ALLAH’IN ÝNAYETÝNÝN YETÝÞMESÝ VE GAYBDAN ANSIZIN ÝMDAT GELMESÝ:

Baþtarde ve yanýnda olan on yedi parça çektirme rüzgarýn müsait olmamasý yüzünden “tecrirriyah bima la teþhehissüfün” anlamý üzere küçük Kepez burnunu kapatmaya kaadir olamayýp Kumburnu denilen yerde demir attýlar. Onlarý da muhafaza için kenarda balyemez toplar çektirilip metrisler yapýlmýþtý.

Þevvalýn altýncý günü olan Çarþambada ikindiye yakýn küffar donanmasý o gemiler üzerine hücum edip o þeytanlar üzerine ise top taneleri durmadan atýlmakla ümitlerini kaybederek yerlerine çekildiler. Baþka bir gün, ayýn yedinci Perþembe günü idi, geçen sene Kapudan Kenan Paþa ile çýkan donanmanýn bozulmasýna ve adalarýn elden çýkmasýna sebep olan Kör Kapudan dedikleri þeytaný lain bir iki günden beri kaza ve kaderin hükmü ile, Ýslam askerinin düþtüðü zaiflik ve telaþtan dolayý, baþtardesini çuha ve kumaþlar ile donatýp garip ve gönül alýcý bir tarzda içki sofrasý kurup arkadaþlarý olan yedi kapudan ile oturup, keklik yürüyüþlü Frenk sakilerinin elinden laal renkli þarap içerek eðleniyorlardý. Maðrurane ve kafirce bir gurur ile içki baþýna durup akþama bir saat kalmýþtý ki baþtarde ve diðer gemileri ele geçirmek sevdasýyla ateþ alevi gibi yerinden kalktý. Týblhanesini döðerek, Osmanlý baþtardesi üzerine hücum etmek üzere gemilerinin kanadlanmasý( yelken açýp hareket etmesi) için acele etti. O korkulu halleri görerek karada olan Müslümanlarýn inlemesi ve feryadý þeddat’ýn Yedikubbesine ulaþýp Allah Allah gülbenký ile ümmeti Muhammedin inlemeleri yedi kat gök sakinlerine eriþti.

Gemiler tamam ve asker fermana itaatlý deðil ki çalýþarak baþtardeyi düþman elinden kurtarmaya imkan ola.

Serdarý azam bu hali görüp, metrislerde olan topçulara top yaðdýrmak için iþaret edip tam huþu ile secde-i niyaza(yalvarma secdesine) varýp þeyhden öðrendiði “hizbünnasr” duasýný secdede iken okuyup sesli olarak aðlayýp inleyerek istekleri kabul eden dergaha(Cenabý Hakka) acýklý bir þekilde arz ve niyaz eyledi.

Mel’unun gemisi yetiþip yaralý av gibi baþtardeyi eline geçirmeye az kalmýþ iken, nihayet serdarý erkemin duasý makbul, ve dindar olan, kelime-i þehadete inananlarýn yalvarmasý Cenabý Hak tarafýndan kabul olunup Kumburnunda olan metrislerden Kara Mehmed denilen bir topçu tarafýndan atýlan bir namlý topun danesi Frenk mel’unlarý katarýnýn önünde olan dinsiz mel’unun baþtardesinin barut mahzenine rast geldi. Göz açýp kapayýncaya kadar olan zaman içinde kýçý, gayet yüksek direkleri ve üst kýsmý bütün aletleriyle kör köpek ve kendi cinsinden olanlar ve bin kadar kürekçi ve yere batasý küffar askeri ile gök kubbeye atýlýp cehennem ateþi gibi diðer gemiler üzerine dökülüp paramparça oldular.

Ýslamlar tarafýndan tamamen zaiflik ve bitkinlik göründüðü sýrada en sýkýþýk zamanda Allah’tan kurtuluþ gelir anlamýnca Allah’ýn yardýmý göründü. Ve müþriklerin þevket bayraklarý baþ aþaðý olup zamanýn kavga hünerbazý bir an içinde böyle bir muteber hüner gösterdi. Yüksek daðlarý ben yarattým diyen o dað gibi gemi, yok olduðu gibi yanýnda olan yedeði dahi etrafýnýn uðursuz tesiriyle ateþ ejderine lokma oldu. Daha dünyayý ýsýtan güneþ batmamýþtý. Baþsýz  ve kýçsýz tekneleri dahi kanlý deniz dalgalarý arasýnda mahvoldu.    

Allah’a hamdolsun ki bu Allah’ýn mevhibesine karþý hizmeti ifa etmek hamd ve þükürü hizmet edenlerden geçmiþ olup, muharebesiz bu þekilde bir Allah’ýn inayeti ile ümmeti Muhammed’in gönlünü þen ve sevinçli olmasý, doðrudan doðruya Hazreti Muhammed’in açýk bir mucizesinden baþka bir þey olmadýðýnda asla þüphe yoktur.

Aklý baþýnda olanlarýn yanýnda bu fetih, mel’unlarýn bütün donanmalarýnýn zabtedilmesinden daha faydalý olmuþtur. Þiarý zafer olan serdara iftihar vesilesi, olacak bir hizmet olduðu açýk ve aþikardýr. Çünkü Kör Kaptan(Mocenigo) dedikleri mel’un hilye fenninin ebu Ali’si insan kýlýðýnda yaratýlmýþ bir iblis olup, hem kendi milleti arasýnda akýl ve tedbir ile meþhur ve ayný zamanda gayet cesur ve bahadýr bir kafir idi.

Bütün düþman donanmalarý Ýslamlarýn eline geçmiþ olsaydý da, yalnýz adý geçen þaki(Mocenigo) tek olarak cenk meydanýndan sað olarak kurtulsaydý, az zamanda yine mükemmel donanma tedaik edip, Ýslamlarý huzursuz ve rahatsýz ederdi. Hazreti Rabbilalemine binlerce hamdü sena ki o maðrur mel’un ve bütün hayatý fenalýk olan þakinin vucut gemisi helak çukuruna gark ve kaybolup, fitne ve fesadýndan þehirler ve insanlar emin oldu.

“Çünin bad Hemiþe düþmen-i din”

CESARETLÝLERÝN VE HÜNERLÝLERÝN LÜTUF VE ÝHSANA MAZHAR OLMASI, KORKAKLARIN VE GAYRETSÝZLERÝN HAKÝR GÖRÜNÜÞÜ:

Önce düþman eline düþen mavnayý kayýklarla varýp kurtarýp getiren Küçük Mehmed, serdarýn(Köprülü) huzuruna varýp etek öptüðü vakit serdarý azam Köprülü Mehmet Paþa iskemle üzerinde oturdu:

-Gel þahbazým! Padiþahýn ekmeði sana helal olsun..Senin gibi gayretli dilaveri Allahü Teala berhudar etsin!

deyip alnýný ve gözlerini öptü. Arkasýnda olan samur kürkü çýkarýp ona giydirdi. kendi eliyle baþýna iki gazi çelengi soktu. Kendine iki yüzden fazla altýn ve beraberinde giden adamlarýna daðýtmak üzere bir kese kuruþ bahþiþ verip:

-Bu istidadýna riayet ederek seni akranýndan üstün mertebeye nail ederiz, elem çekme! diye hatýrýný hoþ etti. Küçük Mehmed bu iltifat ile büyüklük ve þan sahibi olup asker arasýnda parmakla gösterilir oldu.

Köprülü Mehmet Paþa akabinde küffar baþtardesine top isabet ettiren topçu Kara Mehmed’i huzuruna getirip:

-Berhudar ol..Kerametlü padiþahýmýzýn nimeti sana helal olsun!

deyip yetmiþ akça sipahilik ulufesi ile çýrað edip, yüz altýn harçlýk ve bir kat temiz elbise vererek sevindirdi. Gazadan ve cihaddan yüz döndürmeyip doðrulukla hizmete himmet edenleri derecelerine göre temiz hil’atlar ve bol bahþiþler vererek arkadaþlarý arasýnda hased edilir eyledi.

Ferhat Paþa denilen denilen utanmaz daha muharebeye baþlamadan evvel bindiði kalyonu Rumeli tarafýna baþtankara edip kaçma arýný irtikab etmiþti. O gece bir feluka(kürek ve yelkenle giden sandal) gelip adý geçen kalyonu ateþe verdi. Dört gece sonra Boðaz aðzýnda Rumeli sýðlarýnda baþtan kara olan iki mavnayý da kafirlerin felukasý ateþe verip ki fikirlerince Ýslam ehlinden intikam aldýlar. Ferhat paþayý yakalamak için gönüllüler tayin olunmuþtu, tutup getirdiler,yaptýðý kötü iþe ceza olarak çökertilip boynunu vurdular.

Yeniçeri kethüdasý Yusuf aða yeniçeri dilaverlerini cenge hýrslandýrmayýp evvela kendi gemisi kaçmaya öncülük etmekle yedeðini kafirlere verdiði suçu ile yakalanýp kendisi ile beraber kaçan çorbacýlarýn(zabitlerin) kabadayýlarýndan yedi çorbacý ile otaðýn(çadýrýn) ard kapýsýnda boðulup cesedleri denize atýldý.

Evvelce kapudan paþa vaziyet icabý yedek gemisi ile sefere gitmekle baþtardeye Sivas Beylerbeyi Çerkes Osman paþa vekil olarak binmiþti. Onun geçmiþ kusurlarý cezalandýrýlmasýný icabetmekle boynu vurulup denize atýldý.

Kafirlerin yaktýklarý mavna kapudanlarýndan Tophaneli Sipahzade Mehmed kapudan cenk meydanýnda direnmeyip kurtuluþ çarelerini aradýðý için katlolundu.Ve yine mavna kapudanlarýndan Pusulacý-zade Mehmed adlý kapudan da cenk meydanýnda sebat etmediðinden kadýrga kapudanlarýndan Arap Kasým ve bunlarýn benzerleri birkaç kiþi selamet dekenarest(kurtuluþ kenardadýr, kaçýþtadýr) diyerek kaçýp gemilerini zulüm ateþine attýklarý için görenlere ibret olsun astýlar. Gayretsizlikte beraber olanlarýn hepsi yakalanýp öldürülmek suretiyle bütün askere ibret dersi verildi.

Yeniçeri aðasý Sehrab Mehmed paþa sadrazam Köprülü’nün dostu olup evvelce sadrazama karþý nice iyilikleri, hizmetleri olmuþtu. Geçmiþ hukuka riayet ederek sadrazam onu katletmeyip aðalýktan azletmekle iktifa etti. Ve öldürülen Osman paþadan açýlan Sivas mansýbýný vererek yine bahtiyar etti.

Dergahý ali kapucu baþýlarýndan bazý vazife ile orduda bulunan Ali hocaya yeniçeri aðalýðý verildi. Bundan sonra Allah’ýn inayetiyle rezil müþriklerin Ýslam saflarý karþýsýna gelmeye iktidarý olmadýðýndan geride kalan gemileri Bozcaadaya sýðýnmak fikrinde olup kendileri gibi hýristiyan olanlarýn imdadlarýna gelen on üç duka ve Malta gemileri uðursuz memleketlerine çekilip gittiler.

Baþtardede ve diðer gemilerde olan kürekçiler ve asker kaçýp gevrek ve peksimed ve diðer aletler ve mühimmat darmadaðýnýk olmakla yeni baþtan gereken þeylerin tedariki çok mühim olmakla Sadrazam Köprülü Mehmet Paþa bu iþ için Osmanlý ülkesinin her tarafýna hükmü þerifle gönderdi.

Zilkadenin dördüncü günü orduyu hümayun ile Anadoluhisarý sahrasýndan kalkýp Bozcaada karþýsýna yakýn(Eski Ýstanbul) adýyla þöhret bulan yerde (Çaybaþý) denilen yere kondu.

Kapudan paþanýn bazý iþlerde kusuru ve birkaç maddede tedbirsizliði görüldüðünden veziri azam tarafýndan azarlanacaðýndan korkmakta idi. Bu yüzden korkusuzca verilen emre uymakta acele etmekten çekinip bir müddet Midilli’de kaldý. “Beri tarafa gelesin!” diye davet emri vardýkça bazý münasebetsiz bahaneler uydurup, katlolunmak korkusundan gelemeyip zaif özürler dermeyan etmeðe teþebbüs etmiþti.

Rivayet edilir ki;

Veziri azam Köprülü Mehmet Paþa’nýn, cenkten yüz çeviren bu kadar adamý katl ve astýðý Kapudan paþanýn yanýnda bulunan beylerin ve kapudanlarýn kulaðýna ulaþýnca can baþlarýna sýçrayýp;

-“Eðer bize de suikasdý var ise hemen ocak gemilerine binip Cezair ve Tunus’a kaçmaktan baþka çaremiz yoktur.”

Diye uyku ve rahatý kendilerine haram etmiþler idi. Köprülü Mehmet Paþa korkularýný bilip maslahat icabý korkularýný gidermek için kerimane güzel muamele edip zilkadenin on birinci günü Mehram denilen yere vardý. Oradan kapudana hil’at ve bin altýn harçlýk bahþiþ gönderip:

-“Sizler harp meydanýnda bulunmamakla özrünüz makbul ve suçlanmaktan dýþarýdasýnýz. Hazýr olaydýnýz yaradýlýþýnýzda olan cesaret muktezasýnca yiðitçe hizmet edip çalýþacaðýnýz bizce malumdur. Ýnþallah bundan sonra padiþah uðrunda olduðumuzdan fazla yararlý çalýþmalar vücuda getirmeniz umulur.”

Diye teselli ve okþama mektubu yazdý. Bu akýllýca muamele ile kapudaný emniyet gölgeliðinin gölgesinde rahat ettirip, bütün beylere Cezair ve Tunus ve Trablus gemilerinin dayýlarýna da hil’atlar ve keseler döküp, doyurup, bu çeþit okþama ve iltifatla hepsini hizmetkar haline getirdikten sonra:

-“Hep birlikte gelesiz.Bozcaadanýn geri alýnmasýna gayret edelim.” Diye davet emri gönderdi.

BOZCAADA’NIN GERÝ ALINIÞI

Boðaz cengi sýrasýnda bizim kalyonlardan on üç parça kalyon, küffar kalyonlarý üzerine birer yaylým ateþi boþaltýp, cenk ederek harb meydanýndan ayrýlýp rüzgarýn tesiriyle Sakýz’a vardýklarý yazýlmýþtý. Kapudan paþa da o kalyonlarý ve yanýnda tersane gemilerinden olan vardiyan ocak gemilerini alýp Midilli’den donanmayý hümayuna geri gelmiþlerdi. Kalyon ve çektirme toplam olarak seksenaltý parça gemi oldu.

Evvelce yazýldýðý vechile hüsrana uðrayan mel’unlar, büyük bir yeis ile sýðýnmak için Bozcaada’ya doðru uðursuz yelkenlerini açýp, boðaz aðzýnda ancak altý parça kalyon koymuþlardý.

Serdarý azam Köprülü Mehmet Paþa Bozcaada’nýn kurtarýlmasýna baþlayýp sipahilerden üç bin kadar neferi, hizmet gördükten sonra beþer akça terfi verilmek þartýyla serdergeçti yazýlýp, yeniçeri ve cebeci ve topçulardan, yerleri çalýnan(vazifeden vazifeye alýnmak þartýyla) toplam olarak deftere yazýlan beþ bin kadar seçme yiðitler ile Çakmak adlý sahile toplanmýþlardý.Kürd paþa adlý bahadýr, üzerlerine baþbuð tayin olunup Kapudan paþa, sadrazamýn fermaný üzerine yanaþýp otuz üç parça çektirmeye adlarý yazýlan askerleri yükleyip zilkade ayýnýn on beþinci cumartesi gecesi gece yarýsýnda götürüp Bozcaada’da Deðirmenderesi ardýnda Kemerderesi denilen yerde karaya çýkardý. Cenk meydaný harp erleri, ada hisarýna eriþip güneþ doðmazdan evvel Gözcü tepesi denilen yerde, isteklerine uygun olarak metris peyda ettiler. Kafirler meseleden malumat sahibi olup gemileri ile ada kenarýna gelip Ýslam askeri üzerine top güllerini dolu danesi gibi yaðdýrdýlar.

Cenabý Hakkýn muhafazasý altýnda din meydanýnýn yiðitleri, zarar dokunmasýndan emin olup, kimsenin burnu kanamadý. Yere batasý küffar, arzularýna eriþemeyerek ümitsizlik semtine çekildiler.

Serdarý azam Köprülü Mehmet Paþa imdadýný kesmeyip ertesi gece dahi imkan nispetinde asker ve kafi miktarda zahire ve mühimmat ve barut yetiþtirdi. Kendileri orduyu hümayun ile Bozcaada karþýsýnda durup, derece derece Ýslam gazilerine gereði gibi kuvvet ve vakar vermeye tam gayret ettiler.

Kötü tabiatlý düþman, adayý kurtarmak için giriþilen tedbir ve gayretten haberdar olduklarýnda müdafaa için tedbir edip kötü fikirlerince buna karar vermiþler ki adanýn bir tarafýna sulanmak bahanesiyle gemiler ile asker çýkarýp kalede olanlar dahi hazýr olalar..Böylece iki taraftan hücum edip, gemiler deryadan toplayýp(top atýp) Ýslam askerini kuþatmak suretiyle bir tek kimse dahi kurtulmamak suretiyle arzularýna eriþeler…

Müslüman gaziler de düþmanýn hile ve tedbirinden haberdar olup, onlarýn gelecek yerlerin pusularýna beþer altýþar yüz kadar tüfenkendazlar tayin edip, diðerleri meydanda kötü hareketli düþmanýn çýkýþýný beklemeye karar vermiþlerdi.

Zilkade ayýnýn on sekizinci günü adanýn cenup tarafýnda Tekfur bahçesi demekle meþhur bir yerde olan akarsudan sulanmak bahanesiyle çýktýklarý haberi Ýslam askerine ulaþýnca, iki binden fazla Rüstem gibi yiðit, müþrikler güruhunu karþýlamakla acele ettiler. Kalede olan mel’unlar dahi top sesi iþaretiyle haberdar olup hep birden Müslüman askerinin ardlarýný almak düþüncesiyle kaleden çýkýp metrisler üzerine yürüdüler. Pusuda olan yiðitler dahi çýkýp sazlýða düþman yakýcý ateþ gibi kesen kýlýç ve baþa bela olan ok ile yetiþtiklerine aman vermeyip cansýz eylediler. Kaba kuþluktan ikindi vaktine dek iki yerden cenk ateþi parlayýp öldürülenlerin kanýndan dað ve sahranýn eteði þakaayýkinnu’man vadisine döndü.

Düþman güruhu nihayet yelkenlerin hücumlarýna mukavemet edemeyip geldikleri tarafa gittiler. Bir namlý kapudanla beþ yüz kadar mel’un kýlýca lokma oldu ve iki yüz kadarý muteber kapudanlarýyla zincire vuruldu. Din meydanýnýn yiðitleri, Cenabý Hakkýn inayetiyle muhafazada ve emniyet ve selametle muhafazada ve örtülü olmakla Ýslamlar tarafýnda ancak otuz adet merd þehit ve on nefer yaralanýp Ýslam askeri zafere ulaþmakla sevinçli ve kara suratlý alçak kafirler, yenilerek rezil oldular.

Bu sevinçli haberden serdarý ekrem haberdar olup, Ýslam askerine kuvvet vermek için hemen o gece bin beþ yüz kadar merd yiðit de tayin edip iki adet kale döven op ile on sekiz parça kadýrgayý yükletti. Ve Kapudan paþa marifetiyle adaya naklettirdi. Kapudan paþa gece yarýsý adaya yanaþýp toplarý ve askeri adaya çýkarýncaya kadar geri dönmesi sabaha kalmakla, küffar kalyonlarý görüp kadýrgalarýn uðurunu almak sevdasýyla hücum ettiler. Kapudan paþa kadýrga ile süratle direnip top darbesiyle küffar kalyonlarýnýn kolunu kanadýný kýrýp ve gurur bayraklarýný alçaltýp selametle dönüp karargâhlarýna ulaþtýlar.

Serdarý azam Köprülü Mehmet Paþa, kapudan paþaya bir kürk ve beraber giden gemi beylerine hil’atlar giydirdi. Boðazda uðursuzlukla demir etmýþ olan altý parça küffar kalyonlarý üzerine varýp bertaraf etmek için Anadolu eyaletine mutasarrýf olan Hasan Paþa serdar tayin olunup gönderildi. Yirmi kadýrga ile varýp iki boðaz arasýndan güneþin batmasýna yakýn zamana dek harb ve kital ateþi yanýp o cenkde dahi kadýrgalardan yirmi kadar gazi þehit ve Frenk rezillerinden iki yüzden fazla murdar, öldü kaybolup küffar tarafýnda zaiflik hali belirdi.

Bu tarafta Bozcaada’da olan rehberi zafer olan asker, nail olunan üstünlük ve tasarruf ve serdar tarafýndan daha sonra gelen imdat ve kuvvet sevinci ile hiç korkusuz kale muhasarasýnda gayret ve yiðitçe cenk ve harbe himmetlerini artýrdýlar. Yere batasý küffar, yeniden asker imdadý gelmesinden haberdar olunca karþý koymaya iktidarý olmadýðýndan mecburen ümitsizlik eliyle harb kapýsýný kapadý ve Bozcaada’dan elini çekip bir gece kalenin duvarlarýný laðým ile yerle bir ve içinde ve dýþýnda olan evleri ve dükkanlarý kahr ve kin ateþi ile harabettikten sonra götürmeye imkan olmayan otuz altý, bir rivayete göre kýrk yedi parça ejder bedenli, kale döðen toplarý çelik çivi ile birkaç gün kullanýlamaz hale getirdiler. Sonra kalede olup laðýmla yýkýlan kulelerin yerinden koparýlmýþ olan binalarýn altýnda kalandan baþka bütün cebhaneyi ve bütün halkýný erzak ve mallarý ile gemilere yükleyip zilkade ayýnýn yirminci cumartesi gecesi “el leylü cennet-ül harib” anlamýnca kaçtýlar.

Hamdolsun o kale Rabbülaleminin inayetinin yardýmý ile kolayca Müslümanlarýn sultanýnýn eline geçti ve din ve devletin iyiliðini isteyenler huzur ve sükûta kavuþtular. Bu sevinçli haber fetih ve zafer müjdesi yüksek deðerli serdar tarafýndan telhis ile padiþah katýna gelince düþmana körlük, üç gün üç gece deniz þenliði olup bu öðünülecek hizmet karþýsýnda Köprülü’yü övme ile ile padiþahýn hayýr duasýný ihtiva eden hatt-ý hümayun(padiþah yazýsý) yazýlýp, padiþah tarafýndan iltifat olarak bir adet düþmaný periþan eden kýlýç, bir dikilmiþ temiz samur, iki kat baþtan baþa þahane hil’at, padiþahýn musahibi hazinedar Solak Mehmed aða ile gönderildi.

Aziz Efendi tarihinde der ki;

Yere batasý küffar meðer kara tarafýnda geniþ, derin bir hendek kazmaða gayret edip, denize varmaða tahminen on zira yer kalmýþ ve fýrdolayý etrafýný çeviren Ýskender duvarý gibi istihkamlý enliðine bir duvar çekmeðe, hudutsuz çalýþýp, yarýsýna kadar yapýlmýþ imiþ…Deðirmen tepesi denilen ada etrafýndaki yüksek yerde bir saðlam kale ve onu korumak için münasip tabyalar yaparak, Bozcaada’yý bundan sonra pis ellerinden çýkarmamak sevdasýyla fevkalade saðlamlaþtýrýp öyle bir uðraþtýrmýþlar ki, eðer baþladýklarý iþi tamamlamýþ olsalardý, bin parça gemi ile dahi alýnmasý imkansýz olurdu. Ve Anadolu ve Rumeli taraflarýndan boðazdan zehire gemisi geçmek ne ihtimal idi! Deniz yahut  baþtanbaþa adalar toptan kafirlerin eline geçerdi ve din ve devlete büyük çöküntü hasýl olup,Ýstanbul muharasa edilmiþ ve gidip gelme yolu Karadenize ve kara tarafýna kalmýþ olmakla, düþman istilasý ve kýtlýk ve pahalýlýk ile Ýstanbul periþan ve ahalisinin rahat ve emniyeti kalmamýþ olup Rabbim göstermesin hali müþkül olurdu. Doðrusu bu hususta yüksek dereceli sadrazam Köprülü Mehmet Paþa, hakimane ve beðenilen yoldan yaptýðý güzel tedbirlerle herkesi hayran etmiþtir.

Frenkler adayý bildikleri gibi takviye etmekle saðlamlýðý fevkalade idi. Ve geri alýnmasý görünüþe göre imkan dahilinde deðildi. Az kalmýþtý ki her taþýna nice baþ feda edilmekle fethi müyesser olsa bulunmaz bir ganimet sayýlýrken doðrudan doðruya güzel tedbir ve Allah’ýn takdiri ile ele geçirmek, müþteri tedbirli vezir için güzel iþler safhasýna baþlýk olmaða layýk bir iþtir. Ýþi hayýrlý ve çalýþmasý teþekküre deðer ola…

Serdarý azam, evvelce bildirildiði gibi sadrazam seferde iken Ýstanbul’da olageldiði üzere duaya çýkýlmak buyurulup Ýslam askerinin muvaffak olmasý için muayyen yerlerde hayýr dua olunurdu.

Þevketlü padiþah hazretleri zaman zaman kýyafet deðiþtirerek dolaþýrken namaz vaktinde Gül Camii yakýnýnda tesadüf etmekle Cuma namazýný orada kýldýlar. Adý geçen caminin hatibi, alemin sýðýnaðý padiþahýn camide olduðunu ferasetiyle anlayýp, mihraba geçince:

-“Ya Davut, Ýnna caalnake halifetün fi’l ard, fahküm beynennase bi’lad.”

Ayeti kerimesini okudu. Manasý:

“Ey Davut!Biz seni yeryüzüne halife yaptýk. Ýnsanlar arasýnda adaletle hükmeyle!”

Zeki padiþah, ayeti kerimenin manayý þerifini anladýðýndan, namazý bitirdikten sonra çuhadar Kenan aðaya emredip:

-Var hatibe sor..Kimseden þikayet var mýdýr? Diye gönderdiler.Hatib cevabýnda “kendine meþrute olan evi, mütevelli tamir etmekte ihmal ettiðinden þikayeti olduðunu” arzeyledi. Ýnayetlü, herkesin sýðýnaðý padiþah hazretleri vakýf nazýrý olan Darussaade aðasý Dilaver aðaya tenbih buyurup hatibin viran olan evini tamir ettirmekle mahzun kalbini sevindirdiler.

Hilafet makamýnda olan feraset sahibi padiþahlara þart ve lazým olan uyanýklýðý gösteren bu olgun muamelenin padiþahta görülmesi halký pek sevindirip, padiþah hazretlerinin keramet alameti olan düpedüz ferasetlerini halk pek beðendi ve ömürlerinin uzun olmasý için hayýr dua eylediler…

LÝMNÝ ADASININ FETHÝ

Padiþah tarafýndan hazinedar Solak Mehmed aða serdarý azama gönderilen hatt-ý hümayunda Limni adasýný geri alýncaya kadar o tarafta kalmasý ferman buyurulmuþtu. Vakar sahibi serdar, Bozcaadayý gereði gibi tamir edip lazým olduðu kadar top ve cephane ve neferler ve muhafýzlar koyup, yeniçeri aðalýðýndan Sivas eyaleti valiliði ile çýkan vezir Söhrab Mehmed paþayý Bozcaada muhafazasýna tayin eyledi. Limni adasýný kurtarmak için çeþitli askerden dört bin beþ yüz kadar merd yiðidi çekdirilere koyup Kapudan Topal Mehmed paþayý üzerlerine serdar tayin eyleyip gönderdi.

Limni adasýnýn elde edilmesine memur olan, azledilmiþ ve tayin edilmiþ birkaç beyler ve Hüdavendigar sancaðýnýn týmar erbabý, Samsuncu-baþý ile birkaç bin yeniçeri üzerlerine kumandan tayin olunan Topal Mehmed paþa ile adaya varýp yeniçeriler sipere giderek kaleyi kývrým kývrým kuþatmýþlardý. Birkaç gün içinde karadan ve denizden ejderha görünüþlü yýldýrýmlar saçan toplar ile burç duvarlarýnýn çoðunu viran ve etrafýný yerle bir ettiler. Fakat adý geçen kale yüksek kayalýklar üzerinde olduðundan hücum için laðým ile yýkmak mümkün deðildi. Altmýþ gün kadar kuþatma uzamýþtý. Bundan baþka Allah’ýn kahr ateþiyle yanan Kör-Kapudanýn yolunu þaþýrmýþ biraderi, düþman donanmasýndan geride kalmýþ olan on yedi parça kalyon ile varýp kaleye girip ve nam ve intikam almak ham sevdasý ile kuþatýlmýþ olan mel’unlara kalb kuvveti olmak için öncü olmuþtu.

On yedi parça kalyonun deniz tarafýndan taze asker ve zahire ile imdada gelmesi, küffarýn kibirlenmeleri ve inadlarý ile kuþatma günlerinin uzamasýna sebep olmuþtu. Ýslam askeri ise rahatý kendilerine haram edip gece ve gündüz cenk ve cidal ve harb kitalda yiðitçe devam üzere idiler. Hrp sýrasýnda nice zorlu yiðitler ruhsuz kalýp ve nice yiðitler yaralanýp hatta Kapudan paþa dahi yaralandý. Samsuncu-baþý tüfenk danesi ile hastalanmýþtý.

Daha sonra vücutlarýný harp meydanýnýn ateþine atan yiðitler, kalenin içerisine bakan yüksek yerlere toplar çýkarýp, sýðýnmýþ olan mel’unlara havale edip ve yýldýrým gibi uçan gülle ile vücutlarýný param parça etmekle, öyle periþan olmuþlardý ki deliklerinden baþ göstermeye iktidarlarý kalmamýþtý.

Adanýn etrafý dahi Ýslam gazileriyle zabtedilmiþ ve muhafazada olup gemilerden gelecek imdad yolunu kapamalarý ile emellerine nail olamayan mel’unlar, yes’se düþüp sefer ayýnýn sekizinci günü vire bayraðýný çekip kaleden adam çýkardýlar. Çýkan adamlar Kapudan paþa huzuruna getirilip istekleri üzerine sorulunca, “kale halkýnýn toptan, mevcut olan harp aletleri, erzak ve mallarý ile kafir gemilerine ulaþtýrýlmak þartýyla kaleyi teslim etmek istedikleri” anlaþýlýnca bir iðnenin bile çýkmamasýna razý olunmayýp “hiç yük almadan giderlerse aman verilsin ve illa padiþahýn devletinde Ýslam askerinin hiçbir suretle aczi ve býkkýnlýðý olmayýp, kahreden kuvvetle alýnmasý kararlaþtýrýlmýþ iken, isteklerine müsaade etmek mümkün deðildir.” diye red cevabý verip gönderdiler.

Mel’un þerirler çaresiz hiçbir þey almadan gitmeye razý olup kaleden çýkýp gitmeye baþladýlar. Kaleye sýðýnmýþ olan küffar beþ yüz kadar vardý. Ýslam askeri kaleye girince evvela birkaç yüz kafiri intikam kýlýcýna lokma edip aman verilenler ancak Frenk taifeleridir diye onlarý gemilerine ulaþtýrýp evvelce donanma bozgunundan kurtulup adý geçen hisarýn muhafazasýna gayret sarfeden beþ yüz kadar forsalarý(gemilerden kürek çeken esirler) esir edip zincire vurdular. Ve dört yüz kadar reayanýn diðerlerine ibret olsun diye cengaver güçlü kuvvetlilerinden birazý katlolunup geride kalaný adada býrakýldý. Allah’ýn yardýmý ile adý geçen kale ve ona baðlý yerler yeniden Ýslamlarýn eline geçti.

SADRAZAM KÖPRÜLÜ MEHMET PAÞA VE SERDARI EKREMÝN CÝHAN PADÝÞAHININ RÝKABINA GELÝÞÝ

Serdarý Ekrem Bozcaadayý fetih ve tahkim edip muhafaza için asker tayin eyledikten sonra Limni adasýný kurtarmak için ayrýlan, rehberi zafer olan asker ile Kapudan paþayý gönderip kendisi padiþah katýna yüz sürmek üzere davet buyurulmakla yüksek emre uyarak Edirne’ye dönmüþlerdi. Köprülü Mehmet Paþa daha Gelibolu yakýnýnda Kavak denilen konakta iken, Limni adasýnýn zabtedildiði haberi gelip sadrazam tarafýna telhis edildi. Müjde haberi padiþah katýna gelince düþmana körlük, Edirne’de üç gün üç gece donanma þenlikleri oldu.

Sadrazam Köprülü Mehmet Paþa, Limni kalesinin tamiri için lazým olan mühimmat ve ameleler ve muhafazasý için gereði kadar asker gönderdi.

“Fetih ve nusret der-yemin(saðda)ve nan ve ni’met deryesar(solda).”

Sadrazam Köprülü Mehmet Paþa padiþah katýna yüz sürmek için acele edip sefer ayýnýn on sekizinci gününde Edirne’ye ulaþtý ve padiþahýn eteðini öpmek þerefine nail olup, meydana gelen yararlý hizmeti karþýlýðý olarak þahane süslü hil’at ve samur kürk ile sevindirildi ve hududsuz iltifata mazhar kýlýndý.

Din düþmanlarýndan intikam almak niyetiyle kuzey ülkelerine sefer baþlangýcý tertibine baþlanýp, Osmanlý ülkesine bir bir üstüne hükümler gönderildi. Ve asker taifelerine etrafta kýþlak verilip, yeniçeri aðasýna Gümülcine, Þumnu, ve Hezargrad ve yeniçeri zümresine Karaferya ve Ruscuk kazalarý verildi.

Kýþýn Þiddeti:

Allah’ýn emriyle o sene Edirne’de pek fazla kar yaðýp anlatýlmasý imkansýz þiddetli bir kýþ oldu. Dört taraftan araba yollarý kapanmakla Edirne ve etrafýnda kýtlýk ve pahalýlýk oldu. Bundan daha garibi, soðuktan muhafaza için ateþ yakacak odun bulunmayýp, mecburen nice meyve aðaçlarý kesildi ve soðuðun zararý korkusundan rahat ve uyku terkolundu. Edirnelilerin çoðu evlerini yýkýp, bir tahtayý elli akçaya, bir direði yüz akçaya satýp, yakmak için evlerinin kerestesini odun yerine satarak pek çok sermaye edindiler.

Saray hademeleri padiþah fermaný ile padiþah bahçesinde olan yüksek ceviz aðaçlarýný ve diðer büyük aðaçlarý kesip odun yerine yaktýlar. Kýþýn sonlarýnda Tunca nehri de coþup taþtý. Öyle bir þekilde taþtý ki saray bahçesi ummana dönüp, demir kapýnýn açýlmasý mümkün deðil iken su þiddetli hücum ile eþiðinden içeri akýp hamam külhanýna yakýn yerler denize dönmüþtü.

Bazý sözüne inanýlýr yaþlý kimselerden sorulunca, bu ana gelinceye kadar böyle kýþ þiddeti ve su taþmasý görmedik diye haber verdiler. Bin sýkýntý ve güçlük ile kýþ günleri sona erip bahar mevsimi gelince etraftan türlü zahire ve kafi miktarda odun gelip büyük ganimet husule geldi.