Makale / Tarihsel Makaleler

Eklenme Tarihi : 6.11.2018
Okunma Sayısı : 5927
Yorum Sayısı : 5
HACI  KAĞIZMAN  NEDİR?  YA  DA  KİMDİR ? 

Sizlere  biraz  memleketimi  tanıtayım  mı  bugün.  

Aslında  anlatılacak  o  kadar  çok  şey  var  ki.  Ama  ben  ilçemize  neden hacı  kağızman  denir  onu  anlatayım sizlere.

Bugün  Kars  ilimize  bağlı  oldukça  güzel,  meyvesi  bol  bir  yerleşim  yeri  olan  Kağızman Türkler  henüz  İslamiyete  geçmeden  önceleri Kalızvan  olarak  bilinen  bir  yermiş. Bu  ismi  buraya  Hazar  Türkleri  vermiş.  Hazar  Türklerinin  Kalız  boyu  ve  '' Yurt ''  anlamına  gelen  ''Van ''  kelimeleri  birleştirilerek  ''  Kalız  Yurdu '' anlamında  buraya  Kalızvan  denmiş. 

Daha  sonraları  belde  Arşarunik  olarak  anılmaya  başlanmış.  (  Her halde  bu  dönemde  Kağızman  Ermeni  Krallığı olan  Ani  Krallığının  eline  geçmiş  olsa  gerek.  Kesin  bir  bilgiye  sahip  değilim ) 

Tuğrul,  Çağrı beyler  ve  nihayet  Alparslan'ın  seferleriyle  Türk hakimiyetine  giren   Kağızman'a  bu  dönemde  ne  ad  verilmiş  onu  da bilmiyorum  ama  1468 de Akkoyunluların  eline  geçince  buraya - Altın  madeni  olduğundan -  ''Kızıldere  denilmiş. ( Şimdiye kadar  Kağızman'da altın  madeni  olduğunu hiç  duymamıştım. ) 

Kanuni  döneminde  Osmanlı  Hakimiyetine  giren Kağızman'a  1600 lü  yıllarda  ''  Narinkale ''  adı  da  verilmiş.  Bunun  sebebi  de  o  devirlerde  Kağızman'da  narın  çok  fazla  olan  bir  meyve  olmasıymış.  Ancak  Evliya  Çelebi  de bu  ismin Sasani  hükümdarı  Nuşirevan'ın  kızı  olan  Narin'in  Kağızman  çarşısında bir kale  yaptırmasından  kaynaklandığının  yazar  seyahatnamesinde. 

Son  olarak  ilçeye  yine  Hazar  Türklerinin  dediği  gibi  Kalızman  denmiş  ve  bu  isim  zamanla  Kağızman'a  dönmüş. ( Hepsi  rivayet  tabii  ki. ) 

Peki  Hacı  Kağızman?

Onun  hikayesi  de şöyle: 
Narinkale’de oturan bir kişinin Kağızman isminde bir hizmetçisi varmış. Günün birinde evin sahibi hacca gitmeye hazırlanıyor.  Evini, hanımı, çocuklarını Kağızman’a emanet edip gidiyor. Bir gün evin hanımı helva pişiriyor sonra da  kendi  kendisine   “Efendim bu helvayı çok severdi. O da olsaydı da yeseydi.”  diyor. Bunu  duyan  Kağızman  “Abla sen helvayı bir tabağa  koy, ben efendiye götürüp veririm.” diyor. Evin  hanımı  buna inanmıyor.  Hatta  '' Zavallı Kağızman  sanırım   helvayı  çok  seviyor. Ona  nasıl  olsa  verecektim  ama  efendiye  götürmek  için  de  ayrıca  istediğine  göre  demek  ki  iki  tabak  yemek  istiyor ''  Diye  düşünüp  iki  tabak  helva  veriyor  Kağızman'a

 Kağızman o günün yol ve vesait durumunu düşünmeden akşamüstü kapıdan dışarı çıkıyor,  bir  saat  olmadan  da boş  tabaklarla  dönüyor.  Evin  hanımına  da ''  helvayı  beye  ulaştırdım. Çok  sevindi,  afiyetle  yedi '' diyor.  Hanım  inanmasa  da bir  şey  demiyor  Kağızman'a. Sadece  ''Sağol ''  diye  cevap  veriyor.

 Nihayet evin efendisi hacdan dönüyor. Komşu ve akrabaları onu görmeye gittiklerinde Kağızman’ın bir gece içinde kendisine helva getirip tekrar geri döndüğünü anlatıyor. Kağızman’ ı çağırarak bütün halkın huzurunda Kağızman’ ın kerametli bir kişi olduğunu ortaya koyuyor.” Esas hürmet edilecek biri varsa oda Kağızman’dır.” diyor ve ilk önce kendisi Kağızman’ın elini öpüyor.

Rivayete göre keramet sahibi kişilerin kerameti anlaşıldığı andan itibaren yaşamazlarmış. İşte Kağızman da öyle oluyor ve orada vefat ediyor. 

Daha sonra Narinkale’nin adı Kağızman olarak değiştirilmiştir.  

Bu  da  bir  rivayet ama bu  rivayet  sadece  rivayet  olarak  kalmamış.  Hacı  Kağızman'ın  Kağızman ilçesinde  bir  türbesi  dahi  var. 

RESİMLER

1- 2- Kağızman
3- Hacı  Kağızman  Türbesi bahçe  kapısı
4- Hacı  Kağızman  türbe  binası
5-  Hacı  Kağızman  türbesi

( Hacı Kağızman Nedir? Ya Da Kimdir ? başlıklı yazı Sami Biber tarafından 6.11.2018 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.