Geçtiðimiz haftalarda sosyal paylaþým sitesi olan facebookta hiç tanýmadýðým Mesut Güngör adlý bir vatandaþýn paylaþtýðý resim ile yazýyý görüp okuyunca çok þaþýrdým.

Mesut Güngör adlý vatandaþ belediye otobüsünün göründüðü bir resimle birlikte, “Hamile kadýn oturmadan otobüsü hareket ettirmeyeceðini söyleyen ve söylediðini de yapan, 374 hat no’lu (Konak-Ýzkent) ESHOT otobüsünün þoförü, 2015 yýlýnýn þoförüdür benim için.” diye yazýlý bir mesaj paylaþmýþtý.

Paylaþýlan mesaj doðru olsun veya olmasýn önemli deðildi. Benim için önemli olan toplu taþýma araçlarýnda yaþanýlan çok ciddi ve bir o kadarda önemli olan konuyu dile getiriyor olmasýdýr. 

Belediye ve özel toplu taþýma araçlarýnda yaþanýlan ana sorunlardan bir tanesidir bu konu. Bu konuda en çok sorun yaþayan ve maðdur olanlarýn baþýnda da biz engelliler gelmektedir.

Toplu taþýma araçlarýný süren bazý sürücülerin engellilere dikkatli davranmamalarý nedeniyle yaþanan sorunlarý sýralamak gerekirse bunlarý kýsaca þu þekilde açýklayabilirim.

Engelliyi görünce görmemezlikten gelmeye çalýþmalarý,

“Araç dolu, yer yok arkada gelen araca binin” demeleri,

“Bir arabaya bir sandalyeli biner” demeleri,

Rampalarý açýp kaparken çok sert bir þekilde bunu yapmalarý ve yaparken asýk suratlý olmalarý,  

Bazý sürücüler arabayý yana yatýrmadýðýnda bunu sormaya çalýþtýðýmýz zaman “Bu araba yana yatmýyor” ya da “Arýzalý ondan yatmýyor” gibi sözler demeleri,

Yolda gitmek zorunda olan engellileri gördüklerinde el kol hareketi ile kaldýrýmý göstererek söylenmeleri,

Koltuk deðnekli, yürüme cihazlý, zihinsel ve spastik engelliler ile hamileler ve bebekli kadýnlar bindiði zaman tam oturmadan ani hareket ederek insanlarýn düþme sýkýntýsý yaþamalarýna neden olmalarý,

Normal yolcular engellilerden önce bindirildiðinden araç týka basa dolduktan sonra “Yer kalmadý, bir sonraki araca binin” gibi sözler demeleri,

Durak yerlerinin uygun olmamasý nedeniyle otobüs duraðý dýþýnda binmek veya inmek isteyen engellilere söylenmeleri,

Otobüs duraklarýnýn saðýnda ve solundaki kaldýrýmlara konulan dubalar, aydýnlatma lambalarý vb gibi þeylerin konulmasý nedeniyle rampalarýn açýlýp kapanmasýnýn sorun yaratmasý,

Otobüs duraklarýnýn engellilerin de bekleyeceði, binip ve inebileceði þekilde standartlara uygun yapýlmayýþý,

Otobüslerin duraklarda yolcu indirip bindirirken tam yanaþmayarak ya da durak cebine girmeyerek kaldýrýmda bekleyen engellilerin, yaþlýlarýn, hamileler ve bebekli kadýnlarýn araca binmede zorluk yaþamalarýna neden yol açtýðý ve böyle durumlarda aracýn duraða yanaþmak için defalarca manevra yapmak zorunda kalmasý nedeniyle sürücülerin surat asmasýna ve söylenmesine yol açtýðý,  

Rampalarýn manüel açýlýp kapanmasýnýn büyük sorun yaratmasý, otomatik sisteme dönüþtürülmesi için araþtýrma ve çalýþmalarýn yapýlmamasýdýr.

Yaþanýlan sorunlarý daha çok sýralayabiliriz. Bu sorunlarý koltuk deðnekli, yürüme cihazlý, zihinsel ve spastik engelliler ile hamileler ve bebekli kadýnlar ortak yaþamaktadýr.

Avrupa ülkeleri ile geliþmiþ ülkelerin tamamýnda toplu taþýma araçlarýnda kesinlikle ve kesinlikle böyle bir sorun ne görebilirsiniz nede yaþayabilirsiniz. Çünkü oralarda her konu yasalara, kurallara ve standartlara uygun yapýldýðý için böyle sorunlarý size yaþatmazlar, yaþamanýza da imkân saðlamazlar. Eðer yaþanan sorun varsa da çok nadir bir olay olarak yaþanmýþtýr.

Bu konuyla ilgili yüzlerce görsel video, resim vb izledim. Avrupa ülkeleri ile geliþmiþ ülkelerde engellilerin toplu taþýma araçlarýna binip inmeleri nasýl oluyor diye dikkatle izledim. Ýzlediðim her görselden sonra üzüntüm daha da artýyordu. Moralim bozuluyor, isyan edecek duruma geliyor ve “Onlarda insan, bizlerde insanýz.” diyordum.

Ýzlediðim görüntülerde, araçlar duraða sýfýr konumunda yaklaþarak duruyor. Sürücüler duraktaki diðer yolcularý almadan önce otomatik asansör veya rampayý açarak engellinin binmesine yardým ediyor. Sonra araç sürücüsü emniyet kemerleriyle engellinin tekerlekli sandalyesinin güvenliðini saðladýktan sonra diðer yolcularýn binmesini bekliyor ve herkes bindikten sonra hareket ediyor. Bu uygulama yaþlý, hamile ve bebek arabalý kadýnlarýn binmesiyle de ayný þekilde yapýlýyor. Tüm otobüs duraklarý araçlarýn sýfýr konumunda yaklaþacaðý ve yolcularýn rahatlýkla binip inebileceði þekilde yapýlmýþ durumda. Bu arada sürücülerin suratlarýný kesinlikle asýk bir halde göremediðimi de belirtmek istiyorum. Ýnsanlar görevlerini hakkýyla yapýyorlar.

Sözün özü, elbette bizde ki tüm sürücülerde ayný þeklide ilgisiz, alakasýz ve duyarsýz deðiller. Aralarýnda çok azda olsa duyarlý ve mesleðini hakkýyla severek yerine getirenlerde var. Temennimiz

hamile kadýn oturmadan otobüsü hareket ettirmeyeceðini söyleyen sürücü gibi koltuk deðnekli, yürüme cihazlý, zihinsel ve spastik engelliler ile hamileler ve bebekli kadýnlar oturmadan aracý hareket ettirmeyen sürücülerimizin sayýsýnýn çoðalmasýdýr.

Ne dersiniz, “Onlarda insan, bizlerde insanýz.” derken haksýz mýyým?