Eklenme Tarihi : 4.06.2018
Okunma Say�s� : 1493
Yorum Say�s� : 3

Bu Yaz� 5.06.2018 tarihinde
G�N�N YAZISI
olarak se�ilmi�tir.

Serbest Meslek

Bizim mesle�imiz her ne kadar ayakkab�c�l�k olsa da ilk �nce o c�mleyi kuruyoruz sordular m� mesle�in ne diye... ''Serbest Meslek'' efendim... Yani muzur ve i�g�zar birisi de tutup size ''Ne kadar serbest bu sizin meslek?'' diye size tak�l�rsa hi� ald�r�� etmeyin... Ayakkab�c�l�k i� kolunda faaliyet g�steren m�tevazi bir g��c�k i�letme i�te bizimkisi...

Sabaha erkenden a�ar�z d�kkan�m�z�, anahtarla de�il, diye bir c�mle kurdu�um zaman, hemen akl�n�za tak�lm��t�r, herkes anahtarla a��yor da bunlar acaba ne ile a��yorlar uzaktan kumandalar� m� var yoksa? Yok efendim yok, anahtarla a��yoruz illaki de ondan �nce besmele ile a��yoruz, anahtar sonra ki i� a benim canlar�m...

Her meslekte oldu�u gibi bizim meslekte de sevilen tipler oldu�u gibi sevilmeyen tiplerde var haliyle... Bir �ok i�letme iki �� ki�i orta�� ile faaliyette... Haliyle istedikleri zaman ortaklar�na b�rak�p da bir yerlere gidebiliyorlar arkada�lar... Biz de �yleyiz, iki ortak, iki karde�...

- Ne i� yap�yorsunuz?
- Serbest meslek
- Anlad�k da ne �zerine?
- Kimsenin �zerine gitmiyoruz sadece ayakkab� �retiyor malzemelerini de pazarl�yoruz...
- Ne g�zel...
- Dost ba�a d��man aya�a bakar deseler de biz ayaklara rahat ettirmek i�in bak�yoruz...

Ba�lar�n ayak, ayaklar�n da ba� oldu�u yerlerde bizim mesle�i s�rd�rmek hakikaten zordur. Allah'dan bizim �lkemizde b�yle bir durum yok. Ayaklar ayak, ba�lar ba�...

Makinelerin g�r�lt�s� zaman zaman sakinli�e ne kadar ihtiyac�m�z oldu�unu bize an�msatsa da o g�r�lt�ler olmad�� zamanda a� kal�r�z billahi... Mesle�e yeni giren kimse yok. Sekiz y�ll�k ve sonras�nda on iki y�ll�k mecburi e�itim her i� koluna oldu�u gibi bize de sekte vurdu... Meslek Liselerinin bir an �nce �o�almas� laz�m, her meslekte oldu�u gibi bizde de...

- Nas�l yap�l�yor bu ayakkab�?
- �ok da kolay de�il asl�nda �nce ��rakl�ktan ba�l�yorsunuz, sonra kalfa, sonra da usta oluyorsunuz... �ok da de�i�ik dallar� var.
- Sayac�l�k, kesimcilik, hepsi ayr� uzmanl�k istiyor.
- Anlat�n biraz.
- Malzemenin en iyisini kullanmak laz�m her zaman i�in. Deri, d�� y�zey derisi �ok kaliteli olmak zorunda o�lak derisi ya da b�y�k ba� dana, inek gibi hayvanlardan oluyor. �� astar da genelde yine ke�i derisinden oluyor...
- Hmmm! �lgin�.
- ��rakl�ktan kalfal��a ge�i� bile iki �� y�l�n�z� al�r bazen. Al�rd� diyelim, �imdilerde el i��ili�i yava� yava� kayboluyor, makinele�iyor art�k ayakkab�c�lar...
- San�r�m ihra�ta ediyoruz bir �ok yere ayakkab�lar�m�z�...
- Tabi tabi �talya kadar olmasa da Avrupa'da s�z sahibi say�l�r�z biz de ayakkab� konusunda... Onlar bu i�e bizden �ok �nce ba�lam��lar haliyle...
- Anlatacakt�n�z ayakkab�n�n nas�l yap�ld��n�...
- Ayakkab� M.� 3500 civarlar�nda M�s�rl�lar taraf�ndan bulundu�u varsay�l�yor. Ayakkab�n�n tasar�m a�amas�, di�er t�m a�amalar� etkiledi�i i�in olduk�a �nemli. Tasar�m a�amas� �lkemizde �nl� yabanc� markalar�n ayakkab�lar� sat�n al�narak ba�l�yor. Sat�n al�nan ayakkab�lar �zenle 'yar�l�yor', jargonu o. Yar�lan ayakkab�lar, kal�plar� kopyalanmak �zere kal�p��lara yollan�yor. Kal�plar, balmumuna benzer bir maddeden yap�l�yor.
- De�i�ikmi�. Devam edelim.
- Kal�plar geldikten sonra, tasar�mc�lar �al��maya ba�l�yor. Milim milim �l��m yaparak �zerine '�stampa' denilen, ayakkab�n�n sil�eti �iziliyor. Istampa daha sonra par�alanarak, lazerli deri kesim makinesinin bilgisayar�na scan ediliyor. Istampa par�alar� derinin �zerine bir projekt�r ile yans�t�l�yor ve kesim b��a�� bu par�alar�n �zerinden ge�iyor. Kesimi tamamlanan deri par�alar�, 'saya' haline getirilmek �zere sayac�lara g�nderiliyor. Saya, ayakkab�n�n kal�ba sokulmadan �nceki halini ald�� evre. Sayac�lar deri par�alar�n� dikmeye ba�l�yorlar. Deriler dikildikten sonra burun k�sm�na 'bombe', top k�sm�na 'fort' yerle�tiriliyor. Fort ve bombe ayakkab�n�n kal�ptan ��kt�ktan sonra dik durmas�n� sa�l�yor.
- �ok ilgin� biz de neler ��reniyoruz.
- Sayalar dikildikten sonra, kal�planmak �zere �retim band�na al�n�yor. Sayan�n �nce burun, daha sonra topuk k�sm� kal�ba monte ediliyor. �n ve arka monte tamamland�ktan sonra kal�p s�cak f�r�na veriliyor ve deri iyice kal�b�n �eklini al�yor. Kal�b�n taban k�sm�, tabana yap��t�r�lmadan �nce iyice z�mparalan�yor. Z�mparalanan ayakkab�lar, tabanlar�n yap��t�r�lma i�lemi olan '�ste' b�l�m�ne ge�irilmeden �nce finisaj i�leminin ilk evresini g�r�yor. Finisaj i�lemi ayakkab�n�n modeline g�re de�i�iklik g�steriyor. Deriyi karartma, yakma, mumlama ve buhara tutma gibi a�amalardan ge�ebiliyor. Finisaj�n ilk evresinden ��kan sayalar, �steye g�nderilip tabanlar� at�l�yor. Tabanlar ila�lan�p kal�ba yap��t�r�ld�ktan sonra ayakkab�lar tekrar f�r�na ve hemen sonra so�uk �oklay�c�ya sokuluyor.
- Vay vay vay ne a�amalardan ge�iyor da biz onu sadece bir ayakkab� olarak g�r�yoruz de�il mi?
- Aynen �yle
- Anlat anlat daha
- Donan ayakkab�lar makineden ��kt�ktan 10 dakika sonra kal�b�ndan ay�r�l�yor. Kal�ptan ayr�lan ayakkab�lar ba�c�klar�n�n tak�lmas�, mostralar�n�n(tabandaki deri k�s�m) yap��t�r�lmas� ve kutulanmalar� i�in ikinci finisaj b�l�m�ne getiriliyor. Bu finisaj evresinde s�et ayakkab�lar t�ylenmemesi i�in tekrar yak�l�yor, deri ayakkab�lar son defa mumlan�yor ve etiketleri yap��t�r�l�yor.
- Peki ayakkab� se�erken nelere dikkat edece�iz s�ylemi�ken onu da s�yle bari...
- Ayakkab� sat�n al�rken �nce i� astar�n�n deri olup olmad��na bak�n. �zellikle dana derisinden yap�lan astar, ayak kokusunu b�y�k �l��de �nler. �kinci olarak dikkat etmeniz gereken nokta taban�. Ayakkab� tabanlar� EVA ad� verilen s�ngerimsi bir madde, kau�uk, k�sele veya neolit ad� verilen suni k�seleden yap�lmaktad�r. Bu aralar kau�uk ve EVA ayakkab�lar �ok pop�ler. K�sele, deriden yap�ld�� i�in di�er taban �e�itlerine g�re olduk�a pahal� kald��ndan fazla sat�lm�yor. K�sele diye elinize ald��n�z ayakkab�lar�n y�zde 90'� neolit tabanl�d�r. Ayakkab�lar�n �zerinde deri oldu�unu belirten simgelerin olup olmad��n� mutlaka kontrol edin. Bu simge, d�nyan�n her yerinde ger�ek derinin simgesidir. Ayakkab�n�z� se�tikten sonra mutlaka kal�b�n aya��n�za g�re oldu�unu kontrol edin. Baz� kal�plarda 40 baz� kal�plarda 41 giyiyor olabilirsiniz. Ayakkab� denenmeden kesinlikle sat�n al�nmamal�d�r.
- Eyvallah daha dikkatli oluruz bundan sonra ayakkab� al�rken...

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Serbest Meslek ba�l�kl� yaz� AhmetZeytinci taraf�ndan 4.06.2018 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.