OSMANLI TOPLUMUNDA
BAYRAMLAR VE ÖZEL GÜNLER—5. BÖLÜM: SÜRYANİLERİN BAYRAMLARI-ÖZEL GÜNLERİ
1- BOUTHO DNINVE BAYRAMI: Asur
Krallığının merkezi Ninova’da M.Ö
800 lü yıllarda büyük bir
ahlaksızlık ve sapıklık
başgöstermişti. Bunun
üzerine Allah o
kavme Yunus Peygamberi
gönderdi. Yunus peygamber
ta 33 sene uğraştı bu insanları
yola getirmek için ama sadece iki
kişi yola geldi. Bu durumdan
bıkan Yunus peygamber bu
kavme lanet ettiyse de
Allah sabretmesini ve kırk
gün daha beklemesini bildirdi.
Yunus peygamber 37 gün daha
bekledi ve değişen
bir şey olmadığını
görünce Ninova halkına
çok yakında büyük
bir azaba uğrayacaklarını bun azap öncesinde
yüzlerinin renginin değişeceğini
ve gök yüzünün kapkara
bulutlarla kaplanacağını söyleyerek Ninova şehrini
terk etti.
Hz. Yunus’un Ninova’yı terk etmesi ve
gerçekten de yüzlerinin renginin
değişmesi üzerine Ninova halkı
M.Ö. 862 Yılında başta kralları Tiglatplassar olmak üzere
tevbe ettiler ve Allah
onların tevbelerini kabul
etti.
Süryaniler her yıl
Şubat ayında tövbelerinin
kabul edilişinin bayramını
kutlar ve altı gün
hiç bir şey yemeden
oruç tutarlar ( günümüzde bu
orucu üç güne
indirmişlermiş. )
2- DENHO: Diğer Hıristiyanlarda olduğu gibi Süryaniler de 6
Ocak günü Hz. İsa’nın
vaftizini kutlarlar. Bu gün kilisede
içine haç batırılan
su evlerine götürmeleri için
insanlara verilir.
3- HAMŞO DROZE: Bu bayram da
daha önce gördüğümüz Hz. İsa’nın
son akşam yemeğinin anılma
olayıdır ve bu günde
Süryani rahipler cemaatten seçilen
insanların ayaklarını yıkarlar.
4- IDO DAKYOMTO: Süryanilerin
Paskalya Bayramıdır. Diğer Hıristiyanların kutlamalarından farklı
bir tarafı yoktur.
5- IDO DMAVLODO : Süryanilerin Noel kutlamalarıdır. Kilisede
ateşler yakılıp etrafında şarkılar
söylenerek Hz. İsa’nın
doğumu kutlanır. 25 Aralık
günü yapılır bu
tören.
6- MAELTO: Bu da daha önce gördüğümüz Hıristiyan bayramlarından biridir. Hz İsa’nın mabede sunuluşunu kutlamak adına bu günde kilisede mumlar yakılır
7- PENTİKUSTİ BAYRAMI: Bu bayram Tüm Hıritiyanlarca kutlanan
oldukça önemli bir
bayramdır ve buna
Pentikost veya Hamsin
Yortusu da denir. ( Süryaniler Rışeş de der.) İnanışa
göre paskalyadan 50 gün
sonra yani öldükten sonra
dirilişi ve göğe
yükselişinden sonra Havarilerine
tekrar görünür. Hıristiyanlığın dünyaya karşı
vazifelerinin başladığı gün
olduğuna inanılır bu
günün.
Süryaniler bu günde
kilisedeki kutsal suya
ceviz yaprakları batırırlar. Ermenilerde olduğu
gibi Süryaniler de
birbirlerini ıslatırlar bu
bayramda.
8- SÜBORO: Hazret-i İsa’nın doğumunun annesi Meryem’e müjdelenmesi kutlanır.
Kilisede dağıtılan ve 3 tanrıyı sembolize eden 3 renkli ip, Paskalya Bayramı’na
kadar bilekte taşınır.
9- SULOKO : Hazret-i İsa’nın Göğe Yükseliş’i kutlanır. Bu bayramda yaylalara
çıkıp salıncak kurarlardı.
10- ŞAHRO DMOR: 15 Ağustos, Hıristiyanlar için kutsal olarak kabul edilen Mesih
İsa'nın annesi Meryem Ana'nın vefat etmesinin ardından göğe alındığı
gündür.Süryaniler iki bin yıldır, her 15 Ağustos'ta andıkları bu önemli günü
“İntikal Bayramı Şahro” olarak adlandırırlar. Ana'nın göğe alınması,
Süryani kiliselerinde 15 Ağustos sabahı düzenlenen ayinle anılır. Şahro İntikal
Bayramından önce 5 gün boyunca oruç tutulur. Bu süre zarfında hayvansal hiçbir
gıda yenilmez.
Mardin-Midyat yöresinde, Turabdin’de yaşayan dini önderler adına birçok ‘Şahro’
kutlaması yapılır. Aralarında en önemli olan Gabriyel Gününde geceyi manastırda
geçirenler ibadet ederler. Sabah ayininden sonra ise şölen verilir.