Evet, evet üç beyazý ben de çok severim. Durun caným hemen muhalefet etmeyin yazdýklarýma. Yoksa yoksa siz üç beyazý, tuz, un, þeker mi zannettiniz? Tabi ki onlarda beyaz ama benim beyazlarým onlar deðil. Þimdi yazdýðým zaman hemen bileceksiniz, bunlarda çok faydalý ve çok meþhur beyazlar. Benimkiler yoðurt, ayran süt. Tahmin ediyorum ki büyük çoðunluðunuz da benim favorim olan bu üç beyazý seviyor ve hemen hemen her gün tüketiyorsunuz. Teþekkür ederim, bana hak vereceðinizi biliyordum.


Sütü hepimiz tanýyoruz, Ýnek, Koyun, Keçi AÞ'den (Anasýnýn Þirketi) elde edilir. Her ne kadar þimdilerde bir dolu kimyasal iþlemden geçirilip öyle sofralarýmýza gelse de... Bir de anne sütü var ki iþte onun yerini tutacak daha herhangi bir yiyecek maddesi icat edilmedi, bu saatten sonrada edilmez. Allah'ýn diþi yaratýklarýna bir armaðanýdýr o. Tabi ayný zamanda o sütü afiyet ile midelerine götürenlere de bir armaðan. Sütü bozuklar ve helal süt emmemiþ de bir dolu insan var ki onlarda bulunduklarý toplumlarýn her zaman baþýna bela olmaktadýrlar, geçmiþte ve günümüzde. Allah böyle sütü bozuklardan tüm milletimizi korusun diyelim bizlerde...


Gelelim biz Türklerin en büyük icadý yoðurta. Biliyorsunuz ki yoðurtta sütün mayalanmasý ile oluþan çok faydalý bir besin maddesi. Bir çok kiþinin de aklýna takýlan bir sorudur eminim ki ilk yoðurdun nasýl mayalandýðý. Çeþitli kaynaklardan araþtýrdýðým zaman bir takým verilere ulaþtým, paylaþayým.


''Bu sorularýn yanýtlan araþtýrýldýðýnda, göçebe olarak yaþayan atalarýmýzýn karýnca yumurtasýndan yoðurt yaptýðýna dair bilgiler edinildi. Bunun üzerine ilk yoðurdun karýnca yumurtasýndan mý, karýnca topraðýndan mý, ya da normal topraktan mý mayalandýðýný kanýtlamak için araþtýrmalar yapýlmýþ olup kesin bir sonuç elde edilememiþtir.'' Yoðurdun ilk olarak kimlerce ve nasýl üretildiði üzerine kesin bir bilgi bulunmamaktadýr da diyebiliriz...


Bir de öyküsü var onu da paylaþalým.''Geçmiþ zamanlarýn birinde hayvancýlýk yapan bir aile bireyleri otlamaktan geri dönen ineklerini ya da koyunlarýný saðýyorlarmýþ. Mevsim bahar, yer de bizim Anadolu'ya da onun paralelinde bir ülkeymiþ. Hayvaný saðarken zaten kapalý olan havadaki bulutlar öyle bir boþalmýþ ki, saðmayý yapan kiþi kendini korunaklý bir yere zor atmýþ. Geride kalan süt kabýný düþünen kim, kalakalmýþ ortada. Neyse bahar yaðmuru bu, geldiði gibi de gitmiþ. Ancak hava da karardýðý için kiþi gidip süt kabýný almayý unutmuþ. Ertesi sabah yine iþ güç hayvanlarý otlatmaya göndermek gerektiði sýra aklýna dün akþamki süt kabý gelmiþ. Ýþlerin sonunda gitmiþ süt kabýný bulmuþ ve yerden almýþ. Ama o da ne? Sallanýnca dökülmesi gereken süt taþ gibi duruyor. Þaþmýþ kalmýþ elbette. Alýþýlagelmiþin dýþýnda bir süt olmuþ. Merakla bir parmak daldýrmýþ. A o da ne? Süt kabýnýn içinde olan, öyle beyaz süt gibi ama, daha yoðun bir þey. Merak bu ya elbet o parmak aðza da gitmiþ. Aman ne güzel de bir tat! Ve iþte yoðurt böyle doðmuþ.''


''Ýlk yoðurt ne zaman yapýlmýþtýr?''
''Dünyadaki ilk yoðurt günümüzden yaklaþýk 6000 yýl kadar öncesinde kullanýldýðýna dair bulgulara rastlanýlmýþtýr. Yani severek yediðimiz yoðurt 6000 yýldýr sofralarda yer alýyor.''


''Ýlk yoðurt kim tarafýndan yapýlmýþtýr?''
''Yoðurdun ilk olarak kimlerce ve nasýl üretildiði üzerine net bir bilgi bulunmamakla birlikte birçok farklý kültür, yoðurdun ilk bulanýn kendileri olduðunu kabul ediyor. Tarihsel anlamda ise 6000 yýldýr yoðurt üretilip tüketilmektedir. Ancak ilk yoðurt, Orta Asya ‘da bulunduðu yönünde çýkan araþtýrma sonuçlarý yoðurt ilk defa Türkler tarafýndan bulunmuþtur tezini kuvvetlendiriyor. Yoðurdun Orta Asya'da bulunduðu tahmin edilmektedir. Bazý Fransýz kaynaklarý bunu göçebe ya da barbar yemeði olarak tanýmlamaktadýrlar. Yoðurdun adý Türkçe olup neredeyse tüm dillerde adý budur.'' Günümüzde, baþta sade yoðurt olmak üzere daha bir dolu çeþitleri var. Meyveli yoðurt, aromalý yoðurt, tam yaðlý, yarým yaðlý, az yaðlý gibi... 


Ayran da yoðurdun seyreltilmesi sonucunda oluþan bir güzel süt ürünü. Bizim ev de dolabýmýzda mutlaka bu üçünden biri bulunur, bir çok ev de olduðu gibi. Ayran, yoðurt ve sütün içinde ki maddelerin özelliðinden dolayý insana uyku verdiði bilinmektedir. Bizim çocukluðumuzda Atatürk Orman Çiftliðini sütleri ve ayranlarý vardý cam þiþelerde. O kadar lezzetli, o kadar güzel tadý vardý ki tadý damaðýmýzda kaldý adeta. Þimdilerde o kalite de ayran ve süt pek göremiyorum her nedense...


Gelelim kiþi baþýna tüketilen süt ve süt ürünlerine: ''Kiþi baþý süt tüketiminin en yüksek olduðu ülke 131,4 kilogramla Finlandiya olurken, bunu 117,4 kilogramla Estonya, 110 kilogramla Avustralya, 105,4 kilogramla Ýngiltere, 99,9 kilogramla Yeni Zelanda, 97,3 kilogramla Ýzlanda, 94,8 kilogramla Letonya, 92,3 kilogramla Ýsveç, 88 kilogramla Danimarka, 85,1 kilogramla Norveç, 83,6 kilogramla Ýspanya, 77,3 kilogramla Kanada ve 73,9 kilogramla ABD takip etti.'' Biz Türkiye olarak bu rakamlarýn çok gerisinde kalýyoruz istatistiksel olarak. ''Dünyanýn en büyük 15 süt üreticisinden Türkiye'de kiþi baþý tüketim geçen yýl 37,3 kilogram olarak gerçekleþti, bu miktar 109,6 kilogramlýk dünya ortalamasýnýn gerisinde kaldý.''2014 Yýlý Verileri


Ne mutlu bize ki Türk ve Müslüman olarak ayranýmýz bile var içmeye. Meþhur atalar sözüdür bilirsiniz ''Ayraný yok içmeye kürk ile gider WC ye .'' derler. Ayrýca süt, yoðurt ve ayran ile ilgili bizim kadar atasözü de olan bir toplum yoktur herhalde... ''Sütten aðzý yanan yoðurdu üfleyerek yer.'' derler. Bu da çok manidar, derin tecrübelere dayanan bir atasözüdür. Türkiye'de kiþi baþýna yýllýk süt tüketiminin 24 Litre olduðu tahmin ediliyor. Türkiye'de sütlerin yaklaþýk üçte biri de yoðurt imalatýnda kullanýlmaktadýr. Türk insanýnýn sütten fazla yoðurt tükettiði de bilinen bir gerçektir. Hakeza ayran da ayný þekilde fazlaca tüketilen bir besin maddesi. Kýymetini bilmek lazým üç beyazýnda, üçü de insana Allah tarafýndan bahþedilmiþ en büyük nimetlerden. Aman sütü bozuklardan uzak durun, siz yine de. Hepinize en derin sevgi ve saygýlar yine...