Tekerr�r Eden Tarih 22. B�l�m�han-� Ya�ma--hilafet Merkezinden Kumarhaneye

�ye Ol

Hikaye / Efsane Hikayeler

Eklenme Tarihi : 22.07.2019
Okunma Say�s� : 2847
Yorum Say�s� : 6

Son Yaz�lar�

En B�y�k A�k

K�r�k Bir Hikaye

�ok ��k�r Sonunda Benden De Elektrik Alan Oldu.

Alt�n Yumurtlayan M�d�r

�ok Buruk Bir A�k Hikayesi: Soprano Blok Fl�t

Be�ir A�a Nas�l ��h Ya Da P�r Oldu?

Bir Manavgat Hat�ras� - Amin

�yi Ki Do�dun Sami

�mr�m Seni Sevmekle Nihayet Bulacakt�r

Ellerin Dert G�rmesin ��retmenim.--2. B�l�m--

Ellerin Dert G�rmesin ��retmenim.--1. B�l�m--

Sevginin Dili---sen �ok �yi Bir ��retmensin

Bir Cin Hikayesi: Hatice Diyor Ki?

�� Harfliler Evcilerlilere Kar��.

Baz� �eyler G�r�nd�� Gibi Olmayabilir.

D��t�m Mapus Damlar�na ��t Veren �ok Olur.

Onlar�n Hayat� �iir

��nar� Tutabilene A�k Olsun

Tekerr�r Eden Tarih 22. B�l�m�han-� Ya�ma--hilafet Merkezinden Kumarhaneye

TEKERR�R EDEN TAR�H 22. B�L�M�HAN-I YA�MA--H�LAFET MERKEZ�NDEN KUMARHANEYE

Bu sofrac�k, efendiler - ki iltikaama muntaz�r
Huzurunuzda titriyor - bu milletin hayat�d�r;
Bu milletin ki mustarip, bu milletin ki muhtaz�r!
Fakat sak�n �ekinmeyin, yiyin, yutun hap�r hap�r...

Yiyin efendiler yiyin, bu han-� i�tiha sizin,
Doyunca, t�ks�r�nca, �atlay�ncaya kadar yiyin!

Efendiler pek a�s�n�z, bu �ehrenizde bellidir
Yiyin, yemezseniz bug�n, yar�n kal�r m� kim bilir?
Bu nadi-i niam, bak�n kudumunuzla m�ftehir!
Bu hakk�d�r gazan�z�n, evet, o hak da elde bir...

Yiyin efendiler yiyin, bu han-� i�tiha sizin,
Doyunca, t�ks�r�nca, �atlay�ncaya kadar yiyin!

B�t�n bu nazl� beylerin ne varsa ortal�kta say
Haseb, neseb, �eref, oyun, d��n, konak, saray,
B�t�n sizin, efendiler, konak, saray, gelin, alay;
B�t�n sizin, b�t�n sizin, haz�r haz�r, kolay kolay...

Yiyin efendiler yiyin, bu han-� i�tiha sizin,
Doyunca, t�ks�r�nca, �atlay�ncaya kadar yiyin!

B�y�kl��n biraz a��r da olsa hazm� yok zarar
Gurur-� ihti�am� var, s�rur-� intikaam� var.
Bu sofra iltifat�n�zdan i�te ab u tab umar.
Sizin bu ba�, beyin, ci�er, b�t�n �u kanl� lokmalar...

Yiyin efendiler yiyin, bu han-� i�tiha sizin,
Doyunca, t�ks�r�nca, �atlay�ncaya kadar yiyin!

Verir zavall� memleket, verir ne varsa, mal�n�
V�cudunu, hayat�n�, �midini, hayalini
B�t�n fera�-� halini, olanca �evk-i balini.
Hemen yutun d��nmeyin haram�n�, helalini...

Yiyin efendiler yiyin, bu han-� i�tiha sizin,
Doyunca, t�ks�r�nca, �atlay�ncaya kadar yiyin!

Bu harman�n gelir sonu, kap��t�r�n giderayak!
Yar�n bakars�n�z s�ner bug�n ��t�rdayan ocak!
Bug�nk� mideler kavi, bug�nk� �orbalar s�cak,
At��t�r�n, t�k��t�r�n, kap�� kap��, �anak �anak...

Yiyin efendiler yiyin, bu han-� i�tiha sizin,
Doyunca, t�ks�r�nca, �atlay�ncaya kadar yiyin!

Tevfik Fikret

*******************

29 Nisan 1909...

Art�k Y�ld�z Saray�nda oturan herhangi bir padi�ah yoktur. Yeni Padi�ah Mehmet Re�at, Beylerbeyi Saray�na sepetlenmi� oldu�undan Y�ld�z Saray� sakinleri ise Selanik�e s�rg�n edildi�i i�in haliyle Y�ld�z Saray� hakk�nda bir �eyler d��nmek gerekiyordu.

27 Nisan�da Y�ld�z Saray�n� ele ge�iren �evket Turgut Pa�a Y�ld�z Saray�na art�k ganimet g�z�yle bakmaktayd� ve 29 Nisan 1909 da Saray�n ya�malanmas� emrini verdi. Bu emirle birlikte Y�ld�z Saray� �ylesine bir ya�maland� ki bunu kelimelerle anlatabilmek m�mk�n de�ildir. Ancak bu ya�mada ganimetten pay alanlardan birinin de hareket Ordusunun g�n�ll�lerinden, ayn� zamanda Bulgar �syan�n�n ba� akt�r� Yane Sandanski oldu�unu s�ylersem san�r�m nas�l bir vah�i ya�man�n yap�ld��n� anlatmaya gerek kalmaz.

29 Nisan 1909 da yap�lan ya�ma ile ilgili ilk resmi rapor bir sene sonra 17 Nisan 1910 Tarihli �kdam Gazetesinde yay�nland�.

Buna g�re ama�lar� sadece ve sadece h�rriyet, e�itlik, adalet ve karde�lik olanlar(!) Y�ld�z Saray�ndan �unlar� g�t�rm��lerdi:

Mahmut �evket Pa�a: �ok say�da pantantif ta�, y�z�k ve bir alt�n mangal;

H�sn� Pa�a: Murassa t�t�n tabakas� ve bir gerdanl�k;

Hareket Ordusu Erkan-� Harp Reisi Mirliva Ali Pa�a: �ok say�da k�pe ve y�z�k;

Hasan �zzet Bey: Hal�lar, seccadeler, kravat i�neleri ve murassa ta�;

Enver ve Cemal Pa�alar ile Damat �smail Hakk� Bey: K�ymetli e�yalar, mobilya, vazolar, muhtelif p�rlanta ve �ok say�da z�mr�t h�lliyat;

Ayan Reisi Ahmet R�za Bey: K�ymetli yemek tak�mlar�, murassa saat ve �ok say�da de�erli e�ya;

Bursa Valisi �smail Hakk� Bey: 2 bin alt�n lira ve k�ymetli bir z�mr�t y�z�k;

Emniyet-i Umumiye M�d�r� eski Hicaz Valisi Galip Pa�a: �e�itli kad�n m�zeyyenat�;

�smail Hakk� Bey'in karde�i Cafer Tayyar Pa�a ve Hamdi Bey: �nci k�peler, p�rlanta y�z�k ve k�ymetli revolverler;

Tespit edilemeyen isim: ( Bu Yani Sandanski olabilir ) Elmasl� ve inci gerdanl�k;

Yakup Cemil: �nemli miktarda tahvilat;

Karesi Mebusu H�seyin Kadri Bey: Z�mr�t kolyeli murassa bir han�er;

�erkez Kemal Bey: �ok say�da de�erli kad�n e�yas�;

H�seyin Cahit Bey: Murassa hokka tak�m� ve iki murassa saat;

Cavit Bey ve Emanuel Karasso: Bol miktarda k�ymetli elmas;

Eski Bolu Mebusu Habip Bey: �nemli miktarda tahvilat;

Vehip Pa�a: Bol miktarda hisse senedi ile k�ymetli ve murassa kravat i�neleri;

Kalan de�erli ne varsa onlar� da askerler ya�malad� tabii ki. Bu arada belge niteli�inde her ne varsa yak�ld�. Yak�lanlar aras�nda II. Abd�lhamit�in marangozhanesi de vard� ve i�in ilginci onun a�a� yontmakta kulland�� rende bile ya�malanan e�yalar aras�ndayd�.

Evet, Saraya giren h�rriyet kahramanlar� ( ��lerinde Enver Bey [Enver Pa�a ] da vard�r.) Saray muhasiplerinden Cevher A�aya, padi�ah�n �zel odas�n� ve m�cevherlerini saklad�� yeri sormu�lar, ondan cevap alamay�nca adamca��z� asm��lar, di�er muhasip Nadir A�an�n s�ylemesi �zerine onu, ileride kurduklar� mahkemede kahraman ilan edip bir de maa�a ba�lam��lard�.

Ya�madan sonra ise Y�ld�z saray�nda bulunan (!) de�erli e�yalar�n tespit edilmesi i�in bir komisyon kuruldu. Bu komisyonda yer alan Emanuel Karasso, Ermeni Mebus Zohrap Efendi ve Rum mebus Dah�ef Efendi, sarayda II. Abd�lhamit ve ailesinin bir ka� par�a y�rt�k p�rt�k elbisesinden ba�ka bir �ey olmad��n� belirten bir rapor yazd�lar. Y�rt�k p�rt�k elbiselerin de bit pazar�nda sat�lmas�na karar verildi. Bu ya�maya Tevfik Fikret gibi bir Abd�lhamit D��man� bile isyan etti ve ya�mac�lara hitaben ��Han-� Ya�ma�� iirini yazd�.

Anlayaca��n�z s�r�s�n�, oldu�u gibi kaybeden �oban�n bir bakra� yo�urtla a�an�n kar��s�na ��k�p �� Eh bu da benim �obanl�k hakk�m. Hesab�m� aln�m�n ak�yla verdim�� Demesi gibi, ya�mac�lar da hesaplar�n� al�nlar�n ak�yla verdiler (!)

Bu arada 31 Mart �syan�n� ��kartanlara ne oldu? O konuyu da atlamayal�m. Mesela Dervi� Vahdeti�ye ne oldu?

Ancak bu konuya ge�meden �nce bir bilgi daha ekleyelim: II. Abd�lhamit�e tahttan indirildi�ini bildirmek i�in giden heyette bir tane bile T�rk yokken V. Mehmet Re�at�a ��Taht art�k senindir.�� Demeye giden heyetin tamam� T�rkt�r. Bunlar: Gazi Ahmet Muhtar Pa�a, Mebusan �kinci Ba�kan� Talat Bey, �stanbul Mebusu Mustafa As�m Efendi, Edirne Mebusu Habib Efendi�dir.Yeni padi�ah�n Harbiye Nezaretine gelip and i�mesi ve devlet ricalinin kendisine biat etmesiyle te�rifat t�renleri tamamlanm��t�r.

31 Mart isyanc�lar�n�n cezaland�r�lmas�na gelince:

Mahmut �evket Pa�a daha 25 Nisan 1909 da �rfi �dare( S�k�y�netim) ilan etmi�ti bile. 31 Mart �syan�nda ise Hareket Ordusundan 49 ki�i �lm��, 82 ki�i yaralanm��; �syanc� birliklerde ise 230 �l�, 475 yaral� olmu�tu.

31 Mart �syan�n�n tamamen bast�r�lmas�ndan sonra Divan-� harpler kurulmu� ve burada yarg�lananlardan 70 ki�i idam edilmi�tir. �dam edilenlerin hepsinin ad�n� ve hangi gerek�elerle idam edildi�ini yazmam m�mk�n ama s�k�c� olur okuyanlar i�in o bak�mdan herkesin bildi�i, 31 Mart �syan� dendi�i zaman ilk akla gelen ismin idam� gerek�esini anlatay�m k�saca. Evet Dervi� Vahdeti... Volkan Gazetesi Sahib-i �mtiyaz� K�br�sl� Dervi� Vahdeti bin Mehmed, �Gazeteyle vukuu bulan ne�riyat-� m�fsidkaranesiyle vaka-i irticaiye ve ihtilal-i askeriyeyi ihzar eyledi�i (haz�rlad��) ve ahiren Volkan nam� alan �ttihad-� Muhammedi nam-� mukaddesi alt�nda bir cemiyet-i fesadiye( Fesat cemiyeti) te�kil eyledi�i� gerek�esi ile idama mahkum edilmi�tir.

�dam sehpalar� Ayasofya Meydan��nda Adliye binas�n�n �n�nde, Beyaz�t Meydan�nda, K�pr�ba��nda( Galata K�pr�s�), Be�ikta��ta cami �n�nde, Kas�mpa�a�da divanhane �n�nde, Sirkeci�de istasyon �n�nde kurulmu�tur. �lk as�lanlar d�rd�nc� avc� taburu ve onba��lardan arkada�lar�na eleba��l�k etmi� olanlar ve Ali Kabuli Beyin katilleridir. Bu arada k�rek, s�rg�n ya da do�rudan do�ruya hapis cezas� alanlar�n say�s� 420 dir. Mahkemelerden tamamen beraat karar�yla ��kanlar da olmu�tur.

Mahkemeler olduk�a k�sa s�rede sonuca ba�lanm��, 27 Nisan 1909 da isyan tamamen bast�r�lm��, ilk idamlar ise 14 Haziran 1919 da ger�ekle�mi�tir.

Hareket Ordusunun �stanbul�a giri�i ve isyan�n bast�r�lmas�ndan sonra muhalefetin sesi tamamen kesilmi�tir. Zira muhalif gazetecilerden pek �o�u ya idam edilmi� ya da s�rg�ne g�nderilmi�lerdir.

Bu isyandan en kazan�l� ��kan ise Mahmut �evket Pa�a olmu�tur. Sonralar� �ok ele�tirilse de kendisine Birinci, �kinci ve ��nc� Ordular K�talar� Genel Askeri M�fetti�i unvan� verilmi�tir. Daha sonra Harbiye Naz�r�, 23 Ocak 1913- 11 Haziran 1913 Tarihleri aras�nda sadrazam olmu�tur. Ancak o da 11 Haziran 1913 de u�rad�� bir suikast sonucu �ld�r�lm��t�r.

Evet, Y�ld�z Saray�n�n �ilesi ne yaz�k ki sadece bu ya�malanma de�ildi. 8 A�ustos 1926 y�l�nda zaman�n �stanbul Belediyesi taraf�ndan gazino, e�lence yeri ve kumarhane yap�lmak �zere otuz y�ll��na Mario Serra ad�nda bir �talyan�a verildi ve Eyl�l 1927 y�l�na kadar bir sene kumarhane olarak i�letilmi� ancak baz� milletvekillerinin s�rekli itiraz�, kamuoyu bask�s� ve gazinoya giren bir subay�n gazino kap�s�nda intihar etmesi �zerine s�zle�meyi iptal etmi�ti.

Evet uzatt�k biraz yine. 31 Mart �syan�n�n, daha da do�rusu darbesinin arkas�nda kimlerin oldu�u gelecek b�l�me kald�.

RES�MLER:

1- 31 Mart �syanc�lar�ndan bir grubun idam�.
2- Hareket Ordusu Y�ld�z Saray�n� ele ge�irdikten sonra.
3- �stanbul�a H�rriyet, Musavat, Uhuvvet ve Adalet getirenlerden(!) biri olan Bulgar �syan�n�n eleba��s� Yane Sandanski.
4-Kumarhane oldu�u d�nemlerde Y�ld�z Saray�n�n i�inden bir foto�raf.

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Tekerr�r Eden Tarih 22. B�l�m�han-� Ya�ma--hilafet Merkezinden Kumarhaneye ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 22.07.2019 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.