Makale / Tarihsel Makaleler

Eklenme Tarihi : 24.03.2019
Okunma Sayısı : 1593
Yorum Sayısı : 6
21.03.2014 Tarihinde iki bölüm halinde yayınladığım bu yazımı gördüğüm lüzum üzerine bir kez daha ama bu sefer üç bölüm halinde yayınlıyorum. Gönül hepsini birden yayınlamak istese de maalesef oldukça uzun olduğundan böyle yayınlıyorum.

-------------------------------------------------------------------------------

Biz  çocukken  de  delikanlı vaya orta  yaşlıyken  de  pek  çok  bayramımız  vardı ama  Nevruz  diye  bir bayram  kutladığımızı   hiç  mi  hiç  hatırlamam. Resmi  tatillerimiz  içinde  1  Mayıs  Bahar  Bayramımız ,  27  Mayıs  Hürriyet  ve  Anayasa  Bayramımız  vardı  ama  Nevruz  diye  bir  bayramımız  yoktu.  Nevruz  kelimesini  ancak  Saatli  Maarif  takviminde  görürdük.  21  Mart tarihinde  o  takvim  ' Nevruz  Bayramı-  Baharın  başlangıcı '  yazardı. İlginçtir  çok  çok  çocukken  İstanbul-  Balat  ve  Fener  semtlerinde  oturduğumuz  yıllarda  Hrıstiyan-Rum  komşularımızın  Paskalya  Bayramlarını  bile  hatırlarım  da  ülkemizde  yakın  zamanlara  kadar  kutladığımız,  andığımız  bir  Nevruz  Bayramı  hatırlamam.  Ta  ki  1995  yılına  kadar...Aslında  1992 desek  daha  doğru  olur.  Hatta  1991...

1991  Yılı  Nevruzunda otuz  bir  kişi  teröre  kurban  gitti  ama  tarihimize  kanlı  Nevruz  olarak  geçen  olaylar  1992 de  cereyan  etti  ve o  tarihte  doksan  yedi  kişi  güya  bir  bayram  olan  o  günde  yine  teröre  kurban  gitti.

1992 deki  Kanlı Nevruz  olayından  sonra  Türkiye  Cumhuriyeti  Devletinin  nihayet  gözleri  açıldı  ve  nihayet  Nevruz'un  Türk  Dünyasının  çok  eski  bir  bayramı  olduğu  hatırlandı  ve  bu  bayramın  bir  bölücü  örgüt  gövde  gösterisi  olmaktan  çıkartılması  için  etkinlikler  düzenlenmeye  başlandı. 1995  yılında  Nevruz  artık  resmi  bayramlarımız  arasına  girdi  ama  yine  de  ne  Selçuklular,  ne  de  Osmanlılar  döneminde  verilen  değer  verilmedi  bu  bayrama.  Çünkü  Selçuklu  ve  Osmanlı  döneminde  resmi  bayram  olarak  kutlanan  ve  tatil  ilan  edilen ,  hakkında  Nevruzname  adı  verilen  şiirlerin  yazıldığı  Nevruz,  günümüzde  güya  bayramdır  ama  hiç  bir  resmi  kurum  o  gün  tatil  değildir.

Bazı  okulların  bahçelerinde  ateşler  yakılır, bazı  meydanlarda  örste demir  dövülür,  bir  iki  de  boyalı  yumurta  tokuşturulur  hepsi  o.  Doğu  ve  Güneydoğu  Anadolu  Bölgemizde  ve  İstanbul  başta  olmak  üzere  bir  kaç  büyük  şehirde  ise  genelde  bölücü  örgütün  gövde  gösterisidir  Nevruz  Bayramı. Abdullah  Öcalan  resim  ve  posterleri,  pkk  bayrakları  eşliğinde  Türkiye Cumhuriyeti  Devletine  karşı  bir  başkaldırının bayramı yapılır yurdun dört  bir  tarafında.

Neyse...İşin  siyasi  tarafına  pek  girmeden  sorularla  Nevruz  diyelim.

S-1 Nevruz  hangi  topraklarda  bir  bayram  olarak kutlanır?

Türkiye,  İran,  Afganistan,  Arnavutluk,  Özbekistan,  Kazakistan,  Azerbaycan,  Tacikistan,  Gürcistan,  Irak,  Türkmenistan,  Kırgızıstan, Kosova,  Çin,  Ukrayna, Bosna-Hersek,  Hindistan,  Pakistan, Rusya,  Makedonya,  Sırbistan,  Suriye,  Ermenistan, Kuzey  Kıbrıs  Türk  Cumhuriyeti...

S-2  Türkiye  toprakları  üzerinde  21  -22  Mart  tarihlerinde  herhangi  bir  kutlama  olmuş mudur?

Türkiye  toprakları  üzerinde   Kanuni  döneminden  beri  22  Mart  Tarihinde  Manisa'da  mesir  şenlikleri  yapılmaktadır.  Mesir  şenlikleri  aslında  bir  nevi  baharın  gelişini  kutlama  bayramı  yani  Nevruzdur. Mesir  macunu  ise  çok  uzun  bir  süre  Nevruziye  adıyla  dağıtılmıştır.  Zaten  Osmanlı  Döneminde  Nevruz  Bayramı olarak kutlanan gün, sonraları sadece  Mesir   Bayramı olarak  kutlanır  olmuş,  Nevruz  adı  maalesef  kullanılmamıştır. 

İstiklal Savaşı sırasında Ankara’da en görkemli Nevruz kutlaması Büyük Taarruz’a hazırlık yapıldığı günlerde 22 Mart 1922 tarihinde yapıldı. O gün, Taşhan Meydanı (Hakimiyet-i Milliyye Meydanın)’nda ögrencilerin katıldığı bir geçit töreni düzenlendi. Ayrıca, günümüzde Meteoroloji Genel Müdürlüğü binası olarak hizmet gören binanın, dönemin Genelkurmay Başkanlıgı binasının bulunduğu tepenin altındaki düzlükte ögrenciler toplanarak halkın huzurunda spor gösterileri yaptılar, şiirler okudular. Sonrasında  bir  daha  devlet  tarafından  resmi  bir  Nevruz  kutlaması  olmadı. ( Yukarıdaki 1. Resim  1922 de Atatürk’ün de katılımıyla yapılan kutlamaya aittir.)  

S-3  Nevruz  nasıl  ortaya  çıkmıştır:
Nevruzun  ortaya  çıkışı  tamamen  efsanelere  dayanmaktadır. Ancak  aşağıda  anlatacaklarımız içinde  sadece  bir  tane varlığı  kesin olan olay vardır.Yani sadece  bir  tanesi efsane değidir. Şimdi  bunları sıralayalım.


Gelecek bölümde sıralayalım İnşallah.

RESİMLER

1- 22 Mart 1922 de Atatürk’ün direktifleri ve katılımıyla kutlanan Nevruz Bayramı. Ne yazıkki o tarihten 1995 Yılına kadar Türkiye’de bir daha Devlet tarafından kutlanan bir Nevruz Bayramı olmadı.

2-3- Türkiye’de Nevruz Bayramı Kutlamaları.
( Nevruz 1. Bölüm - başlıklı yazı Sami Biber tarafından 24.03.2019 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.