Makale / Tarihsel Makaleler

Eklenme Tarihi : 24.10.2021
Okunma Sayısı : 773
Yorum Sayısı : 7

TEMBEL(!)- YETENEKSİZ(!) VE  REFORM DÜŞMANI(!) 147 TİMSAH

Yazının  başlığı aslında  ‘’ Alma  Mazlumun  Ahını Çıkar  Aheste  Aheste.’’ Olabilirdi  ama  anlatacağım  olayın mazlumun  ahının aheste  aheste  çıkması  örneğine  pek de  uygun  olmadığını  gördüm. Zira  mazlum/ mazlumlar  senelerce hapishanelerde  çile  doldurdular  ve hatta üçü  idam  edildi. Buna  karşılık  onların  ahına sebep  olanların uğradıkları  mağduriyet anılmaya  bile değmez  ama  yine  de ‘’Diktatörlerin kafası  nasıl  çalışır?’’  konusuna  iyi  bir  örnek  olacağını  düşünüyorum    bu  yazının. Ayrıca  diktatörden(!) kurtulmak  için  uğraşanların nasıl  bir  diktatörlükle karşılaştıklarına  yani  yağmurdan  kaçarken  doluya  tutulmaya da  güzel  bir  örnektir  anlatacaklarım.

****

Yıl  1960.  Henüz  altı  yaşındayım. Lakin  sonradan    ezberledim  yoksa  ta  o  günlerden  mi  aklımda  kalmış  bir  marş kulaklarımda  uğuldar  durur  zaman  zaman.

Marş aslında  bildiğimiz  Plevne  Marşının  güftesiyle  okunuyor  ama  sözleri  ‘’ Tuna  Nehri  akmam diyor’’  ile  başlamıyor. Tam  olarak  şöyle:

Olur  mu  böyle  olur  mu
Kardeş  kardeş  vurur  mu?
Kahrolası  diktatörler
Bu dünya  size  kalır  mı?

Bahsedilen  diktatörler başta  o  zamanın  Cumhurbaşkanı  Celal  Bayar- Başbakan  Adnan Menderes- Bakanların  hepsi  ama  içlerinden  ikisi  çok  önemli: Hasan  Polatkan- Fatin  Rüştü Zorlu... Hatta  içlerinde  bir  Genel  Kurmay  Başkanı  bile  var: Rüştü  Erdelhun.

Evet... Bu  insanlara  diktatör  diyenlerin  başında  da  üniversite  öğrencileri  geliyor.

Neden  diktatör bu  kişiler?  Çünkü  yönetimlerine  karşı gelen  üniversite  öğrencilerini  yakalayıp  yakalayıp  Et ve  Balık Kurumu  kombinalarında kıyma  makinelerinden  geçiriyorlar  sonra  da aç  köpeklere  yediriyorlar (!)  o  derece  zalim  o  derece  diktatörler(!)

Koca  koca  profesör  olan hocaları  da  bu  öğrencileri ‘’ Arkadaşlarınız  kıyma  makinelerinden  geçirilirken  böyle  sus pus  oturacak mısınız? diye  mevcut  iktidara  karşı  kışkırtıyor.

Derken  efendim  uzatmayalım  aynen  marşta da  belirtildiği  ve  yukarıda da  ifade  ettiğim  gibi  dünya  bu  diktatörlere  kalmıyor. 27 Mayıs 1960 da  yapılan  darbe  ve  sonrasındaki çok  çok  adil(!) yargılama neticesinde diktatörlerden  üçü  idam  ediliyor  onlarcası da hapislerde  senelerce  süründürülüyor.

Ohhh.  Mis gibi  hürriyet  geldi. Geliyor.  Gelecek  diye  bekleyen  ve  bu  beklenti  yanında mevcut  iktidarın  sepetlenmesinde  en  büyük  paya sahip  oldukları  için  aynı zamanda ihtilalin  Milli  Birlik  Komitesinden taltif  bekleyen Üniversite  hocaları ihtilalin  yapılmasından  kısa  süre  sonra  tam  bir  şok  yaşıyorlar.  Neden  mi?  İçlerinden  yüz  kırk  yedi  adeti  için  Milli  Güvenlik  Konseyi ‘’  Üniversitelerden  atılmalarına...Bundan  böyle hiç  birisine  hiç  bir  üniversitede  görev  verilmemesine’’  Diye  ferman  çıkarıyor.

Sebep  ne  peki?

Milli  Güvenlik  Konseyi  bu  yüz kırk  yedi  üniversite  hocasını ( yani  akademisyeni) hem  tembel  hem  yeteneksiz  hem de  reform  düşmanı olarak  görüyor da  ondan...

Evet... Hepsi  asker  olan Milli  Güvenlik  Konseyinin üyeleri   üniversitelerin  hocalarını  en  akademik  kriterlere  göre değerlendirip (!) ‘’ Lan  oğlum  hem  tembelsiniz  hem  yeteneksiz  hem de reform  düşmanı.. Asmadığımıza  şükredin  ve  yıkılın  karşımızdan’’ demese de  aynen  böyle  demiş  gibi  görev  yaptıkları üniversitelerden  sepetliyor.

Kim  peki  bu  akademisyenler?

Bir  kaçı  şunlar:  Ali Fuat Başgil, Sabahattin Eyüboğlu, Yavuz Abadan, Nusret Hızır, Tarık Zafer Tunaya, Mina Urgan, Haldun Taner.

İki tane de  aynı zamanda  benim de  hocalarım  olan hoca: O zaman da  bizim  zamanımızda  da( 1974-1978 )   Profesör  olan Afif Erzen  ve  o zaman  doçent  olup  bizim zamanımızda  profesör  olan Münir  Aktepe..

Mazlumun  ahını  alanlar  sap  gibi  ortada  kalıyorlar  mı?  Kalıyorlar. Ama hemen  belirtelim  Yassıada  mahkumlarına  hiç  kimse  sahip  çıkmaya  cesaret  edemezken  bu  yüz kırk  yedi  kişiye çeşitli  üniversitelerin  hocaları  dört  elle  sarılıp  sahip  çıkıyor ‘’ Bunlar  görevlerine  iade  edilmezse  biz  de  istifa  ederiz.’’  Diyorlar  ve  gerçekten de istifa  edenler  oluyor. Mesela :  Turhan Feyzioğlu, Sıddık Sami Onar, Fikret Narter ve Suut Kemal Yetkin gibi...

Milli  Güvenlik  Konseyi önce  ‘’ Bir  yanlış  anlama  oldu.’’ Filan  deyip  istifa  eden  rektörlerin istifalarını  geri  almasını  sağlıyorsa da  sepetlediği  öğretim  görevlilerini  tekrar  görevlerine  iade etmiyor.

Şimdi ‘’ Hocam !  Peki Timsah?’’  Dediğinizi duyar  gibiyim.

İşte  bu  ortam  içinde  üniversitesinden  atılan  hocalardan biri  olan  Haldun  Taner’in  aklına  dahiyane  bir  fikir  geliyor:  Dostoyevski’nin  ‘’ Timsah ‘’ adını  verdiğini  ama  bir  türlü  bitiremediği  eserini  o  güne  uyarlayıp  yeniden  yazmak.

Oturup  yazıyor.  Yazdığı  eser Dostoyevski’nin  ‘’ Timsah’’ adlı  eserinin  birebir  kopyası  ya  da  onun  devamı  olmasa  da  ilham  kaynağı  Dostoyevski.

Haldun  Taner  bu eseri  radyo  tiyatrosu  olarak  radyoda  sunmayı da  başarıyor.

Peki  ‘’ Haldun  Taner’in Timsahı’’ nda  ne anlatılıyor? Yani  bu  kitabın  konusu  ne?

Bir devlet memuru olan İvan, yıllarca çalışarak biriktirdiği parayla yıllardır hayalini kurduğu dünya turunu çıkmadan bir gün önce karısı Elena, kızı Dureşka, kızının talibi Abulof ve en yakın arkadaşı Aleksey'le birlikte gezmeye çıkar. Şehre sergilenmek üzere getirilmiş canlı bir timsahı görmeye giderler. İvan'ın merakı ve heyecanı kendisini timsahın midesinde bulmasına neden olur. Timsahın midesindeyken dışarıdaki konuşmaları ve sesleri duyan İvan, timsahın midesinde oluşu nedeniyle büyük ilgi çekip bir anda büyük bir şöhrete kavuştuğunu fark eder. Ziyaretçilerin kimi İvan'a kimi timsaha acır, kimileri İvan'ın bu durumundan faydalanmaya çalışır.

Haldun Taner'in oyununda, timsahın midesindeki bu adam 147’ler olayında mağdur duruma düşen öğretim üyelerini temsil eder. Bu durumdan faydalanmaya çalışan kişiler de ihraç edilen öğretim üyelerinin geri dönmesini sağlayacak çalışmalara kendilerince bazı gerekçeler öne sürerek kayıtsız kalan akademisyenleri temsil etmektedir.

Bu  kitabın  orijinal  metni  hiç  bir  yerde  yoktur  ancak  Haldun  Taner’in  kızı  Demet  Taner  daha  sonraki  yıllarda bu  eserin  radyo  yayınının  ses  kayıtlarına  ulaşır ve  ses  kayıtlarından  yola  çıkılarak Selçuk  Erez  ile  birlikte ‘’ Haldun Taner’nin Timsahı’’ adında  bir  eser haline  getirilir.

147 liklere  gelince:  1962  yılında  hepsi  eski görevlerine  iade  edildiler.  Yani  mazlumun  ahı  ne  aheste aheste  ne  de  hızlı  hızlı  çıktı... İki  yıllık  bir  hak  mağduriyeti idam  cezalarının  yanında  elbette  hiç  bir  şey  değildi.

**********************

147 LERİN  TAM  LİSTESİ:


Ord. Prof. Dr. Tevfik Remzi Kazancıgil

Ord. Prof. Dr. Kazım İsmail Gürkan

Ord. Prof. Dr. Fahri Arel

Ord. Prof. Dr. Naci Bengisu

Ord. Prof. Dr. Muzaffer Esat Güçhan

Ord. Prof. Dr. Ekrem Şerif Egeli

Ord. Prof. Dr. Naşit Erez

Ord. Prof. Dr. İhsan Şükrü Aksel

Ord. Prof. Dr. Cevat Kerim İncedayı

Ord. Prof. Dr. Osman Cevdet Çubukçu

Ord. Prof. Dr. Ekrem Behçet Tezel

Ord. Prof. Dr. Zeki Zeren

Ord. Prof. Dr. Ahmet Tevfik Berkman

Ord. Prof. Dr. Üveis Maskar

Ord. Prof. Dr. Abdülhak Kemal Yörük

Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil

Ord. Prof. Dr. Hakkı Saymen

Ord. Prof. Dr. Kemalettin Birsen

Ord. Prof. Dr. Halil Arslanlı

Ord. Prof. Dr. Mazhar Nedim Göknil

Ord. Prof. Dr. Galip Okandan

Ord. Prof. Dr. Ali Tanoğlu

Ord. Prof. Dr. Mazhar Şevket İpşiroğlu

Ord. Prof. Dr. Nurettin Çuhadar

Ord. Prof. Dr. Emin Onat

Ord. Prof. Dr. Feridun Ansan

Ord. Prof. Dr. Ratip Berker

Ord. Prof. Dr. Hilmi İleri

Prof. Dr. Kamil Akol

Prof. Dr. Şevket Soysal

Prof. Dr. Kenan Tükel

Prof. Dr. Müfide Küley

Prof. Dr. Muhterem Gökmen

Prof. Dr. Şinası Hakkı Erel

Prof. Dr. Ömer Özek

Prof. Dr. Ziya Öktem

Prof. Dr. Necmettin Polvan

Prof. Dr. Hıfzı Timur

Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya

Prof. Dr. Takyittin Mengüşoğlu

Prof. Dr. Afif Erzen

Prof. Dr. Minâ (Urgan) Irgat

Prof. Dr. Fuat Sezgin

Prof. Dr. Sabahattin Eyüboğlu

Prof. Dr. Süheyla Bayrav

Prof. Dr. Kudret Mavitan

Prof. Dr. Bekir Daoğlu

Prof. Dr. Orhan Safa

Prof. Dr. Muhittin Binan

Prof. Dr. Sabri Oran

Prof. Dr. Kemal Ahmet Aru

Prof. Dr. Necati Engez

Prof. Dr. Necati Acun

Prof. Dr. Yusuf Berdan

Prof. Dr. Orhan Ünsaç

Prof. Dr. Turgan Sabis

Prof. Dr. Reşat Nalbantoğlu

Prof. Dr. Yavuz Abadan

Prof. Dr. Bülent Nuri Esen

Prof. Dr. Rahmi Ören

Prof. Dr. Hâmit Sadi Selen

Prof. Dr. Muhittin Erel

Prof. Dr. İzzet Birand

Prof. Dr. Aziz Köklü

Prof. Dr. Fadıl Hakkı Sur

Prof. Dr. İbrahim Hakkı Karafaki

Prof. Dr. Halet Çambel

Prof. Dr. Hikmet Belbez

Prof. Dr. Hasan Eren

Prof. Dr. Emin Bilgiç

Prof. Dr. Feridun Nafiz Uzluk

Prof. Dr. Zafer Paykoç

Prof. Dr. Hâmi Kocaş

Prof. Dr. Behçet Kamay

Prof. Dr. Kâzım Aras

Prof. Dr. Vefik Vassaf Akan

Prof. Dr. İzzet Kantemir

Prof. Dr. Celal Ertuğ

Prof. Dr. Abdülbaki Nusret Hızır

Prof. Dr. İsmail Nafiz Alkan

Prof. Dr. Selim Palavan

Prof. Dr. Mustafa Santur

Prof. Dr. Münir Ülgür

Prof. Dr. Enver Berkmen

Prof. Dr. Celal Saraç

Doç. Dr. İbrahim Berkan

Doç. Dr. Ziya Üstün

Doç. Dr. Tahsin Artunkal

Doç. Dr. Cihat Gürsan

Doç. Dr. Baha Sezer

Doç. Dr. Rauf Saygın

Doç. Dr. Ercüment Bora

Doç. Dr. Merih Odman

Doç. Dr. Şinasi Güçhan

Doç. Dr. Ferhan Berker

Doç. Dr. Türkan Erbengi

Doç. Dr. Halit Kayalı

Doç. Dr. Rana Kartal

Doç. Dr. Rahmi Çobanoğlu

Doç. Dr. Bülent Köprülü

Doç. Dr. Zahit İmre

Doç. Dr. Halit Kemal Elbir

Doç. Dr. Ferih Tongsir

Doç. Dr. Necmettin Berkin

Doç. Dr. İsmet Giritli

Doç. Dr. Münir Aktepe

Doç. Dr. Abdükadir Karahan

Doç. Dr. Cevdet Perin

Doç. Dr. Adnan Benk

Doç. Dr. İsmail Yalçınlar

Doç. Dr. Haldun Taner

Doç. Dr. Aran Ersümer

Doç. Dr. Eyüp Kömürcüoğlu

Doç. Dr. Orhan Bolak

Doç. Dr. Necibe Saraçoğlu

Doç. Dr. İsmail Utkular

Doç. Dr. Mehpare Helibronn

Doç. Dr. S. Bayramoğlu

Doç. Dr. S. Nigâr

Doç. Dr. Memduh Yaşa

Doç. Dr. Mukbil Özyörük

Doç. Dr. Şerif Baştav

Doç. Dr. Enver Bostancı

Doç. Dr. Belma Çakmur

Doç. Dr. Necip Berksan

Doç. Dr. Alaattin Orhon

Eylemsiz Doç. Dr. Servet Güvener

Eylemsiz Doç. Dr. Yusuf Keçeci

Eylemsiz Doç. Dr. Arsan Zarfçı

Başasistan Dr. İhsan Ünlüer

Başasistan Dr. Fikret Avunduk

Başasistan Dr. Kemal Aydınlıoğlu

Başasistan Dr. Orhan Ternar

Başasistan Dr. Selim Baruh

Başasistan Dr. Mehmet Dinçöz

Öğretim Görevlisi Dr. Fikret Ozansoy

Asistan Dr. Yani Stomadiyadiz

Asistan Dr. Ahmet Akdoğan

Asistan Dr. Şevkiye İnalcık

Asistan Aristidi Karyofili

Asistan Ayhan Önder

Asistan Aydın Aydıncı

Asistan Slavço

Asistan Özer Ozankaya

Asistan Olcay Kansu

Asistan Orhan Duru

Asistan Atilla Tolun

( Tembel(!)- Yeteneksiz(!) Ve Reform Düşmanı(!) 147 Timsah başlıklı yazı Sami Biber tarafından 24.10.2021 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.