Alçakgönüllüler Yüksek Düşüncelilerdir
“Alçakgönüllü yüreklerde yaşayan düşünceler, yüksek düşüncelerdir.” (Montaigne)
Kibir,
insanın şuurunu kapatan en büyük engellerden biri. Şeytanın, Allah’a
isyanına sebep olan karakter özelliğidir kibir ve insanı Allah
korkusundan uzaklaştırır, vicdanî hassasiyeti zayıflatır. Bu duygu,
şeytanın lânetlenmesine, cennetten kovulmasına ve cehennem azabına
müstahak olmasına sebep olmuştur. Büyüklenme ve kibir, insanı dünyada ve
ahirette çok büyük kayba uğratır. Allah karşısındaki aczinin bilincinde
olmaması ve büyüklenmesi, insana, şeytanın durumunu düşündürmelidir.
Kur’an’ın,
güzel ahlâka dair tanımladığı özellikler arasında kibir yoktur ve
birçok ayette kibirden sakınmak gerektiği konusunda insanlar uyarılır.
Allah mütevazı ve alçak gönüllü olmayı emreder, "Yeryüzünde böbürlenerek
yürüme; çünkü sen ne yeri yarabilirsin, ne dağlara boyca
ulaşabilirsin." (İsra Suresi, 37) buyurur ve büyüklük duygusu taşıyan
insanları sevmediğine dikkat çeker.
Dünya hayatı nefsimizi
eğitme fırsatımız. Büyüklenme ve enaniyet ise bu eğitim sürecinde
sakınmamız gereken en önemli tavır bozuklukları. Yerine koymamız gereken
ise tevazu ve alçakgönüllülük.
İnsan hep en saygın, en seçkin,
en akıllı, en güçlü olmak ister. Sahip olduğu maddi manevi her şey
kibrini artırır ve diğer insanları aşağı görür. Kendisinden üstün
olanları ise kıskanır, takdir etmez. Başkalarının üzerine basarak ezerek
yükselmeye çalışır.
Büyüklenme özelliği, insana, üzerinde
düşünmesi gereken en önemli konuları unutturur. Sahip olduğu ve
gururlandığı her şeyi yitirme endişesi yüzünden insan bir gün öleceğini,
kendisini bekleyen ahiret hayatını ve Rabbi karşısında yapayalnız
sorgulanacağını düşünmekten kaçınır.
İnsan bu konuda kendisini
kandırabilir, mütevazı olduğunu düşünebilir. Gerçek anlamda tevazu,
insanın kendisinin ve sahip olduklarının Allah’a ait olduğunun
bilincinde olmasıdır. Kur’an ahlâkına uygun yaşanmayan tevazu geçicidir,
gösteriş amaçlıdır.
Allah’tan başka hiçbir güç olmadığını
kabullenmektir tevazu. Başarıyı da güzelliği de, serveti de veren
Allah’tır. Her şey imtihan sebebidir. Dünya hayatının gereği olan ve
imtihan amacıyla verilen hiçbir şey, büyüklenme sebebi olmamalıdır.
Allah
Mütekebbirdir. O’nun gücü ve kudreti karşısında, yeryüzünde
büyüklenebilecek kimse yoktur; O, önünde secde edilecek tek makamdır.
Kibir insana yasaktır; insan Rabbi karşısında aczini ve haddini
bilmelidir.
Onur, üstünlük, güç ve izzet Yüce Allah’ındır; O’na
yakın olan Resûllerinin ve müminlerindir. Sühreverdî, izzeti, "insanın
nefsinin hakikatini bilmesi ve dünyevi istekleri sebebiyle zelil etmeden
ona ikram etmesi" olarak tarif eder. Kibri ise, "insanın nefsini
tanımayarak onu kendi yerinden daha yukarı koymaya çalışması" şeklinde
tanımlar. Tam da burada izzet ve kibrin karıştırılması tehlikesine şöyle
dikkat çeker: "Meskenet ve zillete düşmeden tevazu sınırında durmak,
kibir ateşinin ortasına kurulmuş izzet köprüsünde durmak gibidir."
(Sühreverdî, Avârifu’l-Maarif)
İşte o köprüde asılı sarkacın topu vurdukça kimini yücelere çıkarır, kimini aşağıların aşağısına düşürür.
Gurur,
kibir ve böbürlenme îman ehline yakışmaz. Mümin, büyüklük iddiasında
olmadığı için, yaptığı hataları telâfi etse bile kendisini yeterli
görmez. Kusursuz olduğunu düşünmez ve bu sebeple sürekli kendisini
geliştirme çabası içinde olur. Güzelleşen ahlâkından dolayı insanların
sevgisini kazanır. Ve Allah’ın dilemesiyle hem dünyasını, hem de ebedî
ahiretini…
“Yüzü yerde olanı Allah yükselttikçe yükseltir, kibre girip çalım çakanı da yerin dibine batırır.” (Sâdık u Masduk)
Elif Nisa, Yeni Dünya/Hanımefendi Dergisi
(
Alçakgönüllüler Yüksek Düşüncelilerdir başlıklı yazı
E Bayraktar tarafından
2.06.2015 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.