NASIL ÝFLAS EDÝLÝR-EDÝLMEZ

Her ne kadar Yüce Allah “malý istediðime, ilmi isteyene veririm” dese de, mal edinmek büyük ölçüde; kiþinin kendi çabasýna, rasyonel ekonomi yönetimine, rantabl çalýþmasýna, menkul ve gayrimenkulleri verimli-etkin yönetimine ve niyetine baðlýdýr.

Ýsrafýn maddi ve manevi olmak üzere iki boyutu vardýr. Manevi boyut, büyük ölçüde uhrevi dünya ile ilgilidir. Günahlar ve sevaplarýn mizan terazisinde ölçülmesi sonrasý, artý veya eksi bakiyenin durumu.

Maddi boyut ise, daha çok bu dünya için geçerlidir. Alýn terimizin sonuçlarýnýn olumlu veya olumsuz neticeler vermesidir. Her çok çalýþan hemen zengin olamadýðý gibi, her az çalýþan da fakir kalmaz.

Akýllý çalýþanlarýn, yere saðlam basanlarýn, hýrs yapmayanlarýn, sabýrla kuyu kazanlarýn, müþteriye saygý ve sevgiyle baðlý olanlarýn, her hal ve þartta dürüstlüðü sancak edinenlerin, verdikleri sözü zamanýnda kaliteli alarak yerine getirenlerin, iþe ve ticarete yalan karýþtýrmayanlarýn, hak ve hukuka riayet edenlerin, müþterilerin talebine göre mal ve hizmet üretenlerin, iflas etme ihtimalleri hemen hemen yok gibidir.

Ama, aþýrý hýrslý olanlarýn, çok çabuk zengin olma isteðinde olanlarýn, dürüstlüðü kendi amaçlarý ve beklentileri doðrultusunda evirip çevirenlerin, müþteriyi yolunacak kaz gibi görenlerin, her müþteriyi bir defa gelecek zannedenlerin, ürünü ve hizmeti satabilmek için galiz yalanlara rahatça baþvurabilenlerin, verdikleri sözleri gerekçesiz yerine getirmeyenlerin, hak ve hukuku rahatça çiðneyenlerin, bu gün olmazsa yarýn iflas edecekleri, gün gibi aþikardýr.

Artýk günümüzde müþterilere ne istedikleri sorulup, onlarýn talep ve beklentilerine göre mal ve hizmet üretmek yeterli olmamaktadýr. Çünkü müþteri, o konularla ilgili en son geliþmeleri bilmeyebilir. Üreticiler kendileri de bir tüketici olduklarýný düþünerek, müþterileri gördükleri zaman hayretlere düþürecek mal ve hizmet sunumunu arayýp bulup, üretmeleri gerekir.

Müþteri hiç bilmediði ve beklemediði, ama karþýlaþtýðý zaman hayretler içerisinde kaldýðý bir mal ve hizmete geçiþ yapmakta hiç tereddüt etmeyecektir. Bu konuda müþteri sözüne sadýk olmayabilir. Bu hakkýdýr da.

Kim en iyi mal ve hizmeti, en kaliteli þartlarda sunuyorsa, müþterinin onu tercih etme hakký vardýr. Müþteri bir iþletmeye girerken kendisine yeterli ilgi, sevgi ve saygý gösterilmediði takdirde, derhal o mekaný terk etme hakkýna sahiptir.

Kiþilerin talep ve beklentileri farklý farklýdýr. Kimisi hijyeni ön plana alýrken, bir diðeri, biraz salaþ olabilir ama, lezzet benim için önemlidir diyebilir. Bir diðeri lezzetten de geçerim hijyenden de, bana saygý ve sevgi olmazsa olmazým diyebilir.

Bir lokanta düþünelim. Öncelikle lezzet ve damak tadýnda, hijyende, kalitede, lüks bir mekanda, müþteriye hürmette-sevgi-saygýda, park yeri sorununda, güzellikler ve kalitenin devamlýðýnda asla ödün vermemelidir. Bu faktörlerden bir veya birkaç tanesi uzun vadede yeterli olmayabilir. 

Bazý insanlar çok salaþ bir yerde leziz bir sunumu her zaman kabul edebilirken, bazýlarý salaþ ve hijyensiz bir mekanda altýn dahi sunsanýz kabul etmeyebilir. Bazýlarý da, her faktör süper olmasýna raðmen, kendisine yeterli ve gerekli ilgi, saygý ve sevgide kusur olduðu zaman, masadan kalkýp gidebilir.

Elbette bilerek veya bilmeyerek hata ve kusurlar her zaman olabilir. Ancak bunlarýn sebep ve gerekçeleri çaðdaþ ve kibar bir üslupla müþteriye anlatýlmalýdýr. Bunu bile kabul etmeyen müþteriler çýkabilir.

Sevgi sermayesi hesabýna yetersiz para yatýrýp, onu da en kýsa zamanda hovardaca harcayanlarýn sevgisizliðe ve yalnýzlýða düçar olup, sevgi yönünden iflas edeceði kesindir. Yalnýzlýðý en iyi arkadaþ zannederler ama, bu züðürt tesellisinden baþka bir þey deðildir.

Rahmetli babacýðým gençlik yýllarýnda elektriðin olmadýðý zamanlarda, Ýlçemiz Bucak’ta Hakký Aktaþ amcamlarýn benzin istasyonunda görevli olarak çalýþmýþ. Babamýn kendisinden duymuþtum. O zamanýn yabancý þirket yöneticilerinden birinin teftiþinde babama þöyle demiþ; Ahmet efendi, sen bir arabaya yakýt koyarken, ikinci bir araba kuyruða gelirse eðer, hemen yanýna koþarak gidip, tatlý ve tebessümlü bir dille; “efendim elimdeki aracýn iþini bitireyim hemen sizin arabanýza da yakýt koyacaðým lütfen bekler misiniz? Diyeceksin” demiþ. Halbuki o yýllarda yakýt için iki aracýn kuyruk olma ihtimali, hemen hemen hiç yok. Ama müþteriye saygý, sevgi ve hizmet etme aþký var.

Amaç para kazanmak olup da, hizmet, kalite, sevgi, saygý, tebessüm, güzellikler ikinci plana atýlýrsa, iflas kaçýnýlmazdýr. Amaç yüksek kaliteli hizmet sunmak, deðer vermek, istikrar, sabýr, hürmet olursa, para kendiliðinden gelecektir.

Vermeden almanýn olmadýðýný hepimiz biliriz. Ýlgi göstermede, sevgi sunmada, deðer vermede, hizmette, ketum davrananlar veya önce hünerini o göstersin diyenlerin iflas edeceðini þimdiden müjdeleyebilirim.

Bazen de hiç suçumuz günahýmýz olmadan, devenin üzerinde bö sokabiliyor. Amerika baþkaný hapþýrsa biz burada nezle olabiliyoruz maalesef. Ýþte o zaman da, kriz yönetimi, krizleri fýrsata dönüþtürebilme hünerleri, kader, sabýr, tevekkül ve yiðit düþtüðü yerden kalkar ilkeleri, toptan devreye girebilmelidir.

Selam, sevgi ve dualarýmla. Allah’a (cc) emanet olunuz.

5 Aralýk 2016 Saat: 07.00. Antalya

Yrd.Doç.Dr. Süleyman COÞKUNER

Kaliteli Yaþam Uzmaný