Eskiden anlatýlan bir hikaye: adamýn biri oðlunun eline bir testi verir ve kuyudan su getirmesini ister. Ardýndan da bir tokat vurup testiyi kýrmamasýný tembih eder. Çevresindekiler, neden hata yapmamýþ evladýna ceza verdiðini sorarlar. “ Testi kýrýldýktan sonra ceza versem ne iþe  yarar?”

Hata yapmamýþ birini cezalandýrmak ilkelliktir, vahþiliktir.  Hukukun, adaletin  iþlediði devletlerde kimse suç iþlemeden cezalandýrýlmýyor. Hatta, suç ispat edilmedikçe bile ceza verilemiyor. Adalet, hukuk, medeniyet ne kadar güzel  þeylerdir,  aksi halde asýlsýz suçlamalarla nice insanlar haksýz yere cezalandýrýlabileceklerdi. Yine de her þeyin fazlasý zarar diye bir tabir var. Hukuk o kadar deðiþti ki, günümüzde suç üstü yakalanmýþlar bile bir þekilde cezalandýrýlmýyorlar. Haberlerde defalarca okumuþuzdur: “hakim tarafýndan adli kontrolle serbest kaldý”

Hukukçu deðilim, adli kontrolle serbest  býrakmanýn elbet bir izahý vardýr. Defalarca suçlularýn adli kontrolle serbest kaldýðý haberini okursanýz,  yapanýn yaptýðýnýn yanýna kar kaldýðýný düþünebilirsiniz.  Adli kontrolle serbest býrakmak toplumda maalesef çok derin yaralar açmýþtýr.  Bu yaralarýn en acý olaný, kadýn cinayetlerindeki katillerin çoðunun zamanýnda adli kontrolle serbest kalmýþ olmalarýdýr.  Genelde katil defalarca kurbanýný darp etmiþ, tehdit etmiþ hatta öldürmeye teþebbüs etmiþ ama her defasýnda serbest kalmýþtýr. Hukuktaki esneklik  koca/sevgili  kurbaný kadýnlarýn canýna mal olmuþtur. Kadýn cinayetinden  katil kadar katili zamanýnda cezalandýrmayan yetkililerde sorumludur diye düþünüyorum.  Musibet, bela bazý vakýalarda göz göre göre, elini kolunu sallaya sallaya gelmiþ ama ne hikmetse kimse gözü dönmüþ psikopata dur diyememiþtir.

Adli kontrolle serbest býrakmanýn daha büyük zararlarý da vardýr. “yapanýn yaptýðý yanýna kar kalýyor, devlet cezalandýrmýyor!” düþüncesi  suç iþlemeyi kolaylaþtýrmaktadýr. Günümüzde 15 veya 20 yaþýnda 100’e yakýn sabýkasý olan gencin haberini okuduðumda hayretler içinde kalmýþtým.  Evet, defalarca hýrsýzlýk, dolandýrýcýlýk, sahtekarlýk, tehdit ve yaralamadan dolayý polis yakalamýþ ama hakim adli kontrolle serbest býrakmýþ. Demek bu iþler bu kadar basit ha? Her defasýnda serbest kalmýþ haydutu kim tutar artýk? Defalarca serbest kalmýþ birini tanýyan, bilen kiþinin de suç iþlemesi kolaylaþýr. Ne de olsa serbest kalacak, ne de olsa yaptýðý yanýna kar kalacak.

Bu konuda madalyonun diðer tarafý, madur olanlar üzerindeki menfi etki daha da kötüdür. Kendine, malýna zarar vermiþ birinin elini kolunu sallaya sallaya gezdiðini görenin  adalete güveni sarsýlýr. Daha beteri ise,  kendisi ceza vermeye kalkýþýr. Nitekim, çok sayýda alacak verecek meselesi kanlý bitmektedir.  Madur olan vatandaþ mahkemeye verme yerine kendisi þiddet kullanarak meselesini çözmeye teþebbüs etmektedir.

Bütün bu menfi geliþmelerin daha büyük boyutu ise vatandaþýn kendisini güvende hissetmemesi ve bu yüzden silahlanmasýdýr.  Cepte tarak taþýr gibi silah taþýnmaktadýr ve her yere silahla gidilmektedir. Düðünde, niþanda, piknikte bile tartýþma büyüyüp silahlý kavgaya dönüþebilmektedir.

Tam anlamýyla kýsýr döngü oluþmuþtur, vatandaþ güvende hissetmediðinden silahlanabiliyor ama yanýnda silah olunca ufacýk bir tartýþmada bile silaha sarýlýp kan akýtabiliyor.

Toparlayým artýk; adli kontrol þartýyla serbest býrakmanýn hukuki yönünü bilemem ama toplumda derin yaralar açmaktadýr. Her suç iþleyeni yýllarca hapiste tutmak elbette çözüm deðildir. Suç iþlemek sýfýrlanamaz ama asayiþ olaylarý aþaðýlara çekilebilir. Daha açýk  bir ifadeyle, vatandaþ en azýndan devletin vereceði cezadan çekinip kolayca silah almamalýdýr ve tarak taþýrcasýna silah taþýmamalýdýr.  

Yetkililere küpe olsun: geçenlerde Konya’da babasýný silahla öldüren 16 yaþýndaki genç çok kolay bir þekilde silah elde edebilmiþ, bunu  taþýyabilmiþse eðer bu cinayetten silah ticaretini yeterince denetlemeyen yetkililer de sorumludur!

Abdullah konuksever