan hortlayip ciktigi eskimeyen tekrarin baslangicina dönüs yasanmaktadir..
 
Tüm yasantisi boyunca ordan oraya degisim dönüsüm calkantilarina kendini birakarak; etkin katilimci müdahale veya sorgulayarak kendi kisiliginin akil fikir bilgi esaret özgürlük ve özgür iradesini yasadigi  dünya gercekligine ve toplumsal gel gitlerine aktiflestirip dahil etmek yerine, kendinden öncekilerin disipline ettigi formatlara siginip saklanmanin pasifligini daha kolayci , rahat, yeterli, güvenli, idareli oldugunun tercihini ömrü boyunca yüklenip tasiyan; ve bu yüzden de sadece hep baskalarinin ortaya koydugunu toplayip harmanlayarak kendine darda zorda kaldiginda imdat sireni, firar kanali, sivisma imkani, cayma yöntemi, kaytarma metodu yahut kacis tüneli balaminda yatirim güvencesi olarak gördügü Edebiyat ve Sosyal Bilimler iletisim araclarini, hic bir yerde aradigi huzuru kisiligi karakteri inanci güvenceyi ve aidiyeti bulamadigina savrulup duran gercek kisiliginden kesittir Stefan Zweig`a Tegmen Hofmüller .
 
Disipline edildigi emanet kisiliksizlikte, kisiligi olmayanin hic bir dayanikli direnci sabri bagisikligi sözü yolu olmayacagi gercekligiyle her oynakliga  kaypakligin sürekli verdigi sözden cayan ve sonsuz sinirsiz bilinmezlige kacip kaybolarak yeryüzü hayatini herseyi ve herkesi tarif edemedigi boyali hayal kirikligi ve bulanikligina sifirlayacaginin ic güdülerindeki aklinda hep INTIHAR CIKISINI saglama alan; derinligi tespit edilemeyen depresyon ve kisilik bozuklugu yasamaktadir, Tipki Hofmüller gibi gercek hayatinda Stefan Zweig.
 
Elbette ki bu travmayi Nazi Zulmünden süründen sürgüne sürüklenisi de bilhassa körükleyip kanatan rol oynamistir. Almancayla yazilan edebiyatin dünya dillerine en cok cevrilip satanlari arasinda yer almasi onun cok gezip cok dolasan gösterisli yasamasini saglamasina ragmen, Tegmenin muhatabi Condor, aslinda Stefan Zweig`in depresyonlarini desip didikleyen onun yöntemlerini kitaplarinda boool bol romanlarin satir araligina serpistirdigi pisiko analist Freud`dur. Ne var ki icindeki ölüyü ancak Brezilya`nin Rio`suna kadar ancak tasiyip sürükledikten sonra, yildigini yoruldugunu geriye biraktigi iki satirlik notla hayatini kendi eliyle bitiren Stefan Zweig, Romandaki Edith`ten baskasi degildir aslinda.
 
Seyfi Karaca……..Kasim / 22

( Stefan Zweigin Sabirsiz Yüregine Dair 4 başlıklı yazı Yeldegirmeni tarafından 12.11.2022 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.