OOO ÞALVARINDA BEK ZORLUYMUÞ! ...  

       Saçlarýnýn þapkasýndan çýkan kýsýmlarý darmadaðýn, yorgunluk ve öfkesinin terleri þakaklarýna, oradan da gözlerine akýyor, acýþtýrýyor, kirli ve nasýrlý yaba gibi elleriyle silmeye çalýþsa da  biriken yaþlar göz çanaklarýný dolduruyor haliyle önünü görmesine mani oluyordu. Yürürken birkaç sefer yerdeki tümseklere tökezlese de bereket þansýndan dolayý yýkýlmamýþtý. Kaza eseri ola ki yýkýlsa belki sað eliyle omuzun da tuttuðu bel vücudunun herhangi bir yerine yara açabilir, çalýþmasýna yani eve ekmek götürmesine mani olabilirdi.

      Kýþýn yatmaktan ve boþ durmaktan dolayý vücudu hantallaþmýþ, üstelik cebi de sýfýra çýkmýþtý. Mart ayýnýn gelmesi ile sað-sola az buçuk iþe gitse de eline doðru dürüst para geçmiyordu. Çalýþmaya götüren kimselerde para yoktu ki emeðinin karþýlýðýný alabilsin. “Ben ölüyom açlýktan, aðam ölüyor açlýktan” misali.Bari adamlar paranýn hiç deðilse birkaç lirasýný verseler de evinin çay,þeker gibi zaruri ihtiyaçlarýný karþýlayabilse, ne mümkün.Gerçi evinde un,bulgur,eriþte,mantý gibi buðdaydan yapýlan yiyecekler vardý.Bunun yanýnda arada sýrada hanýmý Asiye eline býçaðý aldýðý gibi evlerinin ilerisinde bulunan harman yerinden çýtlýk,yemlik,madýmak, evelik , hardal  gibi yemek yapýlan otlarý toplayýp hiç olmazsa öðünlerde deðiþiklik yapýyordu.Çarþýya inip somun ekmeði almalarýna gerek yoktu, nede olsa evlerinde yufka ekmek eksik olmuyordu.

        Yýllardýr fakirliðin çilesiyle yoðrulmuþ fakat “Allah kösengiyi dibine kadar yakacak deðil ya, çýkmadýk candan umut kesilmez”in züðürt tesellisiyle avunmayý bilmiþti.

        Ýlk evliliðinden iki yýl sonra hanýmý Nürten köylülerinin tabiri ile “Unur  ” denilen týp diliyle o yýllarda adý konulmayan bir hastalýða yakalanmýþ geride bir çocuk býrakarak dünyasýný deðiþmiþti. Yaþlý anasý çocuðu büyütürken sokaklarda baþý kesik tavuk gibi dolaþtýðý günün birinde kocasý çok önceden ölen Fati yolunu kesmiþ “sen dul, ben dul, Allah buna gayli olmaz, gel ikimiz evlenelim ” teklifiyle þok olmuþtu. Fati o mahalleye yýllar evvel gelin gelmiþ bir köylü kýzýydý. Beti - benzi kül renginde, kansýzlýktan adým atacak mecalde deðildi. O da hastaydý. Üç yýl sonra Fati gelin arkasýnda iki yetim býrakarak derdine dert katmýþ, gecesi- gündüzü aðýtlarla geçmiþti.

        Diþtir Ahmet in felekten yediði bu kaçýncý darbeydi bilinmez. Daha Ahmet küçük yaþlarda iken babasý askere gitmiþ, seferberlikten sonra gidenler gelmiþ ama onu ölü ya da diri gören olmamýþtý. Fakirlik dededen babaya, babadan da kendisine miras kalmýþ, birde çektiði acýlar onu akranlarýna göre daha yaþlý gösterir olmuþtu.

         Anasý Sultan kadýn aslen Öz baðlýydý, oðlu Ahmet ve yetimlerini yanýna alarak bindiði iki ödünç eþþekle kardeþinin evinin yolunu tuttu. Birkaç gün sonra akrabalarýnýn tavsiyesiyle kocasý yýllar evvel evi terk edipte bir daha geri dönmeyen ve kaynanasýyla perme periþan yaþayan Asiye kadýna “Allahýn emri ” deyip olurunu aldýktan sonra Kýrþehir bað baþý mahallesindeki evlerine gelin getirmiþti.

          Yýllar ne çabuk geçiyor, insan yaþamýnda durdurulamayan tek þey varsa o da zamandýr. Asiye gelin yetimleri kendinden bilmiþ, doðurduðu iki çocuðundan onlarý hiç ayýrt etmemiþti. Fakirlik geldiði yerde de yabancýsý olduðu bir þey deðildi. O yüzden bunu kendisine dert etmiyordu. Arada-sýrada komþularýyla beraber þehrin zenginlerinin evlerinin temizliðine, bazen kerme kesmeye, yapma yapmaya, ekmek etmeye gidiyor evinin bütçesine katkýda bulunuyordu. Asiye kadýn bu eve gelin geleli evin çehresi deðiþmiþ, bal döksen yalanýr duruma gelmiþti. Temiz biri olmasýna raðmen bir o kadar da titizdi. Çocuklarýnýn ve kocasýnýn üstü - baþý tozlu, çamurlu,  kirli olursa mümkün deðil temizletmeden içeri alamazdý. Temizlik adeta onda bir hastalýk halini almýþtý.

         Diþtir Ahmet baharýn gelmesiyle saðda, solda ufak- tefek yevmiye li iþlerle uðraþýrken bir aðanýn kapýsýnda yirmi gün kadar çalýþýlabilecek kazma kürek iþi bulmuþtu. Ahmet bu iþlerle uðraþýrken mahallenin hayvan sahipleri kendisinden ses –seda çýkmayýnca yerine bir baþkasýný çoban tutmuþlar, yýllardýr iþleyen gelenek tersine dönmüþtü. Olayý duyan Ahmet i derin düþünceler sardý. Fýrsat elden kaçmýþtý, her yýl hayvan sahiplerinin günlük heybesine koyduklarý azýðýn birazýný yer gerisini de çocuklarýna getirirdi… Artýk böyle olmayacaktý. Önceleri buna fazla üzülse de bað-bahçe iþlerinin açýlmasýyla biraz ferahlar gibi oldu. Beli omuz una aldýðýnda bunlarý düþünecek vakti bile olmuyordu. Evlerinin olduðu kesim adýndan belli olduðu gibi baðlýk, bahçelikti. Ýþ gördürecekler her gün sabahýn erken saatinde kapýsýný dövüyorlardý. Bað-bahçe sahipleri “aman tavý geçmeden Ahmet bellemeyi bitir” diye yalvarýrken iþ bitimi sýra paraya gelince kimse o gözeye basmýyor, bu duruma da ister istemez Ahmet in caný sýkýlýyor, öfkesini ertesi gün gittiði baðýn topraðýndan alýyor, neredeyse belin dipciðini kýrasý geliyordu. Beli topraða sallarken kendi kendine “ben züðürt, bahçe sahibi züðürt, ne yiyip ne içecek bunca horanta  ”diye iç geçirdiði oluyordu.

        Akþam olunca yorgun, argýn evine döndü. Karýsý bahçe kapýsýný açarak güler yüzle onu içeri aldý.  Ahmet kirli,  terli þapkasýný bir kenara koyduktan sonra baþýný, elini, yüzünü hanýmýn ibrikten döktüðü su ile güzelce yýkadý. Gözlerindeki acýþma nisbeten geçmiþ, saçý-sakalý birbirine karýþsa da eline, yüzüne adeta nur gelmiþti. Evin kapýsýndan içeri tam girecekti ki karýsýnýn duur emriyle irkildi. “Önce þu þalvarý bacaðýndan çýkarýp balkonun direðindeki çiviye as, sonra içeri gir, bilirsin bu odaya kimseyi kiriyle, pasýyla koymam… Haa bak yine ayaklarýný yýkamayý unuttun…”

       Diþtir Ahmet denileni yapmak zorundaydý, geçim bunu gerektiriyordu. Üç kuruþu bir araya getirip bacaðýna bir þalvar, hanýmýna ve çocuklarýna doðru dürüst giyecek alamýyor, zenginlerin evine getirdiði eskileri de görmemezlikten geliyordu. Bu þalvardan baþka bacaðýna geçirecek baþka bir giyeceði yoktu. Düðünde, bayramda, ölüde, diride, iþte ve güçte hep bu yýkanmaktan dolayý kýrk renge bürünmüþ þalvarý giyiyordu.

       Diþtir Ahmet büyük bir titizlikle þalvarý direðin çivisine astýktan sonra hanýmý önde kendisi arkada önceden kurulan yer sofrasýna oturdular. Çocuklar onlarý beklemekten acýktýklarý için annelerinin kýzmalarýna aldýrýþ etmeden neredeyse yarý karýn olmuþlardý. Diþtir Ahmet  yavan soðan yiyecekleri yarý iþtahla atýþtýrýrken bir yandan da gözlerinden akan yorgunluðun verdiði uykuyu bertaraf etmeye çalýþýyordu.

          Kafasýný yastýða koyduðunu dahi hatýrlamýyordu. Sabahýn hiç acýmasý yok muydu. Yataða gireli beþ dakika oldu sanýyordu çil horozun sesini duyduðunda. Yataðýndan güçlükle kalktýktan sonra bir elini gömleðinin koluna sokarken diðer eliyle de gözlerini üfeliyordu. Odadan dýþarý çýkýp aceleyle balkonda ki direkte asýlý duran þalvarý bacaðýna geçirip yalandan elini-yüzünü yýkadýktan sonra beli omuzladýðý gibi baðý bellenecek adamýn evinin yolunu tuttu. Bað belletecek adam adet gereði ýrgatlara usulen sabah kahvaltýsý verir ondan sonra baða gidilirdi.

           Diþtir Ahmet in esnemesi yolda yürürken halen kesilmemiþti. Yolun biraz ilerisinde bakkal Sarý Recep sabah erken dükkanýný açmýþ,  baþýna toplanan birkaç eli boþ tayfasýyla yarenlik ediyor, bir yandan da gözüne kestirip zekleneceði aciz-zavallý kiþileri göz ucuyla araþtýrýyordu. Diþtir Ahmet Sarý Recebin kapýda durmasýndan pek hoþnut olmadý. Kedisine biraz borcu vardý. Mahalleliden bir türlü çalýþtýðýnýn karþýlýðýný alamýyordu ki ona olan borcunu ödesin. Artýk yolunu da deðiþtiremezdi. Oradan geçmek zorundaydý, borcun ezikliðiyle geçerken orada bulunanlara usulen bir selam verdi. Recebin ve oradakilerin selamýný alýp almadýklarý kulaðýna bile girmemiþti. Onlarýn tam önünden bir adým geçmiþti ki “ OOO Ahmet çavuþ; þalvarýnda bek zorluymuþ, yenimi diktirdin, vallaha bek tavatýrýmýþ, seyrekliðinden bacaðýndaki kýllar sayýlýyor da   ” diyen Sarý Recebin yarý alaycý sesiyle bir den durakladý. Giydiði þalvarýn nesi vardý da bu densiz adam niye böyle kinayeli konuþmuþtu. Recep yoksul birisi deðildi, nede olsa elinde avucunda vardý,  daha iyisini mahallede herkesten en çok o giyerdi, durduk yerde selamýný almadan þalvarýnýn üstünde niye bu kadar durmuþtu. Kendi kendisine cevapsýz sorularla beynini bir süre yorduktan sonra baþýný usulen aþaðý eðmesiyle gerçeði görmesi bir oldu. Bir gün önce baðýný bellediði adam “ dýþarý ikindi oldu, ameleler acýkmýþ olabilir ” düþüncesiyle hanýmýna sabahtan hazýrlatmýþ olduðu içi helvalý dürümlerden ameleler daðýtmýþ, dürümün yarýsýný yiyen Ahmet kalan kýsmýný da þalvarýnýn cebine “çocuklar yesinler” diye koymuþ, evine geldiðinde hanýmýnýn baskýsýndan dürümü oradan almayý unutmuþtu.

          Diþtir Ahmet in çobanlýk yaptýðýndan dolayý evinde iri kýyým zorlu gýr eþþeði, bunun yanýnda boðazý tortlu zolloo bir köpeði vardý. Avlunun içinde baþýboþ dolaþan köpek cepteki ekmeðin kokusunu almýþ olacak ki sabaha kadar onu oradan alacaðým diye koca diþleriyle direkte asýlý olan þalvarý lime-lime etmiþ, iþe yetiþme telaþýnda olan ve mahmur gözlerinden uyku akan Diþtir Ahmet giyerken bunu fark etmemiþti.

         Diþtir Ahmet Sarý Recebin karþýsýnda ezildi, büzüldü, utandý ama yapacak bir þeyi yoktu, olan olmuþtu. Olanlarý Recebe açýklayacak olsa buda zaman alacak, iþine yetiþemeyecek haliyle yövmiyesinden olacaktý. Oradan ayrýlmak için adýmýný atmýþtý ki karþýsýnda birden Düþeþ Ýsmail aða belirmesin mi, Ýsmail aða Sarý Recebin dayýsýydý. Sabah erken evden cýkmýþ “þöyle etrafý bir kolaçan edeyim ” diye yolda aðýr-aðýr yürürken bakkalýn önündeki insanlarý görünce meraklanmýþ, ne kadar acele etse de ancak iþin sonuna yetiþebilmiþti. Düþeþ Ýsmail köyünde zengin birisiydi sonradan þehre taþýnmýþ kenar semtlerden bir ev almýþ, ayný köyündeki gibi çiftçilik ve hayvancýlýkla geçiniyordu. Huylu huyundan vazgeçer mi ayný köyündeki gibi þehirde de ayaðý zamanla yer tuttuktan sonra fakir ve aciz, zavallý kiþilerle dalga geçer olmuþtu. Bu yüzden köyünde olduðu gibi þehirde de seveni pek seveni yoktu. O da yiyeni Recep gibi Ahmet in þalvarýný görmekte gecikmedi. Usulen sakalýný karýþtýrýrken Ahmet ile nasýl zekleneceðinin düþüncesi içerisindeydi. “Maþallah, maþallah Ahmet efen di; hayýrlý olsun, hayýrlý olsun, daha biz böylesine zengin olmamýza raðmen henüz giyemedik, yavrum bu þalvar yenimi moda olmuþ, kime diktirdin, kaça diktirdin  ” gibi muzip sorular sorarken karþýsýndaki kiþiyi yerin dibine sokmaya ve bundan zevk almaya çalýþýyordu.

          Ahmet in sinirden eli ayaðý titrerken yüzü mosmor olmuþtu. Kafasýný bir oyana, bir bu yana çevirdi. Çenesini sýktýkça tekleme eðri-büðrü diþlerinin gýcýrtýsý aðzý kapalý olmasa etrafý titretirdi. Bir þey diyecek oldu. Yutkundu. Sonra bundan vazgeçti. Fakir zengine daima gebeydi. Bir þey diyecek olsa Ýsmail aða bir daha asla onu yövmiyeci, çoban, ýrgat, amele, týrpancý gibi iþler de çalýþtýrmaz bu yüzdende ekmeðinden olurdu.

           Diþtir Ahmet sabredip baþýný yere eðdi. Kaderine küstü. Ýçinden “maðrurlanma aðam senden büyük Allah var” ý geçirirken “sað ol Ýsmail aða boþ bir zamanýmda sana terzinin yerini gösteririm ” deyip oradan ayrýlýrken gözlerinden boþalanlarý kolunun yenine çalýþýyordu.