(-nek)

 Dil üzerine çok yazýlýp çizildi. Maksadým dil dersi vermek deðil. Ancak hocalarýn da gözünden - görmezden geldiklerini deðil-kaçtýðýný sandýðým bir mesele ye dair söyleyeceklerimi tahrir edeceðim. Dilin yapýsý hakkýnda deðerlendirmeler yaparken tabii olarak basit(kök),türemiþ, birleþik kelimeler diye adlandýrýp geçeriz. Basit kelimelere kök (esas)kelimeler derken eksiz kelimeler de deriz. Kök kelimelerin dilin ihtiyaçlarýna yetmemesi sonucu köklerin anlamlarýna baðlý ihtiyaç giderecek yeni kelimeler oluþur. Bunlar yapým ekleriyle veya kelimelerin birbirlerine yakýnlaþmalarý yoluyla gerçekleþir. Bu yapým ekleri Ýsimden isim, isimden fiil; Fiilden isim, fiilden fiil yapan ekler olarak tasnif edilir. Genel gidiþat bu. Mevzuu bahis eklerin tadadý tefrikan yapýlýr. Buraya kadar sorun yok. Her hocanýn usulü ayrý malumatý birbirini okþar vaziyette.

            “Örnek”:kelimesinin “Ermenice” olduðunun kabul edildiði bir dil algýsýna itirazým var.)” (~ Erm ōrinag օրինակ model, nümune, misal, mesel, tarz, usul ~ Erm ōrén օրէն usul, adet, töre, kural ~? OFa awḏēn u” Niþanyan’dan)

            Bu kelimenin Ermenice olmasý muhaldir. Muhtemelen Türkçeden ermeni diline transfer olmuþtur. Gelinlik kýzlarýmýzýn-þimdilerde yok gibi ama-çehiz hazýrlýklarýnda yaptýklarý eliþi çalýþmalarýnda birbirlerinin yaptýklarýný müsaadeli bir þekilde yapabilmek için bitirilen ya da bitirilmemiþ, beðenilmiþ bir el iþinin temel taþý olan bir bölümünün örneði alýnýr kendi el iþlerinde kullanýlýr. Yapýlan iþ eliþi deyip geçtiðimiz ama iðne veya baþka gereçlerle yapýlan örme iþidir. Örme iþinin temel motifine uygun iþ yapmak için onu kendi kontrolüne alma için naklettiði numune(=Örnek)dir. Örnek kelimesini tahlil ettiðimizde de Ör- fiili dýþýnda bir köke varamýyoruz. – nek ile fiilden türemiþ bir örnek kelimesi türemiþ oluyor. Neler oluyor da bu kelimenin Ermeniliði kabul görüyor. Elbette dilcilerimizin dilimizde yaþadýðýný keþfetmedikleri –nek ekinin yokluðu kabul edilirse vaziyeti izah güçleþecek, izah da edilemeyecek.

            Türkçede fiilden isim yapan bir –nek eki vardýr. Ýþlek deðil diye yokluðuna kanaat getirilemez.

            Evet, bir –nek ekimiz vardýr, çok iþlek deðilse de vardýr.- nek ekinin kullanýldýðý kelimelere bazý örnekler:

              Ör-nek, es-nek, kas-nak, deð-nek, der-nek

 Yanýlmýþsak tashihinden duyacaðýmýz memnuniyetin ölçülemez derecede olacaðýnýn þimdiden bilinmesini isterim.